1. Ngu tihi ti vanathu va txisikati va mahako ka sengeletano? Ni ku ngu sihi sikarato asi vo tala va wonisanako naso? (Wona mfota wa kapa.)

TA TSAKISA ngutu ku va ni vanathu va txisikati vo hiseka dibanzani! Ngu txikombiso vona va pateka ka mitshangano ni ko txhumayela mahungu a Mfumo. Vamwani va pateka ka kuwuseta tinyumba ta Mfumo ni ku va kombisa kukhatala ngu vanathu. Hambiketo vona va wonisana ni sikarato. Vamwani ti lava ve xayisa vaveleki vawe va nga kula ngu tanga, vamwani va wukelwa ngu maxaka. Vamwani mba mame ava va kulisako vanana i di vokha, se ti lava ve dhunuka ti to ve dyisa vanana vawe.

2. Ngu kutxani hi di fanete kuvhuna vanathu va txisikati?

² Ngu kutxani ti txi lava hi vhuna vanathu va txisikati va dibanzani kwathu? Nguko mbimo yimwani mafu awa ma ñola vavasikati ngu nzila yo mbi na txixonipho. Tximwani ngu ti to Bhiblia yi hi kuzeta ku hi va vhuna. Ngu txikombiso, Paulo a gete dibanza da Varoma ti to ve amukela Febhe ni ku “m’vhuna ka sotshe si a no si lava.” (Var. 16:1, 2) Kufana ni Vafarisi, ti nga maha Paulo nene a txi khala kuwonela hahatshi vavasikati. Kambe mbimo yi a nga va Mkristu a tekelete txikombiso txa Jesu txo nõla vavasikati ngu nzila ya txixonipho ni txithavo.—1 Vak. 11:1.

3. Jesu a txi va wonisa kutxani vavasikati? Ni ku a txi va wonisa kutxani ava va nga txi thumela Jehovha?

³ Jesu a txi ñola votshe vavasikati ngu txithavo. (Joh. 4:27) Ene a si woni vavasikati nga ti vathangeli va wukhongeli va masiku akwe va nga ti va wonisa tona. Dibhuku dimwani da matimu a Bhiblia di womba tiya: “Jesu kha womba txilo a txi txi nga henyisa mwendo kuveka hahatshi vavasikati.” Ni ku Jesu a ti khatala ngutu ngu vavasikati ava va nga ti maha kudhunda ka Tate wakwe. Ene a ti va wona kota tindiyakwe, ni ku a txi womba-womba ngu va mwayani kwakwe ka moya a txi pata vavamna ni vavasikati.—Mat. 12:50.

4. Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya?

 ⁴ Jesu a di ti emisete kuvhuna vavasikati ava va nga ti thumela Jehovha. Jesu a txi kombisa kubonga ngu ti va nga ti maha ni ku a txi womba-womba kwati ngu vona. He wona tinzila tiraru a ti hi nga etetelako ngu tona Jesu.

5. Ngu kutxani ti txi va karatela vanathu vamwani dibanzani ku ve va ni mbimo yo va ni vanathu?

⁵ Hotshethu dibanzani ha ti lava kusakana ni vanathu ti si nga ni mhaka ni ti to mba va vasikati mwendo mba vavamna. Kambe mbimo yimwani eto kha ti hehuki ka vanathu vamwani va txisikati. Ngu kutxani? He wone ti vanathu vamwani va nga womba. Mwanathu mmwani a dhanwako ku i Jordan * a womba tiya: “Aku ni nga mbi txhadha ni tipfa ni si nga wa txilo dibanzani, ni ku mbimo yimwani ni tipfa ni si faneleki.” Kristen awu i ku nyaphandule awu a nga rura to e ya vhuneta ka dibanza dimwani a womba tiya: “U di nga di kuhoka ka dibanza dimwani u nga pfa txiwunda.” Vanathu vamwani va txiwamna va nga tipfa ngu nzila yoneyo. Vanathu va va hanyako ni maxaka ya i si ngako tifakazi va nga pfa txiwunda, txiwunda txonetxo va nga txipfa hambi va di dibanzani. Vanathu vamwani ava va zumbako vokha ngu mhaka ya malwati, mwendo va khatalelako maxaka awe aya ma lwalako va nga pfa txiwunda. Annette a womba tiya: “Ti txi ni karatela kutumela ngako vanathu va txi ni ramba ku ya sakana, nguko mbimo yotshe ti txi lava ni khatalela mame.”

6. Ngu kuya ngu Luka 10:38-42, Jesu a vhunisile kutxani Marta ni Mariya?

⁶ Jesu a txi tiha mbimo yo zumba ni vavasikati va va nga ti khozela Jehovha ni ku ene a txi va teka kota vangana vakwe va ditshuri. Wona wungana wu a nga ti nawo ni Marta ni Mariya ava ti nga mahako va sa txhadha. (Lera Luka 10:38-42.) Mapswi ni simaho sa Jesu si txi va maha votshe va vambidi ve tipfa va di txhatxhekile. Kufana ni vapostoli Mariya kha tipfa tingana to khalahatsha hafuhi ni Jesu. * Marta kha thava kugela Jesu mbimo yi Mariya a nga si mu vhuneti ka mithumo. Ka mbimo yi va nga ti kumweko ni Jesu, ene a gondisile gondo ya lisima Marta ni Mariya. Ene a kombisile ti to wa khatala ngu vavasikati kumweko ni ndiyawe Lazaru ngu kutshumela e va pfuxela kambe. (Joh. 12:1-3) Mbimo yi Lazaru a nga lwala ngutu, Mariya ni Marta va txi ti ziva ti to Jesu a ndi na va vhuna.—Joh. 11:3, 5.

7. Hi nga maha txani ti to hi tsanisa vanathu vatxisikati?

⁷ Ka vanathu vamwani va txisikati, ko va ni mkhanjo wumwewo dwe wo manana ni vanathu, i ku mitshanganoni. Se hi lava kulondola mkhanjo wonewo ti to hi va navo, hi bhula navo ni ku va komba ti to mba lisima. Jordan awu a nga wombwa makhatoni a womba tiya: “Na tsaka mbimo yi vanathu va ni bongako ngu xamulo yi ni nga ningela, mbimo yi va langanako ni nani kuya thembweni mwendo kumaha to kari ti kombisako ti to va khatala ngu ngani.” Hi nga lekeni kukombisa vanathu ti to ha khatala ngu vona. Kia a womba tiya: “Na ti ziva ti to ni siyi mitshanganoni na amukela mesaji wo ni wotisa to ni kwati kani. Eto ti ni maha ni wona to vanathu va khatala ngu ngani.”

8. Ngu tihi tinzila timwani ti hi nga tekelelako Jesu ngu tona?

⁸ Kufana ni Jesu hi nga tiha mbimo yo va ni vanathu. Hi nga maha toneto ngu ku va ramba  mitini kwathu hi ta lalela navo mwendo ku ta sakana. Se hi di navo hi lava kutsaniseka ti to mabhulo athu ma va aka. (Var. 1:11, 12) Madhota ti lava me etetela txikombiso txa Jesu. Ene a txi ti ziva ti to ka vamwni kuva digwenda kha ti hehuki, kambe a ti vekile ha kubasani ti to kutekwa mwendo kwa mbi teka hi nga khiya yo mana litsako. (Luka 11:27, 28) Kuhambana ni eto khiya yo mana litsako ngu thangetisa mthumo wa Jehovha ka wutomi wathu.—Mat. 19:12.

9. Madhota ma nga maha txani ti to me vhuna vanathu va txisikati?

⁹ Madhota ma fanete kunõla vanathu va txisikati nga ti va ñolisako tona tindiyawe mwendo va mame vawe. (1 Tim. 5:1, 2) Ndinene ku madhota me ti ha mbimo yo bhula ni vanathu va txisikati yi si se khata mitshangano mwendo se yi di gumile. Kristen a womba tiya: “Didhota dimwani di ti woni to ni ti zumba ni di ñolekile, se di ni wotisile to yi tsimbila njani mithumo yangu ya ditshiku ni ditshiku. Ti ni tsakisile ngutu kuwona ti to da khatala ngutu ngu ngani.” Ngako madhota ma txi tiha mbimo yo bhula ni vanathu va txisikati ma kombisa ti to ma khatala ngutu ngu vona. * Annette awu a  nga wombwa makhatoni a txhamusela ti to ngu kutxani i di ta lisima kubhula ni madhota. Ene a womba tiya: “Eto ti ni maha ni va ziva kwati nivona ve ni ziva kwati. Se mbimo yi ni mananako ni sikarato kha ni thavi ku ni va tshuketela.”

10. Ngu tihi ti nga tsanisako vanathu va txisikati?

¹⁰ Hotshethu ti si nga ni mhaka ni ti to hi vavamna mwendo hi vavasikati, ha tsaka mbimo yi va hi ndunduzelako ngu mithumo yathu. Kambe ngako vamwani va si wombi txilo ngu ku ti karata kwathu hi nga guma mtamo. Abigail awu a si se kutxhadha a womba to mbimo yimwani a tipfa a txi vayilelwa ene a womba tiya: “Vanathu vo tala kha va ni zivi kwati, vona vo ziva basi ti to ni mwanana wa nombwe, ni mwanana wa tximani-manyane. Mbimo yimwani ni tipfa ni si nga wa txilo.” Wona timwani a ti mwanathu wu a dhanwako ku i Pam a nga womba. Msana ko va a di thumile malembe o tala kota murumiwa ti lavile e wuya mtini ku e ta khatalela vaveleki vakwe. Konkuwa a ni 70 wa malembe a thuma kota nyaphandule. Pam a khene: “Mbimo yi ni pfako vamwani va txi khona va ninga lisima ti ni ti mahako, e to ta ni tsanisa.”

11. Jesu a ti kombisisile kutxani ti to wa bonga mithumo ayi yi nga ti mahwa ngu vavasikati va a nga ti tsimbila navo?

¹¹ Vavasikati vamwani va vhunile Jesu ngu “silo sawe” se ene a kombisile kubonga ngu toneto. (Luka 8:1-3) Vona kha va gwitela ko va ni lungelo yo va ni Jesu dwe, kambe ene a va gondisile ditshuri mayelano ni Txizimu. Ngu txikombiso ene a va gete to a ndi na dawa e tshumela e fa. (Luka 24:5-8) Jesu a lulamisete vapostoli vakwe ni vavasikati ti to ve ta wonisana ni sikarato si va ndi no manana naso. (Marku 9:30-32; 10:32-34) Hambiku vapostoli va nga tutuma mbimo yi Jesu a nga nõlwa, vavasikati vamwani va ti hafuhi mbimo yi a nga txi gogotelwa.—Mat. 26:56; Marku 15:40, 41.

12. Ngu wuhi mthumo awu Jesu a nga ninga vavasikati?

¹² Jesu a ningete vavasikati mthumo wa lisima. Ngu txikombiso vo khata ku ti ziva ti to Jesu a wusilwe mba vavasikati. Se ene a va rumile ku ya gela vapostoli vakwe ti to a wusilwe ka vakufa. (Mat. 28:5, 9, 10) Ni ku ti nga maha vavasikati va ti tiho ni vona mbimo yi vagondiswa va nga amukela moya wo sawuleka ngu Pentekoste ya dilembe da 33. I di toneto vavasikati vonevo va amukete ningo yo womba-womba tidimi se ve gela vamwani ngu ta “sixamaliso sa Txizimu.”—Mith. 1:14; 2:2-4, 11.

13. Ngu yihi mithumo yi vanathu va txisikati va yi mahako ka sengeletano ya Jehovha? Awe u nga kombisisa kutxani ti to wa bonga mthumo wawe?

¹³ Vanathu va txisikati va fanete kundunduzelwa ngu mthumo wu va wu mahako ka Jehovha. Mithumo yoneyo yi pata kuaka ni kuwuseta Tinyumba ta Mfumo, kuvhuneta ka mitxawa ya tidimi ta hahanze, ni kuvhuneta Bhetele. Vona va vhuneta amu ku nga humelela tiphango, kota vahunduxeli va mabhuku, vanyaphandule ni ku va thuma kota varumiwa. Kufana ni vanathu va txiwamna, vanathu va txisikati ni vona vaya ka Txikolwa txa Vatxhumayeli va Mfumo ni ka Txikolwa txa Gileadhi. I si nge to dwe, vanathu va va nga tekwa va vhuna vamna vawe ku ve hetisisa siavelo sawe dibanzani ni ka sengeletano. Vanathu vonevo va si na kusikota kuhetisisa mthumo wawe kota “sihiwa ka vathu” i si nga ngu kuvhunwa ngu vasikati vawe. (Vaef. 4:8) Ina u di nga pimisa ngu kuvhuna vanathu vonevo ka totshe ti va ti mahako?

14. Masalmo 68:11 yi womba ti to vavasikati dibutho da hombe, se madhota ma nga gonda txani ka mhaka yoneyo?

 ¹⁴ Madhota ma ti ziva ti to vanathu va txisikati “dibutho da hombe” da vanathu va ku ti ningetetela. Ngu txitalo vona va humelela ko txhumayela mahungu a manene. (Lera Masalmo 68:11, NM) Se madhota ma nga gonda txo kari ka txikombiso txawe. Abigail awu hi nga bhula ngene a womba ti to wa tsaka ngako vanathu va txi mu wotisa to ngu yahi matxhumayelelo ma humelelako ka wukhalo wathu. Ene a womba tiya: “Eto ti ni maha ni wona ti to nani ni wa lisima ka sengeletano ya Jehovha.” Madhota ma tshumela me wona ti to vanathu va va nga kula ngu tanga va humelela mbimo yi va vhunako vanathu va i ku ndi vaphya kuwonisana ni sikarato. (Tit. 2:3-5) Ngu ditshuri vanathu va txisikati va fanelwa ngu kubongwa!

15. Ngu sihi siemo ti nga lavako ku vanathu vatxisikati ve emelwa?

¹⁵ Mbimo yimwani vanathu vatxisikati va manana ni sikarato asi ti lavako ve emelwa. (Isaya 1:17) Ngu txikombiso, vanathu va va nga felwa mwendo kulekwa ngu vamna vawe, ti nga lava m’thu wo e va emela ka tifanelo tawe mwendo kumaha mithumo yi yi nga ti mahwa ngu vamna vawe. Mwanathu awu a nga kula ngu tanga a nga lava m’thu wo ya muwomba-wombela ka dokhodhela. Mwanathu wa txisikati awu i ku nyaphandule a vhunetako ka mithumo yimwani ka sengeletano a nga lava m’thu wo e mu emela ngako vamwani va txi khata ku mu sola-sola ngako a si eneti maora kufana ni vanyaphandule vamwani. Ngu txihi tximwani hi nga txi mahako ti to hi vhuna vanathu vonevo? He tshumele hi wona txikombiso txa Jesu.

16. Ngu kuya ngu Marku 14:3-9, Jesu a mu emelesile kutxani Mariya?

¹⁶ Jesu a txi kuluveta kuemela vavasikati ava va nga txi thumela Jehovha ngako va txi sola-solwa. Ngu txikombiso Jesu a emete Mariya mbimo yi Marta a nga txi mu sola-sola. (Luka 10:38-42) Ene a tshumete e emela Mariya mbimo yi vamwani va nga txi mu sola-sola ngu kona ha ka txisungo txi a nga ti txi mahile txo tota mafura Jesu. (Lera Marku 14:3-9.) Jesu a ti pfisisile to ngu kutxani a ti mahile toneto ni ku a mu ndunduzete a txi khene: “Ene a mahile mthumo wa wunene. . . . Ene a mahile ti a nga ti kota.” Ene a profetile ti to a ti a nga ti maha ti ndi na huwelelwa “ka wuhi ni wuhi wukhalo ku no txhumayelwa Evhangeli, ka mafu otshe”, i ku ti gondo yiya yi ti mahako. Txo tsakisa ngutu ngu ti to ku vile ngu mbimo yoneyo Jesu a nga ndunduzela Mariya a nga tshumela e womba to mahungu a manene ma ndi na txhumayela ha mafuni kotshe! Mapswi yawa ma tsanisile Mariya msana ko va va di mu sote!

17. Ngu txihi txiemo txi ti nga lavako hi emela vanathu va txisikati?

¹⁷ Ina awe wa va emela vanathu va txisikati ngako ti txi laveka? Alakanyisisa ngu tiya: Mwanathu mmwani awu aku ni mwamna wu i si ngako fakazi mbimo yotshe mbwo txelwa mitshanganoni ni ku yi txi guma mitshangano o tsula. Ene kha toloveli ku ta ni vanana vakwe mitshanganoni. Se vanathu va nga mu sola-sola va txi khona ene o ti maha mpweka kha ti ni vanana vakwe ngu kuthava mwamna wakwe. Kambe, ditshuri ngu ti to wona vo mbi tiziva ti to ene a maha totshe ti a ti kotako. Kambe hi nga ene a ti gemelako mbimo ni ku kha lamuli ka timhaka ta vanana. U nga maha txani? Mu ndunduzele ni kuwomba-womba kwati ngu ngene, se eto ti na maha ku vamwani va si womba-wombi kubiha ngu ngene.

18. Ngu tihi tinzila timwani hi nga vhunako ngu tona vanathu va txisikati?

 ¹⁸ Hi nga kombisa ti to ha khatala ngu vanathu ngu ku va vhuna. (1 Joh. 3:18) Annette awu a nga txi khatalela mame wakwe a nga txi lwala a womba tiya: “Vanathu va txi ta va ta ni vhuna kukhatelela mame wangu ni ku va txi ni tisela sakudya. Eto ti ni maha ni tipfa ni txi dhundwa ni kutipfa ni di txiro txa dibanza.” Jordan nene a mani txivhuno, mwanathu mmwani a mu kombile tinzila to xayisa mmovha wakwe wu zumba wu di xayisekile. Ene a womba tiya: “Na tsaka kuziva ti to vanathu va khatala ngu wuxayiski wangu.”

19. Ngu tihi tinzila timwani madhota ma nga vhunako ngu tona vanathu va txisikati?

¹⁹ Ngu ha kufanako madhota ni ona ma fanete kuvhuna vanathu va txisikati. Ona ma ti ziva ti to nda lisima ngutu ka Jehovha ku ve khatalela vanathu vonevo. (Jak. 1:27) Ngu toneto, etetelani txikombiso txa Jesu, mi nga sinziseni vanathu ku ve maha a ti ti va karatelako ngako ti si koteki ka txiemo txawe. (Mat. 15:22-28) Ngako madhota ma txi maha mizamo yo vhuna vanathu vonevo, vona va na ti wona to Jehovha wa va khatelela. Kia ti lavile e rura e ya zumba kumwani, mbimo yi muwoneleli wa mtxawa a nga ti ziva ene e a kuluvetile e ya mu vhuna. Kia a womba tiya: “Eto ti ni vhuni ku ni si karateki. Ati madhota ma nga ti womba ni ku ni mahela ti ni mahile ni wona to ni wa lisima dibanzani ni ku ngako ku txi humelela sikarato kha ni nga nokha.”

20-21. Hi nga kombisa kutxani ti to ha va dhunda votshe vanathu va txisikati?

²⁰ Ha mafuni kotshe ku ni vanathu va txisikati ava va thumako ava va lavako txivhuno txathu. Nga hi nga ti wona ka txikombiso txa Jesu hi nga va vhuna ngu kuheta mbimo navo ni kumaha wungana navo. Hi nga va bonga ngu mthumo wu va mahelako Jehovha. Hi nga tshumela hi va emela ngako ti txi laveka.

²¹ Magwito ka dipapilo di a nga bhalela Varoma, Paulo a wombile 9 wa matina a vanathu va txisikati. (Var. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Ti hakubasani ti to vanathu vonevo va tsakile ngutu mbimo yi va nga pfa madungula ni kundunduzelwa ngu Paulo. Nanathu hi fanete kuvhuneta vanathu va txisikati dibanzani. Hi txi maha toneto hi na kombisa ti to ha va teka vanathu vonevo i di va lisima.