GONDO 37
“Ni na dekadekisa otshe matiko”
“Ni na dekadekisa otshe matiko, se ti nata ti thomba ngu ka matiko.”—HAG. 2:7.
NDANDO 24 Ngonani mmangoni ka Jehovha!
ATI HI NO TI GONDA *
1-2. Ngu kuhi ku dekadekisa ko fanekisela aku kumahekako nyamsi?
VATHU vo tala ava va nga humelelwa ngu phango ya kuzinginika ka mafu khe Nepal ngu 2015 va wombile tiya: “Ngu mbimonyana ya yidotho sitolo ni tinyumba si khatile ku wetetela.” “Hotshethu hi karatekile ngutu . . . Vathu vo tala va womba ti to phango yiya yi hetile maminutu mambidi dwe, kambe kwangu ti txi woneka nga ti si gumi.” Ngako awe u di humeletwe ngu phango yo fana ni yiya ngu ditshuri khu na ku yi divala.
2 Athu ka timbimo ta ngweno hi humelelwa ngu kudekadekiswa ko hambana. Kudekadekiswa kuwa kha ku maheki ka didhoropa dimwedo dwe mwendo ditiko do kari, kambe kumaheka ka otshe matiko ni kukupinda malembe o tala ku txi maheka. Mprofeti Hagayi a wombile ti to kudekadekiswa kuwa ku ndi na maheka ka masiku athu. Ene a bate tiya: “Nguko MKOMA wa Mabutho a Tiyimbi a womba tiya: ‘Msana ka mbimonyana, na i si nga kuswela ni na maha ti taku nzuma, ni mafu ni linene ni mafu a kuoma si txi zinginika’”—Hag. 2:6.
3. Kudekadekiswa akuwa Hagayi a nga ku womba kuhambanisa kutxani ni ku zinginika ka mafu?
3 Kudekadekisa aku Hagayi a nga ku womba ka hambana ni ku zinginika ka mafu ka ditshuri aku ku tisako ku hoxota basi. Hahanze keto kudekadekiswa kuwa ku na ni wuyelo ya yinene. Jehovha a pune a wombile tiya: “Ni na dekadekisa otshe matiko, se ti nata tithomba ngu ka matiko, ni ta tata nyumba yiya ngu wudhumo, kuwomba MKOMA wa Mabutho a Tiyimbi.” (Hag. 2:7) Wuprofeti wuwa wu txi womba txani ka va va nga txi hanya ka timbimo ta Hagayi? Ni ku wu womba txani ka timbimo tathu? Hi na xamula siwotiso soneso ka gondo yiya, ni ku hi na wona to hi patekisa kutxani ka mthumo wuwa wu dekadekisako matiko otshe nyamsi.
THENGA YO TSANISA KA TIMBIMO TA HAGAYI
4. Ngu kutxani Jehovha a di rumete mprofeti Hagayi ka vathu vakwe?
4 Mprofeti Hagayi a ningilwe txiavelo txa lisima ngutu ngu Jehovha. Na a si se kuamukela txiavelo txonetxo Hagayi ti nga maha i ti mmweyo wa va va nga wuya ngu Bhabhilona ngu dilembe da 537 na Jesu a si seta. Mbimo yi va nga hoka Jerusalema sithumi sileya so thembeka sa Jehovha si vekile makhato a nyumba ya Jehovha. (Ezra 3:8, 10) Kambe ngu kutsimbila ka mbimo kuhumelete to mbi tsakisa. Vona va godhote ve leka kuaka nyumba ya Txizimu ngu kona ha ka kukanetwa. (Ezra 4:4; Hag. 1:1, 2) Se ngu dilembe da 520 na Jesu a si seta Jehovha a rumile Hagayi kasi ku ya vhuna vathu vakwe ni ku va tsanisa kasi ku ve simama ve hetisa mthumo wo aka nyumba ya Txizimu. *—Ezra 6:14, 15.
5. Ngu kutxani thenga ya Hagayi yi di tsanisile vathu va Txizimu?
5 Thenga ya Hagayi yi ti ni txikongomelo txo tsanisa likholo la vathu ka Jehovha. Mprofeti a wombile mapswi yawa ka Vajudha vale va nga ti godhote: “Tsaniselani motshenu anu vathu va ha mafuni kuwomba MKOMA, aniko thumani nguko ani ni ni nanu, kuwomba MKOMA wa Mabutho a Tiyimbi.” (Hag. 2:4) Mapswi ya ma ku MKOMA wa Mabutho a Tiyimbi ti nga maha ma di tsanisile Vajudha. Jehovha a ni dibutho da hombe da tingelozi ati ti rumwako ngu ngene se Vajudha ti txi lava ve m’themba kasi ku ve humelela.
6. Ngu yihi wuyelo yi nga vaho ngu kudekadekiswa aku Hagayi a nga ku womba?
6 Jehovha a rumile Hagayi ti to eya gela Vajudha ku a ndi na dekadekisa otshe matiko. Thenga yiya yi tsanisile avale va nga ti aka nyumba ya Txizimu ava va nga ti godhote. Nguko Jehovha a ndi na dekadekisa wukoma wa Peresiya awu wu nga ti ni mtamo ngutu ni ku wu txi fuma matiko o tala a mbimo yile. Ngu yihi wuyelo yi nga vaho ka kudekadekiswa koneko? Kukhata vathu va Txizimu va tikoti kuheta nyumba ayi va nga ti aka. Se hambi va i nga si nga Vajudha va ndi na pateka ko khozela Jehovha ka nyumba yile ya Txizimu yi nga ti wusetilwe. Ngu ditshuri thenga ya Hagayi yi tsanisile vathu va Txizimu.—Zak. 8:9.
NGU WUHI MTHUMO WU DEKADEKISAKO MATIKO NYAMSI
7. Ngu wuhi mthumo awu wu dekadekisako otshe matiko hi wu mahako nyamsi? Txhamusela.
7 Wuprofeti wa Hagayi wu womba txani kwathu nyamsi? Jehovha a tshumela a dekadekisa otshe matiko ni ku ka dikhambi diya athu ha pateka. Alakanyisisa ngu mhaka yiya, ngu 1914 Jehovha a vekile Jesu Kristu kota Mkoma wa mfumo wakwe wa ni nzumani. (Mas. 2:6) Kusimekwa ka Mfumo wuwa ti wombile thenga yo bhiha ka vafumeli va ditiko diya. Nguko eto ti womba ti to “mbimo ya vamatiko” yi gumile, i ku mbimo yi ku nga ti singa ni m’thu a nga txi fuma a txi emela Jehovha. (Luka 21:24) Ngu toneto kukhukhela ngu 1919 vathu va Jehovha va huwelela Mfumo wa Txizimu i ku wona wu no gumisa sotshe sikarato sa vathu. Kuhuwelela kuwa ka “Evhangeli ya Mfumo” kudekadekisa otshe matiko.—Mat. 24:14.
8. Ngu kuya ngu dibhuku da Masalmo 2:1-3, vakoma vo tala va angulisa kutxani ka thenga yiya?
8 Vathu va angulisa kutxani ka thenga yiya? Masalmo 2:1-3.) Matiko ma nyekanyeka, ona va lamba ku tumela awu Jehovha a nga msawula kota Mfumeli. Vona kha va woni didungula di hi txhumayelako da Mfumo kota mahungu a manene. Phela mifumo yo tala ya tsimbisa mthumo vathu wo txhumayela. Hambiku vakoma vo tala va matiko va wombako ti to va thumela Txizimu kambe vona va lava kuzumba va txi fuma. Kufana ni vakoma ka timbimo ta Jesu, vafumeli va nyamsi va wukela msawuleki wa Jehovha ngu kuxanisa ava va tumelako kufumwa ngu ngene.—Mith. 4:25-28.
Vo tala kha va yi tsakeli. (Lera9. Jehovha a ti pfisa kutxani nga ku vathu va si engisi mahungu a Mfumo?
9 Jehovha ati pfisa kutxani nga ku vathu va si tumeli mahungu a manene? Dibhuku da Masalmo 2:10-12 di xamula di txi khene: “Konkuwa koko anu vafumeli txharihani; gondani, anu va lamuli va vathu. Thumelani MKOMA Txizimu ngu txithavo, mi txi mtsakela ngu kudhudhumela. Khizamani masoni kwakwe kasi ku asi henyi, na nanu mi si lovi mi di ngadi hanzila nguko kuhenya kwakwe ka kuluveta ku tura. Va katekile avale va thembako MKOMA.” Ngu kona ha ka lirando lakwe Jehovha a ngadi atxi ni nga mkhanjo vathu ti to ve txitxa. Vona va nga sikota kutumela mahungu a mfumo ve maha ku txitxa ka wutomi. Hambi keto mbimo i si nga kale yi na guma nguko hi hanya ka “masiku a kugwitisa” a mafu yawa a Sathani. (2 Tim. 3:1; Isaya 61:2) Ngu toneto konkuwa da txikuluveta ngutu ku vathu ve ziva ditshuri ni ku maha sisungo sa sinene.
WUYELO YA YINENE YA KUDEKADEKISWA KA MATIKO
10. Ngu yihi wuyelo ya yinene ya mthumo wuwa wa kudekadekiswa ayi yi nga wombwa ka Hagayi 2:7-9?
10 Kudekadekiswa a ku Hagayi a nga ku womba ku na ni wuyelo ya yinene ka vathu vamwani. Ene a womba ngu wuyelo ya kudekadekiswa koneko atxi khene “ti nata tithomba [i ku vathu va timbilu ta tinene] ngu ka matiko” kasi ku ti ta khozela Jehovha. * (Lera Hagayi 2:7-9.) Isaya kumweko ni Mika ni vona va profetile ngu timhaka ti ti fanako ati ti ndi no maheka “ka masiku yale ma tako.”—Isaya 2:2-4; Mika 4:1, 2.
11. Mwanathu mmwani angulisile kutxani mbimo yi a nga txhumayelwa ngu dikhambi do khata?
11 Wona wuyelo yi nga vaho ka mwanathu mmwani a dhanwako ku i Ken, awu a thumako mzinda wa ha mafuni. Se kupinda 40 wa malembe a di txhumayetwe, hambiketo a ngadi a txi khumbula nzila yi a nga angula ngu yona mbimo yi a nga txhumayelwa, ene a womba tiya: “Mbimo yi ni nga engisa ditshuri da mu ka Bhiblia ni tsakile ngutu ngu kugonda ti to hi hanya ka masiku a magwito a mafu ya a Sathani. Ni woni to kasi ku ni tsakisa Txizimu ni kutshumela ni mana wutomi wo mbi guma ni di fanete kuema ni Jehovha ni txi hambana ni ditiko diya, se ni khongete kasi ku ni maha kutxitxa. Ni tshuralela ditiko ni seketela Mfumo wa Txizimu awu wu no mba thuka wu dekadekiswa.”
12. I ngu nzila yihi nyumba ya Jehovha ya moya yi talako ngu wudhumo ka masiku ya a magwito?
12 Ngu ditshuri Jehovha wa katekisa vathu vakwe. Ka masiku ya a magwito ha kuwona kukula ka mtengo wa va va mkhozelako. Ngu 1914 hi ti vadotho ngutu. Kambe konkuwa hi pinda 8 wa timiliyoni ni ku vathu vo tala ni vona va ti pata ni nathu ko khumbula lifo la Jesu ka ditshiku da txialakanyiso. Ngu nzila yoneyo nyumba ya Jehovha ya moya i ku malulamiselo akwe a wukhozeli wa ditshuri ya tala “ngu tithomba” ta otshe matiko. Ditina da Jehovha di tshumela di dhumiswa kambe mbimo yi vathu va mahako kutxitxa kasi ku ve ambala wuthu wa wuphya.—Vaef. 4:22-24.
13. Ngu wuhi wuprofeti wu hetisekako wu yelanako ni simahakalo siya so tsakisa? (Wona mfota wa kapa.)
13 Simahakalo siya so tsakisa si hetisisa wuprofeti wumwani wo fana ni wu wu ku ka dibhuku da Isaya 60. Vhersikulu ya 22 yi womba tiya: “Vathu va vadotho va na va 1.000; ni va vadotho ngutu va na va vathu vavangi ngutu. Ani MKOMA, ngu mbimo ya kona, ni na timaha eto.” Mbimo yi kuengetelako mtengo wa va khozeli va ditshuri ka maheka timhaka to xamalisa. “Tithomba” toneto ta tisa wusikoti ni maexperiyensia o hambana-hambana ni kutshumela ve tiemisela ko pateka ka mthumo wo txhumayela “Evhangeli yiya ya Mfumo.” Ngu toneto mprofeti Isaya awu dhani wusikoti wonewo kota “masi a matiko.” (Isaya 60:5, 16) Ngu kuvhunwa ngu vavamna ni vavasikati vonevo, mthumo wo txhumayelwa wa mahwa ka 240 wa matiko. Ni ku mabhuku athu ma humiswa ngu tidimi ati ti pindako 1.000.
MBIMO YO SAWULA TO U NA MAHA TXANI
14. Ngu txihi txisungo atxi vathu va fanelako ku tximaha kona kuwa?
14 Ka masiku ya a magwito kudekadekiswa ka matiko kusinzisa vathu ti to ve ti mahela txisungo. Vona va fanete kusawula ti to va na seketela Mfumo wa Txizimu mwendo va na veka themba ka mifumo ya ditiko diya. Atxiya njisungo txa hombe. Hambiku vathu va Jehovha va engisako milayo ya wukoma amu va zumbako kona, vona va simama va si ti beteli ka timhaka ta politika ya ditiko diya. (Var. 13:1-7) Vona va ti ziva ti to Mfumo wa Txizimu dwe awu wu no gumisa sikarato sa vathu. Ni ku mfumo wonewo kha wu lumbi txienge txa ditiko.—Joh. 18:36, 37.
15. Ngu kuya ngu dibhuku da Mtuletelo ku na dukiswa kutxani kuthembeka ka vathu?
15 Dibhuku da Mtuletelo di womba ti to kuthembeka ka vathu va Txizimu ku na dukwa ka masiku a magwito. Kudukwa kuwa ku na simama kuhisa ngutu. Wukoma wa ditiko diya wu na hi sinzisa ti to hi wu khozela ni kutshumela wu xanisa ava va lambako ku wu seketela. (Mtu. 13:12, 15) Yona yi na “maha kambe ti to votshe vathu, vavadotho ni vahombe, vanyatithombe ni sisiwana, vathuseki ni tikhumbi ve vekwa txixambanyo amu ka dianza da txinene mwendo ha mbanza.” (Mtu. 13:16) Sithumi ka timbimo ta kale si ti vekwa txixambanyo kasi kukombisa ti to si lumba mani. Ngu ha kufanako, ka timbimo ta nyamsi kuemelwa ti to votshe vathu ve va ni txixambanyo hambanza kwawe mwendo ka dianza dawe, txo fanekisela txo kombisa to va lumba mani. Simaho sawe ni mipimiso awe si na kombisa ti to va lumba mwendo kuseketela wukoma wa ditiko diya.
16. Ngu kutxani i di ta txikuluveta ti to hi tsanisa themba yathu ka Jehovha konkuwa?
16 Ina hi na tumela kuvekwa txixambanyo txiya? Ni ku ema kumweko ni mifumo ya ditiko diya? Phela ava va lambako kuteka txixambanyo va na manana ni sikarato hambi ni tiphango. Dibhuku da Mtuletelo di womba tiya: “Kasi ku ni mmweyo a si si koti kuxava mwendo kuxavisa ngako a si nga ni txixambanyo.” (Mtu. 13:17) Kambe vathu va Txizimu va tiziva ati Jehovha a no maha ka vale va nga vekwa txixambanyo atxi txi nga wombwa ka dibhuku da Mtuletelo 14:9, 10. Hahanze ko tumela txixambanyo txonetxo vathu va Txizimu va tumela kuteka txixambanyo tximwani ka diwoko dawe, ngu kufanekisela atxi txi ku khene: “Ani ni lumba Jehovha.” (Isaya 44:5, NM) Ayi ya mbimo ya ku tsaniseka ti to themba yathu ka Jehovha yi tsani. Ngako hi txi maha toneto Jehovha a na hi amukela.
KUDEKADEKISWA KO GWITA
17. Ngu tihi ati hi fanelako ku ti khumbula mayelano ni ku timisela ka Jehovha?
17 Ka masiku yawa a magwito Jehovha wa kombisa ngutu kutimisela. Ene kha lavi ti to ni wammweyo a txi lova. (2 Pedro 3:9) Ene a ninga mkhanjo vathu ti to ve tisola ni kutshumela ve maha txisungo txa txinene. Kambe kutimisela kwakwe ku ni magwito. Ava va si khatali ngu kutimisela a ku Jehovha a ku kombisako va na humelelwa ngu ti ti nga humelela Faro ka timbimo ta Mosi. Jehovha a gete tiya Faro: “Nguko i ti ku ani ni ti guletile dianza dangu ni txi ku peka awe ni vathu vako ngu mtungu ni lifo nga u di fuvile hamafuni, se ngu mhaka ya toneto ni ku lekile ni txi ku emisa kasi ku ni ku komba mtamo wangu ni ti to ditina dangu di txi huwelelwa ha ditikoni kotshe.” (Eks. 9:15, 16) Otshe matiko ma na tiziva ti to Jehovha ngene ekha i ku Txizimu txa ditshuri. (Eze. 38:23) Ti na mahisa ku txani tona tiya?
18. a) Ngu kuhi kudekadekiswa kumwani aku kuwombwako ka Hagayi 2:6, 20-22? b) Hi ti zivisa kutxani ti to mapswi a Hagayi ma na hetiseka mbimo yi yi tako?
18 Ku di pindile malembe a mangi ngutu Hagayi a di fite mpostoli Paulo a thumisilwe kasi kukombisa ti to mapswi ya ma ku ka Hagayi 2:6, 20-22 ma ndi na hetiseka mbimo yi yi tako. (Lera.) Ene a bhate tiya: “Konkuwa a huwelela a txi khene: ‘Ni na tshumela ni txi zinginisa kambe, i si nga ngu mafu dwe, aniko ni yona nzuma na yi zinginisa.’ Mapswi yawa kambe ma zivisa ka wumbidi ti to si na fuviswa sotshe siwumbwa so dekadeka sa hamafuni kasi ku si txi sala dwe asi si si dekadeki.” (Vaheb. 12:26, 27) Kuhambana ni kudekadekiswa aku ku nga wombwa ka Hagayi 2:7 kudekadekiswa kuwa ti womba ku loviswa da magwito ka vathu vo fana ni Faro ava va lambako kutumela ti to Jehovha ngene a fanelako kufuma.
19. Nji txani atxi txi no mba dekadekiswa, hi ti zivisa kutxani?
19 Nji txani atxi txi no mba dekadekiswa mwendo kufuviswa? Mpostoli Paulo a xamula atxi khene: “Ngako hi nga amukela mfumo wo mbi dekadeka, he ñolisiseni ta tinene kateko yiya. Ngu yona, a hi khozeleni Txizimu ngu nzila yi yi amukelekako, ngu kutiveka hahatshi ni txithavo.” (Vaheb. 12:28) Msana kova ku dekadeka ko gwita ku di pindile na mafu se ma di rute ku no sala Mfumo wa Txizimu dwe i ku wona wu no mba dekadekiswa. Wona wu na simama wu di tsani!—Mas. 110:5, 6; Dhan. 2:44.
20. Ngu txihi txisungo atxi vathu va fanelako ku txi maha, ni ku hi nga va vhunisa kutxani?
20 Mbimo yi yi nga sala njidotho! Vathu va fanete kumaha txisungo i ku txiya: Mwendo ku va na sawula kuseketela mahanyelo aya a ditiko diya aya ma yisako kuloviswani mwendo ku va na sawula kuhanya ngu ku ya ngu milayo ya Txizimu, kasi ku ve mana wutomi wo mbi guma. (Vaheb. 12:25) Athu hi vhuna vathu ti to ve maha txisungo txiya txa lisima ngutu ngu ku va txhumayela. He zameni kuvhuna vathu va timbilu ta tinene kasi ku ve emela Mfumo wa Txizimu. Ni ku he khumbuleni mapswi a Mkoma wathu Jesu Kristu aya ma ku khene: “Evhangeli yiya ya Mfumo yi na huwelelwa ka dotshe ditiko, kasi kumahwa wufakazi ka yotshe mifumo. Se msana keto, ngu kona ku no va i di magwito.”—Mat. 24:14.
NDANDO 40 Awe u hanyela mani?
^ par. 5 Ka gondo yiya hi na bhula ngu kutshukwatisa ka mapfisiselo a dibhuku da Hagayi 2:7. Hi na tshumela hi wona to hi nga patekisa kutxani ka mthumo wo tsakisa awu wu dekadekisako otshe matiko. Ni ku hi na wona to mthumo wuwa wo dekadekisa wa tisa wuyelo ya yinene ni yo mbi tsakisa.
^ par. 4 Ha ti ziva ti to Hagayi ene a humelete ka txiavelo txakwe nguko nyumba ya Jehovha yi hetilwe ngu dilembe da 515 na a si se ta Kristu.
^ par. 10 Ayawa mapfisiselo a maphya. Hi ta hi txi womba ti to kudekadekiswa kuwa hi nga kona ku mahako ti to vathu va timbilu ta tinene ve khozela Jehovha. Wona ka “Perguntas dos Leitores” ka A Sentinela wa 15 ka Maio wa 2006.
^ par. 63 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Hagayi a kuzetile vathu va Txizimu ti to ve hiseka ko wuseta nyumba ya Txizimu, vathu va Txizimu nyamsi va hiseka va txi txhumayela mahungu a Mfumo. Mwamna ni msikati va txi txhumayela mahungu o dekadekisa aku ku no maheka mbimo yi yi tako.