MALWATI YA MA SI PINDIKO MWENDO KULEMALA TI NGA TXITXA WUTOMI WA M’THU. Wamwamna wu a dhanwako ku i UIf i ti m’thu wa mithumo ni ku a ti ni dihanyo da dinene, kambe mbimo yi a nga va txikhwala a ti khene: “Ni khatile kukarateka ngutu. Ni singa ni mtamo ni txibindi . . . Ni tipfite ni ‘txi pwata ni tangu.’”

Mhaka ya UIf yi hi khumbulisa ti to awalo wu a nga zivako ngu kukongoma ati ti no maheka ngu wutomi wathu. Hambiketo, ku ni ti hi nga mahako ti to hi hungula malwati. Se i di ti to ha lwala ko? Ina ti fanete ti hi vhalela kutsaka? Ahim-him, nga ha hi no ti wona ngu kona. Kukhata he xolisisi matshina a milayo ya ma seketelako ku va ni dihanyo da dinene.

VANA M’THU WA “KUTIÑOLA.” (1 Timoti 3:2, 11) Kutolovela kudya ni kusela ngutu ti nga vanga txikarato ka wutomi wathu​—hi si wombi ngu diphaketi dathu! “U nga maneke hagari ka vaseli va vhinya, hambi hagari ka vathu va txinyamanyama, nguko didevi ni m’thu wa lidyo, va na wa wusiwanani; kambe wukohe wu na va ambeka wusakato.”​—Mavingu 23:20, 21.

U NGA NYENYEZISE MMIDI WAKO. “He ti basiseni ka yotshe nzambwa ya mmidi ni ya moya.” (2 Vakorinto 7:1) Vathu va nyenyezisa mimidi yawe ngu kudhaha mwendo kubwela fola ni kusela ngutu. Ngu txikombiso, ngu kuya ngu vavhikeli va malwati va Estados Unidos va womba ti to kudhaha, “ti vanga malwati, wulema ni ku ti onha siro sotshe sa mmidi.”

TEKA MMIDI NI WUTOMI WAKO KOTA TININGO TA LISIMA. “Nguko ka txona ha hanya, ha tsimbila-tsimbila, hiho.” (Mithumo 17:28) Kuziva eto ti hi kuzeta kuvayilela kubeta phangoni wutomi wathu hi di mthumoni, hi txi tsimbitisa mmovha mwendo hi txi sawula misakano. Kha ti vhuni txilo kutsaka nyamsi dwe u gwita u xupeka wutomi wako wotshe!

VAYILELA MIALAKANYO YO BIHA. Phela mialakanyo ni mmidi wako sa tsimbitisana. Ngu toneto vayilela kuzumba u di karatekile, kuhenya, mabava  mwendo matipfelo mamwani o biha. Masalmo 37:8 yi khene: “Leka kuhenya, u nga zumbi ni dikhulo.” Hi tshumela hi gonda tiya: “Mi nga karatekeni ngu sa ditshiku da mangwana, nguko ditshiku da mangwana di na ni sikarato sa dona.”​—Matewu 6:34.

ZAMA KU VA NI MIALAKANYO YA YINENE. Dibhuku da Mavingu 14:30 di khene: “Mbilu yo hanya kha kwati mbutomi wa mmidi.” Bhiblia yi tshumela yi txi khene: “Mbilu yo tsaka mrende wa wunene.” (Mavingu 17:22) Vasiyentista va tumelelana ni mhaka yiya. Dhokodhela mmwani a ti khene: “I di ti to u tsakile, eto ti na kuvhuna kuhungula malwati mbimo yi yi tako kupinda wu a zumbako a sa tsaka.”

ZAMA KUTSANISELA. Kufana ni UIf, nathu ti nga maha ti txi lava hi tsanisela txikarato txathu. Hi nga sawula ti to hi na tsaniselisa kutxani. Vamwani va karateka ngutu ni ku va ni dikhodho, kambe eto to engetela txikarato. Mavingu 24:10 yi khene: “U txi ti wona u txi relela ngu ditshiku da xomulo, tikomba ku khwa tsana.”

Vamwani va txi manana ni txikarato, va sikota kutsanisela. Ve tolovela. Va mana nzila yo wonisana naso, kufana ni UIf. A ti khene msana kova a di khongete ngutu ni kualakanyisisa ngu ti ti ku mu ka Bhiblia, “a khatile kuwona mikhanjo yi yi kuho i singa sikarato.” Kufana ni vamwani va va nga manana ni sikarato sa hombe, ene a gondile kukombisa wuxinji ni wunene ni ku eto ti mu kuzetile kugela vamwani didungula di di thavelelako da mu ka Bhiblia.

Wamwamna mmwani wu a nga xaniseka ngutu i Steve. Mbimo a nga ti ni 15 wa malembe a mananile ni nguzi yi yi nga mu lemata mmidi wakwe wotshe. Kambe mbimo yi a nga ti ni 18 wa malembe, a khatile kutxhukwala ni ku a bete Universidade. Kukhukhela koneho a khatile ku tibeta ka wugango, kudhaha ni kusela ngutu. A singa ni themba. Se mbimo yi a nga khata kugonda Bhiblia, a ve ni mawonelo a manene ngu wutomi ni ku ti mu vhuni ku e xula mikhuwo yakwe yo biha. A khene: “Se kha ni ngadi ni tipfa ni singa wa txilo kufana ni kale, konkuwa wutomi wangu wu tate ngu kudikha, litsako ni kueneliseka.”

Mhaka ya Steve ni UIf yi hi khumbulisa ati ti ku ka Masalmo 19:7, 8: “Mlayo wa MKOMA mbwo hetiseka, wa ninga kuhanya ka kuphya. . . . Sirumo sa MKOMA nzo lulama; sa ninga litsako mbiluni. Sirumo sa MKOMA nzo lulama; sa woninga mapimo.”