1, 2. Ngu tihi ati vathu va tiwonako ngu Tifakazi ta Jehovha?

VATHU vo tala va ti wona ti to Tifakazi ta Jehovha kha ti fani ni vamwane. Ngu txikombiso, wona ti Anton Gill a nga womba mayelano ni Tifakazi ta Alemanha ka mfumo wa nazista, a ti khene: “Tifakazi ta Jehovha ti ti lawa ngu do bhilivila ngu va nazista. . . . Ngu 1939 ka [makhalo yo xanisa ka ona vathu] ku ti ni 6.000 wa Tifakazi.” A tshumete e womba ti to hambiku Tifakazi ti nga ti xaniswa ngutu, tona ti ti thembwa ngu vathu, ti si lwisi, ti ti ni wumwewo ni kuthembeka ka Txizimu txawe.

² Malembe ya ma nga pinda, vathu va tshumete ve wona wumwewo wa Tifakazi ta Jehovha ka ditiko da Joni. Ngu mbimo yoneyo, mlayo wa wukoma wu si tumeleli ti to vo basa ni va mtima ve zumba votshe. Kambe ngu Sonto ya 18 ka Dezembro wa 2011, ku ve ni mtshangano wa hombe ka ditiko da Joni, aha vathu va 78.000 va tixaka totshe ni vo ta ngu ka  matiko mamwane va nga sengeletana Estado ya Johannesburg. Mmweyo wa vathangeli va wukhalo wule a ti khene: “A vava, mbathu va va ku ni mapimo ka votshe va hi va amukelako ka wukhalo wuwa. Votshe va ambate ve tshura. Mi basisile wukhalo wuwa. Kambe txo xamalisa, kha mi nga ni txisawusawu txa tixaka.”

3. Nji txani txi mahako ti to wumwewo wathu wu xamalisa ha mafuni kotshe?

³ Phela hambi vathu va i singako Tifakazi, va ti wona ti to wumwewo wathu kota vanathu, mbwa ha mafuni kotshe. (1 Pedro 5:9) Ngu ku txani hi txi hambana ni vathu va va ku ka tisengeletano timwane? Aku hi vhunwako ngu Bhiblia ni moya wo sawuleka, hi maha totshe ati hi nga tikotako ti to hi leka txihi ni txihi atxi Jehovha a txi nyenyako. Athu hi “xivila m’thu wa kale,” ni ku ambala “m’thu wa mphya”.—Vakolosa 3:9, 10.

4. Hi na gonda txani ka msungo wuwa? Ngu ku txani?

⁴ Msana ko ambula wuthu wa kale, ti lava hi wu tshotsha. Ka msungo wuwa, hi na gonda ti to hi nga wu ambulisa ku txani wuthu wa kale ni ku ngu ku txani ti di ni lisima. Hi na tshumela hi wona ti to m’thu hambi a di tolovete kumaha timhaka to biha, ti nga koteka ti to e txitxa. Hi na gwita hi wona ti to ava i ku kale va di ka ditshuri va nga wu tshotshisa ku txani wuthu wa kale. Ngu ku txani hi txi lava kubhula ngu mhaka yiya? Nguko mbimo yimwane, vanathu vamwane va lekile kuthumela Jehovha. Ti mahisile ku txani? Va khatile kupimisa ngu nzila yi va nga ti pimisa ngu yona mbimo yi va nga ti si se gonda ditshuri. Ngu toneto, hotshethu hi fanete hi khumbula tiya: “Awule a pimisako ti to a emekile, a na ti wonele kasiku a si wi.”—1 Vakorinto 10:12.

5. a) Womba txikombiso atxi txi kombisako ti to nda txikuluveta kuxivila wuthu wa kale. (Wona mfota wu wu ku makhatoni.) b) Ngu sihi simaho sa wuthu wa kale asi si nga wombwa ka Vakolosa 3:5-9?

⁵ U nga maha txani ngako u txi wona ti to dibhaji dako di nyete ni ku da nunga? U ndina di tshotsha ngu txikuluveta. Ngu ha kufanako, ngako hi txi wona ti to ha maha to kari ati Jehovha a ti nyenyako, hi fanete hi ti leka ngu txikuluveta. Mayelano ni simaho soneso so biha, Paulo a ti khene: “Si tshotsheni kule sotshe siya.” He bhuleni ngu simaho simbindi, i ku siya: Ku ti ñola ko biha ngu ta mataho ni simaho sa nzambwa.—Lera Vakolosa 3:5-9.

6, 7. a) Mapswi a Paulo ma ti kombisa ngu nzila yihi ti to ti lava mizamo kuambula wuthu wa kale? b) Ngu yahi mahanyelo a kale a Sakura? A wu mani hani mtamo wo txitxa?

⁶ Ku ti ñola ko biha ngu ta mataho: Amu ka Bhiblia, ‘ku ti ñola ko biha ngu ta mataho’ ti pata loko wamwamna ni wamsikati va txi otela votshe na va sa tekana ngu mlayo. Mpostoli Paulo a ti khene Makristu ma fanete ‘kudaya sa mmidini ka ku ti ñola ko biha ngu ta mataho’. Atiya ti womba ti  to hi fanete hi dhunuka ti to hi tshotsha minavelo yo biha. Eto ti nga karata, kambe hi nga tikota!

⁷ He woneni txikombiso txa mwanathu wa txisikati wa Japani awu a dhanwako ku i Sakura. * (Wona txhamuselo ya hahatshi.) Mbimo yi Sakura a nga ti kula a ti zumbela ku pfa txiwunda ni ku a si tsaki. Ngu toneto, mbimo yi a nga ti ni 15 wa malembe, a khatile kurandana ni wu a ka nga mmana ti to e thavisa txiwunda. Sakura a dote sirumbu siraru. Ene a khene: “Mbimo yi ni nga khata ngu yona, ni ti alakanya ku ni vhikelekile ni ku na randwa ngutu. Kambe mbimo yi ni nga ti ya masoni ni txi geleza se ni ti thava.” Sakura a hanyisile toneto kala e va ni 23 wa malembe. A gwitile e khata kugonda Bhiblia ni Tifakazi ta Jehovha, se e tsakela ati a nga ti ti gonda. Jehovha a mu vhunile ti to e leka wugelegele ni kuthavisa kutipfa mnando ni tingana. Konkuwa Sakura se i nyaphandule wa mbimo yotshe ni ku ene kha ngadi ni txiwunda. A khene: “Ngu ditshuri na tsaka ku va manzani ka Jehovha ni txi pfa lirando lakwe.”

8. Ngu sihi simaho asi Txizimu txi si wonako i di sa nzambwa?

⁸ Mahanyelo a nzambwa: Amu ka Bhiblia, “mahanyelo a nzambwa” ndimhaka to pinda ku ti ñola ko biha ngu ta mataho. Ti nga pata to fana ni kudhaha ni kusakana ngu kuruketela. (2 Vakorinto 7:1; Vaefesu 5:3, 4) Ti nga tshumela ti pata timhaka to biha ati vathu va ti mahako txihunjani, to fana ni kulera mabhuku a tixamba ni kuxalela sithombe sa vathu va i ku simbwiri. Toneto ti nga maha ti to m’thu e ya sakanisela siro sakwe sa wujaha mwendo sa wusikati, i ku timhaka ta nzambwa. (Vakolosa 3:5) *—Wona txhamuselo ya hahatshi.

9. Ku nga maheka txani ngako m’thu a txi leka “kuhya ngu timhaka ta mataho” ku kula?

⁹ Vathu ava va zumbelako kuxalela sithombe sa vathu va i ku simbwiri va nga vhuvela “kuhya ngu timhaka ta mataho” se ti nga za ti maha ditora. Wuxolisisi wumwane wu womba ti to wulaka wo wonetela sithombe sa vathu va i ku simbwiri wa fana ni wa wusuke mwendo wa fola. Se ngu toneto kutolovela kuwonetela sithombe sa vathu va i ku simbwiri wu ni wuyelo yo biha. Ngu yihi? Tingana, kwa mbi veka mihando ya moya, mazunga mwayani, kuhambana ka vatekani hambi ku tisunga. Msana ko va dijaha dimwane di di khulutwe ka kuxalela sithombe sa vathu va i ku simbwiri malembe o tala, di ti khene se na sikota ku ti xonipha, kambe ni si tikoti kale.

10. Nji txani atxi Ribeiro a nga txi maha ti to e daya wulaka wa sithombe sa vathu va i ku simbwiri?

¹⁰ Ka vathu vamwane ta karata kuleka kuxalela sithombe sa vathu va i ku simbwiri. Kambe va txi ti lava va nga sikota kuleka. Hi nga wona txikombiso txa Ribeiro wa Brazil. Mbimo yi i nga ti ngadi mwanana a khukhile mtini eya thuma ka koponi yo gayela maphepha. Mbimo yi va thumako, a woni mabhuku aya ma nga ti ni sithombe sa nzambwa. Ribeiro a khene: “Kudotho-kudotho ni khatile ku va ni wulaka naso. Aku ni nga ti zumba ni mmweyo wa mame,  ni ti wona a txi swela kuya kuotelani kasiku na sala ni xalela tivhidhiyo ta vathu va i ku simbwiri.” Kambe ditshiku dimwane a di mthumoni a woni dibhuku di di ku khene O Segredo de Uma Família Feliz di di ha ka nyanda yi yi nga ndina gayelwa. A di tekile. Ati a nga ti gonda ti mmahile e gonda Bhiblia ni Tifakazi ta Jehovha. Kambe kupindile mbimo yo tala Ribeiro ti txi mu karatela kuheta wulaka wa sithombe sile sa nzambwa. A vhunwi ngu txani? A khene: “Ni vhunwi ngu mkombelo, gondo ya Bhiblia, kualakanyisisa ngu ti ni nga tigonda, kutsakela tifanelo ta Jehovha ti kulisile lirando langu ngu Jehovha kupinda la sithombe sa vathu va i ku simbwiri.” Ngu kuvhunwa ngu Bhiblia ni moya wo sawuleka, Ribeiro a txitxile wutomi wakwe, e bhabhatiswa, se nyamsi a thuma kota didhota da dibanza.

11. Hi nga vhunwa ngu txani ti to hi tikhulula ka sithombe sa vathu va i ku simbwiri?

¹¹ Phela hi nga ku Ribeiro a to gonda Bhiblia dwe se e leka kuxalela sithombe sa vathu va i ku simbwiri. Ti lavile e alakanyisisa ngu ti a ti gondako ni ku ti leka ti bela mbiluni. Ti lavile e khongela ka Jehovha e kombela txivhuno. Toneto ti mahile ti to e kulisa lirando lakwe ngu Jehovha, eto ti date minavelo yakwe yo xalela sithombe sa vathu va i ku simbwiri. Ti to hi tikhulula ka sithombe sa nzambwa hi fanete hi dhunda Jehovha ni kunyenya ati to biha.—Lera Masalmu 97:10.

12. Nji txani txi nga vhuna Stephen ti to e leka mawombawombelo akwe o biha?

¹² Vathu vamwane va ni txihenyisani, va ruka vamwane. Ngako toneto ti txi humelela, mwaya wotshe wa xaniseka. Dijaha dimwane da Austrália di di dhanwako ku i Stephen di ti dhunda kubhonga-bhonga ni ku di ti henyiswa ngu to mbi vhuna txilo. Di khene: “Kuraru ka kona ani ni msikati wangu hi txi hambana, futhi hi ti lava kudaya wukati.” Stephen a khatile kugonda Bhiblia ni Tifakazi, e gwita e duketa kuthumisa ati a nga txi ti gonda. A khene na a si se ziva Jehovha, ti txi hehuka kuhenyiswa ngu tximwane ni tximwane a ha ko za a txi nga a no buluka. Kambe mbimo yi a nga khata kulondisela ati a nga ti gonda timhaka ti txitxile. A khene: “Mwaya wathu wu tshukwati ngu nzila yo xamalisa. Jehovha a ni vhuni ti to ni si nge ngadi ni txi henya ngutu.” Nyamsi Stephen a thuma kota dilanda da wuthumeli, msikati wakwe se a ni malembe i di nyaphandule wa mbimo yotshe. Madhota a dibanzani ka Stephen ma womba tiya: “Stephen m’thu wo malala, wo dhunda kuthuma ni wu a tivekako hahatshi.” Va tshumete ve womba ti to va si khali ku m’wona a di henyile. Stephen a maha totshe ti a nga tikotako ti to e txitxa wuthu wakwe. A khene: “Kutxitxa wuthu wangu wa kale i kateko, i singa Jehovha a nga ni vhuna, ni sa nga tikota.”

13. Ngu ku txani kuhenya ti di ni phango? Ngu txihi txi alakanyiso txa Bhiblia?

 ¹³ Bhiblia yi hi txharihisa ti to hi vayilela txihenyisani, kuruketela ni kubhonga-bhonga. (Vaefesu 4:31) Timhaka toneto ti nga vanga mazunga. Vathu vo tala nyamsi wa ditshiku va pimisa ti to timhaka ti lunga ngu kupeka. Kambe mahanyelo onewo ma nyetisa M’vangi wathu. Se, wungi wa vanathu ti lavile ve txitxa mahanyelo awe, ve ambala wuthu wa wuphya.—Lera Masalmu 37:8-11.

14. Ina m’thu wu a dhundako mazunga ti nga koteka ti to e txitxa?

¹⁴ Mwanathu mmwane wu a dhanwako ku i Hans a thuma kota didhota da dibanza dimwane da Austrália. Mtshanganisi wa mmidi wa madhota wa dibanzani dakwe a khene: “Hans i mwanathu wo rula ngutu ka va ni va zivako.” Kambe Hans hi nga ti to i di wo rula kukhukhela kale. Mbimo yi i nga ti ngadi mfana, a khatile kusela ngutu ni kudhunda ngutu mazunga. Ditshiku dimwane a di levile a henyisanile ni txigangu txakwe e txi daya. Hambiku a nga mana txigwevo txo zumba 20 wa malembe jele, va ti ko sakana ni txhini, kha txitxa mahanyelo akwe. Msana keto mame wakwe a to kombela didhota ti to di mu endela, koneho Hans a khatile kugonda Bhiblia. A khene: “Ti ni wuyete kuambula wuthu wangu wa kale. Tindimana ti ti nga ni vhuna i Isaya 55:7, yi wombako tiya: ‘Awule i ku wa kubiha, a na Ieke tinzila takwe,’ ni 1 Vakorinto 6:11, ayi yi gelako ava va nga leka tinzila to biha yi txi khene: ‘Vamwane kwanu i ti vo nga toneto.’ Kudingana malembe o tala, ngu ku timisela, Jehovha a ni vhuni ngu moya wakwe wo sawuleka ti to ni ambala wuthu wa wuphya.” Hans a  bhabhatisilwe a di ngadi jele, se e humiswa a di hetile 17 wa malembe ni hafu. A khene: “Na m’bonga ngutu Jehovha nguku a ni wumbilu ni kudivalela.”

15. Ngu txihi txienge tximwane txa wuthu wa kale? Bhiblia yi womba txani ngu toneto?

¹⁵ Kuhemba njimwane txienge txa wuthu wa kale. Ngu txikombiso, vamwane va hemba ti to va si resi mwendo kudiha minando yawe. Kambe Jehovha i “Txizimu txa ditshuri”. (Masalmu 31:5, Tradução do Novo Mundo) Ngu toneto ene a lava ti to vakhozeli vakwe ve ‘wombawomba ditshuri’ ni ku ‘va si hembi’. (Vaefesu 4:25; Vakolosa 3:9) Ti ha kubasani ti to hi fanete hi wombawomba ditshuri, hambi hi txo wona nga ta sekisa mwendo kukarata.—Mavingwa 6:16-19.

16. Nji txani txi no hi vhuna kuambula wuthu wa kale?

¹⁶ Kha ti koteki kuambula wuthu wathu wa kale ngu mtamo wathu hipune. Sakura, Ribeiro, Stephen, ni Hans ti lavile ve tikarata ti to ve txitxa wuthu wawe wa kale. Kambe atxi txi nga va vhuna i mtamo wa Dipswi da Txizimu ni moya wa txona wo sawuleka. (Luka 11:13; Vahebheru 4:12) Ti to hi vhuneka ngu mtamo wonewo, ti lava hi gonda Bhiblia ditshiku ni ditshiku, hi alakanyisisa ngu dona, ni ku hi si leki kukombela wuzivi ni mtamo wo thumisa ati hi ti gondako (Joxuwa 1:8; Masalmu 119:97; 1 Vatesalonika 5:17) Hi tshumela hi vhunwa ngu Dipswi da Txizimu ni moya wo sawuleka mbimo yi hi lulamiselako mitshangano ya dibanza. (Vahebheru 10:24, 25) Futhi hi lava kuthumisa silo simwane asi sengeletano ya Jehovha yi hi ningako, so fana ni marevhista, JW Broadcasting, JW Library, ni jw.org.—Luka 12:42.

17. Hi na bhula ngu txani ka msungo wu wu londiselako?

¹⁷ Se hi bhute ngu simaho so tala so biha asi Makristu ma fanelako ku si ambula ni ku si tshotsha ti to me tsakisa Jehovha. Kambe ku ngadi ni to tala ati ti lavako hi ti maha. Ti lava hi ambala wuthu wa wuphya ni kusimama hi hanya ngu wona. Ka msungo wu wu londiselako, hi na bhula ngu ti to hi nga ti mahisa ku txani toneto.