Tixamulo ta siwotiso sa vagondi
Ngu ku txani madungula a Matewu ma txi hambana ni a Luka mayelano ni wutomi wa Jesu i di ngadi mwanana?
Madungula a Matewu mayelano ni kuvelekwa ka Jesu ni mbimo yi i nga ti ngadi mwanana ma hambana ni a Luka nguko mmwane ni mmwane a ti xolisisa ati a lavako kuziva tona ni ku va ti xota ngu nzila yo hambana.
Matewu, a wombawomba ngutu ngu Josefa. Ene a txhamusela ati Josefa a nga maha mbimo yi a nga ziva ti to Maria a ni txirumbu. Matewu a tshumela e wombawomba ngu mloro wa Josefa mbimo yi ngelozi yi nga mu txhamusela txivangelo txa kona, ni nzila yi a nga londisela ngu yona ati a nga gelwa ngu ngelozi. (Matewu 1:19-25) Ku tshumela ku wombwa ati ngelozi yi nga mu gelisa tona ti to e thava e ya Egipta ni ti ene a nga mahisa tona. Matewu a engeta e womba ti to Josefa a lorile ngelozi yi txi mu gela ti to e tshumela e ya ditikoni kwakwe Israeli, ni ti to ene a tshumete e ya zumba Nazareta ni mwaya wakwe. (Matewu 2:13, 14, 19-23) Ka tindima 1 ni 2 ka Evhangeli ya Matewu, ditina da Josefa di maneka 8 wa makhambi se da Maria 4 wa makhambi.
Hambiketo, Luka a wombawomba ngutu ngu Maria. A wombawomba ngu mbimo yi a nga telwa ngu ngelozi, mbimo yi a nga ya pfuxela Elizabheti, ni mapswi akwe o dhumisa Jehovha. (Luka 1:26-56) A tshumela e wombawomba ngu ti Simiyoni a nga gela Maria mayelano ni sixaniso sa Jesu sa mbimo yi yi tako. Luka a tshumela e txhamusela mbimo yi Jesu a nga ya dithepeleni ni mwaya wakwe mbimo yi a nga ti ni 12 wa malembe. Ka madungula onewo, a womba mapswi a Maria i singa a Josefa, a txi khene Maria a ti henyile ngutu ngu ti ti nga maheka. (Luka 2:19, 34, 35, 48, 51) Ka tindima 1 ni 2 ka Evhangeli yakwe, Luka a womba ditina da Maria 12 wa makhambi kasi da Josefa makhambi mararu basi. Matewu a womba to tala ngu Josefa ni ti a nga ti maha. Luka, a wombawomba ngu Maria ni ti a nga manana nato.
Mwaya wa Jesu wa txhamuselwa ka totshe Tievhangeli ngu tinzila to hambana. Matewu a folisa lixaka la Josefa ni kukombisa ti to Josefa i tate wa Jesu wo muwunja, ni ku ene a ti ni fanelo ya wukoma wa Dhavhidha. Ngu ku txani? Nguko Josefa a huma ka lixaka la Mkoma Dhavhidha ngu mwanana wakwe Solomoni. (Matewu 1:6, 16) Se Luka a folisa lixaka la Maria e kombisa ti to Jesu a ti veleketwe ka fanelo ya wukoma wa Dhavhidha “ngu ka nyama”. (Varoma 1:3) Ngu ku txani? Nguko Maria a huma ka Dhavhidha ngu mwanana wakwe Natani. (Luka 3:31) Kambe ngu ku txani Luka a si wombi ti to Maria i mwana Heli, tate wakwe? Nguko, ka matimu a mbimo yoneyo kuwombwa matina a majaha a lixaka lonelo. Kambe ngako Luka a txi veka Heli kota tate wa Josefa, vathu va pfisisa ati to Josefa i mwane wa Heli.—Luka 3:23.
Nzila yi lixaka la Jesu li nga vekwa ngu yona ka Tievhangeli ta Matewu ni Luka, ti kombisa ti to Jesu i ti ene Mesiya awu Txizimu txi nga ti thembisile. Mhaka ya ti to Jesu i ti wa lixaka la Dhavidha yi ti ziwa kwati ha ko nem Vafarisi ni Vasadhusi va si na ku yi lamba. Titxhamuselo ta lixaka la Jesu ka Matewu ni Luka ti tsanisa likholo lathu kasiku hi themba ti to sotshe sithembiso sa Txizimu si na hetiseka.