1. Ngu wuhi wulamuli wu no maheka i singa kale?

 HI HANYA ka timbimo to tsakisa! I singa kale Jesu Kristu a na lamula votshe vathu hamafuni. Jesu apune a wombile ati ti ndi no maheka hamafuni a si se khata kulamula, mbimo yi a nga ninga vagondiswa vakwe “txikombiso” txa kuwuya kwakwe ni “kuguma ka timbimo tiya.” (Mat. 24:3) Txikombiso txonetxo txi bhatwe ka dibhuku da Matewu kapitulo 24 ni 25, ka Marku kapitulo 13 ni ka Luka kapitulo 21.

2. Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya, ni ku toneto ti na hi vhunisa kutxani?

² Jesu a hi ningile sialakanyiso sa lisima ngu kuthumisa sidinganiso siraru. Txidinganiso txa tiphongo ni tinvuta, txidinganiso txa mavhirjem a mapimo ni a siphukuphuku ni txidinganiso txa titalenta. Txidinganiso tximwani ni tximwani txa hi vhuna kupfisisa nzila yi Jesu a no ta lamula ngu yona vathu ngu ku ya ngu mahanyelo awe. Ka gondo yiya hi na bhula ngu sidinganiso siya ni kuwona ti to si hi gondisa txani. Hi na khata ngu kubhula ngu txidinganiso txa tinvuta ni tiphongo.

TINVUTA NI TIPHONGO

3. Jesu a na lamula mbimo muni vathu?

³ Ka txidinganiso txa tinvuta ni tiphongo, Jesu a wombile ti to a na lamula vathu ngu kuya ngu ti va nga angulisa tona ka mahungu a manene ni ti to va seketete mwendo kha va seketela vafowethu vakwe ava va nga sawulwa. (Mat. 25:31-46) Jesu a na lamula tinvuta ni tiphongo ka “xanisa ya hombe” yi si si kukhata Armagedhoni. (Mat. 24:21) Kufana ni m’dyisi a hambanisako tinvuta ni tiphongo, Jesu a na ta hambanisa avale va seketelako vafowethu vakwe ava va nga sawulwa ka vale va si va seketeliko.

4. Ngu ku ya ngu Isaya 11:3, 4, ngu kutxani hi tsaniseka ti to Jesu a na ta lamula ngu nzila yo lulama? (Wona ni wa kapa.)

⁴ Jehovha a sawute Jesu ti to e va m’lamuli, ni ku wuprofeti wa Bhiblia wu womba ti to Jesu a na ta va m’lamuli wo lulama.  (Lera Isaya 11:3, 4.) Jesu wa wona ati mmwani ni mmwani a ti mahako, a ti wombako ni ti a ti pimisako, kupata ni nzila yi va ñolako ngu yona vafowethu vakwe. (Mat. 12:36, 37; 25:40) Ngu nzila yoneyo, Jesu a na ta ziva ti to i mani a nga seketela vafowethu vakwe ni m’thumo wawe. a Nzila yimwani ya lisima ayi vathu ava va fananiswako ni tinvuta va seketelako ngu yona vafowethu va Kristu ngu txhumayela mahungu a manene. Vathu vonevo va na lamula kota vo “lulama” ni ku va nava ni themba yo mana “wutomi wo mbi guma” hamafuni. (Mat. 25:46; Mtu. 7:16, 17) Eyo i wuyelo yo tsakisa ayi yi no manwa ngu votshe ava va no simama va di thembekile konku, ka xanisa ya hombe ni magwito ka xanisa ya hombe. Ngu kumaha toneto matina awe ma na bhalwa “dibhukuni ka wutomi.”—Mtu. 20:15.

5. Hi gonda txani ka txidinganiso txa tinvuta ni tiphongo, ni ku mba mani va fanelako kuriya nzeve ka txona?

⁵ Kombisa ti to u wo thembeka. Txidinganiso txa Jesu txa tinvuta ni tiphongo txi thuma ka vale va ku ni themba yo hanya ngu ha ku si gumiko hamafuni. Vathu vonevo va kombisa likholo ngu kuseketela vafowethu va Kristu, ngu kutxhumayela mahungu a manene ni ku kombisa kuthembeka ka m’txawa wa wudotho wa vasawuleki awu Jesu a nga wu sawula kota txithumi txo thembeka ni txa mapimo. (Mat. 24:45) Hambi avale va ku ni themba yo ya hanya nzumani va fanete kuriya nzeve ka txialakanyiso atxi hi txi manako ka txidinganiso txiya. Ngu kutxani? Nguku Jesu wa wona ati va ti mahako, ati va ti wombako ni ti va ti pimisako. Ni vona ti lava ve kombisa ti to va ni likholo. Ngu toneto, Jesu a wombawombile ngu sidinganiso simbidi asi si ku ni sialakanyiso para vasawuleki. Sidinganiso soneso hi tshumela hi si mana ka Matewu kapitulo 25. Konku hi na bhula ngu txidinganiso txa mavhirjem a mapimo ni a siphukuphuku.

MAVHIRJEM A MAPIMO NI A SIPHUKUPHUKU

6. Mavhirjem a mtxhanu ma ti kombisisile kutxani ti to ma ni mapimo? (Matewu 25:6-10)

⁶ Ka txidinganiso txa mavhirjem, Jesu a wombawombile ngu 10 wa mavhirjem aya ma nga ya tshangana ni noivho wa ona. (Mat. 25:1-4) Otshe ma txi lava kuheleketa noivho ka m’buso wa mtxhadho. Jesu a wombile ti to mtxhanu wa ona i ti a “mapimo” se mamwani a mtxhanu i ti “siphukuphuku.” Mavhirjem a mapimo ma ti ti lulamisete ni ku ma ti rinzela. Ona ma di tiemisete kuemela noivho hambi i di ti to a ndi na swela kuhoka. Ngu toneto, ma thete mafura ka malambu a ona kasi ku me simama ma txi tura ka txidema txile ni ku ma longile mamwani kasi ku me ma thumisa ngaku noivho a di ko swela kuhoka. Ona ma ti ti lumamisete kasi ku malambu a ona ma si thuki me timeka ngu kupwata mafura. (Lera Matewu 25:6-10.) Mbimo yi noivho a nga hoka, mavhirjem a mapimo ma tsute nayo ka m’buso wa mtxhadho. Ngu ha kufanako, ngaku Makristu aya ma nga sawulwa ma txi zumba ma di lungekile ngu kuthembeka ni kusimama ma txi rinzela kala Kristu e wuya, ona ma na lamula kota ava va fanelwako ngu kutipata ni noivho, i ku Jesu, ka mfumo wakwe wa nzumani. b (Mtu. 7:1-3) Se kumahekile txani ngu mtxhanu wa mavhirjem a siphukuphuku?

7. Kumahekile txani ngu mtxhanu wa mavhirjem a siphukuphuku, ni ku ngu kutxani?

⁷ Kuhambana ni mavhirjem a mapimo, mavhirjem a siphukuphuku ma sa lungeka mbimo yi noivho a nga hoka. Malambu a ona ma  ti hafuhi ni kutimeka ni ku ma sa longa mafura mamwani. Mbimo yi ma nga pfa to noivho a hafuhi ni kuhoka, ti lavile me huma me ya xava mafura mamwani. Se mbimo yi noivho a nga hoka, ona ma si si kuwuya ngu kuxavani ka mafura. Ngu toneto, “mavhirjem ale ma nga ti lungile ma to bela nayo ka m’buso wa mtxhadho, se ditimba di to vhalwa.” (Mat. 25:10) Ngu msana, mbimo yi mavhirjem a siphukuphuku ma nga wuya ngu kuxavani ka mafura me kombela ku tulelwa, noivho a ma gete tiya: “Kha ni mi zivi.” (Mat. 25:11, 12) Mavhirjem ale ma sa tiemisela kuverela noivho. Vasawuleki va nga gonda txani ka txidinganiso txiya?

8-9. Vasawuleki va nga gonda txani ka txidinganiso txa mavhirjem? (Wona ni mfota.)

⁸ Kombisa ti to u tiemisete ni ku wa rinzela. Jesu a si lavi kuwomba ti to ku ndi nava ni mitxawa yimbidi ya vasawuleki, awu wu ndi no zumba wu di rinzete kala magwito ka timbimo tiya ni wumwani awu wu ndi no zumba wu sa rinzela. Hahanze keto, Jesu a txi txhamusela ati ti ndi no maheka ngaku vasawuleki va txo zumba va sa rinzela ni kutsanisela ngu kuthembeka kala magwito. Ngu nzila yoneyo, va si na kuamukela hakelo yawe. (Joh. 14:3, 4) Mhaka yiya nja lisima! Ti singa ni mhaka ni ti to hi ni themba yo hanya hamafuni mwendo nzumani, hotshethu hi fanete ku txi tekela hamsungo txialakanyiso atxi txi ku ka txidinganiso txa mavhirjem. Mmweyo ni mmweyo wathu a fanete kuzumba a di tiemisete ni kurinzela kasi ku e sikota kutsanisela kala magwito.—Mat. 24:13.

⁹ Msana kova a di wombawombile ngu txidinganiso txa mavhirjem kasi kujunyatisa txilaveko txo zumba hi di tiemisete ni kurinzela, Jesu a wombawombile ngu txidinganiso txa titalenta. Txidinganiso txiya txi kombisa lisima lo hi maha totshe ti hi nga ti kotako ni kuhiseka.

TITALENTA

10. Sithumi sile sa simbidi si kombisisile kutxani ti to sa thembeka? (Matewu 25:19-23)

¹⁰ Ka txidinganiso txa titalenta, Jesu a wombawombile  ngu sithumi simbidi si nga thembeka ka nyamne wa sona ni tximwetxo txi nga mbi thembeka. (Mat. 25:14-18) Sithumi sile sa simbidi si kombisile ti to sa thembeka ngu kuthuma ngutu kasi kuengetela thomba ya nyamne wa sona. Na a si si kuenda, wamwamna wule a ningile titalenta ka sithumi sakwe, i ku male yayingi. Sithumi sa simbidi so thembeka si thumisile male ngu wutxhari. I ve yihi wuyelo? Mbimo yi nyamne wawe a nga wuya vona va ti bhindute male yo dingana ni yi a nga ti va ningile. Nyamne wawe a to va ndunduzela, se vona “ve wulela litsakoni ka nyamne wawe.” (Lera Matewu 25:19-23.) Se kumahekile txani ngu txithumi txa wuraru? Kumahekile txani ngu male yi nyamne wa txona a nga txi ninga?

11. Kumahekile txani ngu txithumi txa “m’kara”, ni ku ngu kutxani?

¹¹ Txithumi txa wuraru txi ningilwe talenta yimweyo kambe txona txi vite “m’kara.” Nyamne wa txona atxi emela ti to txi thumisa male yile ngu wutxhari. Kuhambana ni eto, txona txi to kelela male. Mbimo yi nyamne wa txona a nga wuya, txona txi sa bhindula txilo. Txithumi txile kha txa kombisa wutxhari. Hahanze ko kombela divalelo ka nyamne ngu ku txi nga mbi bhindula txilo, txona txi dhani nyamne wa txo ti to “m’thu wo karata.” A ti txithumi txile txi nga maha kha ta tsakisa nyamne wa txona. Ngu toneto, va txi tekete talenta ya yimweyo txi nga ti nayo se ve txi hinga m’tini ka nyamne wa txona.—Mat. 25:24, 26-30.

12. Sithumi sa simbidi so thembeka si emela va mani nyamsi?

¹² Sithumi sa simbidi so thembeka si emela Makristu o thembeka aya ma nga sawulwa. Nyamne wawe Jesu, wa va ramba ti to “ve wulela litsakoni ka nyamne wawe.” Mwendo ku, vona ve amukela hakelo yawe nzumani, i ku kuwuka ko khata ka vafi. (Mat. 25:21, 23; Mtu. 20:5b) Ngu didhawa dimwani, txikombiso txo biha txa txithumi txa m’kara txialakanyiso ka vasawuleki. Ngu kutxani?

13-14. Ngu yihi gondo ayi vasawuleki va yi manako ka txidinganiso txa titalenta? (Wona ni mfota.)

¹³ Kombisa ti to wa hiseka ni kumaha totshe ati u nga tikotako. Ka txidinganiso txa titalenta ni txa mavhirjem, Jesu a si ngo profeta ti  to vasawuleki va ndi nava mikara. Hahanze keto, ene a txi txhamusela ati ti ndi no maheka ngako vasawuleki va txo leka kuhiseka. Vona va ndi na luza “kudhanwa ni kusawulwa kwawe” ni ku va si tumelelwi kubela ka mfumo wa nzumani.—2 Pedro 1:10.

¹⁴ Sidinganiso sa Jesu sa mavhirjem ni sa titalenta si tiveka hakubasani ti to Makristu o sawuleka ma fanete kuzumba ma di rinzete ni kumaha totshe ati ma nga tikotako. Ina ku ni txialakanyiso tximwani atxi Jesu a nga gela vasawuleki? Ina. Ati Jesu a nga tiwomba ka Matewu 24:40, 41 ni tona ti tsimbilelana ni kulamulwa ka vasawuleki.

I MANI A NO “TEKWA”?

15-16. Dibhuku da Matewu 24:40, 41 di va vhunisa kutxani vasawuleki ti to ve wona lisima lo zumba va di rinzete?

¹⁵ A si se kuwombawomba ngu sidinganiso sa siraru, Jesu a txhamusete kulamula ko gwita ku no kombisa ti to ngu va hi vasawuleki ava va amukelwako. Ene a wombawombile ngu vavamna vambidi va ku thembweni ni vavasikati vambidi va ku txigayoni. Ka siemo siya sa simbidi ti tikomba votshe va txi maha mthumo wo fana, kambe Jesu a wombile ti to mmweyo a na “tekwa, mmwani e lekwa.” (Lera Matewu 24:40, 41.) Ngu msana a gete tiya valondeteli vakwe: “Ngu toneto, zumbani mi di rinzile nguko kha mi di zivi ditshiku adi Mkoma wanu a no wuya ngu dona.” (Mat. 24:42) Mbimo yi Jesu a nga womba-womba ngu txidinganiso txa mavhirjem a wombile to fana. (Mat. 25:13) Ina ati Jesu a nga womba ta yelana? Ti nga maha ti txi yelana. Ngu vale dwe va nga sawulwa ngu ditshuri ni ku va simamako va di thembekile va no “tekwa” mwendo ku ngu vona va Jesu a no va amukela ka mfumo wa nzumani.—Joh. 14:3.

¹⁶ Kombisa ti to u zumba u di rinzete. Vasawuleki ava va no mbi zumba va di rinzete mwendo kuzumba va txi wonelela ngu didhawa da moya, va na mbi sengeletwa ni va “va nga langwa.” (Mat. 24:31) Kambe ngu ditshuri, votshe ava va thumelako Jehovha ti singa ni mhaka ni ti to themba yawe njo ya hani, va fanete kuteka mapswi a Jesu kota txialakanyiso kasi ku ve zumba va di rinzete ni kuzumba va di thembekile.

17. Ngu kutxani hi sa fanela kukarateka ngako Jehovha a txi sawula Makristu mamwani ka timbimo tathu?

¹⁷ Athu ha mziva kwati Jehovha, ni ku ha tiziva ti to mbimo yotshe ene a lamula ngu nzila yo lulama. Athu kha hi karateki ngaku Jehovha a txi sawula mamwani Makristu o thembeka ka timbimo tathu. c Ha txi khumbula txidinganiso txa Jesu aha a nga womba-womba ngu vavamna ava va nga khata kuthuma ni minova ka thembwe ya mivhinya. (Mat. 20:1-16) Ava va nga tholwa kuthuma ka thembwe ya mivhinya ni minova va holetwe male yo fana ni ya vale va nga khata kuthuma ni mixo. Ngu ha kufanako, ti singa ni mhaka ni mbimo yi vasawuleki va sawulwako ngu yona votshe va na mana hakelo yawe yo ya hanya nzumani ngako va txi simama va di thembekile.

RIYA NZEVE KA SIALAKANYISO

18-19. Ngu tihi tigondo ni sialakanyiso asi hi nga si mana?

¹⁸ Hi gondile txani? Ka vale va ku ni themba yo hanya ngu ha ku si gumiko hamafuni, txidinganiso txa tiphongo ni tinvuta txi kombisa lisima lo simama va di thembekile ka Jehovha konku ni ka xanisa ya hombe ayi yi ku hafuhi. Ka mbimo yi yi tako, Jesu a na lamula vale va simamako va di thembekile kota avale “va fanelwako ngu wutomi wo mbi guma.”—Mat. 25:46.

 ¹⁹ Hi tshumete hi gonda ngu sidinganiso simbidi asi si nga ninga sialakanyiso vasawuleki. Ka txidinganiso txa Jesu txa mavhirjem a mapimo ni a siphukuphuku, mtxhanu wa ona ma ve ni mapimo. Ona ma ti ti lulamisete ni ku ma ti rinzete, kasi kuemela noivho hambi i di ti to a ndi na swela kuhoka. Kambe mavhirjem a siphukuphuku ma sa ti lulamisela. Ngu toneto, noivho ka ma tumelela ti to me bela ka m’buso wa mtxhadho. Nathu hi fanete kuzumba hi ti lulamisete ni kuemela mbimo yi yi lavekako kala Jesu e tisa magwito ya timbimo tiya. Hahanze keto, ka txidinganiso txa Jesu txa titalenta hi woni ti to sithumi sa simbidi so thembeka si mahile totshe ati si nga tikota ni ku si ve ni mapimo.  Vona va thumile ngutu ve maha totshe ati nyamne wawe a nga txi ti lava ni ku ngu toneto ene a va amukete. Kambe txithumi txa m’kara kha txi amukela. Hi gonda txani? Hi fanete kuzumba hi di ñolekile ka mthumo wa Jehovha kala magwito. Ngu magwito, hi woni txilaveko txa ti to vasawuleki ve simama va di rinzete kasi ku “ve tekwa” ngu Jesu ti to ve amukela hakelo ya nzumani. Vasawuleki va ti emete ngu maso o bhilivila ‘kusengeletwa’ ni Jesu nzumani. Msana ka yimbi ya Armagedhoni, vona va nava noivha wa Jesu ka mtxhadho wa txinvutana.—2 Vat. 2:1; Mtu. 19:9.

20. Ngu tihi ati Jehovha a no mahela avale va riyako nzeve ka sialakanyiso?

²⁰ Mbimo ya ti to Jesu e lamula vathu yi hafuhi ngutu, kambe athu kha hi thava. Ngaku hi txi simama hi di thembekile tate wathu wa nzumani a na hi ninga “mtamo wa hombe” kasi ku hi sikota “kuema hi di tsani masoni ka mwanana wa m’thu.” (2 Vak. 4:7; Luka 21:36) Ti singa ni mhaka ni ti to themba yathu njo ya hanya nzumani mwendo hamafuni, athu hi na tsakisa Tate wathu Jehovha ngaku hi txi riya nzeve ka sialakanyiso asi hi si manako ka sidinganiso sa Jesu. Ngu konaha ka wuxinji awu wu si hi faneliko wa Jehovha matina athu ma na ‘bhalwa ka dibhuku’ da wutomi.—Dhan. 12:1; Mtu. 3:5.