GONDO 31
NDANDO 12 Txizimu txa hombe, Jehovha
Ati Jehovha ati mahako kasi kuhulukisa vathu ka txionho ni lifo
“Txizimu txi randile ngutu ditiko ha koza txi ningela Mwanana wa txona wammweyo ekha.”—JOH. 3:16.
TXIKONGOMELO TXA GONDO
Hi na wona nzila yi Jehovha a mahako ti to ti koteka ku hi lwisana ni txionho ni ku i ngu nzila muni a hi vhunako ku va ni themba ya wutomi wo mbi guma hi si nga ni txionho.
1-2. a) Nji txani txionho ni ku hi nga txi xulisa kutxani? (Wona ni “Txhamuselo ya mapswi o karata.”) b) Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya ni ka ti ti londiselako ti ku ka direvhista diya? (Wona “Txhamuselo para m’leri” ka direvhista diya.)
INA wa ti tsakela kuziva mpimo wa lirando la Jehovha ngu ngawe? Nzila yo tumbula toneto ngu gonda ngu ti Jehovha a nga ti maha ni ti a simamako e ti maha kasi ku hi hulukisa ka txionho ni lifo. Txionho a mlala wa hombe wa tshofu awu hi si ti kotiko ku m’xula hi di hokha. Ditshiku ni ditshiku ha onha, ni ku kota wuyelo ha fa. (Var. 5:12) Kambe to tsakisa ngu ti to ngu kuvhunwa ngu Jehovha hi nga ti kota kuxula mlala eneyo wa tshofu. Ngu ditshuri, Jehovha wa hi thembisa ti to a na hi hulukisa ka txionho ni lifo.
2 Se ku ni konamu ka 6000 wa malembe Jehovha a txi vhuna vathu ku ve lwisana ni txionho. Ngu kutxani atxi maha toneto? Nguko ene wa hi randa. Kukhukhela a nga hi vanga Jehovha wa kombisa lirando ngu ngathu ni ku se a mahile mizamo ya hombe kasi ku hi vhuna kuxula txionho ni ku hi va vangana vakwe. Jehovha wa ti ziva ti to txionho txi vanga lifo, se ene kha lavi ti to hi fa. Jehovha a lava ti to hi hanya ngu ha ku si gumiko. (Var. 6:23) Ene a lava ti to nawe u hanya ngu ha ku si gumiko. Ka gondo yiya hi na wona tixamulo ta siwotiso siraru: 1) Ngu yihi themba ayi Jehovha a nga ninga vaonhi? 2) Ngu tihi ti vathu vamwani va timbimo ta Bhiblia va nga ti maha kasi kutsakisa Jehovha? 3) Ngu tihi ti Jesu a nga ti maha kasi kuhulukisa vathu ka txionho ni lifo?
NGU YIHI THEMBA AYI JEHOVHA A NGA NINGA VAONHI?
3. Nji txani txi nga maheka ka Jaradhi ya Edheni txi nga maha ti to Adhamu ni Evha ve onha?
3 Mbimo yi Jehovha a nga wumba wamwamna wo khata ni wamsikati wo khata atxi lava ti to ve va ni litsako. Jehovha a va ningile wukhalo wo tshura kasi ku ve zumba ka wona, ningo ya mtxhadho ni mthumo wo tsakisa. Vona va ti nava ni lungelo yo tata mafu ngu liveleko lawe, ni kuhundula yotshe planeta yi va paradhise yo tshura yo fana ni Jaradhi ka Edheni. Jehovha a ningile Adhamu ni Evha mlayo wa wumwewo dwe wo hehuka. Jehovha a tshumete e va txhamusela ati ti di no maheka ngako va txi sawula kwa mbi mu engisa, toneto ti ndi na va txionho ni ku kota wuyelo va ndi na fa. Athu ha ti ziva ati ti nga maheka. Ngilozi yo biha ayi yi nga si randi Txizimu ni vathu yi dukile Adhamu ni Evha ku va si engisi Txizimu. Vona va engisile ngilozi yile yo biha. Hahanze ko themba Tate wawe wa lirando, vona va mahile txionho. Se athu ha yi ziva wuyelo ayi yi nga vaho. Kukhukhela ka ditshiku dileya kuya masoni, Adhamu ni Evha va xuphekile ka wutomi wawe wotshe: va kumbile, ni ku ngu magwito va fite.—Gen. 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5.
4. Ngu kutxani Jehovha a txi nyenya txionho, ni ku hi vhuna ku hi lwisana natxo? (Varoma 8:20, 21)
4 Ayawa matimu a kwa mbi tsakisa, kambe Jehovha a mahile ti to me bhalwa amu ka Bhiblia kasi ku hi pfisisa mhaka ya ditshuri da lisima ngutu. Matimu oneyo ma hi vhuna kuwona ti to ngu kutxani Jehovha a txi nyenya ngutu txionho. Txionho txi hi hambanisa ni Tate wathu ni ku txi vanga lifo. (Isaya 59:2) Sathani wa nyenya Jehovha ni vathu. Ngu toneto ti nga mmaha ku e duka Adhamu ni Evha ku ve onha ni ku a simama e duka vathu ni nyamsi. Mbimo yi Adhamu ni Evha va nga onha, ti nga maha Sathani adi pimisile ti to se ati onhetete makungo a Jehovha ngu vathu. Kambe ene a si li pimisi lirando li Jehovha a ku nalo ngu vathu. Jehovha a si na ku thuka e txitxa txikongomelo txakwe ngu vanana va Adhamu ni Evha. Ene wa va randa vathu. Ngu toneto, neti Adhamu ni Evha va nga onha, ene a ningete themba ka lotshe liveleko lawe. (Lera Varoma 8:20, 21.) Jehovha atxi ti ziva ti to vamwani vanana va Adhamu ni Evha va di na sawula ku mranda ni ku mu engisa. Ngu toneto Jehovha a mahile malulamiselo yo va hulukisa ka txionho ni ku va ninga mkhanjo wo va ni wungana wa hafuhi nayo. Ngu tihi ti Jehovha a nga ti maha kasi ku toneto ti koteka?
5. I ngu mbimo muni Jehovha a nga ningela themba yo khata ka vaonhi? (Genesisi 3:15)
5 Lera Genesisi 3:15. Jehovha a ningete themba yo khata ka vaonhi mbimo yi a nga womba ati ti ndi no maheka ngu Sathani. Jehovha a wombile ti to ku ndi nava ni “liveleko,” ni ku li ndi na thumiswa kasi kuhulukisa vathu. Liveleko lonelo li ndi na ganyata Sathani ni kululamisa sotshe sikarato asi si nga khata ka Jaradhi ya Edheni. (1 Joh. 3:8) Kambe kasi ku toneto ti maheka, liveleko lonelo li di na xaniseka. Sathani a ndi na dayisa liveleko lonelo, mwendo ku, a di na maha ti to lifa. Eto ngu ditshuri ti ndi na maha ti to Jehovha e karateka ngutu. Kambe ene ati tiemisete kuxaniseka nguko o va ngu nzila yoneyo basi timiliyoni ta vathu ti di no hulukiswa ka txionho ni lifo.
VAONHI VA TIMBIMO TA BHIBLIA VA TSAKISISILE KUTXANI JEHOVHA?
6. Nji txani atxi vavamna va likholo vo fana ni Abhele ni Nowa va nga txi maha kasi ku ve va vangana va Jehovha?
6 Ngu kutsimbila ka mbimo Jehovha a ti vekile hakubasani ati vaonhi va ndi no ti maha kasi ku ve va vangana vakwe. Ngu txikombiso, Abhele mwanana wa wumbidi wa Adhamu ni Evha i ve wo khata kukombisa likholo msana ka ti ti nga maheka khe Jaradhi ka Edheni. Abhele atxi m’randa Jehovha ni ku a txi lava ku mtsakisa ni ku va mngana wakwe. Ngu toneto a lavile kuninga txo kari Jehovha. Abhele i ti m’dyisi wa tinvuta, se a tekile simwani sa sinvutana sakwe e ninga Jehovha kota digandelo. Jehovha a angulisile kutxani? Ene ‘a woni ngu kutsaka Abhele ni mningelo wakwe.’ (Gen. 4:4) Jehovha a tshumete e kombisa kutsakela miningelo ayi yi nga mahwa ngu vathu vamwani ava va nga txi mranda ni ku mthemba, vo fana ni Nowa. (Gen. 8:20, 21) Ngu kuamukela magandelo oneyo, Jehovha a kombisile ti to ti ndi na koteka ku vaonhi ve mtsakisa ni kuva vangana vakwe. b
7. Ngu tihi ati hi ti gondako ka txikombelo atxi Jehovha a nga mahela Abrahamu?
7 Ku di pindile mbimo, Jehovha a kombete Abrahamu, wamwamna wu a nga ti ni likholo lo tsana ngutu ku e maha timhaka ti ti nga ti karata ngutu, i ku kuningela mwanana wakwe Isaake kota digandelo. Etxo ngu ditshuri i ve txikombelo txo karata ngutu atxi Abrahamu a nga txi amukela ka wutomi wakwe wotshe. Ti nga maha ti si ngaho timwani ati Jehovha a nga ti kombela ka Abrahamu i nga ti to nemela kupinda tiya. Hambiketo, Abrahamu a ti ti emisete kuengisa Jehovha. Mbimo yi Abrahamu a nga ti hafuhi ni kuningela mwanana wakwe Isaake kota digandelo, Jehovha a mu emisile. Txikombelo txonetxo txa Jehovha txi hi gondisa mhaka ya ditshuri ya lisima ngutu kwathu. Jehovha a ndi na ti emisela kuningela Mwanana wakwe wa mmweyo wo randeka kota digandelo. Eto ti kombisa nzila yi Jehovha a randako ngu yona vathu.—Gen. 22:1-18.
8. Magandelo aya ma nga txi mahwa ngu kuya ngu Mlayo wa Mosi ma txi kombisa txani? (Levhi 4:27-29; 17:11)
8 Ku di pindile malembe amangi, Jehovha a ningete Mlayo ka ditiko da Israyeli, Mlayo wonewo wu txi womba ti to va di fanete kumaha magandelo a sihari kasiku ve mana kudivalelwa sionho. (Lera Levhi 4:27-29; 17:11.) Magandelo aleya i ti txikombiso txa digandelo da lisima ngutu. Digandelo diya di ndi na hi hulukisa ngu kupelela ka txionho. Jehovha a gete vaprofeti vakwe ve bhala mayelano ni liveleko li a nga di li thembisile. Vona va txhamusete ti to liveleko lonelo li ndi nova mwanana wo sawuleka wa Txizimu, li ndi na xaniseka ni kufa. Liveleko lonelo li ndi na mahwa digandelo kufana ni txinvutana. (Isaya 53:1-12) Alakanyisisa ngu tiya: Jehovha a ndi na ningela mwanana wakwe wo randeka kota digandelo kasi kuhulukisa vathu, kupata ni nawe, ka txionho ni lifo.
NGU TIHI TI JESU A NGA TI MAHA KASI KUHULUKISA VATHU KA TXIONHO?
9. Ngu tihi ati Johani M’bhabhatisi a nga ti womba mayelano ni Jesu? (Vahebheru 9:22; 10:1-4, 12)
9 Ngu dilembe da 29 ka nguva ya Kristu, Johani M’bhabhatisi a woni Jesu wa Nazareta, e womba tiya: “Wonani Txinvutana txa Txizimu atxi txi thavisako sionho sa ditiko.” (Joh. 1:29) Mapswi oneyo ma ti vekile hakubasani ti to Jesu i ti liveleko ali Txizimu txi nga ti li thembisile. Jesu a ndi na ningela wutomi wakwe kota digandelo ngu mhaka ya vathu. Ka dikhambi donedo Jehovha a vekile hakubasani themba yi a nga ninga vathu yo va hulukisa ngu kupelela ka txionho.—Lera Vahebheru 9:22; 10:1-4, 12.
10. Jesu a kombisile ngu nzila muni ti to a tete ku ta “dhana” vaonhi?
10 Jesu a txi khatalela ngu nzila yo sawuleka avale va nga txi tipfa va txi nemelelwa ngu txionho ni ku ati va ramba ti to ve va valondeteli vakwe. Jesu atxi ti ziva ti to atxi txi mahako ku vathu ve xaniseka txionho. Ngu toneto ati zama ngu ha a nga kotako ngu kona kuvhuna vavamna ni vavasikati ava va nga ti xaniseka ngu mhaka ya sionho asi va nga ti si mahile. Dikhambi dimwani a txhamusete toneto ngu kuthumisa txidinganiso. Ene a wombile tiya: “Ava va si lwaliko kha va lavi dhokodhela, aniko dhokodhela a lawa ngu va va lwalako.” A tshumete a txi khene: “Kha na tela ku ta dhana vo lulama, kambe ni tete sigohi.” (Mat. 9:12, 13) Jesu a mahile toneto. Ene a kombisile wunene ni kudivalela sionho sa wamsikati wule a nga m’sambisa minenge ngu mirongo yakwe. (Luka 7:37-50) A gondisile ditshuri da lisima ngutu wamsikati wa Msamariya hambiku a nga txi ti ziva ti to a txi hanya ni wamwamna wu a nga sa txhadha nayo. (Joh. 4:7, 17-19, 25, 26) Ni ku Txizimu txi tshumete txi ninga Jesu mtamo wo xula lifo, i ku wuyelo ya txionho. Ngu nzila muni? Jesu a mahile toneto ngu kuwusa vavamna, vavasikati ni vanana.—Mat. 11:5.
11. Ngu kutxani vaonhi va nga txi ti pfa va di txhatxhekile ngu kuva hafuhi ni Jesu?
11 Ta pfisiseka ti to ngu kutxani vathu ava va nga txi maha sionho sa hombe va nga txi tipfa va di txhatxhekile kuva hafuhi ni Jesu. Jesu a ti va komba wunene vathu vonevo ni kupfisisa nzila yi va nga txi tipfa ngu yona. Ngu mhaka ya toneto kha ngaho wu a nga ti thava kubhula nayo. (Luka 15:1, 2) Jesu a ti ndunduzela ni kutxhatxhazela vathu ava va nga txi kombisa likholo kwakwe. (Luka 19:1-10) Ngu nzila yoneyo, Jesu a kombisile ngu nzila yo hetiseka ti to Jehovha Txizimu txa wumbilu. (Joh. 14:9) Timhaka ti Jesu a nga ti womba ni ku ti maha ti txi kombisa ti to Tate wakwe wa wuxinji wa dhunda vathu ni ku a lava kuvhuna mmweyo ni mmweyo wathu ku e xula txionho. Hahanze keto, Jesu a vhuni vaonhi ku ve va ni minavelo yo ve maha kutxitxa ni ku mlondisa.—Luka 5:27, 28.
12. Nji txani atxi Jesu a nga txi gondisa mayelano ni lifo?
12 Jesu a txi ti ziva ti to a ndi na ningela wutomi wakwe kota digandelo. A ha ko ngu makhambi amangi a gete vagondiswa vakwe ti to a ndi na ningelwa e gogotelwa ka phande ya xanisa. (Mat. 17:22; 20:18, 19) Ene atxi ti ziva ti to digandelo donedo di ndi na thuma kasi ku di thavisa sionho ka ditiko nga ha Johani ni vaprofeti vamwani va nga di wombile ngu kona. Jesu a tshumete e womba kambe ti to msana ka kuva a di datwe ‘a di na ndindela kwakwe totshe tixaka ta vathu.’ (Joh. 12:32) Eto ti kombisa ti to mmwani ni mmwani awu a ndi no kombisa likholo ka Jesu ni kuva mlondeteli wakwe a ndi na tsakisa Jehovha. Ava va ndi no maha toneto va ndi na ‘thukunyulwa [kuhulukiswa, NM] ka txionho.’ (Var. 6:14, 18, 22; Joh. 8:32) Ngu toneto, Jesu a kombisile txibindi ni ku a di ti emisete kuwonisana ni kudawa ngu nzila ya tshofu.—Joh. 10:17, 18.
13. Jesu a fite ngu nzila muni ni ku lifo lakwe li hi gondisile txani ngu Jehovha? (Wona ni mfota.)
13 Jesu a ningetwe ngu mmweyo wa vangana vakwe. Msana keto, valala vakwe va mñote, ve m’ruketela ni ku m’lumbeta ka timhaka ati a nga sa ti maha. Ngu magwito, masotxhwa ma gogotete Jesu ka phande ya xanisa kasi ku ve m’daya. Totshe eto ti mahile ti to Jesu e xaniseka ngutu. Kambe ku ni wu a nga xaniseka ngutu ku m’pinda: i ku Jehovha Txizimu. Jehovha a ti ni mtamo ni wusikoti wo emisa kuxaniseka ka mwanana wakwe, kambe kha nga ti maha eto. Ngu kutxani? Nji txani txi nga maha Jehovha e tumelela ku Mwanana wakwe e xaniseka ni kufa? Xamulo yi ka dipswi dimwedo dwe, lirando. Jesu a wombile tiya: “Txizimu txi randile ngutu ditiko ha koza txi ningela Mwanana wa txona wammweyo ekha, kasiku votshe ava va no kombisa likholo kwakwe va si loviswi kambe ve mana wutomi wo mbi guma.”—Joh. 3:16.
Jehovha a karatekile ngutu mbimo yi a nga tumelela ti to Mwanana wakwe e dawa, kambe a mahile toneto kasi ku e hi hulukisa ka txionho ni lifo (Wona paragrafu 13)
14. Digandelo da Jesu di kombisa txani kwako?
14 Digandelo da Jesu txikombiso txa hombe txa lirando la Jehovha ngu liveleko la vaonhi la Adhamu ni Evha. Digandelo donedo di kombisa ti to Jehovha wa kuranda ngutu. Ene a ningete Mwanana wakwe wo randeka ngutu ni kupfa kupanda ka hombe ngutu kasi ku kuhulukisa ka txionho ni lifo. (1 Joh. 4:9, 10) Ngu ditshuri Jehovha a lava kuvhuna mmweyo ni mmweyo wathu ti to e lwisana ni txionho ni ku txi xula.
15. Ngu tihi ati hi fanelako ku ti maha kasi ku sionho sathu si divalelwa?
15 Ningo yiya ya Txizimu i ku digandelo da Mwanana wakwe wo randeka yi maha ti koteka ti to sionho sathu si divalelwa. Kambe kasi ku hi amukela divalelo ya Txizimu ti lava hi maha txo kari. Johani M’bhabhatisi ni Jesu va wombile ati hi fanelako ku timaha: “Ti soleni nguko Mfumo wa nzumani wu hafuhi.” (Mat. 3:1, 2; 4:17) Se khiya yo lwisana ni txionho ni kuva mngana wa Tate wathu wa lirando, yi ka ku ti sola. Kambe ti txhamusela txani ku ti sola ni ku ti na hi vhunisa kutxani ku hi lwisana ni txionho? Gondo ayi yi londiselako yi na xamula txiwotiso txiya.
NDANDO 18 Hi bonga mtirulo
a TXHAMUSELO YA MAPSWI O KARATA: Ka Bhiblia dipswi “txionho” di nga womba mahanyelo o biha mwendo mbimo yi mthumo a si hanyiko ngu kutsimbitisana ni ti Jehovha a ti wombako to nda tinene mwendo to biha. Kambe dipswi ‘txionho’ di nga tshumela di womba kwa mbi hetiseka mwendo txiemo txathu kota vaonhi atxi hi nga txi mana ka Adhamu. Athu ha fa ngu mhaka ya txionho atxi hi nga txi mana ka Adhamu.
