1. Musamariya awu a nga hanyiswa ngu Jesu a kukombisisile kutxani kobonga?

DITSHIKU dimwani Jesu a txipinda ngu kule a wonilwe ngu digumi da majaha ma nga ti ni tshekele. Vona va ti gumetwe ngu themba. Vona va ti khala kupfa ti to Jesu wa hanyisa hotshe malwati, se vona va ti kholwa ti to ni vona a nga va hanyisa. Va kwanguti va txi kha vona: “Jesu M’gondisi, hi pfele wusiwana!” Vavamna vale va digumi va hanyisilwe. Kha ti kanakanisi ti to votshe va ti bonga ngu wuxinji wa Jesu. Kambe, mmweyo wawe a mahile timhaka to pinda kubongela mbiluni, a to tsula e ya kombisa kubonga kwakwe * ka Jesu. Dijaha edo da Musamariya di kuzetekile kudhumisa Jehovha “ngu dipswi do guleka”.—Luka 17:12-19.

2-3. a) Ngu kutxani hi nga thukako hi divala kukombisa kubonga? b) Ka msungo wuwa hi na bhula ngu txani?

² Kufana ni Msamariya, nathu hi lava kukombisa kubonga ka va va hi mahelako ta tinene. Kambe, makhambi mamwani hi nga divala kubonga ngu mapswi ni simaho sathu.

³ Ka msungo wuwa, hi na wonisisa ti to ngu kutxani i di ta lisima kwathu kukombisa kubonga ngu mapswi ni simaho. Hi na gonda ngu vathu va mu ka Bhiblia ava va nga kombisa kubonga ni va va nga mbi kombisa. Se, hi na tshumela hi bhula ngu tinzila ti hi nga kombisako ngu tona kubonga.

4-5. Ngu kutxani hi di fanete hi kombisa kubonga?

⁴ Jehovha wa hi vekela txikombiso ka mhaka yo kombisa kubonga. Nzila yimwani ayi a mahako toneto ngu yona ngu katekisa ava va mahako kudhunda kwakwe. (2 Sam. 22:21; Mas. 13:6; Mat. 10:40, 41) Bhiblia yi khene “etetelani Txizimu, anu mi ku vanana va txona vo randeka ngutu.” (Vaef. 5:1) Se txivangelo txathu txa hombe txo kombisa kubonga nguko hi lavako kuetetela txikombiso txa Jehovha.

⁵ Wona txivangelo tximwani atxi txi hi mahako hi lava kukombisa kubonga ka vamwani. Kukombisa kubonga, ti fana ni sakudya so tshamba, phela si tshamba ngutu ngako hi txi dya hi di tshanganile. Ngako hi pfa kubongwa ngu vamwani, ha tsaka. Ngako hi txi kombisa kubonga kwathu, vamwani va na tsaka. M’thu wu a pfako kubonga kwathu a na tiziva ti to mizamo yakwe yo hi vhuna, mwendo ku hi ninga txo kari hi nga txi txi lava, ngu ditshuri yi hi vhuni. Kota wuyelo ya toneto, wungana wathu ni nene wu na tsana.

6. Ngu kuhi kuyelana aku ku kuho ka mapswi o bonga ni mihando ya silivhela?

⁶ Mapswi athu o bonga nga lisima. Bhiblia yi khene: “Mhaka yo wombwa ngu nzila ya yinene, yi fana ni mihando ya silivhela amu ka txiya txa nzalama.” (Mav. 25:11) Alakanya nzila yi ma nga tshura ngu yona maçãs a silivhela aya ma nga vekwa mu ka siya sa nzalama! Hi nga alakanya lisima ali ma nga vako nalo! U nga tipfisa kutxani ngako u txo amukela ningo yoneyo ya lisima? Phela, mapswi ako o bonga vamwani ma nga va ni lisima ni ona. Ni ku alakanya ngu tiya: M’hando wo mahwa ngu silivhela wu nga zumba mbimo yo lapha. Ngu kufana, mapswi ako o kombisa kubonga ma nga khumbulwa wutomi wotshe ni kutsakelwa ngu wu a nga ma pfa.

7. Dhavhidha ni vabhali va masalmo va kukombisisile kutxani kubonga kwawe, nga hi nga ti wona ngu kona ka Masalmo 27:4?

⁷ Malanda o tala a Txizimu ma kombisile kubonga mbimo yi yi nga pinda. Mmweyo wawe i Dhavhidha. (Lera Masalmo 69:30.) Ngu mbilu yotshe a bongile wukhozeli wo basa ni kukombisa matipfelo akwe ngu simaho. Ene a humisile thomba yakwe ti to e seketela kuakwa ka dithepele. Va ka Asafe va kombisile kubonga ngu kubhala masalmo, i ku tindando to dhumisa. Ka limwelo la tindando tawe va kombisile kuxamala kwawe ngu “sidiwukiso” mwendo mithumo yo xamalisa ya Jehovha. (Mas. 75:1) Ti ha kubasani, Dhavhidha ni vanana va Asafe va ti lava kukomba Jehovha ti to va bonga ngutu makatekwa aya va nga ma mana. Ina u nga alakanya ngu tinzila ati u nga etetelako ngu tona vabhali vonevo va masalmo?

8-9. Mpostoli Paulo a kombisile kubonga ngu nzila yihi? Ni ku eto ti ve ni wuyelo yihi?

⁸ Mpostoli Paulo a kombisile kubonga vanawe ngu ti a nga womba-wombisa tona ngu vona. Mbimo yotshe a ti bonga Txizimu ngu mhaka yawe ka mikombelo yakwe ya kusisalani. A ti tshumela e kombisa kubonga kwakwe mbimo yi a va bhalelako. Ka Varoma 16, kukhukhela ka ndimana 1 kala 15, a wombile 27 wa matina a Makristu kulowe. Paulo kha divala Priskila ni Akila “va nga ti ha phangoni” ngu mhaka yakwe ni ku a ti khene Febhe a ‘vhuni va va vo tala,’ kupata ni nene Paulo. Ene a ndunduzete vanathu vonevo vo dhundeka, vo thuma ngutu.

⁹ Paulo a txi ti ziva ti to vanathu vonevo va sa hetiseka, hambiketo mbimo yi a nga bhalela vanathu va Roma, ene a womba-wombile ngu tifanelo tawe ta tinene. Alakanya nzila yi va nga tsaniswa ngu yona mbimo yi va nga lera mapswi oneyo dibanzani! Kota wuyelo, wungana wawe ni Paulo wu yite masoni wu kula. Ina awe mbimo yotshe wa khumbula kukombisa kubonga mabhulo a vanathu dibanzani ni ti va ti mahako?

10. Hi nga gonda txani ka nzila yi Jesu a nga kombisa ngu yona kubonga ka valondeteli vakwe?

¹⁰ Ka madungula aya a nga ti bhalela mabanza a Asia Minor, Jesu a kombisile kubonga ngu mthumo awu valondeteli vakwe va nga ti wu maha. Ngu txikombiso, ene a khatile madungula akwe ka dibanza da Tiyatira ngu ku khene: “Na yi ziva mithumo yako, lirando lako, likholo lako, kukhutala kwako, kutimisela kwako, mithumo yako yo gwitisa yi tate ngutu kupinda yo khata.” (Mtu. 2:19) Hi nga ti to Jesu a to womba mithumo yawe ya yinene dwe, kambe a tshumete e va ndunduzela ngu tifanelo ati ti nga va kuzeta kumaha mithumo yoneyo ya yinene. Hambiku Jesu a nga ti lava kulaya vamwani kona Tiyatira, a khatile ni kugwita didungula dakwe ngu ku va ndunduzela. (Mtu. 2:25-28) Alakanya wukoma wu Jesu a ku nawo kota msungo wa mabanza otshe. Kha ti sungi ti to e hi bonga ngu mthumo wu hi mmahelako. Hambi keto, ene wa kombisa kubonga. Etxo njikombiso txa txinene ka madhota!

11. Nga ha ti nga kombiswa ka Vahebheru 12:16, ngu yahi mawonelo a ya Esawu a nga ti nawo ngu silo so sawuleka?

¹¹ Dikhombo da kona, amu ka Bhiblia vamwani va tandekile kukombisa kubonga. Ngu txikombiso, hambiku Esawu a nga kuliswa ngu vaveleki vakwe va va thavako Jehovha, a tandekile kuninga lisima silo so sawuleka. (Lera Vahebheru 12:16.) Ti wonekisile kutxani ti to Esawu a si bongi? Ene a xavisile fanelo  yakwe ya wutiwula ka mnanda wakwe Jakobe ngu mbiya ya sakudya. (Gen. 25:30-34) Ngu msana ka mbimo, Esawu a dite ngu kupandiseka ngu ti a nga ti mahile. Kambe ati a nga maha ti txi kombisa kwa mbi bonga, se ene a si nga ni txivangelo txo lwisa mbimo yi a nga mbi amukela kateko ya wutiwula.

12-13. Vaisrayeli va kombisile kwa mbi bonga ngu nzila yihi? Ni ku eto ti ve ni wuyelo yihi?

¹² Vaisrayeli va ti ni sivangelo so tala so kombisa kubonga. Vona va ti khulutwe wukhumbini msana ko Jehovha e tisa Digumi da Mitungo ditikoni ka Egipta. Msana keto, Txizimu txi va hulukisile ka phango ngu kudaya dotshe dibutho da Vaegipta ka Linene lo Bhilivila. Vaisrayeli va bongile ngutu ha koza ve embelela ndando yo xula. Kambe ina va simamile ve kombisa kubonga?

¹³ Mbimo yi Vaisrayeli va nga manana ni sikarato, ngu txikuluveta va to divala totshe ta tinene ti Jehovha a nga va mahela. Vona va kombisile ti to kha va sikoti kubonga. (Mas. 106:7) Ngu nzila yihi? “Msengeletano wotshe wa vanana va ka Israyeli wu to ngurangurela Mosi ni Aroni”, kambe ngu ditshuri vona va ti ngurangurela Jehovha. (Eks. 16:2, 8) Kwa mbi kombisa kubonga ka Vaisrayeli ku henyisile Jehovha. Ngu toneto, a wombile ti to lotshe liveleko lile li nga ngurangura li ndi na fetetela txiwulani kusala Joxuwa ni Kalebhi. (Mit. 14:22-24; 26:65) He woneni ti to hi nga si vayilelisa kutxani sikombiso soneso so biha hi etetela sikombiso sa sinene.

14-15. a) Mipatwa yi nga kukombisisa kutxani kubonga? b) Vaveleki va nga va gondisisa kutxani vanana vawe kukombisa kubonga?

¹⁴ Mwayani. Ngako mmweyo ni mmweyo wa mwayani a txi kombisa kubonga hotshethu ha wuyelwa. Mpatwa wu nga kulisa lirando la wona ngako wu txi hisekela kukombisa kubonga. Eto ti tshumela ti va vhuna kudivalelana. Mwamna wu a kombisako kubonga msikati wakwe, kha woni ta tinene ati a mahako mwendo ku ti womba, kambe “wa wuka e mdhumisa.” (Mav. 31:10, 28, NM) Ni ku msikati wu a ku ni wuzivi a gela mwamna wakwe ati a m’bongako ngu tona.

¹⁵ Anu vaveleki, mi nga va gondisisa kutxani vanana vanu kukombisa kubonga? Khumbula ti to vanana vako va etetela ati u ti wombako ni ti u ti mahako. Ngu toneto, veka txikombiso txa txinene ngu kukombisa kubonga mbimo yi vanana va ku mahelako to kari.  U nga tshumela u gondisa vanana vako kubonga ngako vathu va txi va mahela to kari. Vhuna vanana vako kupfisisa ti to va fanete ve bonga ti txi huma mbiluni, ni ku mapswi awe ma nga va ni txivhuno. Ngu txikombiso, dihorana dimwani di dhanwako ku i Clary di womba tiya: “Mbimo yi mame a nga ti ni 32 wa malembe a to siwa ekha ni vanana vararu. Mbimo yi nani nga va ni 32 wa malembe, ni alakanyisile ngu nzila yi ti nga va ti di karatile ngu yona ku hi kulisa. Se ni m’gete ti to na bonga ngutu totshe ti a nga ti maha ti to e ni kulisa ni tindiyangu. A gwitile a txi womba ku khene mapswi ya ni nga ma womba ma gwesile mbilu yakwe, ni ku mbimo yotshe wa ma khumbula ni ku ma m’vhuna ku e zumba a di tsakile.”

16. Womba txikombiso txa nzila yi kukombisa kubonga ku nga vhunako ngu yona vamwani.

¹⁶ Dibanzani. Ngako hi txi kombisa kubonga ka vanathu ha va tsanisa. Ngu txikombiso, Jorge wa 28 wa malembe awu i ku didhota, a mananile ni malwati. A zumbile mtxima a si yi mitshanganoni. Hambi mbimo yi a nga sikota kutshumela e ya mitshanganoni, a si gwenti kumaha sienge sakwe. Ene a khene: “A ti tipfa i si nga wa txilo a ku a nga si ti koti kuhetisisa sienge sakwe dibanzani. Kambe, ditshiku dimwani mwanathu mmwani a ni gete tiya: ‘Ni lava kukubonga ngu ku vekela txikombiso txa txinene mwaya wangu. Phela awe u hi vhunile ngutu ngu miwomba-wombo yako ayi u nga yi veka masiku msana. Yona yi hi vhunile kukula ngu didhawa da moya.’ Kha na ti ñola, ni to huma mirongo. Phela ngu ona mapswi ya ni nga ti lava ku mapfa.”

17. Nga ha ti nga kombiswa ka Vakolosa 3:15, hi nga kombisisa kutxani kubonga wuha wu Jehovha a ku nawo?

¹⁷ Ka Txizimu txathu txa wuha. Jehovha a hi ningile sakudya sa moya sa singi ngutu. Ngu txikombiso, ha mana tigondo ti ti hi vhunako ngu kuthumisa mitshangano, marevhista ni site yathu. Ina u khala kuengisela m’womba-wombo, kulera to kari, mwendo kuxalela broadcast se u ti gela ti, ‘Ngu tonti ni nga ti ti lava’? Hi nga kombisisa kutxani ti to ha m’bonga Jehovha? (Lera Vakolosa 3:15.) Nzila yimwani ngu bonga mbimo yotshe ka mikombelo yathu ngu tiningo toneto ta lisima.—Jak. 1:17.

18. Hi nga kombisa ngu nzila yihi kubonga lulamiselo ya Tinyumba ta Mfumo?

¹⁸ Hi tshumela hi kombisa kubonga Jehovha hi txi basisa wukhalo wathu wa wukhozeli.  Hi nga ti ningetela mbimo yotshe ka kubasisa Tinyumba tathu ta Mfumo, ni ku ava va thumisanako ni mitxhini ya wutxenje wa dibanzani va fanete ve yi xayisa kwati. Ngako hi txi basisa ni kuxayisa kwati Tinyumba ta Mfumo ti na zumba mbimo yo lapha. Ti di ngeto, hi veketa male ya yingi a yi hi nga yi thumisako ka kuakwa ni kulungiswa ka Tinyumba ta Mfumo ka makhalo mamwani.

19. U gonda txani ka ti ti nga humelela muwoneleli wa txigava ni msikati wakwe?

¹⁹ Ava va thumako ngutu ngu kota yathu. Ngako hi txi kombisa kubonga, ti nga maha mapswi athu me txitxa nzila yi m’thu a nga ti pfako ngu yona mayelano ni sikarato si a wonisanako naso. He wone txikombiso txa muwoneleli wa txigava ni msikati wakwe. Msana kova va di thumile ditshiku dotshe kutxhumayelani ngu mbimo yo titila, va mtshumete m’tini va di karate ngutu. Ku ti ni pheho ya hombe aha ti nga lava ti to msikati e wotela a di ni dikazako. Mbimo yi di nga txa, msikati a gete mwamna wakwe ti to a si na kusikota kusimama ni mthumo wa wuwoneleli. Ngu ditshiku donedo, va amukete dipasi di txita ngu ka hofisi ya didhavi, dona di ti bhaletwe ene. Di womba ti to vanathu va m’bonga ngutu ngu kusimama e timisela ka txiavelo txakwe. Ni vanathu va pfisisa ti to ta karata kutxitxa-txitxa makhalo o zumba divhiki ni divhiki. Mwamna wakwe a khene: “Dipasi donedo di m’gwesile ha ko za a si pimisi kambe ngu kuleka txiavelo txawe txa wuwoneleli wa txigava. Mbimo yo tala ngene se a nga ti ni kuzeta ku hi ya masoni hi thuma.” Mpatwa wonewo wu simamile ka txiavelo txonetxo ngu mu ka 40 wa malembe.

20. Ngu tihi ti hi fanelako kuzama kumaha ditshiku ni ditshiku?

²⁰ Hotshethu he zameni kukombisa kubonga kwathu ngu ti hi ti wombako mwendo kumaha. Mapswi athu o huma mbiluni ti nga maha i di ona ma lavekako kuvhuna mmwani ti to e wonisana ni tshofu ya ditiko diya do mbi sikota kubonga. Ni ku toneto ti na tiyisa wuxaka wathu awu wu no zumba ngu ha ku si nga ni magwito. Ta lisima ngutu, hi na va hi txi etetela Tate wathu Jehovha awu a ku ni wuha ni kukombisa kubonga.