1, 2. Ngu txihi txikarato atxi vathu va Txizimu va mananako natxo nyamsi? (Wona mifota yi yi ku makhatoni.)

WUNGI wa vadhokodhela va thuma vathu va va ku ni malwati ya ma ndakelanako. Vona va va ñola ngu nzila ya yinene valwati nguko va lava ku va vhuna. Kambe, ni vona ti lava ve tiwonela ti to va si ndakelwi ngu malwati onewo. Nathu kota malanda a Jehovha hi ka txiemo txi txi fanako. Wungi wa va hi hanyako navo va ni mahanyelo ya ma si tsakisiko Txizimu. Toneto ti nga va txikarato kwathu.

² Ka masiku awa a magwito, vathu va va si randiko Txizimu va ndaka milayo ya txona ya ta tinene ni to biha. Mpostoli Paulo a txhamusete tifanelo tawe to biha mbimo yi a nga bhala dipasi di txiya ka Timoti. Ene a wombile ti to tifanelo toneto ti ndina woneka ngutu aku hi ku hafuhi ni magwito ka matsimbitiselo awa a sa mafu. (Lera 2 Timoti 3:1-5, 13.) Hambiku hi nga wonako tifanelo toneto ti di bihile, ti nga maha hi belelwa ngu mahanyelo o biha a vathu va hi hanyako navo (Mavingu 13:20) Ngu toneto, ka msungo wuwa hi na wona  kuhambana ka tifanelo toneto to biha ni tifanelo ta vathu va Txizimu. Hi na tshumela hi wona ti hi nga ti mahako ti to hi ti vhikela ka tifanelo to biha mbimo yi hi vhunako vamwani ti to ve ziva Jehovha.

3. 2 Timoti 3:2-5 yi wombawomba ngu vathu vo zumbisa kutxani?

³ Paulo a wombile ti to ka masiku a kugwitisa ku na hoka “timbimo to karata.” A gwitile e xaxameta 19 wa tifanelo to biha a ti ti ndino woneka ngutu ka timbimo tathu. Tifanelo toneto ta fana ni ti Paulo a nga ti dhoda ka Varoma 1:29-31, kambe mapswi mamwani aya ma ku ka dibhuku da Timoti kha ma thumiswa ka wumwani wukhalo ka Mibhalo ya Txigriki. Ene a khatile ngu mapswi ya ma ku “vathu va na va vo . . . ” Kambe Paulo kha womba ti to votshe vathu va ni tifanelo to biha. Makristu ma ni tifanelo to hambana.—Lera Malakiya 3:18.

4. Vathu va va ti guletako va pimisa txani?

⁴ Msana ko va Paulo a di wombile ti to va vangi va ndina va vo tiranda ni vo randa male, ene a engetete ti to vathu va ndina va va ku ti mahisa, va ku ti kulisa ni vo tiguleta. Vathu vo nga toneto va pimisa ti to vona mba lisima kupinda vamwani ngu mhaka ya ti va ti mahako, asi va ku naso mwendo txiemo txawe. Vona va maha totshe ti to ve kota kudhumiswa ngu vathu. Txigondi tximwani txi wombile tiya ngu m’thu wo nga toneto: “Ka mbilu yakwe ku ni txiluvelo txa txidotho a ha a khizamako e ti khozela apuni.” Phela hambi va va ti guletako va nyenyezeka va txi wona m’thu mmwani a txi ti kulisa.

5. Malanda o thembeka a Jehovha ma khatile ku tiguleta ngu nzila yihi?

⁵ Bhiblia yi womba ti to Jehovha wa nyenya “maso o ti guleta.” (Mavingu 6:16, 17) Ngu toneto, ku tiguleta kumaha m’thu e va kule ni Txizimu. (Masalmo 10:4) Kutiguleta i fanelo ya Sathani. (1 Timoti 3:6) Atxi txi pandisako, ngu ti to hambi malanda mamwani a Jehovha ma ti guletile. Ngu txikombiso, Mkoma Uziya wa ni Judha a ti thembekile malembe o tala. Kambe Bhiblia yi khene: “Mbimo yile ene a nga wona ti to wukoma wakwe wu tsani, mbilu yakwe yi to khata kutikulisa, e ndaka Mlayo wa MKOMA Txizimu txakwe.” Uziya a to wulela dithepeleni e hisa dibaselo, i ku ti a nga sa fanela ku timaha. Ngu kutsimbila ka mbimo Mkoma Ezekiya nene a khatile ku tiguleta, kambe a gwitile e ti veka hahatshi.—2 Makronika 26:16; 32:25, 26.

6. Nji txani txi txi ndino va txi di mahile Dhavhidha e tiguleta? Kambe ngu kutxani a di ti vekile hahatshi?

⁶ Vamwani va tiguleta ngu mhaka ya mazumbelo awe, nduma, wusikoti wo embelela, mtamo, mwendo va txi dhumiswa ngu vamwani. Phela Dhavhidha a ti naso sotshe silo eso, kambe a simamile e ti veka hahatshi wutomi wakwe wotshe. Ngu txikombiso, msana ko va Dhavhidha a di date Goliyadhi, Mkoma Sawule a m’gete ti to e txhadha ni mwanana wakwe. Kambe Dhavhidha a ti khene: “Ni mani ani, ni ku wutomi wangu ngu wuhi, ni mwaya wa tate wangu kona Israyeli, aha koza ni maha mwane wa Mkoma kani?” (1 Samuele 18:18) Nji txani txi nga vhuna Dhavhidha ti to e ti veka hahatshi? Ene a ti tiziva ti to tifanelo, wusikoti, ni malungelo aya a nga ti  nawo a ma mani nguko Txizimu txi nga ti veka hahatshi ni ku txi txi mkhatalela. (Masalmo 113:5-8) Dhavhidha a ti tiziva ti to sotshe sa sinene a si a nga ti naso si txi ta ngu ka Jehovha.—Fananisa ni 1 Vakorinto 4:7.

7. Nji txani txi no hi vhuna ti to hi ti veka hahatshi?

⁷ Nyamsi, malanda a Jehovha ma zama ku ti veka hahatshi kufana ni Dhavhidha. Ta hi tsakisa kuziva ti to Jehovha awu i ku Nyatxitimwi wa tiveka hahatshi. Nathu hilava kuthumisa mapswi ya ma ku khene: “Ambalani moya wa wumbilu, wa wunene, wa ku ti veka hahatshi, wa kuthutha ni wa litimiselo.” (Vakolosa 3:12) Ha tiziva ti to lirando “kha li nga ni mazonda, kha li ti guleti.” (1 Vakorinto 13:4) Mbimo yi vathu va wonako ku ti veka hahatshi kwathu, ni vona ti va maha ve lava kuziva Jehovha. Kufana ni wamwamna wu a si kholwiko a nga sikotako kutshuketa hafuhi ka Jehovha ngu kuwona mahanyelo a manene a msikati wakwe, se vamwani va nga tshuketa ka Jehovha ngako athu hi txi ti veka hahatshi.—1 Pedro 3:1.

8. a) Ngu yahi mawonelo ya ma ku ho ngu kwa mbi engisa vaveleki nyamsi? b) Kambe ngu tihi ti Bhiblia yi gelako vanana?

⁸ Paulo a txhamusete nzila yi vathu va ndino va ñola ngu yona vamwani ka masiku awa o gwitisa. Ene a wombile ti to vanana va ndina va vaeyisi va vaveleki. Nyamsi, ka mabhuku, mafilmi, milongoloko ya TV ku kombiswa ti to kha ta biha ku vanana va si engisi vaveleki vawe. Kambe kuwomba ditshuri, eto ti hoxota timwaya i ku tona ti wumbako wumwewo ha mafuni. Kambe kukhukhela kale vathu va ti ziva a ti i ku ditshuri. Ngu txikombiso, khe Grécia, ngako m’thu a txi peka tate wakwe a a ndina luza tifanelo takwe m’gangani wawe. Kasi khe Roma, m’thu wu a pekako tate wakwe a ti fanete kutsayiswa kufana ni wu a dayako. Kambe ka Mibhalo ya Txihebheru ni ya Txigriki yi gela vanana ti to ve xonipha vaveleki vawe.—Eksodha 20:12; Vaefesu 6:1-3.

9. Nji txani txi no vhuna vanana ti to ve engisa vaveleki vawe?

⁹ Nji txani txi txi nga vhunako vanana ti to ve engisa vaveleki vawe hambiku va nga randelwa ngu vathu vo mbi engisa vaveleki? Nguko alakanyisisa ngu ti vaveleki vawe va nga va mahela ni kupfisisa ti to kuengisa vaveleki njirumo txa Txizimu, Tate wathu. Ngako vanana va txi wombawomba ta tinene ngu vaveleki vawe, vona va vhuna vangana vawe ti to ni vona ve xonipha ngutu vaveleki vawe. Kambe i di ti to vaveleki kha va na lirando ni vanana vawe, ti nga va karatela vanana ku va engisa. Se i di ti to vaveleki va dhunda vanana, ni vona vanana va na dhunda vaveleki hambi mbimo yimwani ti txi karata. M’phya wu a dhanwako ku i Austin a khene: “Mbimo yimwani ni si ti lavi kuengisa ti vaveleki vangu va ni  gelako, kambe vona va ti veka mlayo ve gwita ve txhamusela txivangelo txa kona ni ku hi ti bhulisana kwati. Eto ti ni vhuni ti to ni vaengisa. Aku ni nga txi ti wona ti to va ni dhunda, ti ni mahile ni va bonga ni ku va dhunda.”

10, 11. a) Ngu mahi mazumbelo aya vathu va ndino ma kombisa ka masiku awa o gwitisa? b) Makristu a ditshuri ma hambanile ni vamwani ngu nzila yihi?

¹⁰ Paulo a txhamusete mazumbelo mamwani aya vathu va ndino ma kombisa ka masiku o gwitisa. Msana ko wombawomba ngu “vaeyisi va vaveleki” a wombawombile kambe ngu va vo mbi ziva kubonga. Phela vathu vonevo kha va ningi lisima ati va mahelwako ngu vamwani. Paulo a tshumete a txi khene vona va ndina va vo mbi khongela, vo mbina kutsetselela, eto ti womba ti to kha va ti lavi kumaha kurula ni vamwani. Vona va ndina va varuketeli ni vaningeli va vakwawe, ve wombawomba kubiha ngu vamwani hambi ngu Txizimu. Ve tshumela ve va valumbeti, ve womba makuhu kasi ku onha nduma ya vamwani. *—Wona txhamuselo ya hahatshi.

¹¹ Malanda a Jehovha ma hambanile ngutu ni vathu vamwani nguko ma kombisa lirando la ditshuri ka vamwani. Toneto hi nga makuhu. Jesu a wombile ti to ka Milayo ya Mosi ku ti ni wa wumwewo wa lisima ngutu i ku wa kuranda vamwani ni kuranda Txizimu. (Matewu 22:38, 39) A tshumete a txi khene Makristu a ditshuri ma ndina ziwa ngu ku kombisana lirando. (Lera Johani 13:34, 35.) Makristu onewo ma ndina tshumela me randa ni valala vawe.—Matewu 5:43, 44.

12. Jesu a ti kombisile kutxani ti to wa va dhunda vathu?

¹² Jesu a kombisile ti to ngu ditshuri wa va dhunda vathu. A ti kombisile toneto ngu kutsimbila ngu madhorapa e txhumayela vathu mahungu a manene mayelano ni Mfumo wa Txizimu. Ene a hanyisile mabhofu, silema, va tshekela ni maphanzeve. A tshumete e wusa vafi. (Luka 7:22) Jesu a zile e ningela ngu wutomi wakwe ti to e hulukisa vathu, kupata ni va va nga ti m’vengela. Jesu a tekelete ngu kuhetiseka lirando la Tate wakwe. Ha mafuni kotshe Tifakazi ta Jehovha ti etetela Jesu ni kukombisa lirando ka vamwani.

13. Nji txani txi txi nga kuzetako vamwani ti to ve lava kuthumela Jehovha?

¹³ Ngako hi txi kombisa vathu ti to ha va dhunda, ti nga va maha ve lava kuthumela Jehovha. Ngu txikombiso, wamwamna mmwani wa ditiko da Thailand a nga xalela mtshangano wa m’ganga a xamalisilwe ngu kuwona lirando li vanathu va nga li kombisa. Mbimo yi a nga tshumela m’tini, a kombete kugonda Bhiblia ni Fakazi ya Jehovha kumbidi ngu divhiki. Ngu kutsimbila ka mbimo nene a txhumayete maxaka akwe. Ku di pindile 6 wa mitxima basi, a mani txiavelo txo khata txo lera Bhiblia Nyumbani ya Mfumo. Ina athu ha li kombisa lirando lonelo ka vamwani? Ti wotise: ‘Ina na maha totshe ti ni ti kotako ti to ni vhuna va mwaya wangu, va dibanzani mwendo va wukhalo wathu? Ina ni wona vamwani nga ti Jehovha a va wonisako tona?’

14, 15. Ngu yahi mahanyelo ya ma kombiswako ngu vathu va vangi nyamsi? Ngu kutxani vathu vamwani va di txitxile mahanyelo awe?

¹⁴ Ka masiku awa o gwitisa vathu va kombisa mahanyelo o biha aya hi fanelako ku ma vayilela. Ngu txikombiso, wungi wawe i valala va ti i ku to lulama. Va nyenya ati i ku ta tinene. Vathu vo nga toneto kha va ti ñoli, va ni tshofu. Vamwani mbathu vo mbi na txithavo. Vona va maha ti ti lawako ngu vona dwe kha va pimisi ngu vathu vamwani.

¹⁵ Atxi tsakisako ngu ti to wungi wa va nga ti ni mahanyelo a wuhari va txitxile. Didungula da kutxitxa koneko di wombilwe ka wuprofeti wa Bhiblia. (Lera Isaya 1:6, 7.) Kona hi gonda ti to sihari si si ku ni tshofu, so fana ni maxolwa ni tingonyamo si na zumba ngu kudikha ni sihari sa m’tini, so fana tinvuta ni tihomu. Si ndina ku manisa kutxani? Wuprofeti wu ya masoni wu txi khene: “Nguko mafu otshe ma na tala ngu kuziva MKOMA.” (Isaya 11:9) Phela sihari kha si gondi ngu Jehovha, se ngu nzila yo fanekisela, wuprofeti wuwa wu kombetela ka vathu va va txitxako mahanyelo awe.

16. Ngu tihi ti Bhiblia yi ti wombako ka va va lavako kutxitxa wutomi wawe?

¹⁶ Wungi wa vanathu kale va ti hanya kufana ni yingwe ni maxolwa kambe konkuwa va ni kudikha. U nga gonda to tala ta mahanyelo awe ka sienge si si ku khene “A Bíblia Muda a Vida das Pessoas” si maneka ka jw.org. Se ava va thumelako Jehovha kha  va fani ni va vo nga vo va ni wukhongeli kasi va lamba mtamo wa wona. Vathu vo ngeto va lava kukhozela Txizimu, kambe kha va ti kombi ngu mithumo. Hambi hagari ka vathu va Jehovha ku ni va va nga ti ni mahanyelo o nga toneto kambe konkuwa va “londetela mahanyelo a m’thu wa m’phya, awu a nga vangwa e mahwa txifaniso txa Txizimu ngu wululami wa ditshuri ni wusawuleki wa ditshuri.” (Vaefesu 4:23, 24) Mbimo yi vathu va gondako ngu Txizimu, va tiwona ti to ti lava ve londetela milayo ya txona. Eto ti va vhuna ti to ve maha kutxitxa ka ti va ti tumelako, va ti pimisako ni ku timaha. Hambiku ti si hehukiko, kambe va sikota ngu kuvhunwa ngu moya wo sawuleka wa Txizimu.

17. Hi nga ti vayilelisa kutxani kundakelwa ngu mahanyelo o biha?

¹⁷ Se ta hehuka kuwona kuhambana ka va va thumelako Txizimu ni va va si txi thumeliko. Kambe hi fanete hi ti wonela ti to hi si ndakelwi ngu mahanyelo ya va va si thumeliko Txizimu. Hi lava kulondetela mkongomiso wa Jehovha wo vayilela vathu va va nga txhamuselwa ka 2 Timoti 3:2-5. Hi nga ti to hi no zumba hi si manani ni vathu vonevo. Nguko vamwani hi thuma navo, hi gonda navo mwendo kuzumba navo. Kambe kha hi lavi kutekelela mahanyelo awe. Nji txani txi nga hi vhunako? Ngu tsanisa wuxaka wathu ni Jehovha ngu kugonda Bhiblia ni kuzumba hafuhi ni va va m’randako.

18. Ati hi ti wombako ni kutimaha ti nga va vhunisa kutxani vamwani ti to ve thumela Jehovha?

¹⁸ Phela hi lava kutshumela hi va vhuna ti to ve thumela Jehovha. U txi tulekelwa ngu mkhanjo, kombela txivhuno ka Jehovha ti to u kota kutxhumayela vathu vonevo. Hi lava ti to vathu ve tiziva ku hi Tifakazi ta Jehovha. Hi lava to mahanyelo athu me dhumisa Txizimu i singa athu. Jehovha a hi gondisa ti to hi “hambana ni to biha ni minavelo yo biha ya ditiko, ti to hi txi hanya ngu ku ti pimela ni kululama ni txithavo ditikoni muwa.” (Titosi 2:11-14) I di ti to hi etetela Jehovha ni kumaha a ti ene a ti lavako, vamwani va na tiwona. Ti nga maha ve womba tiya: “Hi na tsula ni nanu, nguko ha tolovela kupfa taku, Txizimu txi ni nanu.”—Zakariya 8:23.