1-2. a) Ngu kutxani hi si kanakani ti to Jesu a ndi na maha txialakanyiso ngu nzila yo hehuka? b) Hi na gonda ngu tifanelo tihi ta Jesu?

INA u nga sikota kutxhamusela ati ti mahekako ka Txialakanyiso txa dilembe ni dilembe txa lifo la Jesu? Ti ha kubasani, wungi wathu ha ti khumbula a ti ti mahekako. Ngu kutxani? Nguko malulamiselo a kona ma hehukile, hambiko i ku tximahakalo txa lisima ngutu. Se hi nga ti wotisa tiya: ‘Ngu kutxani malulamiselo a txilalelo i si nga o za hi ti karata?’

² Mbimo yi a nga ti ha mafuni Jesu a txi ziwa ngu gondisa timhaka ta lisima ngu nzila yo hehuka ni yo pfisiseka. (Mat. 7:28, 29) Ngu nzila yi yi fanako, a mahile malulamiselo a ti to hi alakanya * lifo lakwe ngu nzila yo mbi karata. He bhuleni ngu txilalelo txonetxo txa Txialakanyiso, ati Jesu a nga maha ni ti a nga ti womba. Hi na wona kwati nzila yi a ti vekako ngu yona hahatshi, txibindi, ni lirando li aku nalo, hi na tshumela hi gonda ti to hi nga simamisa kutxani hi mu etetela.

3. Ngu kuya ngu Matewu 26:26-28 ngu yihi nzila yo hehuka ayi Jesu a nga khata ngu yona txilalelo? Ngu yihi txhamuselo ya vhinya ni dipawu?

³ Jesu a khatisile txialakanyiso txa lifo lakwe ni vapostoli vakwe va 11 vo thembeka. Ene a to teka asi si nga di sate ka sakudya sa Pasika ti to e maha txialakanyiso txiya.  (Lera Matewu 26:26-28.) A thumisile dipawu do mbi tshumbelwa ni vhinya yi va nga ti nayo hafuhi dwe. Jesu a gete vagondiswa vakwe ti to silo soneso sa sidotho si ti emela mmidi ni mnoha wakwe so hetiseka, a si a ndi no si ningela kota mtirulo ngu mhaka yawe. Vagondiswa vakwe ti nga maha va sa xamala ngu malulamiselo ya o hehuka a txilalelo. Ngu txani?

4. Txilayelo txi Jesu a nga ninga Marta txi hi vhuna kupfisisa txani ngu nzila yi a nga maha ngu yona Txilalelo?

⁴ Alakanya ngu ti nga humelela ka dilembe da wuraru da mthumo wakwe wo txhumayela, mbimo yi a nga pfuxela mtini ka vangana wakwe Lazaru, Marta ni Mariya. Ka wukhalo wonewo wo tenga, Jesu a khatile kugondisa. Marta nene a tiho kambe a ti tshwala ngu kubhikela Jesu sakudya sa singi. Ngu lirando, Jesu a to mu kawuka e m’vhuna kupfisisa ti to ti si sungi kufirijela silo so tala. (Luka 10:40-42) Msana keto, na Jesu a si se fa, ene a thumisile ti a nga gela Marta. A mahile txialakanyiso ngu nzila yo hehuka. Eto ti hi gondisa txani ngu Jesu?

5. Nzila yi Jesu a nga maha ngu yona txilalelo yi hi gondisa txani ngu ngene, ni ku yi yelanisa kutxani ni ti ti ku ka Vafilipiya 2:5, 7-8?

⁵ Ka totshe Jesu i di wo tiveka hahatshi. Se kha ti xamalisi aku a nga kombisa kutiveka hahatshi ka wusiku wakwe wo gwita ha mafuni. (Mat. 11:29) Jesu a ti ti ziva ti to a na ningela wutomi wakwe kota digandelo ka vathu votshe ni ku Jehovha a ndi na mu wusa ti to e ya va mkoma nzumani. Hambiketo, ene kha maha mbuso wa hombe ti to wu va txialakanyiso. Hahanze keto, a gete vagondiswa vakwe ti to va fanete ve mkhumbula ngu kumaha txilalelo txa txidotho. (Joh. 13:15; 1 Vak. 11:23-25) Txilalelo txo hehuka txi kombisa ti to Jesu a si ti tiguleti. Ta hi tsakisa kuziva ti to Mkoma wathu wa nzumani Jesu mbwo ti veka hahatshi.—Lera Vafilipiya 2:5, 7-8.

6. Mbimo yi hi mananako ni sikarato hi nga etetelisa kutxani ku ti veka hahatshi ka Jesu?

⁶ Hi nga etetelisa kutxani ku ti veka hahatshi ka Jesu? Ngu kuthangetisa silaveko sa vamwani. (Vaf. 2:3, 4) Alakanya ngu wusiku wakwe wo gwita ha mafuni. Ene a ti ti ziva ti to a ndi na fa lifo lo panda, kambe ene a ti karateka ngutu  ngu vapostoli vakwe vo thembeka ava va ndi no mxuva. Se, a hetile wusiku wule a txi va gondisa, ni ku va tsanisa. (Joh. 14:25-31) Jesu a kombisile kukhatala ngutu ngu vamwani i si nga ngu ngene. Hi nga wona txikombiso txa txinene!

7. Jesu a txi kombisile kutxani txibindi msana ko va a di khatisile Txialakanyiso txa Mkoma?

⁷ Msana ko va a di khatisile Txilalelo txa Mkoma, Jesu a kombisile txibindi txa hombe ngutu. Ngu nzila yihi? Ene a tumete ti to kumaheka kuranda ka Tate wakwe ngu ngene, hambiko eto ti nga ti pata kufa ngu kulumbetwa kuva mruketeli. (Mat. 26:65, 66; Luka 22:41, 42) Jesu a simamile e thembeka ti to e dhumisa ditina da Jehovha, kuemela wukoma wa Txizimu, ni kutula mkhanjo ti to wuhi ni wuhi a no ti sola e hanya ngu ha ku singako ni magwito. Eto ti tshumete ti lulamisela malanda akwe ka ti ti ndi no ma humelela.

8. a) Jesu a gete txani vapostoli vakwe vo thembeka? b) Msana kova Jesu a di fite, vagondiswa vakwe va txi etetelisile kutxani txikombiso txa txakwe txa txibindi?

⁸ Jesu a tshumete e kombisa txibindi ngu kwa mbi pimisa ngu sikarato si a nga ti manana naso kambe e khatala ngu silaveko sa vapostoli vakwe. Txilalelo txiya txo hehuka, a txi a nga txi khatisa msana ko va Judha a di hangalakile txi ndi na khumbutisa ava va ndi no va vasawuleki lisima la kuthekela ka mnoha wa Jesu ni lungelo yo pateka ka txitumelelano txa txiphya. (1 Vak. 10:16, 17) Ti to ve ti ziva ku va faneleka kuya nzumani, Jesu a va gete ati ene ni Tate wakwe va ti emelako kwawe. (Joh. 15:12-15) A va gete ti to va ndi na manana ni sikarato. A wombile ngu txikombiso txakwe a txi  khene kwawe: “Tsanani msana!” (Joh. 16:1-4a, 33) Ku di pindile mbimo yo kari valondeteli va Jesu va simamile ve londetela txikombiso txakwe txo khatalela vamwani ni kukombisa txibindi. Vona va ti khatalelana hambiku mbimo yimwani ti nga txi sunga ku ve xaniswa.—Vaheb. 10:33, 34.

9. Hi nga kombisa txibindi kufana ni Jesu ngu nzila yihi?

⁹ Ngu kufana, nathu hi londetela txikombiso txa Jesu txo kombisa txibindi. Ngu txikombiso, ti lava txibindi ti to hi vhuna vanathu va va mananako ni kuxaniswa ngu mhaka ya likholo. Mbimo yimwani va nga betwa jele ngu kulumbetwa. Mbimo yi toneto ti mahekako, he maheni totshe ti hi nga ti kotako ti to hi va vhuna, kufana ni kuwomba mapswi o va emelela. (Vaf. 1:14; Vaheb. 13:19) Nzila yimwani yo kombisa txibindi ngu simama hi txhumayela hi “si thavi txilo.” (Mith. 14:3) Kufana ni Jesu, hi ti emisete kutxhumayela mahungu a Mfumo hambi hi txi kanetwa mwendo kuxaniswa. Hambiko, mbimo yimwani hi nga tipfako hi si nga ni txibindi. Hi nga maha txani?

10. Ka masiku ya ma londiselako a Txialakanyiso, hi fanete hi maha txani? Ngu kutxani?

¹⁰ Hi nga tsanisa txibindi txathu ngu kualakanyisisa ngu themba yi mtirulo wa Kristu wu hi ningako yona. (Joh. 3:16; Vaef. 1:7) Ka masiku ya ma londetelako a Txialakanyiso hi ni mkhanjo wo sawuleka wo kombisa txithavo ka mtirulo. Ka mbimo yoneyo lera txienge txa kugonda ka Bhiblia ka divhiki da Txialakanyiso, maha mkombelo ni kualakanyisisa ngu ti ti nga humelela Jesu mbimo yi a nga ti lava kufa. Se, ngu ditshiku da Txilalelo txa Mkoma hi na pfisisa kwati lisima la silo si si patekako ka Txialakanyiso ni kuwona lisima la mtirulo. Ngako hi txi pfisisa ati Jesu ni Jehovha va nga hi mahela, ni kuziva ti to athu ni va hi va dhundako ha wuyelwa ngutu, themba yathu yi na kula, ni ku hi na tsanisela kala magwito.—Vaheb. 12:3.

11-12. Ngu tihi ti se hi nga gonda ku ta hokela konkuwa?

 ¹¹ Se hi gondile ti to Txilalelo Txa Mkoma kha txi hi khumbutisi lisima la mtirulo dwe, hi tshumete hi gonda ngu tifanelo ta Jesu i ku ku ti veka hahatshi ni txibindi. Ta hi tsakisa kuziva ti to Jesu wa simama a txi kombisa tifanelo toneto kota Mphaxeli wa Hombe wa nzumani, awu a hi emelako ka sionho sathu! (Vaheb. 7:24, 25) Ti to hi kombisa kubonga, hi fanete hi alakanya lifo la Jesu nga ha a nga hi ruma ngu kona. (Luka 22:19, 20) Txialakanyiso txi mahwa ngu ditshiku di di kotxanako ni 14 ka Nisani, edo ditshiku da lisima ngutu dilembe ni dilembe.

¹² Hi nga tshumela hi wona ka Txilalelo txa Mkoma fanelo yimwani ayi yi nga kuzeta Jesu ku e ta hi fela. Mbimo yi a nga ti ha mafuni a ti ziwa ngu fanelo yoneyo. Ngu yihi ya kona?

13. Dibhuku da Johani 15:9 ni 1 Johani 4:8-10 di txhamusela ngu nzila muni lirando li Jehovha ni Jesu va nga li kombisa? Mba mani va va wuyelwako ngu lirando lonelo?

¹³ Jesu a etetete ngu kuhetiseka lirando li Jehovha a ku nalo ngu ngathu ka totshe ti a nga ti maha. (Lera Johani 15:9; 1 Johani 4:8-10.) Jesu a ningete wutomi wakwe ngu mhaka yathu ti txi khukhela mbiluni. Mwendo hi lumba va i ku vasawuleki mwendo “tinvuta timwani,” ha wuyelwa ngu lirando ali Jehovha ni Mwanakwe va nga hi komba lona ngu kuthumisa mtirulo. (Joh. 10:16; 1 Joh. 2:2) Alakanya kambe, ngu silo si si patekako ka Txilalelo txa Mkoma, sona si kombisa lirando ni txixonipho atxi Jesu a ku natxo ngu vagondiswa vakwe. Ngu nzila yihi?

14. Jesu a kombisile kutxani lirando ka vagondiswa vakwe?

¹⁴ Jesu a kombisile lirando ka vasawuleki vakwe ngu kumaha txilalelo txo txi ndi no va hehukela ku txi maha i si nga m’buso wo karata. Ngu kutsimbila ka mbimo vasawuleki vonevo ti lavile ve maha Txialakanyiso dilembe ni dilembe, mbimo yimwani va txi tshangana ni sikarato so fana ni kukhotelwa. (Mtu. 2:10) Ina va ti sikota ku ti maha toneto? Ina, va ti sikota!

15-16. Vanathu vamwani va si kotekisile kutxani kusengemela ka Txialakanyiso hambi ka siemo so karata?

¹⁵ Ni nyamsi, Makristu a ditshuri ma maha totshe ti to me alakanya lifo la Jesu. Ona ma zama kulondisela nzila yi Jesu a nga maha ngu yona Txilalelo txa Mkoma, hambi i di ka txiemo txo karata. Wona sikombiso si londiselako. Mbimo yi Harold King a nga ti jele ka ditiko da China ti lavile e thumisa wuzivi. Ngu wutxhari a lulamisete sifanekiselo sa vhinya ni dipawu ngu kuthumisa asi a nga ti naso jele. A tshumete e zama kuziva ditshiku da Txialakanyiso. Mbimo yi ku nga hoka mkama wo maha txialakanyiso a embelete, e maha mikombelo, e tshumela e veka m’womba-wombo ekha kona jele mule.

¹⁶ He wone txikombiso tximwani. Vanathu vamwani vatxisikati va nga ti khotetwe jele ngu mbimo ya Yimbi ya wumbidi ya Mafu, va vekile wutomi wawe phangoni ti to ve maha Txialakanyiso. Akuwa malulamiselo a txilalelo i nga ti o hehuka, ngu wutxhari vona va sikoti kusengemela ka Txialakanyiso. Vona wombile tiya: “Hi ti emile ngu diredhonda, ngu hagari ku ti ni tximezana txi txi nga ti fenengetilwe ngu nguwo yo basa aha hi nga di vekile kona dipawu ni  vhinya. Hahanze ko thumisa digezi hi thumisile divhela ti to hi si tumbulwi. . . . Hi wusetile txixambanyo txathu ka Tate wathu txo thumisa mtamo wathu wotshe ti to hi sawulekisa ditina Dakwe.” Hi nga wona likholo li va nga li kombisa! Hi nga tshumela hi wona lirando li Jesu a nga li kombisa ngu kumaha ti to ti si hi karateli kusengemela ka Txialakanyiso hambi hi di ka siemo so nemela!

17. Ngu sihi siwotiso si mmwani ni mmwani wathu a nga ti wotisako?

¹⁷ Mbimo yi ku tshuketelako Txialakanyiso, ti lava hi ti wotisa tiya: ‘Ni nga etetelisa kutxani Jesu ngu kukombisa lirando? Ina na khatala ngu silaveko sa vamwani kupinda sangu? Ina ni rinzela ku vanathu ve maha to pinda ti va nga ti kotako, mwendo na va alakanyela?’ Nga hotshethu hi nga etetela Jesu ngu kuranda vanathu ngu “moya wa wumbilu.”—1 Pedro 3:8.

18-19. a) Ngu tihi ati hi nga tsanisekako ngu tona? b) U ti emisete kumaha txani?

¹⁸ Txirumo txo maha Txialakanyiso txa lifo la Kristu txi na fuva. “Kuwuyani” ka Jesu ngu mbimo ya xanisa ya hombe, a na ta teka “vasawuleki vakwe” ava va no va di sate ve ya nzumani, se mbimo yoneyo Txialakanyiso txi na fuviswa.—1 Vak. 11:26; Mat. 24:31.

¹⁹ Hambiku Txialakanyiso txi no va se txi di fuvile, hi nga tsaniseka ti to vathu va Jehovha va na khumbula txilalelo txiya txa txidotho txi txi kombisako kutiveka hahatshi, txibindi, ni lirando li Jesu a nga li kombisa mbimo yi a nga ti ha mafuni. Ngu mbimo yoneyo ava va no va di sengemete ka txialakanyiso kha va na mbi gela vamwani nguko ti na va ti si thumi. Kambe, ti to hi wuyelwa ngu txilalelo txiya, hi fanete hi zama kuetetela kutiveka hahatshi, txibindi ni lirando la Jesu. Ngako hi txi maha toneto hi nga tsaniseka ti to Jehovha a na hi hakhela.—2 Pedro 1:10, 11.