1-3. a) Ngu kutxani Jehovha a di dhundile Solomoni? Ngu yahi makatekwa aya a nga ma mana? b) Ngu sihi siwotiso a si hi no xamula ka msungo wuwa?

SOLOMONI a mahile mkoma wa Israeli i di nga di fanyana. Makhatoni ka wukoma wakwe, Jehovha a womba-wombile nayo ngu mu ka mloro a txi khene: “Kombela txi u txi lavako ku ni txi kuninga.” Solomoni a to xamula a txi khene: “Se ni nga di mfana wam’dotho, kha ni kuzivi kuhuma ni kuwulela. . . . Ni nga mbilu yo ziva ka txithumi txako, kasi kulamula vathu vako.” (1 Vafu. 3:5-10) Hi nga wona txikombelo txi a nga maha txo kombela “mbilu yo ziva”! Se ti hakubasani ti to ngu kutxani Jehovha a di m’dhundile! (2 Sam. 12:24) Aku Jehovha a nga ti tsakile ngutu ngu txikombelo txa Solomoni a mu ningile “mbilu ya wuzivi ngutu ni ku pimisisa.”—1 Vafu. 3:12.

² Solomoni a katekisilwe mbimo yi a nga ti thembekile. Ene a mani lungelo yo aka dithepele da “ditina da MKOMA Txizimu txa Israyeli.” (1 Vafu. 8:20) A ve ni nduma ngutu ngu mhaka ya wutxhari wu a nga ti ningilwe ngu Txizimu. Mapswi ya a nga ma womba ngu kuthumiswa ngu Txizimu ma bhatwe mu ka 3 wa mabhuku a Bhiblia, dimwedo da kona i dibhuku da Mavingu.

³ Dipswi di ku mbilu di wombwa mu ka 40 wa makhambi ka dibhuku da Mavingu. Ngu txikombiso ka Mavingu 4:23 hi lera tiya: “Txitimwi ka sotshe si dinganwako kuxayiswa, xayisa mbilu yako.” Ka ndimana yiya, dipswi di di ku “mbilu” di womba txani? Hi na xamula txiwotiso txonetxo ka msungo wuwa. Hi na tshumela hi xamula siwotiso simbidi i ku  siya: Sathani a moxisa kutxani mbilu yathu? Hi nga maha txani ti to mbilu yathu yi si moxwi ngu Sathani? Ti to hi simama hi di thembekile ka Txizimu ti lava hi pfisisa tixamulo ta siwotiso soneso sa lisima.

4-5. a) Ka Mavingu 4:23, dipswi “mbilu” di womba txani? b) Txikombiso txa dihanyo da dinene txi hi gondisa txani ngu lisima lo wona mazumbelo a mbilu yathu?

⁴ Ka Mavingu 4:23, dipswi “mbilu” di womba mialakanyo yathu, matipfelo athu, sikongomelo sathu ni minavelo yathu. Di womba ti hi ku ngu tona mbiluni kwathu, i si nga ti hi wonekisako tona ngu hahanze.

⁵ He gonde ngu txikombiso txa dihanyo da dinene ti to hi wona lisima lo ziva ti hi nga zumbisa tona mbiluni. Txo khata, ti to hi zumba hi di ni dihanyo da dinene, hi fanete hi sawula kudya sa sinene, ni txhukumisa mmidi, ti patako kututuma. Ngu kufana ti to hi va di dihanyo da dinene ngu didhawa da moya hi fanete hi sawula sakudya sa sinene sa moya ni kukombisa likholo ti fanako ni kututuma. Likholo lonelo hi li kombisa ngu kuthumisa ati hi ti gondako ni kugela vamwani ati hi ti kholwako. (Var. 10:8-10; Jak. 2:26) Txa wumbidi, hi nga woneka nga hi vatomi ngu hahanze, kambe hi di ni malwati ngu mndani. Ngu kufana, kuñoleka ngu mithumo ya moya ti nga woneka nga hi ni likholo lo tsana, kambe ngu mndani hi di ni minavelo yo biha (1 Vak. 10:12; Jak. 1:14, 15) Hi fanete kukhumbula ti to Sathani a lava kunyetisa mapimo athu. Ene a thumisa txani ti to e maha toneto? Hi nga tivhikelisa kutxani?

6. Ngu yahi makungo a Sathani? Ngu tihi tinzila ati a ti thumisako ti to e hokelela makungo akwe?

⁶ Sathani a lava ti to hi fana ni nene, hi va sigevenga so mbi hanya ngu milayo ya Jehovha ni kukhatala ngu ngathu dwe. Sathani kha na kusikota ku hi sinzisa kupimisa kufana ni nene. Ngu toneto a thumisa tinzila timwani ti to e maha ati a ti lavako. Ngu txikombiso a thumisa vathu ava se a nga va moxa mbilu, vona va maneka ka otshe makhalo.  (1 Joh. 5:19) Ene a zama ku hi va vangana vawe, hambiku hi ti zivako ti to vangana vo biha va “onhetela” mwendo kumoxa nzila yi hi pimisako ngu yona ni simaho sathu. (1 Vak. 15:33) Mlawu wonewo wu zwetile Solomoni. A tekile vasikati vavangi va mahedheni, se ngu mbimo va to “m’dya mbilu” se ve pengisa mbilu yakwe e leka kukhozela Jehovha.—1 Vafu. 11:3.

7. Nji txani tximwani atxi Sathani a txi thumisako ti to e hangalasa mapimiselo akwe? Ngu kutxani hi fanete hi ti wonela?

⁷ Ti to e hangalasa mapimiselo akwe, Sathani a thumisa mafilmu ni milongoloko ya TV. Ene wa tiziva ti to kha hi na kuhungala ngu sitoriya dwe, kambe si nga gwesa mapimiselo, matipfelo ni simaho sathu. Hambi Jesu a thumisile sitoriya ti to e gondisa. Ngu txikombiso, ene thumisile txidinganiso txa Msamariya wa mnene ni txa dijaha dile di nga khukha mtini ka tate wa dona di ya sakana ni tithomba ta dona. (Mat. 13:34; Luka 10:29-37; 15:11-32) Hambiketo, avale se va nga purwa mapimo ngu Sathani va nga thumisa sitoriya ti to ve moxa mapimo athu. Ti lava hi dinganisela. Hi nga hungala hambi kugonda txo kari ka misakano yoneyo yi si hi dayisi. Kambe, ti lava hi ti wonela. Mbimo yi hi langako msakano ti lava hi wotisa tiya: ‘Ina msakano wuwa kha wu kuzeteli minavelo ya nyama?’ (Vag. 5:19-21; Vaef. 2:1-3) U nga maha txani ngako msakano wonewo wu di thimbetwe ngu Sathani? Wu vayilele kufana ni kutivhikela ka malwati a ya matshapelako!

8. Vaveleki va nga vhunisa kutxani vanana ku ve vhikela mbilu yawe?

⁸ Anu vaveleki mi ni wutixamuleli wa hombe wo vhikela vanana vanu ti to timbilu tawe ti si jokotelwi ngu Sathani. Kufana ni ti mi mahisako tona ku mi va vhikela ka malwati, ngu kubasisa ahawa mi zumbako kona, mi tshotsha kule sotshe si si nga va dayisako. Ti lava mi va vhikelela kambe ka  mafilmu, milongoloko ya TV, ni simwani si si nga vako si di nyetisetwe ngu Sathani. Jehovha a mi ningile wutixamuleli wo khatalela vanana vanu ngu didhawa da moya. (Mav. 1:8; Vaef. 6:1, 4) Se, u nga thavi kuveka mihangano ayi yi nga seketelwa ka Bhiblia ha mwayani kwako. Gela vanana vako asi va si faneliko ku si xalela, zama ku ve pfisisa sivangelo sa kona. (Mat. 5:37) Mbimo yi va yako va txi kula, va vhune ve ti wona vapune ati i ku ta tinene ni to biha ngu kuya ngu milayo ya Jehovha. (Vaheb. 5:14) Phela, vanana vako va gonda ngutu ka txikombiso txako i si nga ka ti u va gelako dwe.—Dhewut. 6:6, 7; Var. 2:21.

9. Ngu yahi mawonelo aya ma hangalaswako ngu Sathani? Ngu kutxani ma di ni phango?

⁹ Sathani a nga moxa mbilu yathu ngu ku hi maha hi themba wutxhari wa vathu i si nga mapimo a Jehovha. (Vakl. 2:8) Ngu txikombiso, ene a kuzetela vathu ve kholwa ti to txa lisima ngutu ka wutomi ngu kuxota tithomba to tala. Ava va tumelako mawonelo awa, vhela va nga thuka ve ganya, kambe vamwani va so fisa toneto. Mwendo va ganya mwendo nem, vona va ka phango. Ngu kutxani? Nguko va veka ha phangoni wutomi wawe, timwaya tawe ni wuxaka wawe ni Txizimu ngu kufela tithomba. (1 Tim. 6:10) Ha bonga ngutu Tate wathu wa nzumani a hi vhunako kupfisisa mawonelo a manene ngu tithomba.—Ekl. 7:12; Luka 12:15.

10-11. a) Ti lava hi maha txani ti to hi ti vhikela? b) I ti wuhi mthumo wa muwoneleli kale? Livhalo lathu li nga fana ni muwoneleli ngu nzila muni?

¹⁰ Ti to hi vhikela mbilu yathu, ti lava hi sikota kuwona phango, ngu txikuleveta hi yi vayilela. Eto ti hi maha hi alakanya ngu mthumo wu wu nga txi mahwa ngu muwoneleli. Ka timbimo ta Solomoni, muwoneleli a txi zumba a di ma tute ti to e woneleta maguma a didhoropa, ngako ku txi humelela to kari a ti veta mpundu. Mthumo wa muwoneleli wu hi vhuna kuwona ti hi felako ku ti maha ti to hi vayilela mapimo a Sathani.

¹¹ Ka timbimo ta kale, muwoneleli a ti thumisana ni vawoneleli va matimba. (2 Sam. 18:24-26) Ngu wumweyo va ti vhikela didhoropa ngu kuvhala kwati matimba ngako ku txita mlala. (Neh. 7:1-3) Livhalo lathu lo gondiswa ngu Bhiblia *, li nga thuma kota muwoneleli ni ku hi pekela mpundu mbimo yi Sathani a zamako kutula matimba a timbilu tathu, mwendo a txi zama kujokotela mialakanyo, matipfelo mwendo minavelo yathu. Mbimo yi livhalo lathu li pekako, hi fanete hi vhala matimba.

12-13. Nji txani txi hi nga dukwako ku txi maha? Ti lava hi maha txani?

¹² Wona txikombiso txa nzila yi hi nga ti vhikelako ngu yona ka mapimiselo a Sathani. Jehovha a hi gondisile ti to “wugango ni mithumo yotshe ya nzambwa mwendo likungo, si nga ve ni kuwombwa hagari [kwathu].” (Vaef. 5:3) Se hi nga maha txani ngako vagondi kulothi txikolwani va txi bhula ngu tixamba? Ha ti ziva ti to ti lava hi ‘hambana ni to biha ni minavelo yo biha ya ditiko.’ (Tit. 2:12) Muwoneleli i ku livhalo lathu li nga peka. (Var. 2:15) Ina hi na li engisa? Hi nga thuka hi dukwa kuengisela mwendo  kuwonetela silo soneso sa nzambwa. Kambe eyo i mbimo ya ku hi vhala matimba athu ngu kutxitxa mabhulo mwendo ku so hambana navo.

¹³ Ti lava txibindi ti to hi vayilela kudukwa ngu va hi zumbako navo, kupimisa ni kumaha to biha. Hi nga tsaniseka ti to Jehovha wa yi wona mizamo yathu, ni ku a na hi ninga mtamo ni wutxhari wu hi wu lavako ti to hi si xulwi ngu mapimiselo a Sathani. (2 Mak. 16:9; Isaya 40:29; Jak. 1:5) Hi maha txani ti to hi xayisa mbilu yathu?

14-15. a) Ngu kutxani ti txi lava hi tula mbilu yathu? Hi nga mahisa kutxani? b) Dibhuku da Mavingu 4:20-22 di nga hi vhunisa kutxani ti to hi wuyelwa hi txi gonda Bhiblia? (Wona dibhokiso di ku: “ U nga alakanyisisa ngu nzila yihi?”)

¹⁴ Kuxayisa mbilu yathu, kha ti wombi ku yi vhalela yi si nyetiswi dwe, kambe hi nga tshumela hi yi tula ti to hi beta timhaka ta tinene. Tshumela u alakanyisisa ngu txikombiso txa muwoneleli wa didhoropa. Muwoneleli wa matimba a ti zumba a di vhate matimba ti to mlala a si wuleli, kambe mbimo yimwani a txi ma matula ti to si bela sakudya ni simwani si si nga txi laveka. I di ku matimba ma si tulwi, vahanyi va kona va ndi na fa ngu nzala. Ngu ha kufanako, nathu ti lava hi tula timbilu tathu ti to hi beta mapimiselo a Txizimu.

¹⁵ Amu ka Bhiblia hi nga mana mapimiselo a Jehovha, se mbimo yi hi lerako hi tumelela mialakanyo ya Jehovha yi gwesa mapimiselo, matipfelo ni simaho sathu. Se hi nga maha txani ti to hi wuyelwa ngu kulera Bhiblia? Ti lava hi maha mkombelo. Mwanathu mmwani watxisikati a khene: “Ni sinzi kulera Bhiblia, ni maha mkombelo ka Jehovha ti to e ni vhuna kuwona ‘sidiwukiso ‘ sa mu ka Dipswi da dakwe.” (Mas. 119:18) Ti lava hi alakanyisisa ngu ti hi lerako. Mbimo yi hi kongelako, hi txi lera ni kualakanyisisa, Dipswi da Txizimu do ‘veketeka hagari ka timbilu [tathu],’ di hi maha hi dhunda mapimiselo a Jehovha.—Lera Mavingu 4:20-22; Mas. 119:97.

16. Vanathu vamwani va womba txani ngu JW Broadcasting?

¹⁶ Nzila yimwani yi hi lekako mialakanyo ya Txizimu yi gwesa mapimiselo athu ngu xalela tivhidhiyo ka JW Broadcasting^®. Mpatwa wumwani wu khene: “Mavhidhiyo a mtxima ni mtxima tixamulo ta mikombelo yathu! Ma hi ninga mtamo ni ku hi tsanisa mbimo yi hi pfako txiwunda mwendo hi di godhote. Mbimo yotshe hi engisela tivhidhiyo ta wutxenje mwayani kwathu. Ha wu engisela hi txi bhika, hi txi basisa, hambi hi txi sela txaya.” Mavhidhiyo ni wutxenje wonewo wu hi vhuna kuxayisa mbilu yathu. Silo soneso si hi gondisa kupimisa kufana ni Jehovha ni kuvayilela mapimiselo a Sathani.

17-18. a) Ngu kuya ngu 1 Vafumeli 8:61 ku nga maheka txani ngako hi txi thumisa ti hi ti gondako ka Jehovha? b) Hi nga gonda txani ka txikombiso txa Mkoma Ezekhiya? c) Ngu kuya ngu mkombelo wu wu ku ka Masalmo 139:23, 24, hi kombela ku Jehovha e maha txani?

¹⁷ Mbimo yi hi wonako wuyelo yo maha ati i ku ta tinene, likholo lathu lo kula. (Jak. 1:2, 3) Ta hi tsakisa nguko hi mahako Jehovha e ti guleta ngu ngathu ni ku hi teka kota vamwewo va vanana vakwe, se ti hi maha hi navela ku ya masoni hi mtsakisa. (Mav. 27:11) Txiduko ni txiduko txi hi ninga mkhanjo wo kombisa ti to kha hi thumeli Tate wathu wa wunene ngu mbilu ya wukanganyisi. (Mas. 119:113) Hahanze keto, hi ti veka hakubasani ti to hi randa Jehovha ngu mbilu yotshe,  ti wombako ku hi ti emisete ku muengisa ni kumaha kuranda kwakwe.—Lera 1 Vafumeli 8:61.

¹⁸ Eto ti womba ku hi na mbi maha ti phazamo? Ahim-him, nguko kha ha hetiseka. Ngako hi txi phazama, khumbula txikombiso txa Mkoma Ezekhiya. A mahile tiphazamo, kambe a ti sote, e simama e thumela Jehovha ngu “kuthembeka,” mwendo ngu mbilu yo hetiseka. (Isaya 38:3-6; 2 Mak. 29:1, 2; 32:25, 26) Hi nga tumeleleni Sathani e moxa mapimiselo athu. Ti lava hi kombela Jehovha ti to hi va ni “mbilu ya wuzivi,” mwendo ya kuengisa. (1 Vafu. 3:9; lera Masalmo 139:23, 24.) Ti to hi simama hi di thembekile ka Jehovha txa lisima ngutu ngu xayisa mbilu yathu.