1. Ngu kuya ngu 1 Pedro 3:8, ngu kutxani ti txi tsakisa kuva hagari ka vathu va va khatalako ngu matipfelo athu ni silaveko sathu?

TA TSAKISA kuva hagari ka vathu va va khatalako ngu matipfelo athu ni silaveko sathu. Va duketa ku ti veka ka wukhalo wathu, ve pfisisa ati hi ti pimisako ni ti hi ti pfako. Vona va si ziva silaveko sathu, mbimo yimwani va hi vhuna hi si se va kombela. Ha va bonga ava va hi randako ngu “moya wa wumbilu.” *—Lera 1 Pedro 3:8.

2. Ngu kutxani ti txi karata kukombisa wumbilu?

² Kota ku hi ku Makristu, hi lava kukombisa wumbilu. Hambi keto, ti lava hi dhunuka. Ngu kutxani? Nguko kha ha hetiseka. (Var. 3:23) Ngu mtumbuluko hi tolovela kupimisa ngu ngathu dwe. Se ti lava hi tikarata ti to hi pimisa ngu vamwani. Vamwani kwathu ta hi karatela kukombisa wumbilu ngu mhaka ya ti hi nga kulisiswa tona mwendo to kari ti nga hi humelela kale. Ni ku hi nga kuzetelwa ngu vathu vamwani. Ka masiku awa a magwito, vo tala kha va na mhaka ni vamwani. Vona, “vo ti randa vapune.” (2 Tim. 3:1, 2) Hi nga vhunwa ngu txani ti to hi sikota kukombisa kukhatala ngu matipfelo a vamwani?

3. a) Hi nga tshukwatisisa kutxani nzila yi hi kombisako ngu yona wumbilu? b) Hi na bhula ngu txani ka msungo wuwa?

³ Hi nga tshukwatisa nzila yi hi kombisako ngu yona moya wa wumbilu ngu kutekelela txikombiso txa Jehovha ni Mwanana wakwe Jesu Kristu. Jehovha Njizimu txa lirando, se ene  a hi vekela txikombiso txo hetiseka ka kukhatala ngu vamwani. (1 Joh. 4:8) Jesu a tekelete Tate wakwe ngu kuhetiseka. (Joh. 14:9) Mbimo yi a nga ti ha mafuni, a kombisile nzila yi m’thu a nga kombisako ngu yona wumbilu. Ka msungo wuwa, hi na bhula ngu nzila yi Jehovha ni Jesu va kombisako ngu yona kukhatala ngu matipfelo a vamwani. Se hi na gwita hi wona ti to hi nga si etetelisa kutxani sikombiso sawe.

4. Dibhuku da Isaya 63:7-9 di ti kombisisa kutxani ti to Jehovha wa khatala ngu matipfelo a malanda akwe?

⁴ Bhiblia yi gondisa to Jehovha wa khatala ngu matipfelo a malanda akwe. Ngu txikombiso, alakanya ngu ti Jehovha a nga ti pfisa tona mbimo yi Vaisrayeli va nga ti manana ni sikarato. Dipswi da Txizimu di womba tiya: “Ka kotshe kuxaniseka kwawe, ngene a nga xaniswa.” (Lera Isaya 63:7-9.) Msana keto, ngu kuthumisa mprofeti Zakariya Jehovha a wombile ku khene ngako vathu vakwe va txi xaniswa a tipfa nga ngene apune a xuphwako. Jehovha a gete malanda akwe ku: ‘Awule a mi gwesako, a gwesa pfhaka ya diso dangu.’ (Zak. 2:8) Hi nga wona nzila yo tshura yo khatala ka Jehovha ngu vathu vakwe!

5. Ningela txikombiso txa nzila yi Jehovha a nga maha to kari kasi kuvhuna malanda akwe aya ma xuphwako.

⁵ Jehovha hi nga ku o pfela wusiwana vathu vakwe loko va txi xaniswa dwe. Ene a maha to kari ti to e va vhuna. Ngu txikombiso, mbimo Vaisrayeli va ti nga xaniseka khe Egipta, Jehovha a pfisisile kupanda kwawe, eto ti mu kuzetile ku va vhuna. Jehovha a gete tiya Mosi: “Ni woni kuxupheka ka ngamu yangu . . . , ni engisile kudila kwawe . . . Na kuziva kupandiseka kwawe. Ngu mhaka yeto ni relete kasiku ni txi va thusa mu manzani ka Vaegipta.” (Eks. 3:7, 8) Nguku Jehovha a nga ti pfela wusiwana vathu vakwe, ene a va khulute ka wubotxhwa. Mbimo yi Vaisrayeli va nga ta bela ka Ditiko da Tithembiso va ti dhumelwa ngu matiko mamwani. Jehovha a mahile txani? Ene a ‘a ti ti laya ngu tihuwa ngu mhaka ya vale va nga ti ti va xupha, ni ku va xanisa.’ Jehovha a tshumete e pfela wusiwana vathu vakwe e va vhuna. Ene a ti rumela valamuli ti to ve ya hulukisa Vaisrayeli.—Val. 2:16, 18.

6. Ningela txikombiso txa nzila yi Jehovha a nga pfisisa matipfelo a m’thu wu a nga ti ni mawonelo o huma hanzila.

 ⁶ Jehovha wa pfisisa matipfelo a vathu vakwe, hambiku mbimo yimwani va nga vako ni mawonelo o huma hanzila. Wona txikombiso txa Jona. Txizimu txi ti mu rumile ku ya txhumayela didungula da wululami ka didhoropa da Ninivha. Aku Vaninivha va nga tilaya, Txizimu txi to sawula kwa mbi va lovisa. Kambe, Jona kha tsaka ngu toneto. Ene a to “swireka ngutu” nguko wuprofeti wakwe wa ku Ninivha a ndi na loviswa wu ti thindekile. Hambiko, Jehovha a timisete e vhuna Jona kutshukwatisa mawonelo akwe. (Jona 3:10–4:11) Ngu mbimo, Jona a ti pfisisile e tshumela e thumiswa ngu Jehovha kubhala matimu oneyo ti to me hi vhuna.—Var. 15:4. *

7. Nzila yi Jehovha a thumisanako ngu yona ni malanda akwe yi hi tsanisa ka to txani?

⁷ Nzila yi Jehovha a thumisanako ngu yona ni vathu vakwe ya hi tsanisa ka ti to ene a ni mpfela-wusiwana ka vathu vakwe. Ene wa kuwona kupandiseka ni kuxuphwa ku mmweyo ni mmweyo wathu a mananako nako. Jehovha wa ti “[ziva] timbilu ta vanana va vathu.” (2 Mak. 6:30) Ene wa pfisisa mialakanyo yathu, matipfelo athu ni ti hi si ti kotiko kumaha. Ni ku Txizimu “kha txi na kutumela ti to [hi] txi dukwa ngu si si ku txitimwi ka mtamo [wathu].” Mapswi awa ma hi tsanisa ngu ditshuri!

8-10. Ngu sihi sivangelo si nga vako si di vhunile Jesu kuziva kukhatalela vamwani?

⁸ Mbimo yi Jesu a nga ti ha mafuni, a kombisile kukhatala ngu vamwani. Ha tsaniseka taku ku na ni sivangelo siraru a si si nga mu kuzetela kukhatalela vamwani. Txo khata ngu ti to, na a si se kuta ha mafuni Jesu a kombisile tifanelo ta Tate wakwe ngu kuhetiseka. Kufana ni Tate wakwe Jesu a ti randa vathu. Hambiku a nga ti tsakela mtumbuluko wu ene ni Jehovha va nga ti wu mahile, Jesu a ti ‘mana kutsaka kwakwe ni vanana va vathu.’ (Mav. 8:31) Lirando li m’kuzetete kukhatala ngu matipfelo a vamwani.

⁹ Txa wumbidi, Jesu a ti lera timbilu. A ti ti ziva ta mbiluni ni matipfelo a vathu. (Mat. 9:4; Joh. 13:10, 11) Se mbimo yi a nga ti tumbula taku vathu va funyekile timbilu, kukhatala ngu vamwani ku ti m’kuzeta ku va tsanisa.—Isaya 61:1, 2; Luka 4:17-21.

¹⁰ Txa wuraru, Jesu apune a ti manana ni sikarato si vathu va nga ti manana naso. Ngu txikombiso, ti woneka nga vaveleki va Jesu i ti sisiwana. Mbimo yi a nga ti thuma ni tate wakwe wa muwunji Josefa a ti pfite to kuthuma nzima tiwomba txani. (Mat. 13:55; Marku 6:3) Ti nga maha Josefa a di fite na Jesu a di ngadi ha mafuni. Ngu toneto, Jesu a kuzivile kupanda ko felwa ngu dixaka. Jesu a ti ti pfisisa ku ti womba txani kukula ka mwaya wu vamwani va nga ti si kholwi kwakwe. (Joh. 7:5) Sivangelo eso ni simwani ti nga maha si di vhunile Jesu kupfisisa sikarato ni matipfelo a sisiwana.

11. Ngu yihi mbimo yi Jesu a nga tshumela e kombisa kukhatala ngu vathu? Txhamusela. (Wona mfota wa kapa.)

¹¹ Jesu a tshumete e kombisa kukhatala mbimo yi a nga ti maha sidiwukiso. Jesu kha maha sidiwukiso ngu mhaka ya ku ti nga txi laveka. Aniko, a ti kuzetwa “ngu wumbilu” wu a nga ti nawo ngu va va nga ti xupheka. (Mat. 20:29-34; Marku 1:40-42) Alakanyisisa  ngu matipfelo a Jesu mbimo yi a nga thavisa dijaha dimwani da diphanzeve hagari ka vathu e ya di hanyisa, mwendo alakanya mbimo yi a nga wusa mwanana wule wa noni. (Marku 7:32-35; Luka 7:12-15) Jesu a ti pfisisa matipfelo a vathu vonevo ni kulava ku va vhuna.

12. Johani 11:32-35 yi wu kombisisa kutxani moya wa Jesu wa wumbilu ka Marta ni Mariya?

¹² Jesu a kombisile moya wa wumbilu ka Marta ni Mariya. Mbimo a nga wona kudila kwawe ngu mhaka yo felwa ngu ndiyawe Lazaro, Jesu a to “dila.” (Lera Johani 11:32-35.) Ene kha dila nguko a nga ti luzile mngana wakwe. Phela ene a ti ti ziva taku a ndi na muwusa ka vakufa. Kambe, ene a dite nguko a ti gweseka ngu kupandiseka ka vangana vakwe.

13. Kuziva ti to Jesu a ni moya wa wumbilu ti hi vhunisa kutxani?

¹³ Hi txi gonda ngu moya wa wumbilu wa Jesu hi nga wuyelwa ngutu. Hambiku hi nga mbi hetiseka kufana ni nene, nzila yi a nga ñola ngu yona vamwani yi hi maha hi mu randa. (1 Pedro 1:8) Ta hi tsanisa kuziva taku konkuwa wa fuma kota Mkoma wa Mfumo wa Txizimu. I si nga kale a na heta kuxaniseka kotshe. Aku Jesu a nga hanya ha mafuni ta mu hehukela kuvhuna vathu ka sikarato sawe asi si nga mahwa ngu Sathani. Ngu ditshuri i kateko ya hombe ngutu ku va ni Mfumeli wu a si ‘sindwiko ku hi pfela wusiwana ka sionho sathu.’—Vaheb. 2:17, 18; 4:15, 16.

14. Ngu kuya ngu Vaefesu 5:1, 2, ngu tihi ati hi kuzetelekako ku ti maha?

¹⁴ Ngako hi txi alakanyisisa ngu txikombiso txa Jehovha ni txa Jesu, hi kuzeteleka kukombisa ngutu moya wa wumbilu. (Lera Vaefesu 5:1, 2.) Athu kha hi na ku sikota kulera timbilu ta vathu. Hambi keto, hi nga duketa kupfisisa matipfelo ni silaveko sa vamwani. (2 Vak. 11:29) Kuhambana ni ditiko diya do tialakanyela, athu hi zama kwa mbi ‘khatalela si i ku [sathu] dwe, aniko . . . [hi] khatalela ni sa vamwani.’—Vaf. 2:4.

15. Mba mani ava va fanelako kukombisa ngutu moya wa wumbilu?

¹⁵ Ngutu-ngutu madhota a dibanza, ngu ona ma ku ni fanelo yo kombisa moya wa wumbilu. Ona ma ti ziva ti to ma ningilwe wutixamuleli wo khatalela vanawe. (Vaheb. 13:17) Kasi ku me kota kuvhuna vanawe, ti lava me va ni wumbilu. Madhota ma nga kombisisa kutxani moya wa wumbilu?

16. Didhota di di ku ni wumbilu di maha txani? Ngu kutxani ti di ni lisima?

¹⁶ Didhota di di ku ni wumbilu di heta mbimo ni Makristu kulowe. Dona di wotisa siwotiso di gwita di engisela kha kwati. Eto ti ni lisima ngako mwanathu eneyo di bhulako nayo a txi tsakela kuwomba matipfelo akwe kambe ti txi mu karatela kutxhamusela. (Mav. 20:5) Ngako didhota di txi ti ninga mbimo yo bhula ni vanathu, di maha wungana wo tsana, kuthembwa ni kudhundwa.—Mith. 20:37.

17. Vanathu vo tala va womba ti to va tsakela ngutu txani ka madhota? Womba txikombiso.

¹⁷ Vanathu vo tala va womba ti to fanelo ya hombe ayi va yi tsakelako ngutu ka madhota a dibanza, ngu khatala kwawe ngu vamwani. Ngu kutxani? Adelaide a khene: “Yi maha ti hehuka kubhula nawo, nguko wa tiziva ti to ma na kuengisela. U na wona ti to ma khatala ngu ngawe ngu nzila yi ma xamulako ngu yona mbimo yi u bhulako nawo.” Mwanathu mmwani a khumbula a txi khene: “Mbimo yi didhota dimwani di nga pfisisa mhaka yangu,  di humile ni mirongo. Eto ni nge ti divali.”—Var. 12:15.

18. Hi nga maha txani ti to hi kulisa moya wa wumbilu?

¹⁸ Phela, madhota hi nga ona dwe ti lavako me kombisa moya wa wumbilu. Hotshethu hi nga kulisa fanelo yiya. Ngu nzila yihi? Duketa kupfisisa ati ti humelelako siro sa mwaya ni vanathu dibanzani. Kombisa kukhatala ngu vaphya dibanzani, vo lwala, vo kumba, ni ava va nga felwa. Va lose. Engisela kwati va txi kutxhamusela. Va vhune ve wona ti to wa ti pfisisa ati va mananako nato. Va vhuni nga ti u ti kotisako tona. Hi txi maha toneto, ngu ditshuri hi na va hi txi kombisa lirando la ditshuri.—1 Joh. 3:18.

19. Ngu kutxani ti txi lava hi pfisisa mbimo yi hi duketako kuvhuna vamwani?

¹⁹ Kasi ku hi vhuna vamwani ti lava hi pfisisa. Ngu kutxani? Nguko vathu va hambana ka nzila yi va angulako ngu yona ka sikarato sawe. Vamwani va ti dhunda kutxhamusela, kuve vamwani va dhunda kumalala. Athu ha ti lava ku va vhuna, kambe hi fanete hi vayilela kumaha siwotiso so lava kuziva timhaka ta txihunja txa m’thu. (1 Vat. 4:11) Hambi i di ti to vamwani va womba matipfelo awe, ti nga maha hi si tumelelani navo ka mhaka yo kari. Kambe, ti lava hi khumbula ti to eto ngu ti vona va ti pfisako tona. Hi lava kukuluveta hi engisela, hi swela kuxamula.—Mat. 7:1; Jak. 1:19.

20. Hi na bhula ngu txani ka msungo wu wu londiselako?

²⁰ Hambiku i ku ta lisima kukombisa moya wa wumbilu dibanzani, kambe, hambi hi txi txhumayela ta laveka hi va ni fanelo yoneyo. Hi nga wu kombisisa kutxani moya wa wumbilu hi txi maha vagondiswa? Hi na ta bhula ngu toneto ka msungo wu wu londiselako.