1-2. a) Ngu sihi siwotiso si hi no si xamula? b) Nji txani txi kombisako to Jehovha a ti emisete ku hi vhuna?

 JEHOVHA a nga hi vhuna kuwonisana ni sikarato sa wutomi ni kumana litsako ka mthumo wathu. A mahisa kutxani toneto? Hi nga wuyeliswa kutxani ngu txivhuno txi Jehovha a hi ningako? Siwotiso siya si na xamulwa ka gondo yiya. Kambe hi sise ku si xamula a hi woni xamulo ya txiwotiso atxi txi ku: Ina ngu ditshuri Jehovha a ti emisete ku hi vhuna?

² Dipswi di Paulo a nga di thumisa ka dipasi di a nga bhalela Vahebheru di nga hi vhuna kumana xamulo. Paulo a bhate tiya: “Mkoma ngene txivhuno txangu, kha ni na mbi thava txilo; m’thu a nga ni maha txani kani?” (Vaheb. 13:6) Titxhamuselo timwani ta Bhiblia ti womba ti to dipswi di di nga thumiswa ka ndimana yiya adi di ku “txivhuno,” di womba wu a tutumako kasi kulamulela m’thu wu a kombelako txivhuno. Alakanya Jehovha a txi tutuma ti to e hulukisa m’thu wu a ku ka txikarato. Ti ha kubasani ti to wa tumelelana ni txhamuselo yi yi kombisako to Jehovha a ti emisete ni ku ani mixuvo yo va mvhuni wathu. Hi txi vhunwa ngu Jehovha hi na si kota kutsanisela sikarato ngu litsako.

3. Ngu tihi tinzila ta tiraru ati Jehovha a ti thumisako kasi ku hi vhuna kutsanisela sikarato ngu litsako?

³ Ngu tihi timwani ta tinzila ti Jehovha a ti thumisako kasi ku hi vhuna kutsanisela sikarato ngu litsako? Kasi ku hi mana xamulo a hi xolisise dibhuku da Isaya. Ngu kutxani? Nguko wuprofeti awu Isaya a nga rumwa ku wu bhala wa thuma ni ka vathu va Txizimu nyamsi. I si nga eto basi makhambi o tala Isaya a dhana Jehovha ngu mapswi ya ti hi hehukelako ku ma pfisisa. Wona txikombiso ka Isaya 30. Ka ndima yiya Isaya a thumisa  mawomba-wombelo ya ma mahako ti to hi wona nzila yi Jehovha a vhunako ngu yona vathu vakwe: 1)  Ngu kuengisela khakwati ni kuxamula mikombelo yathu, 2) ngu ku hi ninga mkongomiso ni 3)  ngu ku hi ninga makatekwa nyamsi ni ka mbimo yi yi tako. A hi wonisise tinzila ati Jehovha a hi vhunako ngu tona.

4. a) Jehovha a txi ma wonisa kutxani Majudha a mbimo ya Isaya ni ku nji txani txi a nga tumelela ku txi va humelela? b) Ngu yihi themba yi Jehovha a nga ninga Majudha yale o thembeka? (Isaya 30:18, 19)

⁴ Ka mapswi o khata a Isaya ndima 30 Jehovha a dhana Majudha kota “vanana va i ku vakaneti” ni “va va engetelako txionho ka txionho.” A engetela a txi khene: “Vathu vava mba kaneti, . . . vanana vo mbi lava kuengisa Mlayo wa Mkoma.” (Isaya 30:1, 9) Aku vathu vale va nga lamba kuengisa, Isaya a wombile ti to Jehovha a di na tumelela to ve telwa ngu dikhombo. (Isaya 30:5, 17; Jer. 25:8-11) Toneto ti mahekile, vona va tekilwe veya wukhumbini Bhabhilona. Kambe hagari ka Majudha oneyo ku ti ni vo thembeka, se Isaya ati ni didungula adi di nga va ninga themba. Ene a va gete ti to Jehovha a ndi na tshumela e va komba wumbilu. (Lera Isaya 30:18, 19.) Ngu toneto ti nga maheka, Jehovha a va humisile wukhumbini. Mapswi ya ma ku: “MKOMA a na verela ku mi mahela wumbilu” ma txi kombisa ti to ti ndi na teka mbimo kasi ku vathu vale vo thembeka ve khululwa. Va sise tshumela Jerusalema Vaisrayeli va hetile 70 wa malembe va di wukhumbini khe Bhabhilona. (Isaya 10:21; Jer. 29:10) Aku se va nga di tshumete ditikoni kwawe kuxupheka aku va nga txi kupfa wukhumbini kuvhaletilwe ngu mirongo ya litsako.

5. Ngu kuya ngu Isaya 30:19 hi nga tsaniseka ka txani?

⁵ Nyamsi hi nga tsaniswa ngu mapswi ya ma ku: “Ngu ditshuri a na kupfela wusiwana, ka dipswi da kudila kwako.” (Isaya 30:19) Isaya wa hi tsanisekisa ti to Jehovha a na engisela khakwati kudila kwathu, ni ku a na xamula ngu txikuluveta mikombelo yathu. A engetete a txi khene: “A txi di pfa a na ku xamula.” Mapswi yawa o tsanisa ma hi khumbutisa ti to Tate wathu ati emisete ni ku a ni kuxuva ka hombe ko vhuna a vale va m’lavako. Kuziva tiya ta hi vhuna kutsanisela ngu litsako.

6. Mapswi a Isaya ma kombisisa kutxani to Jehovha wa engisa mikombelo ya mmweyo ni mmweyo wa malanda akwe?

⁶ Ngu tihi timwani hi ti gondako ka ndimana yiya mayelano ni mikombelo yathu? Jehovha wa engisela khakwati mikombelo ya mmweyo ni mmweyo wathu. Makhatoni ka Isaya ndima 30, ku thumisilwe dipswi di ku “na mi” nguko Jehovha a txi womba-womba ka vathu vakwe kota mtxawa. Kambe ka ndimana 19 ku thumisilwe dipswi di ku “khu na mbi” nguko didungula diya di txi ya ka mmweyo ni mmweyo wawe. Isaya a ti khene: “Khu na mbi dila kambe”; “na ku pfela wusiwana”; “a na ku xamula.” Kota Tate wa lirando Jehovha kha hi fananisi ni vamwani a ha koza e hi gela mapswi ya ma ku: “U fanete ku tiya kufana ni mwananu.” Kuhambana ni to Jehovha wa khatala ngu mmweyo ni mmweyo wathu ni ku wa engisela khakwati mikombelo yathu.—Mas. 116:1; Isaya 57:15.

7. Isaya ni Jesu va kombisile kutxani txilaveko txo simama hi txi maha mkombelo?

⁷ Ngako hi txi tshuketa ka Jehovha hi txi m’gela ti ti hi karatako, ngu txikuluveta a nga hi ninga mtamo kasi ku hi wonisana ni txikarato txonetxo. Kambe ngako txikarato txi si pindi ka mbimo yi hi nga di yi verete ti nga lava hi kombela ngu kuphinda-phinda ti to Jehovha e hi ninga mtamo kasi ku hi txi tsanisela. Ene a hi ramba ku hi maha toneto. Eto ta  woneka ka mapswi ya Isaya ya ma ku: “Mi nga maneki mi di malate kala kuza e tsanisa.” (Isaya 62:7) Ti womba txani toneto? Ti womba to mikombelo yathu yi fanete ku va yo kuphinda-phinda ha koza ti woneka nga ho mba ninga Jehovha mkhanjo wo humula. Mapswi a Isaya ma hi khumbutisa txidinganiso txa Jesu mayelano ni mkombelo txi ku ka Luka 11:8-10, 13. Kona Jesu a hi kuzeta kukhongela ngu kuhiseka ni kusimama hi kombela moya wo sawuleka. Ni ku hi nga kombela Jehovha ti to e hi ninga mkongomiso hi wu lavako kasi kumaha sisungo sa sinene.

8. Mapswi a Isaya 30:20, 21 ma hetisekile ngu nzila muni ka timbimo ta kale?

⁸ Lera Isaya 30:20, 21, NM. Xanisa yi Majudha ma nga yi pfa mbimo yi masotxhwa a va Bhabhilona ma nga randela Jerusalema kudingana dilembe ni hafu, yi txi fana ni mati ni dipawa. Kambe ngu kuya ngu ndimana 20 ni 21 Jehovha a va thembisile ti to ngako va txi tisola ni kutxitxa a di na va khulula. Isaya a dhani Jehovha kota “Mgondisi wawe,” a thembisile vathu ti to Jehovha a di na va gondisa wukhozeli awu wu amukelekako kwakwe. Mapswi yawa ma hetisekile mbimo yi Majudha ma nga wuya ngu wukhumbini. Jehovha a kombisile kuva Mgondisi wawe wa hombe. Aku a nga txi va kongomisa va tikoti kuwuseta wukhozeli wo basa. Nathu nyamsi ha tsaka ngutu ngu kuva ni Jehovha kota Mgondisi wathu wa hombe.

9. I ngu nzila muni hi amukelako mkongomiso wa Jehovha nyamsi?

⁹ A txi simama ni txhamuselo yakwe Isaya a hi fanisa ni sigondiana asi si gondiswako ngu Jehovha ngu tinzila timbidi. Kukhata Isaya a womba tiya: “U na m’wona Mgondisi wako wa Hombe ngu maso ako upune.” Ka mkombiso wuwa Isaya a ti to m’gondisi a emile masoni ka sigondiana sakwe. I lungelo kwathu nyamsi kugondiswa ngu Txizimu. Ene a maha toneto ngu kuthumisa sengeletano yakwe ni ku ha wu bonga ngutu mkongomiso awu yi hi ningako. Mkongomiso wu hi wu manako ka mitshangano ya dibanza, mitshangano ya hombe, ka mabhuku athu ni ngu milongoloko ya Broadcasting ya hi vhuna kuwonisana ni sikarato ngu litsako.

10. I ngu nzila muni hi engisako “dipswi di txita ngu msana kwathu”?

¹⁰ Isaya a kombisa nzila ya wumbidi ayi Jehovha a hi gondisako ngu yona, a khene: “Se tinzeve taku ti na engisa Dipswi msana kwako.” Ahawa a txhamusela Jehovha kota M’gondisi wa lirando a txi tsimbila msana ka sigondiana  sakwe a txi va xungameta nzila ni ku va kongomisa. I ngu nzila muni nyamsi hi engisako Dipswi da Txizimu msana kwathu? Dipswi da Txizimu di bhatwe mu ka Bhiblia malembe o tala msana. Se mbimo yi hi gondako Bhiblia ti fana ni ku hi txo engisa dipswi da Txizimu msana kwathu.—Isaya 51:4.

11. Ngu tihi timhaka ati hi fanelako ku ti maha kasi ku hi timisela ngu litsako, ni ku ngu kutxani?

¹¹ Hi nga wuyeliswa kutxani ngu mkongomiso wu Jehovha a hi ningako ngu kuthumisa sengeletano yakwe ni Dipswi dakwe? Wona to Isaya a womba-wombile ngu timhaka timbidi. Yo khata, “nzila ngu yona yiya.” Ya wumbidi, “tsimbila ka yona.” (Isaya 30:21) Kha ta enela kuziva “nzila.” Hi fanete “kutsimbila ka yona.” Ngu kuthumisa Bhiblia, sengeletano ya Jehovha ya hi gondisa ati Jehovha a ti lavako kwathu. Ha gonda kambe nzila yo thumisa ati hi ti gondako. Kasi kutsanisela ngu litsako ka mthumo wa Jehovha hi fanete kuthumisa timhaka tiya ta timbidi. Ngu kona hi no tsaniseka ti to hi na mana makatekwa a Jehovha.

12. Ngu kuya ngu Isaya 30:23-26, Jehovha a katekisile vathu vakwe ngu nzila muni?

¹² Lera Isaya 30:23-26. Wuprofeti wuwa wu hetisekile ngu nzila muni ka Majudha ya ma nga tshumela ka ditiko da ona msana ko khululwa khe Bhabhilona? Vona va amukete makatekwa a mangi ngu didhawa da nyama ni da moya. Jehovha a katekisile vathu vakwe ngu ku va ninga sakudya sa singi sa nyama. Txa lisima ngutu ene a va ningile sakudya sa singi sa moya, nguko wukhozeli wa ditshuri wu txi wuyisetwa kudotho-kudotho. Makatekwa a moya aya vathu va Txizimu va nga ma mana ma pinda sotshe sikarato si va nga tshangana naso. Nga ha ti nga kombiswa kona ka ndimana 26 Jehovha a engetete kuwoninga ka moya. (Isaya 60:2) Makatekwa a Jehovha ma vhuni vathu vakwe kusimama ve m’thumela ngu mtamo ni “ngu kutsaka ka timbilu tawe.”—Isaya 65:14.

13. Wuprofeti wa ku wusetwa ka wukhozeli wa ditshuri wu hetisekile ngu nzila muni ka masiku athu?

¹³ Wuprofeti mayelano ni kuwusetwa ka wukhozeli wa ditshuri wu thuma kwathu ngu nzila muni? Ku khukhela ngu 1919, timiliyoni ta vathu ti khulutwe ka Bhabhilona wa hombe i ku sengeletano ya wukhozeli wa makuhu. Vona va yisilwe ka wukhalo wa wunene ngutu kupinda ditiko di Vaisrayeli va nga di thembisilwe dona. Va yisilwe ka paradhise ya moya. (Isaya 51:3; 66:8) Nji txani paradhise yoneyo ya moya?

14. Nji txani paradhise ya moya, ni ku mba mani va hanyako ka yona nyamsi? (Wona titxhamuselo ta mapswi o karata.)

 ¹⁴ Kukhukhela ngu 1919, vasawuleki va ti dila ngu kuhanya ka paradhise ya moya. b Ngu tsimbila ka mbimo avale va ku ni themba yo ta hanya mafuni i ku “timwani tinvuta,” ni vona va bete ka ditiko donedo da moya ni ku va ti dila ngu makatekwa o tala a Jehovha.—Joh. 10:16; Isaya 25:6; 65:13.

15. Yi maneka hani paradhise ya moya?

¹⁵ Ditiko mwendo paradhise ya moya di maneka hani nyamsi? Vakhozeli va Jehovha va maneka hamafuni kotshe. Ti wombako to paradhise ya moya ayi va hanyako ka yona yi nga manwa ka otshe makhalo ha mafuni. Se nyamsi ti si nga ni mhaka ni ku hi hanya hani ha mafuni hawa hi nga pateka ka paradhise ya moya ngako hi txi seketela ngu hiseka wukhozeli wa ditshuri.

16. Hi nga maha txani kasi kusimama hi wona kutshura ka paradhise ya moya?

¹⁶ Tximwetxo txa si hi fanelako ku si maha kasi ku hi simama ka paradhise ya moya ngu ninga lisima wumwewo wathu kota Makristu ha mafuni kotshe. Hi nga mahisa kutxani toneto? Ngu ku veka mapimo athu ka tifanelo tatinene i si nga ka tiphazamo ta vale va hanyako ka paradhise yoneyo. (Joh. 17:20, 21) Ngu kutxani toneto i di ta lisima? Wona txikombiso txiya, ngako hi txiya ka thembwe yo kari hi emela ku wona mindonga yo hambana-hambana. Ngu ha ku fanako, paradhise yi hi hanyako ka yona mabanzani yi tshurisetwe ngu vathu vo hambanelana ava va fanako ni mindonga. (Isaya 44:4; 61:3) Hi fanete kutsaniseka ti to ha simama hi veka mapimo athu ka kutshura ka “thembwe” i si nga ka tiphazamo ta “mindonga” ayi yi ku hafuhi ni nathu. Kha ha fanela kutumela kwa mbi hetiseka kwathu mwendo ka vamwani dibanzani ku hi khulumeta kuwona kutshura ka wumwewo wathu kota Makristu ha mafuni kotshe.

17. Nji txani txi mmweyo ni mmweyo wathu a nga mahako kasi ku sakulela wumwewo dibanzani?

¹⁷ Nji txani atxi mmweyo ni mmweyo wathu a nga mahako kasi ku dibanza di simama di va ni wumwewo? Ngu sakulela kudikha. (Mat.  5:9; Var. 12:18) Otshe makhambi ya hi tekako dizambo do hanya ngu kudikha ni vamwani ha dibanzani hi engetela kutshura ka paradhise ya moya. Hi ti tekela hamsungo to i Jehovha a nga ndindeta mmweyo ni mmweyo wa vahanyi va paradhise ya moya kasi ku veta ka wukhozeli wa ditshuri. (Joh. 6:44) Alakanya litsako li Jehovha a li pfako mbimo yi a hi wonako hi txi maha totshe ti hi nga ti kotako kasi kutsanisa kudikha ni wumwewo hagari ka malanda akwe.—Isaya 26:3; Hag. 2:7.

18. Hi fanete kualakanyisisa ngu txani, ni ku ngu kutxani?

¹⁸ Hi nga wuyeliswa kutxani ngu makatekwa aya hi ma manako ka Jehovha kota vakhozeli vakwe? Hi nga alakanyisisa khakwati ngu ti hi ti gondako ka Dipswi da Txizimu ni ka mabhuku athu ma nga seketelwa ka Bhiblia. Kugonda koneko ni kualakanyisisa ku na hi vhuna kusakulela tifanelo ta Wukristu ati ti no hi susumeta “ku randana nga vanana va m’thu mmweyo” ni ku “kombisa txithavo” dibanzani. (Var. 12:10) Ngako hi txi alakanyisisa ngu makatekwa ya hi ku nawo ha tsanisa wuxaka wathu ni Jehovha. U txi alakanyisisa ngu makatekwa ya Jehovha a no ta hi ninga ka mbimo yi yi tako hi na wona themba yo m’thumela ngu ha ku si gumiko i di ya ditshuri kwathu. Totshelele tiya ti na hi vhuna kusimama hi txi thumela Jehovha ngu litsako.

19. a) Ngu kuya ngu Isaya 30:18, hi nga tsaniseka ka txani? b) Nji txani txi no hi vhuna kutsanisela ngu litsako?

¹⁹ Jehovha “a na guletwa” mbimo yi a no gumisa mafu yawa o biha. (Isaya 30:18) Ha tsaniseka to di di hokile ditshiku da wulamuli, Jehovha kha na mbi tumelela ti to mafu yawa a Sathani me simama me maneka hambi ngu diora basi nguko ene “Txizimu txa Wululami.” (Isaya 25:9) Ha timisela hi emela Jehovha ti to e tisa ditshiku donedo. Di sise ku hoka athu hi ti emisete kusimama hi ninga lisima lungelo ya mkombelo, kugonda ni kuthumisa ti hi ti gondako ka dipswi da Txizimu ni ku alakanyisisa ngu makatekwa ya hi ku nawo. Hi txi maha toneto Jehovha a na hi vhuna kutimisela hi m’khozela ngu litsako.