1. Mpostoli Johani a ti ka txiemo muni ngu dilembe da 95?

NGU kona mu ka dilembe da 95, mpostoli Johani a di kukaratekani. Ene se a ti kumbile, a di vhaletwe txitondoloni ka Patmosi, ni ku ti nga maha i ti ene ekha mpostoli wu a nga ti sate. (Mtu. 1:9) A txi ti ziva to vakaneti va txi timeta mabanza ni kuwusa mibhando. Se ti woneka nga tshangatelo, mwendo mtxawa wa wudotho wu wu nga ti sate wa Makristu wu ti hafuhi ni kuguma.—Judha 4; Mtu. 2:15, 20; 3:1, 17.

2. Ngu kuya ngu Mtuletelo 7:9-14, ngu wuhi muwoniso wo xamalisa awu Johani a nga wu wona? (Wona mfota wa kapa.)

² Ngu mbimo yoneyo a nga ti manana ni sikarato, ene a kombisilwe muwoniso. Ka muwoniso wonewo, tingelozi ti getwe ti to ti si tshwitimusi timoya ta xanisa ya hombe kala ku za kuenela mtengo wa vasawuleki. (Mtu. 7:1-3) Mtxawa wonewo wu wumbwa ngu 144.000 wa vathu va va no ya fuma kumweko ni Jesu nzumani. (Luka 12:32; Mtu. 7:4) Se, ngu msana a to wona mtxhambi wumwani wa “dibutho da hombe da vathu, ava ni mmweyo a si si kotiko ku va bala. Va ti ti emile masoni ka txiluvelo ni masoni ka Txinvutana.” (Lera Mtuletelo 7:9-14.) Ti ha kubasani to Johani a tsakile ngutu mbimo yi a nga wona timiliyoni ta vathu va txi sengela ka wukhozeli wa ditshuri!

3. a) Ngu kutxani muwoniso wa Johani wu nga hi tsanisako? b) Hi na gonda txani ka msungo wuwa?

³ Muwoniso wonewo ngu ditshuri wu tsanisile likholo la Johani. Ngu toneto, nathu wu hi nga tsanisa ngutu aku hi hanyako ka timbimo tiya wu hetisekako wuprofeti wonewo! Ha wona kuhetiseka ka ku sengeletwa ka timiliyoni ta vathu va va no ta huluka ka xanisa ya hombe ni ku ta hanya ha mafuni ngu ha ku si gumiko. Ka msungo wuwa, hi na gonda ti to  ka 80 wa malembe msana, Jehovha a ti kombisile ngu nzila yihi to mba mani ava va lumbako dibutho da hombe. Hi na tshumela hi bhula ngu: 1) mtengo wa dibutho donedo ni, 2) dibutho diya nda tixaka totshe. Timhaka tiya ti na tsanisa votshe va va lumbako mtxawa wuwa wu no mana makatekwa a hombe.

4. Ngu tihi ati titxhetxhe to tala ti si ti pfisisiko? Ni ku Vagondi va Bhiblia va txi pfisisa txani ka mhaka yoneyo?

⁴ Titxhetxhe to tala kha ti gondisi ditshuri da Bhiblia mayelano ni themba yo hanya ha mafuni ngu ha si gwitiko. (2 Vak. 4:3, 4) Nyamsi titxhetxhe ti gondisa to vathu va vanene va txi fa va ya nzumani. Kambe, mtxawa wa vagondi va Bhiblia awu wu nga ti humisa direvhista da Muwoneleli kukhukhela ngu 1879, wu ti hambana ni wukhongeli wo tala. Vagondi vonevo va ti pfisisa to Txizimu txi na wuseta Paradhesi ha mafuni ni ku timiliyoni ta vathu ti ndi na hanya kona hawa ha mafuni i si nga nzumani. Hambiketo, ti tekile mbimo kasi ku ve pfisisa ku vathu vonevo vo lulama mba mani.—Mat. 6:10.

5. Ngu tihi ti Vagondi va Bhiblia va nga ti pfisisa mayelano ni va va 144.000?

⁵ Vagondi vonevo va Bhiblia va txi ti pfisisa ngu kuya ngu Mibhalo ti to ku ni va va no “hulukiswa ha mafuni,” mwendo kutekwa ve ya fuma ni Jesu nzumani. (Mtu. 14:3) Vathu vonevo ngu va va 144.000, i ku vagondiswa va Kristu vo hiseka ava va nga ti ningetela ni kuthumela Txizimu ngu kuthembeka. Se, mba mani koko ava va dibutho da hombe?

6. Ngu tihi ati Vagondi va Bhiblia va nga ti kholwa ka tona mayelano ni dibutho da hombe?

⁶ Ka muwoniso wakwe, Johani a woni mtxawa wonewo wu di “emile masoni ka txiluvelo ni masoni ka Txinvutana.” (Mtu. 7:9) Mapswi onewo ma mahile ku Vagondi va Bhiblia ve kholwa to dibutho da hombe di ndi na hanya nzumani kufana ni va va 144.000. Se ngu kutxani mitxawa yi ya yimbidi yi txi ya hanya yotshe nzumani kuve ya hambana? Vagondi va Bhiblia va ti pimisa to dibutho da hombe di wumbwa ngu va va nga mbi kombisa kuthembeka ta tinene ha mafuni. Hambi i di to mbathu va vanene, vamwani va ti ngadi ve ya ka wukhozeli wa makuhu. Se, Vagondi va Bhiblia va pfisisile to vathu vonevo va ti thembekanyana, kambe i si nga vo hiseka ha ko za va nga fuma ni Kristu. Aku lirando lawe ngu Txizimu i nga ti lidotho vona va ndi na ya hanya nzumani ve ema masoni ka txiluvelo i si nga kumaha ngu kukhalatsha ha txiluveloni.

7. Ngu ku ya ngu vagondi va Bhiblia, mba mani va va ndi no hanya ha mafuni ka mbimo ya Mfumo wa Kristu? Ni ku, va ti kholwa txani mayelano ni vathu va kale vo thembeka?

⁷ Se ha mafuni ku ndi na hanya mani? Vagondi va Bhiblia, va ti kholwa to msana ko ava va 144.000 ni va va dibutho va di tsute nzumani, timiliyoni ta vathu ti ndi na mana wutomi ha mafuni ngu mbimo ya Mfumo wa Kristu wa 1.000 wa malembe. Vagondi va Bhiblia va sa rinzela to timiliyoni toneto ta vathu ti nga thumela Jehovha wu si se khata Mfumo wa Kristu. Kambe, va ti kholwa to vathu vonevo va ndi na gonda ngu Jehovha ngu mbimo ya Mfumo wa Kristu. Msana keto, ava va no sawula kuema ni Jehovha va ndi na mana wutomi wo mbi guma ha mafuni, se ava vo mbi engisa ve loviswa. Vagondi va Bhiblia va ti pimisa to vamwani ava va ndi no thuma kota “tinduna” ngu mbimo yoneyo, va pata vathu va kale vo thembeka ava va nga fa Kristu a si se ta, ni va va ndi no ya  nzumani msana kova Mfumo wa Kristu wu di gumile.—Mas. 45:16.

8. Ngu yihi mitxawa yi yi nga txi woneka nga ya pateka ka makungo a Jehovha?

⁸ Ngu toneto, Vagondi va Bhiblia va txi kholwa to ku di ni mitxawa yiraru: 1) Ava va 144.000, ava va no fuma ni Kristu nzumani; 2) dibutho da hombe adi di wumbwako ngu Makristu o hisekanyana ava va no ya ema masoni ka txiluvelo nzumani; ni 3) timiliyoni ta vathu ava va ndi no ta gonda ngu Jehovha ngu mbimo ya Mfumo wa Kristu wa 1.000 wa malembe. * Kambe, ngu kutsimbila ka mbimo, Jehovha a va vhuni ku ve pfisisa mhaka yiya.—Mav. 4:18.

9. a) Dibutho da hombe di di ku ha mafuni di nga ema “masoni ka txiluvelo ni masoni ka Txinvutana” ngu nzila yihi? b) Ngu kutxani mapfisiselo ya ma ku ka Mtuletelo 7:9 ma txi pfala?

⁹ Ngu 1935, Tifakazi ta Jehovha ti pfisisile kwati to mba mani dibutho da hombe. Se va pfisisile to kha ti sungi ku dibutho da hombe di va nzumani kasi ku di ema “masoni ka txiluvelo ni masoni ka Txinvutana.” Kambe, kuema koneko ngo fanekisela dwe. Hambiku va ndi no hanya ha mafuni, vona va nga sikota kuema “masoni ka txiluvelo” ngu kuseketela wukoma wa Jehovha ni ku mu engisa. (Isaya 66:1) Va nga tshumela ve ema “masoni ka Txinvutana” ngu kukombisa likholo ka mtirulo wa Jesu. Ka Matewu 25:31, 32 hi wona to “votshe vathu va na ya tshangana masoni kwakwe” ka wukoma wakwe, vathu vonevo va pata ni vabihi. Ti ha kubasani ti to vathu vonevo va ha mafuni, i si nga nzumani. Mapfisiselo awa ma pfala. Ma hi vhuna kupfisisa to ngu kutxani Bhiblia yi si wombi to dibutho da hombe di ya nzumani. Nzumani kutekwa dwe ava va 144.000 kasi ku ya ‘fuma’ kumweko ni Jesu.—Mtu. 5:10.

10. Ngu kutxani ti txi laveka ku dibutho da hombe di gonda ngu Jehovha na Jesu a si se khata kufuma mafu?

¹⁰ Kukhukhela ngu 1935, Tifakazi ta Jehovha ti kholwa to dibutho da hombe ka muwoniso wa Johani wu wumbwa ngu Makristu o thembeka aya ma ku ni themba yo ta hanya ha mafuni ngu ha ku si gumiko. Kasi ku ve huluka ka xanisa ya hombe, ti lava ve gonda ngu Jehovha na Mfumo wu si se ta. Ni ku, va fanete kukombisa likholo lo tsana ‘kasiku ve va ni mtamo wa kuhuluka ka totshe ti ti no humelela’ na Jesu a si se khata kufuma mafu kudingana 1.000 wa malembe.—Luka 21:34-36.

11. Ngu kutxani Vagondi va Bhiblia va di pimisile ti to ti nga maha vamwani ve ta tekwa ve ya nzumani kugumani ka Mfumo wa Kristu?

¹¹ Se ti gwitisile kutxani ngu mapfisiselo yale aku vathu vamwani vo thembeka va kale va ndi ya nzumani kugumani ka Mfumo wa Jesu? Mawonelo onewo ma dhodilwe ka Muwoneleli wa 15 ka Fevereiro wa 1913 ngu Txingiza. Vamwani Vagondi va Bhiblia ti nga maha di pimisile tiya: ‘Ti mahisa kutxani to vathu va kale vo thembeka ta tinene ve mana hakelo yo hanya ha mafuni dwe kasi Makristu aya o mbi thembeka ta tinene me yiswa nzumani?’ Phela, toneto ti ti seketelwa ka timhaka timbidi ati i nga ti si nga ta ditshuri, i ku tiya: 1) Dibutho da hombe di ndi na ya hanya nzumani ni ku, 2) dibutho donedo di wumbwa ngu Makristu o mbi hiseka ngutu.

12-13. Ngu tihi ti yotshe mitxawa ya yimbidi yi ti zivako mayelano ni hakhelo yawe?

 ¹² Nga ha hi nga ti wona ngu kona, kukhukhela ngu 1935 Tifakazi ta Jehovha se ti txi pfisisa ti to dibutho da hombe adi Johani a nga di wona ka muwoniso ngu va va no huluka ka xanisa ya hombe. Vona va na huma “ngu kuxanisekani ka hombe” kona hawa ha mafuni ve “kwangula ngu dipswi da hombe, va txi: ‘Kuhanyisa ku lumba Txizimu txathu, txi nga khalahatsha ha txikhaloni ka wukoma ni ka Txinvutana.’” (Mtu. 7:10, 14) Ngu engetela keto, Mibhalo yi gondisa to ava va wukelako ku ya hanya nzumani va amukela “makungo a tshuko” kupinda vathu vo thembeka va kale. (Vaheb. 11:40) Mapfisiselo onewo a maphya ma mahile ti to Tifakazi ta Jehovha ti hisekela kugela vathu ngu themba yo ta hanya ha mafuni ngu ha ku si gumiko.

¹³ Ava va lumbako dibutho da hombe va tsaka ngutu ngu lungelo yawe. Vona va ti ziva to i Jehovha a sawulako to i mani a yako nzumani ni ku i mani a no hanya ha mafuni. Kambe, yotshe mitxawa ya yimbidi ya ti ziva to hakhelo yawe yi koteka basi ngu mhaka ya wuxinji wa Jehovha awu a wu kombisako ngu kuthumisa mtirulo wa Jesu Kristu.—Var. 3:24.

14. Ngu kutxani vathu vo tala va nga ti ti wotisa to ti ndi na mahisa kutxani ku dibutho di va hombe?

¹⁴ Hambiko vanathu va nga ti pfisisa kwati ti to mba mani dibutho da hombe kukhukhela 1935, vo tala va ti ti wotisa to ti ndi na mahisa kutxani ku dibutho diya di va hombe. Ngu txikombiso, Ronald Parkin ati ni 12 wa malembe mbimo yi ku nga pfisiswa to mba mani dibutho da hombe. Ene a khene: “Ka mbimo yoneyo ku to ko va ni 56.000 wa vahuweleli ha mafuni kotshe, ni ku vo tala va kona i ti vasawuleki. Se, dibutho da home di ti woneka nga didotho.”

15. Kusengeletwa ka dibutho da hombe kukula ngu nzila yihi?

¹⁵ Ka malembe ya ma nga londisela, kukhatile kurumelwa varumiwa ka matiko o tala, eto ti mahile ku mtengo wa Tifakazi wu kwela. Se ngu 1968 kukhatilwe gondo ya Bhiblia ngu kuthumisa dibhuku di di ku A Verdade Que Conduz à Vida Eterna. Dibhuku donedo di txhamusela ati Bhiblia yi ti gondisako ngu nzila yo hehuka, se vathu vo tala va txi tsakela. Mndani ka 4 wa malembe, kupinda 500.000 wa vagondiswa va bhabhatisilwe. Ka mbimo yoneyo, Txhetxhe ya Católica yi si wu woni msakano ka matiko ya América  Latina ni mamwani ni ku, mthumo wathu se wu txi tumelelwa ka matiko a wutxani ka Europa ni makhalo mamwani a África, se vo tala va bhabhatisilwe. (Isaya 60:22) Ka masiku a ngweno, sengeletano ya Jehovha yi maha sithumiswa simwani so tala kasi kuvhuna vathu ve gonda ditshuri. Ti ha kubasani ti to dibutho nda hombe, konkuwa dibutho donedo di peka kona mu ka 8 wa timiliyoni.

16. Dibutho da hombe di wumbwa ngu va mani?

¹⁶ Ka muwoniso wa dibutho da hombe, Johani a woni to dibutho donedo di ndi nata ngu ka “otshe matiko, totshe tixaka, yotshe mixowo, ni totshe tidimi.” Mprofeti Zakariya nene se a ti profetile timhaka to fana: ‘Ka masiku onewo, ku na maheka taku, digumi da vavamna, va totshe tidimi ta matiko, ve ñola ha ka mrungo wa txyambalo txa M’judha, va txi kha vona: ‘Hi na tsula ni nanu, nguko ha tolovela kupfa taku,Txizimu txi ni nanu.’’—Zak. 8:23.

17. Kumahwa txani kasi kuvhuna vathu va tixaka totshe?

¹⁷ Tifakazi ta Jehovha ta ti ziva to kasi ku vathu ve sengeletana, kufanetwe kutxhumayelwa mahungu a manene ngu tidimi to tala. Se kupinda 130 wa malembe Tifakazi ta Jehovha ti txi hunduluxela mabhuku o  seketelwa mu ka Bhiblia. Kambe konkuwa, kuhunduluxelwa ngu tidimi to tala kupinda kale. Ngu ditshuri, Jehovha a maha timhaka to xamalisa ngu kusengeleta dibutho da hombe ka matiko otshe. Aku sakudya soneso sa moya si manekako ngu tidimi to tala, vathu va kona va ni wumwewo hambiku i ku va tixaka to hambana-hambana. Ni ku Tifakazi ti ziwa ngu kutxhumayela mahungu a manene ngu kuhiseka ni ku va ni lirando. Eto ta hi tsanisa ngutu!—Mat. 24:14; Joh. 13:35.

18. a) Ngu kuyelana ni Isaya 46:10, 11, ngu kutxani ti hi si xamalisi ku va Jehovha a di hetisisile wuprofeti mayelano ni dibutho da hombe ngu nzila yo xamalisa? b) Ngu kutxani ava va no ta hanya ha mafuni va si tipfi va di sitwe msana?

¹⁸ Hi ni sivangelo so tala so tsaka ngu wuprofeti wa mayelano ni dibutho da hombe! Kha ti hi xamalisi ku va Jehovha a di hetisisile wuprofeti wonewo ngu nzila yo xamalisa. (Lera Isaya 46:10, 11.) Ava va lumbako dibutho da hombe, va bonga Jehovha ku va a di va ningile themba yoneyo. Kha va tipfi va di sitwe msana aku va nga mbi sawulwa ku ve ya fuma kumweko ni Kristu nzumani. Amu ka Bhiblia hi gonda ngu vathu va va nga kongomiswa ngu moya wo sawuleka, kambe kha va lumbi mtxawa wa 144.000. Mmweyo wawe i di Johani M’bhabhatisi. (Mat. 11:11) Mmwani i Dhavhidha. (Mith. 2:34) Vona ni vamwani vo tala va na wuswa kasi ku ta hanya ka paradhesi ha mafuni. Votshe evo kumweko ni dibutho da hombe va na va ni mkhanjo wo kombisa lirando lawe lo thembeka ngu Jehovha ni kuseketela wukoma wakwe.

19. Kuhetiseka ka muwoniso wuwa wa Johani ka timbimo tiya tathu wu hi kuzeta kumaha txani?

¹⁹ Kukhukhela kale, Jehovha o khata kusengeleta vathu va matiko otshe ka wukhozeli wakwe. Ti si nga ni mhaka ni themba yathu, ti lava hi va vhuna nga ha hi nga ti kotako ngu kona ku ve pateka ka “tinvuta timwani.” (Joh. 10:16) I si nga kale, Jehovha a na tisa xanisa ya hombe ayi yi no ta balisela mifumo ni titxhetxhe ati ti xanisako vathu. Hi nga wona lungelo ya hombe ayi votshe va dibutho da hombe va yi emelako yo ta thumela Jehovha ha mafuni ngu mbimo yotshe!—Mtu. 7:14.