GONDO 38
“Ngonani kwangu, . . . na mi humuta”
“Ngonani kwangu, motshenu mi nga karala, mi nemelwako ngu mrwalo, ani ni na mi humuta.”—MAT. 11:28.
NDANDO 17 “Na ti lava”
ATI HI NO TI GONDA *
1. Ngu kuya ngu Matewu 11:28-30, ngu txihi txithembiso a txi Jesu a nga maha?
JESU a wombile txithembiso txiya txo tsakisa ka dibutho mbimo yi a nga ti womba-womba nado. Ene a wombile a txi khene: “Ngonani kwangu” e tshumela a txi “ani ni na mi humuta.” (Lera Matewu 11:28-30.) Txithembiso txiya i di txa ditshuri. Alakanya ngu ti a nga mahela wamsikati wu a nga ti ni malwati o thisa.
2. Ngu tihi ti Jesu a nga mahela wamsikati wu a nga ti lwala?
2 Awule wamsikati a txi dila ngu kulava kuhanya. Ene se a ti yile ka vadhokodhela vo tala. A hetile 12 wa malembe a txi xaniseka. Ni ku, ngu kuya ngu Mlayo a sa basa. (Levhi 15:25) Ene a pfite nduma yo Jesu wa hanyisa vo lwala, se a to tsula kwakwe. Mbimo yi a nga mu mana, a ti ya gwesa wuziva wa nguwo yakwe, se e hanya koneho! Kambe, Jesu kha gwitela ko mu hanyisa dwe, ene a mu mahile e tipfa i di m’thu nene. Ngu txikombiso, mbimo yi a nga ti womba-womba nayo a mu dhanisile khu khene “mwanangu.” Ti ha kubasani ti to awule wamsikati a tsakile ni kuwusetwa mtamo wakwe!—Luka 8:43-48.
3. Ngu sihi siwotiso asi hi no si xamula?
3 Wona to awule wamsikati ngene a nga teka dizambo do ya ka Jesu. Ta fana ni nyamsi, nathu ti lava hi maha mizamo yo ya ka Jesu. Konkuwa, Jesu a na mbi hanyisa ava va yako kwakwe ngu kuthumisa sidiwukiso. Kambe wa hi ramba a txi khene: “Ngonani kwangu, . . . ani ni na mi humuta.” Ka gondo yiya hi na xamula 5 wa siwotiso i ku siya: Hi nga yisa kutxani ka Jesu? Ti womba txani kuteka mpakato wakwe? Jesu a ti la kuwomba txani mbimo yi a nga khene: “Tekani mpakato wangu”? Ngu kutxani mthumo wu Jesu a nga hi ninga wu nga hi
humutako? Hi nga simamisa kutxani hi mana kuhumula ka mpakato wakwe?“NGONANI KWANGU”
4-5. Ngu tihi tinzila timwani to kombisa to ha ya ka Jesu?
4 Nzila yimwani yo ya ka Jesu ngu gonda ka ti nga maha ni ti a nga womba. (Luka 1:1-4) Awalo wu a nga hi tshundako kumaha, ti lava hi gonda hipune. Hi tshumela hi ya ka Jesu ngu kubhabhatiswa hi va vagondiswa va Kristu.
5 Hi nga tshumela hi ya ka Jesu ngu kuya ka madhota ngako hi txi lava txivhuno. Jesu a thumisa “sihiwa ka vathu” kasi kuxayisa tinvuta takwe. (Vaef. 4:7, 8, 11; Joh. 21:16; 1 Pedro 5:1-3) Ti lava hi teka dizambo do kombela txivhuno. Madhota ma nge leri timbilu tathu kasi ku me ziva ti hi ti lavako. Wona ti ti nga humelela mwanathu mmwani wa dijaha a dhanwako ku i Julian a khene: “Ti lavile ni leka kuthuma Bhetele ngu mhaka ya malwati, se mmweyo wa vangana vangu a ni kuzetile ku ni kombela diendo da wudyisi. Makhatoni ni ti woni nga kha ti sungi. Kambe, ni gwitile ni tsula se ni ti woni to i di txona txihiwa txi ni nga txi txi lava.” Madhota o thembeka o fana ni ya ma nga pfuxela Julian, ma nga hi vhuna ku va ni “mialakanyo ya Kristu,” i ku kupfisisa ni kuetetela mapimiselo akwe. (1 Vak. 2:16; 1 Pedro 2:21) Mbimo yi ma hi vhunako ona ma maha sihiwa kwathu.
“TEKANI MPAKATO WANGU”
6. Jesu a ti lava kuwomba txani a txi khene: “Tekani mpakato wangu”?
6 Mbimo yi Jesu a nga khene: “Tekani mpakato wangu,” ti nga maha a ti lava ku khene “Tumelani wukoma wangu.” Ti nga maha kambe a di lavile kuwomba ku “rwalani mpakato kumweko ni nani hi thumela Jehovha.” Se, mpakato wuwa wu pata kumaha mthumo.
7. Ngu kuya ngu Matewu 28:18-20, ngu wuhi mthumo wu hi nga ningwa? Hi nga tsaniseka ka ti to txani?
7 Hi tumela txirambo txa Jesu mbimo yi yi hi ti ningetelako ni kubhabhatiswa. Jesu a ramba hotshethu se kha na mbi lamba m’thu ni wamweyo awu a lavako kuthumela Jehovha. (Joh. 6:37, 38) Votshe valondeteli va Kristu va ni lungelo yo maha mthumo wu Jehovha a nga kombela Jesu ku e wu maha. Hi nga tsaniseka ti to Jesu waho kasi ku hi vhuna ka mthumo wonewo.—Lera Matewu 28:18-20.
‘GONDANI NGU NGANI’
8-9. Ngu kutxani vathu vo tiveka hahatshi va nga txiya ka Jesu? Ngu sihi siwotiso a si hi nga ti wotisako sona?
8 Vathu vo tiveka hahatshi va txi ya ka Jesu. (Mat. 19:13, 14; Luka 7:37, 38) Ngu kutxani? Nguko ene a ti hambana ngutu ni Vafarisi. Vathangeli vonevo va wukhongeli i ti vathu vo mbi na mhaka ni m’thu ni kutiguleta. (Mat. 12:9-14) Jesu i di wo tiveka hahatshi ni lirando. Vafarisi i di vanyatimbiti ni kulava nduma mu ka vathu. Jesu a kawukile vagondiswa vakwe mayelano ni kudhunda sikhalo sa hombe e tshumela e va gondisa ku ve ti wona i di sithumi so tiveka hahatshi. (Mat. 23:2, 6-11) Vafarisi va ti fuma vamwani ngu ku ti thisisa ni kudhukisela. (Joh. 9:13, 22) Kambe, Jesu a ti humuta vamwani ngu ku va vhuna ni ku va kombisa wunene.
9 Ina awe u gondile tigondo toneto ka Jesu? Ti wotise tiya: ‘Ina ni ziwa ngu kuva wo thutha ni kutiveka hahatshi? Ina na maha mithumo ya hahatshi ti to ni vhuna vamwani? Ina na kombisa wunene ka vamwani?’
10. Jesu i ti wo zumbisa kutxani?
Luka 10:1, 19-21) A kuzetile vagondiswa kumaha siwotiso, ni ku a ti lava kupfa mawonelo awe. (Mat. 16:13-16) Kufana ni mindonga ka thembwe yo nona, vagondiswa va vekile mihando. Vona va vekile ha msungo tigondo toneto ta Jesu ve tshumela ve veleka mihando ya kona i ku mithumo ya yinene.
10 Jesu i ti wo thutha, a si ti thisisi ni ku a txi ti dhunda kugondisela vathumi kulowe. (11. Ngu sihi siwotiso a si hi nga ti wotisako sona?
11 Ina awe u na ni wutixamuleli txitimwi ka vamwani? Ti wotise tiya: ‘Ina ni va ñolisa kutxani vamwani mthumoni ni mtini? Ina ni sakulela ku va wo dikha? Ina ni kuzeta vamwani kumaha siwotiso? Ina na riya nzeve ka mawonelo a vamwani?’ Kha hi lavi kufana ni Vafarisi, ava va nga ti vekela txiviti ava va nga txi va kaneta ni kuxanisa ava va nga ti womba mawonelo o hambana ni awe.—Marku 3:1-6; Joh. 9:29-34.
‘U NA MANA KUHUMULA’
12-14. Ngu kutxani mthumo wu Jesu a nga hi ninga ku hi wu maha wu txi hi humuta?
12 Ngu kutxani kumaha mthumo wu Jesu a nga hi ninga ti txi hi humuta? Ku ni sivangelo so tala, he woni simwani sa kona.
13 Hi ni vawoneleli va vanene. Jehovha muwoneleli wathu wa hombe, hi nga wa tshofu ni ku wa ziva kubonga. Ene wa kombisa kubonga ka ti hi mahako. (Vaheb. 6:10) Wa hi ninga mtamo wu hi wu lavako kasi kumaha mthumo wu a nga hi ninga. (2 Vak. 4:7; Vag. 6:5) Jesu, Mkoma wathu wa hi vekela txikombiso. (Joh. 13:15) Ni ku madhota ya ma hi thangelako ma zama kuetetela Jesu, awu i ku ‘mdyisi wa hombe.’ (Vaheb. 13:20; 1 Pedro 5:2) Vona va lwela kutiveka hahatshi ni ku va hi dyisa ni ku hi vhikela ngu txibindi.
14 Hi ni vangana vavanene. Kha va ngaho vamwani va ku ni vangana vavanene ni mthumo wa wunene kufana ni nathu. Alakanya ngu tiya: Hi na ni lungelo yo thuma ni vathu va mahanyelo a manene, kambe kha va ti woni va txi pala vamwani ngu wunene. Hambi va di ni wusikoti, va tiveka hahatshi ni kuwona vamwani i di va lisima kwawe. Kha va hi woni kota vathumi kulothi dwe, kambe kota vangana. Ni ku wuxaka wonewo mbwa hombe ngutu ha koza ve fa ngu mhaka yathu!
15. Hi ti pfisa kutxani ngu mthumo wu hi wu mahako?
15 Hi ni mthumo wo tsakisa ka yotshe. Hi gondisa ditshuri mayelano ni Jehovha ni kuhasamula makuhu a Sathani. (Joh. 8:44) Sathani a rweka vathu mirwalo yo nemela ayi va si yi kotiko ku yi rwala. Ngu txikombiso, ene a lava hi kholwa to Jehovha kha na mbi divalela sionho sathu ni ku kha hi randi. Makuhu oneyo ma maha vathu ve tipfa i si nga va txilo! Ngako hi txi ya ka Kristu, hi na divalewa sionho sathu. Ngu ditshuri Jehovha wa hi randa ngutu hotshethu. (Var. 8:32, 38, 39) Ta hi tsakisa kuvhuna vathu ve ziva ni kuthemba Jehovha ve tshumela ve tshukwatisa wutomi wawe!
SIMAMA U MANA KUHUMULA KA MPAKATO WA JESU
16. Ngu kutxani mpakato wa Jesu wu txi hambana ni mipakato yimwani?
16 Mpakato wu Jesu a kombelako ku hi wu rwala wa hambana ni yimwani mipakato. Ngu txikombiso, vo tala va nga wuya va di karate nem va sa tsaka ngu ka mithumo yimwani ya ditshiku ni ditshiku. Kambe athu hi tipfa hi di tsakile ngutu hi txi heta ditshiku hi di ka mthumo wa Jehovha ni Jesu. Hambiko mbimo yimwani ti nga lavako hi maha ngu ku ti ndinda kasi ku ya mitshanganoni.
Kambe, hi txi wuya hi ti pfa hi di ni mtamo. Ta fana ngako hi txi maha ti hi ti kotako kasi kutxhumayela ni kugonda Bhiblia. Ha wusetwa ngutu mtamo wathu.17. Ngu kutxani ti txi lava hi ziva kudinganisela?
17 Ti lava hi ziva kudinganisela. Mmweyo ni mmweyo wathu a ni mpimo wo kari wa mtamo. Se, ti lava hi ziva to hi na sawula kumaha txani. Ngu txikombiso, hi nga heta mtamo wathu hi txi sengeletela tithomba. Wona ti Jesu a nga gela dijaha do kari i nga ti nyatithombe, adi di nga mu wotisa ku khene: “Nji txani ni fanelako ku txi maha kasiku ni mana thomba ya wutomi wo mbi guma?” Dijaha donedo di txi londisela Mlayo. Ti nga maha i ti m’thu wamnene, nguko dibhuku da Marku di womba to Jesu a ti di “dhunda.” Jesu a di ningile txirambo txo khene: “Tsula u txi ya xavisa sotshe si u ku naso. Se ngono u txi ni londeta.” Dijaha dile di to thuvika, nguko ti woneka nga di si na kutikota “nguko i ti nyatithombe.” (Marku 10:17-22) Se kha da tumela mpakato awu Jesu a nga ti di ningile, dona di to simama di va txibotxhwa txa ‘tithomba ta mafu.’ (Mat. 6:24) I di kova awe u di sawute txani?
18. Ngu tihi ti hi fanelako kutimaha mbimo yotshe? Ngu kutxani?
18 Mbimo yotshe ti lava hi wona to ngu tihi ati ku ta lisima kwathu. Ngu kutxani? Kasi ku hi tsaniseka to hi thumisa mbimo yathu ngu wutxhari. Mwanathu wu a dhanwako ku i Mark a khene: “Ni zumbile malembe o tala ni txi pimisa to ni hanya wutomi wo hehuka. Hambiku ni nga ti nyaphandule, ni ti zumbela kupimisa ngu male dwe ni kulava kutshukwatisa wutomi. Ni txi ti wotisa to ngu kutxani wutomi wu nga txi nemela. Se ni di ta tumbula to ni hetile mbimo yo lapha ni txi thangetisa tangu, se ayi yi nga ti sala ni ti ningela Jehovha.” Mark a lulamisile mapimiselo akwe ni mahanyelo akwe kasi ku e tiemisela kumaha to tala ka Jehovha. Mark a tshumela a txi khene: “Mbimo yimwani na karateka, kambe ngu kuvhunwa ngu Jehovha ni Jesu na xula sikarato soneso.”
19. Ngu kutxani i di ta lisima kuva ni mawonelo a manene?
19 Hi na simama hi mana kuhumula ka mpakato wa Jesu ngu kumaha silo siraru. Txo khata: Vana ni mawonelo a manene. Aku hi mahako kuranda ka Jehovha ti lava hi maha ngu nzila yi a yi tsakelako. Athu hi vathumi, se Jehovha Nyamne. (Luka 17:10) Ngako hi txi thumisa mawonelo athu, hi na maneka hi txi lwisana ni mpakato. Kufana ni homu yi yi dimako ta tinene, yi txo leka kulondetela m’goli wa yona yi ya mu yi ku lavako yi nga thuka yi ti dayisa. Kuhambana ni eto, hi nga maha to tala ti hi nga sa ti rinzela ku ti maha ni kuxula sikarato ngako hi txi engisa mkongomiso wa Jehovha. Khumbula to a walo wu a nga emisako makungo a Jehovha!—Var. 8:31; 1 Joh. 4:4.
20. Hi fanete kurwala mpakato wa Jesu ngu txikongomelo txihi?
20 Txa wumbidi: Thuma ngu txikongomelo txa txinene. Txikongomelo txathu ngu dhumisa tate wathu wa lirando Jehovha. Ka timbimo ta Jesu, ava txikongomelo txawe i nga ti kulava tawe dwe, kha va swela va rute mpakato wa Jesu. (Joh. 6:25-27, 51, 60, 66; Vaf. 3:18, 19) Kambe, ava va nga ti ni txikongomelo txa txinene i nga ti lirando lawe ngu Jehovha ni ngu vathu va rwate mpakato wa Jesu kala kufa, se ve mana lungelo yo ya fuma ni Jesu nzumani. Kufana ni vona, nathu hi na simama hi va ni litsako ngu ku va ni txikongomelo txa txinene.
21. Ngu kuya ngu Matewu 6:31-33, hi nga tsaniseka to Jehovha a na maha txani?
Jak. 1:2-4) Hi nga tsaniseka to Jehovha a na hi ninga si hi si lavako, Jesu a na hi dyisa ni ku vanathu va na hi tsanisa. (Lera Matewu 6:31-33; Joh. 10:14; 1 Vat. 5:11) Hi ni sotshe si si lavekako ti to hi tsanisela.
21 Txa wuraru: Khumbula to hi ni txivhuno. Txiavelo txathu txi pata kutiningetela ka mithumo. Jesu a wombile to hi na xaniswa. Kambe Jehovha a na hi ninga mtamo wu hi wu lavako ti to hi tsanisela sikarato sotshe. Ngako hi txi tsanisela, hi na va vo tsana. (22. Ngu tihi ati ti hi tsakisako?
22 Wamsikati wu a nga hanyiswa ngu Jesu a mani kuhumutwa ka dona ditshiku dile. Kambe a mani kuhumutwa ko mbi na magwito i di ti to a tumete ku va m’gondiswa wa Kristu. U pimisa to a mahile txani? I di ti to a tumete mpakato wa Jesu, a mani hakhelo ya hombe ngutu, yo ya fuma kumweko ni Jesu! Totshe a ti nga ti luza ngu mhaka ya Kristu hi nga ta txilo ka hakhelo yi a nga yi mana. Ti si nga ni mhaka ni ti to hi ya hanya nzumani mwendo ha mafuni ta tsakisa ku va hi di tumete mpakato wa Kristu wo khene: “Ngonani kwangu!”
NDANDO 13 Kristu njikombiso txathu
^ par. 5 Jesu wa hi ramba ku hi ya kwakwe. Nji txani txi patekako ko tumela txirambo txakwe? Msungo wuwa wu na xamula txiwotiso txonetxo, ni kutshumela wu hi khumbuxeta ti to hi nga humutwa ngu nzila yihi mbimo yi hi thumako ni Jesu.