1-2. a) Ngu kutxani vathu vo tala nyamsi ti txi va karatela kuthemba vathangeli? b) Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya?

 VATHU vo tala nyamsi ta va karatela kuthemba vathangeli. Vona va woni ti to mifumo ni milayo ya kona yi tolovela ngutu kuvhikela vo ganya ni va tinduma, kambe kha yi vhuni ava i ku sisiwana. Bhiblia yi wombile kwati yi txi khene: ‘M’thu a fuma txitimwi ka mmwani m’thu, kasi ku mxanisa.’ (Ekl. 8:9) I si nga eto dwe, mahanyelo mamwani a vathangeli va titxhetxhe ngo biha. Se a tiya ti maha ti to vathu va si thembi Txizimu. Se ngako m’thu a txi tumela kugonda Bhiblia ni nathu, hi nga manana ni txikarato txo mvhuna ti to e themba Jehovha ni kutshumela e themba ava Jehovha ava thumisako kasi kukongomisa sengeletano yakwe.

² Ditshuri ti to hi nga sigondiana sa Bhiblia basi a si ti lavako si gonda kuthemba Jehovha kumweko ni sengeletano yakwe. Hambi va se i ku kale va di ha ditshurini va fanete kukhumbula ti to nzila yi Jehovha a mahako ngu yona to maha mbimo yotshe ngu yona i ku ya yinene. Mbimo yimwani hi nga manana ni siemo asi si no duka kuthembeka kwathu ka mhaka yiya. Ka gondo yiya hi na bhula ngu 3 wa siemo amu ti nga hi karatelako kumaha toneto: 1) ngako u txi lera to kari ti nga bhalwa mu ka Bhiblia, 2) mbimo yi hi amukelako mkongomiso wu tako ngu ka sengeletano ya Jehovha, 3) txiemo txi hi no ta wonisana natxo mbimo yi yi tako.

3. Ningela txikombiso txa matimu a Bhiblia aya ti nga hi karatelako kuthemba Jehovha?

 ³ Mbimo yi hi gondako Bhiblia hi nga thuka hi ti wotisa ti to ngu kutxani Jehovha a di lamute vathu ngu nzila yo kari mwendo a di  mahile txisungo txo kari. Ngu txikombiso, ka dibhuku da Mitengo hi gonda ti to Jehovha a tsayisile Muisrayeli wo kari ngu lifo ngu ku a nga ti ganga tikhuni ngu Sabbata. Ka 2 Samuwele hi tshumela hi gonda ti to Jehovha a divalete mkoma Dhavhidha a wu a nga ti mahile wugango ni kudaya. (Mit. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Se hi nga ti wotisa tiya: ‘Ngu kutxani Jehovha adi divalete Dhavhidha a wu a nga daya e tshumela e maha wugango. Kambe e tsayisa ngu lifo m’thu wu a nga ganga tikhuni ngu Sabbata a wu a nga txi woneka nga a sa maha txionho txa hombe?’ Ti to hi xamula txiwotiso txiya he xolisise timhaka tiraru a ti hi fanelako ku ti khumbula mbimo yi hi gondako Bhiblia.

4. Dibhuku da Genesisi 18:20, 21 ni da Dhewuteronome 10:17 ma nga hi tsanisekisisa kutxani ti to mbimo yotshe Jehovha a lamula ngu wululami?

⁴ Hi nga mbimo yotshe Bhiblia yi txamuselako totshe mayelano ni matimu o kari. Ngu txikombiso, athu ha ti ziva ti to Dhavhidha a ti sote ngu ditshuri ka sionho sakwe. (Mas. 51:2-4) Kambe kha hi ti zivi ti to m’thu wule a nga ndaka mlayo wa Sabbata i ti wo zumbisa kutxani. Ina ene a ti sote ka ti a nga ti maha? Ina ene a txi tolovela kundaka milayo ya Jehovha? Ina i ti m’thu wo lamba kukawukwa? Bhiblia kha yi wombi txilo ngu mhaka eyo. Kambe ha tsaniseka ngu tiya Jehovha Njizimu “atxi txi ku singa ni wubihi.” (Dhewut. 32:4) Mbimo yotshe ene a xolisisa totshe ti ti nga maheka kha pfi ngu kugelwa mwendo txisawu sawu mwendo timwani a ti ti tolovelako kumaha vathu ve lamula ngu wubihi. (Lera Genesisi 18:20, 21; Dhewuteronome 10:17.) Se ngako hi txi gonda ngu Jehovha ni ngu milayo yakwe hi na themba ti to mbimo yotshe ene a lamula ngu wululami. Se hambi ngako hi txo gonda to kari a ti ti hi mahako hi va ni siwotiso konkuwa athu ha ti ziva ti to Txizimu txathu ‘txi lulamile ka totshe tinzila ta txona.’—Mas. 145:17.

5. Ngu kutxani kwa mbi hetiseka ku nga mahako hi lamula ngu nzila ya walo? (Wona dibhokiso di di ku: “ Kwa mba hetiseka ku hi maha hi si woni timhaka nga ti Jehovha a ti wonisako tona.”)

⁵ Hi nga mbimo yotshe hi lamulako kwati nguko kha ha hetiseka. Athu hi mahilwe ngu txifaniso txa Txizimu se ha ti lava kuwona vathu va txi nõlwa ngu nzila ya yinene. (Gen. 1:26) Kambe a ku hi nga mba hetiseka hi nga thuka hi lamula ngu nzila ya walo hambi hi txi pimisa ti to ha ti ziva totshe a ti ti nga maheka. Ngu txikombiso,  Jona a henyile mbimo yi Jehovha a nga sawula kwa mba lovisa Vaninivha. (Jona 3:10–4:1) Yi ve yihi wuyelo? Vathu Vaninivha va ti sote se kona mu ka 120.000 wa vona va hulukile. Ngu magwito Jona ngene a nga lamula va Ninivha ngu nzila ya walo i si nga Jehovha.

6. Ngu kutxani ti si sungi ku Jehovha e hi txhamusela mayelano ni sisungo si a si mahako?

⁶ Kha ti sungi ku Jehovha e hi txhamusela mayelano ni sisungo si a si mahako. Ditshuri ti to Jehovha a tumelete sithumi sakwe sa kale ti to si wotisa mayelano ni sisungo si a nga simaha mwendo si a nga ti la ku si maha. (Gen. 18:25; Jona 4:2, 3) Mbimo yimwani ene a ti txhamusela. (Jona 4:10, 11) Hambi keto kha ti sungi ku Jehovha e hi txhamusela mayelano ni sisungo si a si mahako. Kota Mvangi wathu kha ti sungi ku hi mu tumelela para kumaha sisungo so kari mwendo ku ta mkaneta msana kova a di mahile sisungo so kari.—Isaya 40:13, 14; 55:9.

7. Ngu txihi txikarato a txi hi nga mananako natxo, ngu kutxani?

⁷ Ti ha kubasani ti to athu ha themba ngu mbilu yotshe ti to nzila yi Jehovha a mahako ngu yona sisungo mbimo yotshe ngu yona i ku ya yinene. Kambe ti nga hi karatela kuthemba vale Jehovha a nga va sawula kasi ku hi kongomisa hamafuni hawa. Hi nga thuka hi ti wotisa ti to, ina ngu ditshuri ava Jehovha a nga va sawula kasi kukongomisa sengeletano yakwe hamafuni hawa ngu ditshuri va maha ati Jehovha ati lavako mwendo vo maha tawe. Ti nga maha vathu vamwani va di manani ni txikarato txiya ka mbimo yi yi nga pinda. Khumbula txikombiso txi hi nga womba-womba ngu txona ka  paragrafu 3. Dixaka da wamwamna wule a nga ndaka mlayo wa Sabbata ti nga maha a di ti wotisile ti to, ina Mosi ngu ditshuri a kombete mkongomiso ka Jehovha ku si se kutsayiswa dixaka dangu? Alakanya kambe ngu mngana wa Uriya awule wa mheti awu msikati wakwe a nga maha wugango ni Dhavhidha. Ti nga maha a di pimisile to Dhavhidha a to thumisa txikhalo txakwe txa wukoma kasi ku a si tsayiswe kuveti a ti fanelwa ngu kutsayiswa. Kambe ditshuri ngu diya, hi nge wombi ti to athu ha themba Jehovha ngako hi si thembi ava ava thumisako kasi kukongomisa sengeletano yakwe hamafuni, nguko Jehovha wa va themba.

8. Ngu kuhi ku yelana ku kuho ka ti ti ku ka dibhuku da Mithumo 16:4, 5 ni nzila yi dibanza da Wukristu di thumako ngu yona nyamsi?

⁸ Nyamsi Jehovha a kongomisa sengeletano yakwe ya hamafuni ngu kuthumisa ‘txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari.’ (Mat. 24:45) Kufana ni mmidi wu wu fumako wa Makristu o khata, txithumi txo thembeka txi wonelela vathu va Txizimu hamafuni kotshe ni kuningela mkongomiso ka madhota a mabanza. (Lera Mithumo 16:4, 5.) Se madhota ma thumisa mkongomiso wonewo mabanzani. Hi nga kombisa ti to ha themba nzila yi Jehovha a mahako ngu yona to maha ngu kuengisa mkongomiso a wu hi wu manako ka sengeletano ni ka madhota.

9. Ngu txihi txiemo a txi txi nga karatako kuseketela sisungo asi si mahwako ngu madhota, ngu kutxani?

⁹ Mbimo yimwani ti nga hi karatela kuseketela sisungo a si si mahwako ngu madhota. Ngu txikombiso, ka malembe a ngweno ka ho kutxitxa ko kari a ku kumahwako mabanzani. Mbimo yimwani madhota ma kombela vahuweleli ti to ve txitxa ve ya ka dibanza dimwani kasi ku ya tatisa mtengo a wu wu lavekako wa vahuweleli. Ngako u txo kombelwa ku u txitxa u ya ka dibanza dimwani ti nga kukaratela nguko ti nga lava u siya vangana vako mwendo maxaka aya u nga ti sengemela navo kale. Ina madhota mo ningwa mkongomiso ngu Jehovha wa ti to nombwe ni nombwe ngu vona va fanelako kutxitxa dibanza? Ahim him. Se eto ngu tona ti nga hi  mahako ti hi karatela ngutu kulondisa mkongomiso awu hi wu manako. Kambe Jehovha wa si themba sisungo a si si mahwako ngu madhota, se nanathu hi lava kumaha toneto. *

10. Ngu kuya ngu dibhuku da Vahebheru 13:17 ngu kutxani hi di fanete kuengisa madhota?

¹⁰ Ngu kutxani hi di fanete kuengisa madhota ni kutshumela hi seketela sisungo a si ma si mahako hambi i di ti to hi nga si hi si tsakelako? Ngako hi txi maha toneto hi nava hi txi seketela wumwewo a wu wu kuho hagari ka vathu va Txizimu. (Vaef. 4:2, 3) Mabanza ma kula ngako ma txi ti veka hahatshi me engisa sisungo a si si mahwako ngu mmidi wa madhota. (Lera Vahebheru 13:17.) Kambe txa lisima ngutu hi lava kukomba Jehovha ti to ha mthemba ngu kuseketela ava ene ava thembako i ku va a nga va veka kasi ku hi khatalela.—Mith. 20:28.

11. Ngu tihi a ti ti nga hi vhunako ti to hi tsanisa themba yathu ka mkongomiso a wu hi wu manako ka madhota?

¹¹ Hi nga tsanisa themba yathu ka mkongomiso a wu hi wu amukelako ka madhota ngu kukhumbula ti to vona va khongela ngutu ve kombela moya wo sawuleka mbimo yi va tenderako timhaka ati ti gwesako dibanza. Vona va tshumela ve xolisisa kwati matshina a milayo a Bhiblia ni kutshumela ve xolisisa mkongomiso a wu va ningwako ngu sengeletano ya Jehovha. Txikongomelo txawe ngu tsakisa Jehovha ni kukhatalela vathu vakwe. Vanathu vonevo vo thembeka va ti ziva ti to vona va na ta ti xamulela ka Txizimu ngu nzila yi va khatalelako ngu yona wutixamuleli wawe. (1 Pedro 5:2, 3) Alakanyisisa ngu tiya, ka mafu yawa vathu vo tala kha va pfani ngu kona ha ka lixaka lawe, wukhongeli wawe ni ta politika. Kambe vathu va Jehovha va khozela Txizimu txa ditshuri ngu wumwewo. Atiya ti ngo koteka basi ngu ku Jehovha a katekisako sengeletano yakwe!

12. Ngu tihi a ti madhota ma fanelako ku ti khumbula kasi kuwona ti to ina m’thu wo kari a ti sote mwendo ahim-him?

¹² Jehovha a ningile madhota mthumo wa hombe ngutu wa kumaha ti to dibanza di zumba di di basile. Ngako Mkristu a txi maha txionho txa hombe, Jehovha a rinzela ti to madhota me xolisisa kasi kuwona to ina m’thu wule a nga simama dibanzani mwendo nem. Ka timwani ti va ti mahako vona va fanete kuxolisisa kasi kuwona ti to ina ngu ditshuri a tisote. Ene a nga womba ti to a ti sote kambe ina wa komba ti to wa ti nyenya ati a nga ti maha? Ina a ti emisete kwa mbi tshumela e ti maha? I di ti to vangana vo biha va nga mkuzetela ti to e maha timhaka toneto to biha, ina a ti emisete kudaya wungana ni vathu vonevo? Madhota ma maha mkombelo kasi kuxolisisa timhaka totshe ngu kuya ngu Bhiblia ve tshumela ve xolisisa a ti m’thu eneyo a tipfako ngu yona mayelano ni mhaka yi a nga yi maha. Se va nga gwita ve wona to ina a wu a nga maha txionho a nga simama dibanzani mwendo nem. Ngako ti txi laveka ene a nga thaviswa dibanzani.—1 Vak. 5:11-13.

13. Ngu tihi ti hi nga thukako hi txi ti pimisa ngako dixaka dathu mwendo mngana a txi thaviswa dibanzani?

¹³ He wone txiemo tximwani a txi txi nga karatako kuengisa madhota. Ngako m’thu wu a nga thaviswa dibanzani i si nga dixaka dathu mwendo mngana, ti nga hehuka kuengisa txisungo txi madhota ma nga txi maha. Alakanya i di dixaka dako mwendo mngana wako awule a nga thaviswa dibanzani, hi nga karateka hi pimisa to ti nga maha madhota ma sa ti pfisisa totshe timhaka. Mwendo hi nga pimisa ti to devhe nzila yi va nga lamula ngu yona hi nga ngu nzila yi Jehovha a ndi no maha ngu yona. Se ngu tihi ti nga hi vhunako ti to hi va ni mawonelo a manene ka txisungo txi madhota ma nga txi maha?

14. Ngu tihi a ti ti nga hi vhunako ngako dixaka dathu mwendo mngana wathu a txi thaviswa dibanzani?

 ¹⁴ Hi fanete kukhumbula ti to kuthaviswa dibanzani malulamiselo a Jehovha aya ma wuyelisako dibanza ni ku ma nga tshumela ma wuyelisa a wu a nga maha txionho. Ngako awu a nga maha txionho a txi simama eva dibanzani a nga kuzeta ta walo vamwani. (Vag. 5:9) I si nga eto dwe, a nga thuka e ti wona nga txionho txi a nga maha hi nga txa txilo se a si ti woni i di txilaveko kululamisa mipimiso kumweko ni simaho sakwe kasi ku Jehovha e mu amukela. (Ekl. 8:11) Hi fanete kutshumela hi tsaniseka ngu tiya, ngako madhota ma txi maha txisungo txa ti to m’thu a fanete kuthaviswa dibanzani va ti wona timhaka toneto i si nga msakano. Vona va ti ziva ti to kufana ni valamuli va kale ka ditiko da Isarayeli “kha va lamuli ngu kurumwa ngu vathu kambe ngu kurumwa ngu MKOMA.”—2 Mak. 19:6, 7.

15. Ngu kutxani hi di fanete kuthemba mkongomiso wa Jehovha konkuwa kupinda kale?

¹⁵ Aku magwito ma yako ma txi tshuketela ti lava hi themba ngutu Jehovha konkuwa kupinda kale. Ngu kutxani? Nguko ka mbimo ya xanisa ya hombe, hi na amukela sileletelo asi si no woneka nga kha si pfisiseki. Ditshuri Jehovha kha na mbi womba-womba ni nathu ngu kukongoma. Ti nga maha Jehovha a ta thumisa ava va mu emelako hamafuni kasi ku hi ninga mkongomiso. Se eyo mbimo hi nga yona yo ta kanakana mkongomiso a wu hi no ningwa mwendo ku ti wotisa tiya, ‘Ina ngu ditshuri a tiya ti ta ngu ka Jehovha mwendo mkongomiso wa vathu basi?’ Ina awe u na themba Jehovha kumweko ni sengeletano yakwe ka mbimo yiya yo karata ngutu? Ti na ya ngu nzila yi u yi wonako ngu yona mkongomiso a wu u wu amukelako konkuwa. Ngako u txi themba mkongomiso awu u wu amukelako nyamsi ni kutshumela u wu londisa, ti na ta ku hehukela ku u ta maha ti ti fanako ka xanisa ya hombe.—Luka 16:10.

16. Ngu tihi ati ti no ta duka kuthemba kwathu ka Jehovha mbimo yi a no ta lamula vathu?

¹⁶ Hi fanete kutshumela hi alakanyisisa ngu nzila ayi hi no angula ngu yona mbimo yi Jehovha a no lamula vathu. Kala konkuwa ha xuva ku vo tala ava va si thumeliko Jehovha kupata ni maxaka athu ve maha txisungo txo ve thumela Jehovha konkuwa ku si se hoka magwito. Kambe ka Armagedhoni, Jehovha ngu kuthumisa Jesu ngene a no maha txisungo txo gwita mayelano ni wumangwana wawe. (Mat. 25:31-33; 2 Vat. 1:7-9) Kha hi nga athu hi no maha txisungo txa ti to i mani a wu a no huluka ni wu a no mbi huluka. (Mat. 25:34, 41, 46) Ina hi na ta themba wulamuli wa Jehovha mwendo hi na ta khuveka ngu nzila yi Jehovha a no lamula ngu  yona? Ngu toneto hi fanete kutsanisa themba yathu ka Jehovha konkuwa kasi ku ti ta hi hehukela ku mthemba mbimo yi yi tako.

17. Ngu yihi wuyelo hi no yi mana ngu kona ha ka wulamuli wa Jehovha msana kova wubihi wu di lovisilwe?

¹⁷ Alakanya ngu ti hi no ta ti pfisa tona hi di ka mafu a maphya a Txizimu amu hi no ta wona bhindulo ya wululami wa wunene wa Jehovha. Wukhongeli wa makuhu wu na va wu di walo, vanyamabhindu ava va xololako vathu kumweko ni vamwatipolitika ava va xanisako vathu, ni vona va nava va di lovisilwe. Ka mafu a maphya kha ku na mbi swa kuwomba-wombwa ngu malwati, kukumba ni ku kha ku na mbi swa kufiwa kambe. Sathani kumweko ni madhimoni akwe ma na khotelwa kudingana 1.000 wa malembe. Totshe to biha ati ti nga ti maheka ngu kona ha ko wukelwa ka Jehovha, kha ti na mbi swa ti maheka kambe. (Mtu. 20:2, 3) Hi na tsaka ngutu ngu kuva hi di thembile Jehovha ni nzila yi a mahako ngu yona to maha!

18. Ngu tihi ti hi nga ti gondako ka ti Vaisrayeli va nga ti maha ati ti ku ka dibhuku da Mitengo 11:4-6 ni 21:5?

¹⁸ Ina ka mafu a maphya hi nata manana ni siemo asi si no duka kuthemba kwathu ka nzila yi Jehovha a mahako ngu yona to maha? Ina. Ngu txikombiso, wona ti ti nga maheka mbimo yi Vaisrayeli va nga huma wukhumbini wa Egipta. Vamwani va khatile ku khala va txi womba ti to va txi xuva sakudya asi va nga ti txi dya khe Egipta, ve wona nga malulamiselo a Jehovha a mana i si nga txilo. (Lera Mitengo 11:4-6; 21:5.) Ina nanathu hi na ta va ni mipimiso yi yi fanako msana ka kuva xanisa ya hombe yi di pindile? Phela athu kha hi ti zivi to ngu wuhi mthumo awu hi no ya wu maha kasi kubasisela hamafuni msana ka xanisa ya hombe, ni kutshumela hi maha ti to mafu me va Paradhise. Se ti woneka nga ku nava ni mthumo wa hombe ngutu. Ni ku hi nga totshe ti hi no kombelwa ku hi ti maha ti no va ti hi ti dhundako. Ina hi na khala ngu nzila yi Jehovha a no hi xayisa ngu yona? Ti na ya ngu ngathu, kambe ditshuri ngu diya, ngako hi txi kombisa kubonga malulamiselo a Jehovha konkuwa, ti na hi hehukela ku hi ta maha ti ti fanako ka mbimo yoneyo.

19. Ngu tihi ati u nga ti gonda ka msungo wuwa?

¹⁹ Nzila yi Jehovha a mahako ngu yona to maha mbimo yotshe nja yinene se hi fanete kutsaniseka ka toneto. Hi fanete kutshumela hi themba ava Jehovha a va sawulako kasi kuningela mkongomiso wakwe. U nga divale mapswi ya Jehovha a nga ma womba ngu kuthumisa mprofeti Isaya aya a ku khene: “Kuzumbisekani ni mu ka kuthemba, ku ndi na maneka mtamo wanu, aniko kha ma ti lava.”—Isaya 30:15.