1-2. Ngu tihi ti hi fanelako kusimama hi ti maha msana kova hi di bhabhatisilwe? Txhamusela.

 MAKHAMBI mangahi u tolovelako kubasisa nyumbani kwako? Ti nga maha u di basisile ditshiku di u nga khata kuzumba ka nyumba yoneyo. Se ku nga maheka txani ngako u txo zumba u si kubasisi? Nga ha hi ti zivako ngu kona ku nga tala ngu lithulo ni nzambwa. Se ti to yi zumba yi di tshurile, ti lava u yi basisa mbimo yotshe.

² Kulaveka mizamo yi yi fanako ti txita ka mipimiso ni wuthu wathu. Ditshuri ti to hi si se bhabhatiswa, ti lavile hi maha mizamo ayi yi nga ti laveka kasi ku hi txitxa wutomi wathu ti to “hi ti basisa ka yotshe nzambwa ya mmidi ni ya moya.” (2 Vak. 7:1) Ni konku ti lava hi londeta txialakanyiso txa mpostoli Paulo txo tumela “kuteka mahanyelo ya m’thu wamphya.” (Vaef. 4:23) Ngu kutxani mizamo yi, yi txi laveka mbimo yotshe? Nguko lithulo ni nzambwa ya mafu awa si nga hi talela ngu txikuluveta. Kasi kuvayilela toneto ni kusimama hi di tshurile ka Jehovha ti lava mbimo yotshe hi xolisisa mapimiselo athu, wuthu wathu ni minavelo yathu.

3. Ti womba txani ‘kuphindula mapimo ako’? (Varoma 12:2)

³ Ngu tihi ti hi fanelako ku ti maha kasi ku hi phinduka, i ku kutxitxa mapimiselo athu? (Lera Varoma 12:2.) Dipswi da Txigriki adi di nga hunduluxelwa di txi “phindukani amu ka mapimo anu” di nga txhamusela “kuwuseta mapimo anu.”  Ngu toneto kha ta enela kutshurisela wutomi wathu ngu mithumunyana ya yidotho. Makhaloni eto, ti lava hi ti xolisisa ngu mndani kasiku wutomi wathu wu tsimbitisana ni milayo ya Jehovha. Ti lava hi maha tiya i si nga kumweko dwe, kambe mbimo yotshe.

4. Hi nga vayilelisa kutxani ti to mipimiso yathu yi si xengetelwi ngu mafu awa?

⁴ Mbimo yi hi nova vo hetiseka, hi na sikota kutsakisa Jehovha yotshe mbimo ka totshe ti hi ti mahako. Yi si se hoka mbimo yoneyo, ti lava hi ti karata ngutu kasiku hi kota kutsakisa Jehovha. Wona kuyelana ku Paulo a nga kumaha ko phindula mapimo athu, ni kuziva kumaha kuranda ka Txizimu nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Varoma 12:2. Hahanze ko tileka hi tumela kuxengetelwa ngu mafu awa, kukhata hi fanete ku ti xolisisa kasi kuwona to ina ha tumelela mipimiso ya Txizimu yi kongomisa makungo athu ni sisungo sathu, i si nga ku kongomiswa ngu mafu awa.

5. Hi nga xolisisa kutxani mipimiso yathu mayelano ni kutshuketa ka ditshiku da Jehovha? (Wona mfota.)

⁵ Wona txikombiso. Jehovha a lava ti to “hi rinzela kuhoka ka ditshiku da Txizimu.” (2 Pedro 3:12) Ti wotise tiya: ‘Mahanyelo angu ma kombisa ti to na ti pfisisa to magwito a mafu awa ma hafuhi? Sisungo sangu mayelano ni txikolwa ni mthumo, sa kombisa ti to kuthumela Jehovha ngu tona i ku ta lisima ngutu ka wutomi wangu? Ina, na kholwa ti to Jehovha a na ni ninga ani ni mwaya wangu asi si lavekako, mwendo mbimo yotshe ni zumba ni txi karateka ngu simaha sa nyama?’ Pimisa ati Jehovha a tsakisako tona mbimo yi a wonako wutomi wathu wu txi tsimbitisana ni kudhunda kwakwe.—Mat. 6:25-27, 33; Vaf. 4:12, 13.

6. Ngu tihi ti hi fanelako kusimama hi ti maha?

⁶ Mbimo yotshe ti lava hi xolisisa mapimo athu ngu kumaha kutxitxa kotshe ku kulavekako. Paulo a gete Vakorinto a txi:  “Tixoleni mipune kufela kuwona to mi tsani kukholwani, yanani masoni ngu kutixola.” (2 Vak. 13:5) Kuva “kukholwani” ti pata to tala ngutu kupinda kuxalela mitshangano ya Wukristu mwendo kupateka ka mthumo wo txhumayela ngu yimwani mbimo. Ti tshumela ti pata mipimiso yathu, amu hi nga wekelela kona ni misusumeto yathu. Ti lava hi phindula mapimo athu ngu kugonda Dipswi da Txizimu, kugonda nzila yi a pimisako ngu yona ni kumaha kutxitxa kumwani ni kumwani aku kulavekako kasiku kutsimbitisana ni kudhunda ka Jehovha.—1 Vak. 2:14-16.

7. Ngu kuya ngu Vaefesu 4:31, 32, ngu tihi timwani hi nga ti mahako? Ni ku ngu kutxani eto ti si hehuki?

⁷ Lera Vaefesu 4:31, 32. Hahanze ko txitxa mapimiselo athu, ti lava “hi ambala mahanyelo a m’thu wamphya.” Toneto ti lava hi maha to kari. Timwani ta kona hi fanete ku tikarata ngutu kasi kuxula wuthu wa mazumbelo a mabava, kuhenya ni txitsikivi. Kambe eto kha ti hehuki, nguko ti nga maha se ma di mite mikuluti. Ngu txikombiso, Bhiblia yi womba ti to vathu vamwani va ni “txihenyisani” ni “mazunga.” (Mav. 29:22) Kuxula mahanyelo ya se ma nga mila mikuluti ti lava mizamo ya hombe ngutu hambi msana ka bhabhatiso, nga ha hi no tiwona ka txiperiyensiya txi txi londiselako.

8-9. Txiperiyensiya txa Stephen txi kombisa ngu nzila yihi txilaveko txo simama hi xivila m’thu wa kale?

⁸ Mwanathu mmwani wu a dhanwako ku i Stephen ati ni txikarato txa txihenyisani. Ene a khene, “hambi msana kova ni di bhabhatisilwe ti lavile ni simama ni lwisana ni txihenyisani. Ngu txikombiso, dikhambi dimwani hi di ko txhumayela ngu mti ni mti, ni hingile dikhamba adi di ngadi kona kupa radhiyo ka mmovha wangu. Mbimo yi ni ngadi hafuhi ni ku mñola ene a lekile radhiyio e tutuma. Se mbimo yi ni nga gela vamwani ti to yi ni mani radhiyo yangu, didhota dimwani di ni wotisile tiya: ‘Stephen i di kova u di mñote u di mahile txani?’ Txiwotiso txiya txi ni mahile ni pimisa ni ku ni susumetela ti to ni simama ni lwela kuva m’thu wo dikha.” b

⁹ Txiperiyensiya txa Stephen txi kombisa ti to wuthu wathu wa kale wu nga thuka wu humelela hi sa ti emela hambi hi txi pimisa ti to se hi txitxile. Se ngako ti txi thuka ti kuhumelela, u nga godholi mwendo kupimisa ti to khu nga Mkristu wamnene. Hambi Paulo a tumete to: “Mbimo yi ni lavako kumaha ta tinene wubihi wa humelela.” (Var. 7:21-23) Kota ku Makristu ma nga mbi hetiseka, ma lwisana ni txikarato txiya txi faniswako ni lithulo ni nzambwa ayi yi sengeletanako nyumbani kwathu. Ti lava hi thuma ngutu kasiku kuzumba ku di basile. Hi nga mahisa kutxani toneto?

10. Hi nga lwa ngu nzila yihi ni m’thu wa kale? (1 Johani 5:14, 15)

¹⁰ Maha mkombelo ka Jehovha ngako ti txi kukaratela kutxitxa wuthu wako, tsaniseka ti to wa kuengisa ni ku a na kuvhuna. (Lera 1 Johani 5:14, 15.) Hambiku Jehovha a no mbi maha txidiwukiso txo thavisa txikarato txako, tsaniseka ti to a na kuninga mtamo wo txi si kuxuli. (1 Pedro 5:10) Akuwa maha ti to mahanyelo ako me tsimbitisana ni mikombelo yako ngu kwa mbi wekelela ka wuthu wako wa kale. Ngu txikombiso vayilela kuxalela mafilmi, milongoloko ya TV mwendo kulera sitoriya asi si nga kuzetelako wuthu wako wa kale awu u zamako ku wu fuvisa. U nga leke mapimo ako me zumbela kupimisa ngu mixuwo yo biha.—Vaf. 4:8; Vakl. 3:2.

11. Ngu yahi mazambo ya hi nga ma tekako kasi kusimama hi ambala m’thu wamphya?

¹¹ Hambiku se u nga xivila m’thu wa kale, nda lisima kusimama u sakulela m’thu wamphya. U nga ti mahisa kutxani toneto? Ti vekele makungo o etetela Jehovha mbimo yi u gondako ngu tifanelo takwe. (Vaef. 5:1, 2) Mbimo yi u lerako to kari mu ka Bhiblia ati ti junyatisako kudivalela ka Jehovha ti wotise tiya, ‘ina na divalela vamwani?’ Mbimo yi u lerako mayelano ni wuxinji wa Jehovha ka vale va wonisanako ni sikarato ti wotise tiya, ‘ina na va khatalela vanathu va va ku ni txilaveko mwendo ku, ina na ti kombisa ngu simaho sangu?’ Simama u phindula mialakanyo yako ngu kuambala m’thu wamphya ni ku u ti laphisela mbilu mbimo yi u mahako toneto.

12. Stephen awu wonisile kutxani mtamo wu Bhiblia yi ku nawo wo txitxa wutomi wa vathu?

¹² Stephen, awu hi nga bhula ngu ngene makhatoni ati woni to kudotho-kudotho atxi ti kota kuambala m’thu wamphya. Ene a womba tiya: “Kukhukhela ni di bhabhatisilwe, ni mananile ni siemo so karata ngutu asi si nga lava ti to ni ti ñola kasiku ni si henyi ngutu. Ni gondile kutsimbilela kule ni vathu va va nga ti duketa ku ni vhuka, mwendo kutimela mndilo ka va va nga ti wusa dizunga ngu tinzila timwani. Vathu vo tala kupata ni msikati wangu va ti ni ndunduzela ngu nzila yi ni nga txi angula ngu yona ka siemo soneso. Hambi ani ni ti xamate! Hi ngani nipune ni nga sikota kumaha kutxitxa koneko. Hahanze keto, na kholwa ti to atiya mbufakazi wa ti to Bhiblia yi ni mtamo wo txitxa wutomi wa vathu.”

13. Nji txani txi no hi vhuna kusakulela minavelo ya yinene? (Vagalatiya 5:16)

¹³ Lera Vagalatiya 5:16. Kasiku hi vhuna hi xula ka yimbi yo lwela kumaha ati i ku tatinene, ngu wuha Jehovha wa hi ninga moya wakwe wo sawuleka. Mbimo yi hi gondako Dipswi da Txizimu, hi tumela ti to moya wonewo wu hi kongomisa. Hi tshumela hi amukela moya wonewo mbimo yi hi xalelako mitshangano. Ka mitshangano yoneyo ha heta mbimo ni vanathu ava ni vona va ku ka yimbi yo lwela kumaha ati i ku ta tinene ni ku eto ta hi kuzeta. (Vaheb. 10:24, 25; 13:7) Mbimo yi hi tshuketako ka Jehovha ngu kumaha mkombelo wo huma mbiluni hi mu kombela ti to e hi vhuna mbimo yi hi tandekako, ene wa hi ninga moya wakwe wo sawuleka ti to wu hi tsanisa kasiku hi simama hi lwa. Hambiku toneto ti no mbi thavisa minavelo yiya yo biha, tona ti na hi vhuna ti to hi tserama hi lwisana nayo. Nga ha Vagalatiya 5:16 yi wombako ngu kona, ava va tsimbilako ngu moya “va na mbi maha minavelo ya nyama.”

14. Ngu kutxani i di ta lisima kusimama hi sakulela minavelo ya yinene?

¹⁴ Ngako se hi di ti vekete txiemiso txa txinene txa timhaka ta moya, nda lisima kusimama hi txi xayisa ni kusimama hi sakulela minavelo ya yinene. Ngu kutxani? Nguko mmweyo wa valala vathu kha woteli. Mlala eneyo, txiduko txo maha ati i ku to biha. Hambi msana kova hi di bhabhatisilwe hi nga tipfa hi txi ndindeka ka simaha asi hi fanelako ku si vayilela, si patako kutha bhatota, kusela ngutu mwendo pornografia. (Vaef. 5:3, 4) Mwanathu mmwani wu i ku ngadi jovhe a womba tiya: “Tximwetxo txa sikarato si ni lwako ngutu naso ngu navela ta mataho ni wamwamna kulothi. Ni ti pimisa ti to i moyanyana dwe wu na pinda, kambe kunavela koneko ku ngadi ku txi ni xanisa.” Nji txani txi nga kuvhunako ngako minavelo yo biha yi di ni mtamo ngutu kwako?

15. Ngu kutxani ti txi thavelela kuziva ti to minavelo yo biha ‘ya humelela ka vamwani vathu’? (Wona mfota.)

¹⁵ Mbimo yi u wonisanako ni minavelo yo biha ayi yi karatako ngutu, khumbula ti to hi ngawe wekha. Bhiblia yi womba tiya: “Kha mi nzi kuhumelelwa ngu txiduko txa kuhambana ni siduko sa vamwani vathu.” (1 Vak. 10:13a) Wuhunduluxeli wumwani wu womba tiya: “Txi walo txiduko txi txi nga nga kuhumelela txo kha txa toloveleka ka vathu.” Mapswi yawa ma ti kongomiswa ka vanathu va khe Korinto. Vamwani kale kwawe i ti vagelezi, va txi navelana ngu txiwamna kulowe ni ku i ti madevi. (1 Vak. 6:9-11) U pimisa ti to msana kova va ti bhabhatisilwe minavelo yiya yo biha kha ya tshumela yi va tela? Ni ka kudotho. Phela votshe i ti Makristu ya ma nga sawulwa, kambe i ti ngadi vathu vo mbi hetiseka. Kha ti kanakanisi ti to mbimo yimwani ti lavile ve lwa ni minavelo yo biha. Toneto ta hi kuzeta. Ngu kutxani? Nguko kotshe kunavela ko biha aku u wonisanako nako, vaho vamwani va nga kuxula. Se u nga simama ‘u di tsani ka likholo u txi ziva ti to vananu va va nga hangalaka ni ditiko va xupheka ngu si xaniso so nga soneso.’—1 Pedro 5:9.

16. Ngu wuhi mlawu wu hi fanelako ku wu vayilela? Ngu kutxani?

¹⁶ Vayilela mlawu wo pimisa ti to vamwani kha va na ku txi pfisisa txikarato txi u tshanganako natxo. Kupimisa ngu nzila yiya ti nga kumaha u hokela ha ko khu na kusikota kuxula minavelo yo biha. Bhiblia yi womba to hambana, yi khene: “Txizimu txi thembekile kha txi na kutumela ti to mi txi dukwa ngu si si ku txitimwi ka mtamo wanu. Aniko ngako txiduko txi txi mi tela a na mi ninga nzila ya kupona ka txona ni mtamo wa ku txi rwala.” (1 Vak. 10:13b) Se hambi kunavela ko biha ku di ni mtamo ngutu, hi nga sikota ku kuxula. Ngu kuvhunwa ngu Jehovha hi nga sikota kuvayilela kumaha to biha.

17. Hambiku hi no mbi sikota kutsivela minavelo yo biha, hi nga yi vayilelisa kutxani?

¹⁷ Mbimo yotshe khumbula tiya: Kota m’thu wo mbi hetiseka khu na mbi sikota kutsivela ti to mialakanyo yo biha yi si humeleli. Mbimo yi yi tako, awe u nga yi lamba ngu kukongoma, kufana ni ti Josefa a nga maha mbimo yi ngu txikuluveta a nga tutuma msikati wa Potifari. (Gen. 39:12) Kha ti laveki ti to u tumelela minavelo yiya yo biha!

18-19. Ngu sihi siwotiso asi hi fanelako ku tiwotisa mbimo yi hi lwelako kuphindula mapimo athu?

¹⁸ Nga ha hi nga tiwona ngu kona, ku phindula mialakanyo yathu ti pata ku maha mizamo kasi ku hi pfananisa mapimiselo athu ni simaho sathu ni ku dunda ka Jehovha. Kasiku u tikota, ti xolisise yotshe mbimo ngu ku ti wotisa tiya: ‘Ina simaho sangu sa kombisa ti to na tipfisisa to hi hanya ka timbimo ta magwito? Ina ni ya masoni ni kuambala m’thu wamphya? Ina na tumelela moya wa Jehovha wu kongomisa wutomi wangu ti to ni tserama ko lava kutsakisa minavelo ya nyama?’

¹⁹ Mbimo yi u ti xolisisako u nga lavi kuva wo hetiseka, kambe zama kutshukwatisa. Ngako u txi wona ti to ku ni ti ti lavako u tshukwatisa, u nga godholi. Makhaloni keto, londisa txialakanyiso txi txi ku ka Vafilipiya 3:16: “Ka ti hi nga hoka ka tona, he simameni hi tsimbila ngu nzila ya yimweyo.” Mbimo yi u mahako toneto, tsaniseka ti to Jehovha a na katekisa mizamo yako yo simama u phindula mialakanyo yako.