1. Txifanyana tximwani txi kombisile ngu nzila yihi to txi ni likholo ka themba ya kuwuswa ka vafi?

 TXIFANYANA txi txi dhanwako ku i Matewu txi ti ni malwati o karata aha ti nga ti lava ku txi mahwa ma operasawu o tala. Mbimo yi a ngati ni 7 wa malembe, ene ni mwaya wakwe va xalete mlongoloko wa JW Broadcasting^® wa mtxima wonewo. Mbimo yi mlongoloko wu nga txiya magwito, va woni vhidhiyo ya wutxenje ayi yi nga txi kombisa kuhoyozelwa ka va va nga wuswa ngu kufani. b Magwito ka mlongoloko, Matewu a tshuketete vaveleki vakwe e va ñola manza a txi: “Wa wona Mama ni Papa, hambi ni txo fa ni na wuka ka vakufa. Mi nga karatekeni ti na tsimbila kwati, ni vereleni.” Ina wa alakanya nzila yi vaveleki va kona va nga tsaka ngu yona va txi wona likholo lo tsana ali mwanana wawe aku nalo ka themba ya kuwuswa ka vafi?

2-3. Ngu kutxani i di tatinene kualakanyisisa ngu txithembiso txa kuwuswa ka vafi?

² Nda lisima ku mbimo yotshe hi alakanyisisa ngu txithembiso txa Bhiblia txa mbimo yi yi tako txa kuwuswa ka vafi. (Joh. 5:28, 29) Ngu kutxani? Nguko hi nga thuka hi humelelwa ngu sikarato sa malwati mwendo kufelwa ngu wu hi mdhundako ngu txitshuketi. (Ekl. 9:11; Jak. 4:13, 14) Se themba yathu ya kuwuswa ka vafi yi nga hi vhuna kutimisela sikarato soneso. (1 Vat. 4:13) Mibhalo ya hi tsanisekisa ti to Tate wathu wa nzumani wa hi ziva kwati ni ku wa hi randa ngutu. (Luka 12:7) Phela Jehovha wa hi ziva kwati aha ko hambi hi txo thuka hi fa, a na ta hi wusa hi di ni wuthu ni mapimiselo athu a kale. Ta tsakisa kuwona lirando la Jehovha ngu ku hi ninga mkhanjo wo ta hanya ngu ha ku si gumiko, se hambi hi txo thuka hi fa a na ta hi wusa!

³ Ka gondo yiya, kukhata hi na bhula ngu sivangelo asi si hi mahako hi kholwa ka txithembiso txa kuwuswa ka vafi. Hi na tshumela  hi xolisisa matimu a Bhiblia ma tsanisako likholo aya ma ku ni mapswi ya ma nga ñola msungo mhaka wathu: “Ndiyako a na wuka.” (Joh. 11:23) Ngu magwito, hi na gonda to hi nga maha txani kasiku themba ya kuwuswa ka vafi yi va ya lisima kwathu.

4. Ti to hi kholwa txithembiso txo kari ngu tihi ti hi fanelako kutsaniseka ka tona? Ningela txikombiso.

⁴ Ti to hi kholwa txithembiso txiya, hi fanete ku tsaniseka ti to awu a mahako txithembiso txiya wa ti navela ngutu ni ku a ni mtamo ni wusikoti wo txi hetisisa. Ngu txikombiso: Alakanya ngako nyumba yako yi di haxuletwe ngu txingulo. Se kuta mngana wako e ku thembisa tiya: ‘Ni na ku vhuna kuwuseta nyumba yako.’ Ene a womba ditshuri ni ku awe wa tsaniseka ti to a ni minavelo yo lava ku ku vhuna. Ngako i di muaki ni ku a di ni totshe tifarameti to thuma ngu tona, awe wa tsaniseka to a na sikota ku ku vhuna. Se wa txi kholwa txithembiso txakwe. Se ku wombwa txani ngu txithembiso txa Jehovha txo wusa vafi? Ina a ni minavelo ni mtamo wo txi hetisisa?

5-6. Ngu kutxani hi nga tsanisekako ti to Jehovha wa ti navela kuwusa ava va nga fa?

⁵ Ina Jehovha a ni minavelo yo wusa vafi? Ha tsaniseka ti to xamulo, i ina. Jehovha a susumetile vabhali va Bhiblia to ve bhala ngu txithembiso txakwe txa mbimo yi yi tako, txa kuwuswa ka vafi. (Isaya 26:19; Hos. 13:14; Mtu. 20:11-13) Ngako a txi thembisa to kari, ene wa ti hetisisa. (Jox. 23:14) Jehovha a ti emisete kuwusa ava va nga fa. Ngu kutxani hi txi womba toneto?

⁶ Wona mapswi a Jobe. Ene a txi tsaniseka to hambi a txo fa Jehovha a ndi na ti tsakela kutshumela e mu wusa. (Jobe 14:14, 15) Ngu ha ku fanako Jehovha wa ti tsakela kuwusa votshe vakhozeli vakwe va va nga fa. Ene a ti emisete ku va wusa, ve va ni dihanyo da dinene ni litsako. Ku wombwa txani ngu tibhiliyoni ta vathu va va nga fa va sa na mana mkhanjo wo gonda ditshuri ngu Jehovha? Ene wa ti lava ku ta va wusa ni vona. (Mith. 24:15) Ene a lava ti to ve va ni mkhanjo wo va vangana vakwe ni kuhanya ngu ha ku si gumiko ha mafuni. (Joh. 3:16) Ti ha kubasani ti to Jehovha wa ti tsakela kuwusa vafi.

7-8. Ngu kutxani hi nga tsanisekako to Jehovha a ni mtamo wo wusa va va nga fa?

⁷ Ina Jehovha a ni mtamo wo wusa va va nga fa? Kha ti kanakanisi! Nguko ene “i nyamne wa mtamo.” (Mtu. 1:8) Ene a ni mtamo wa hombe wo xula votshe valala vakwe kupata ni lifo. (1 Vak. 15:26) Kuziva eto ta hi tsanisa ni ku hi thavelela. Wona txiperiyensiya txa mwanathu wu a dhanwako ku i  Emma Arnold. Ene ni mwaya wakwe va wonisanile ni sikarato sa hombe ngutu asi si nga duka likholo lawe ngu mbimo ya Yimbi ya wumbidi ya Mafu. Ti to e thavelela mwanana wakwe wa dihorana aku va ngadi luzeketwe ngu maxaka awe ka jele ya Vanazi, Emma a wombile tiya: “Idi ti to lifo la sungelela vathu ti to va si thuki ve huma ka lona, ti ndi na womba to li ni mtamo kupinda Txizimu hi nga tona?” Ngu ditshuri, txi walo txi txi ku ni mtamo kupinda Jehovha! Jehovha nyamne wa mtamo awu a nga vanga wutomi a ni wusikoti wo tshumela e wuseta wutomi ka vale va nga fa.

⁸ Txivangelo tximwani txi hi mahako hi kholwa to Jehovha a ni mtamo wo wusa vafi ngu ti to mialakanyo yakwe kha yi gwitelwi, ene wa sikota kudhana nyeleti yimwani ni yimwani ngu ditina da yona. (Isaya 40:26) Ni ku, ene wa va khumbula ava va nga fa. (Jobe 14:13; Luka 20:37, 38) Ta m’hehukela kukhumbula hambi ta tidotho ta vale a no ta va wusa, kupata ni ti va nga mahiswa tona, txiperiyensiya txawe txa wutomi ni mialakanyo yawe.

9. Ngu kutxani u txi kholwa ka txithembiso txa Jehovha txa mbimo yi yi tako txo ta wusa vafi?

 ⁹ Hi nga kholwa txithembiso txa Jehovha txa mbimo yi yi tako txo wusa vafi nguko ene a ni minavelo ni mtamo yo txi hetisisa. Wona txivangelo tximwani txi hi mahako hi kholwa ka txithembiso txa Txizimu txo wusa vafi: Jehovha a wusile vathu. Ka timbimo ta Bhiblia ene a ningile vavamna vo thembeka kupata ni Jesu mtamo wo wusa ava va nga fa. He bhule ngu matimu a mmweyo wa va va nga wuswa ngu Jesu aya ma ku ka Johani kapitulo 11.

10. Ku mahekile txani mbimo yi Jesu a nga txi txhumayela hafuhi ni Jordhani, ni ku a mahile txani? (Johani 11:1-3)

¹⁰ Lera Johani 11:1-3. Alakanya ti ti nga humelela magwito ka dilembe da 32 E.C. khe Bhetaniya. Jesu adi ni vangana ka txidhoropana txile i ku Lazaro ni tindiyakwe ta timbidi, Marta ni Mariya. (Luka 10:38-42) Kambe Lazaro a lwate ngutu aha koza tindiyakwe ti karateka. Vona va rumete m’biko ka Jesu awu a ngadi hafuhi ni Jordhani aha ku nga ti tsimbilwa mpfhuka wa masiku mambidi kuya kona u txi khukhela Bhetaniya. (Joh. 10:40) Se mbimo yi awu a nga rumwa a nga hoka ka Jesu, Lazaro a di ngadi kufa. Hambiku Jesu a nga txi ti ziva to Lazaro i di ngadi kona kufa kambe ene a simamile e zumba kudingana masiku mambidi a khe a ngadi kona a si se tsula Bhetaniya. Mbimo yi Jesu a nga hoka Bhetaniya Lazaro se a ti ni 4 wa masiku a di fite. Se Jesu a mahile ati ti ndino wuyelisa mngana wakwe ni ku ningela wudhumo ka Txizimu.—Joh. 11:4, 6, 11, 17.

11. Hi gonda txani ka wungana wa Jesu ni vangana vakwe va Bhetaniya?

¹¹ Phela wungana wuwa wu hi ningile gondo ya lisima. Wona txikombiso txiya: Mbimo yi Mariya ni Marta va nga rumela dipswi ka Jesu va si ngo mkombela to eta Bhetaniya. Kambe va txo lava ku e ti ziva to mngana wakwe wa lwala (Joh. 11:3) Phela mbimo yi Lazaro a nga fa, Jesu nga adi mu wusile adi kule. Kambe ene a sawute kutsula Bhetaniya kasiku e ya va ni vangana vakwe Mariya ni Marta. Ina u ni mngana awu a nga tako e ta ku vhuna hambi u sa mkombela? Awe u nga themba ti to ene a na ku vhuna “mbimo yotshe.” (Mav. 17:17) Kufana ni Jesu, nathu hi nga lava kuva mngana wo nga toneto ka vamwani! Konku, he tshumele ka tximahakalo txile hi wona ti ti nga humelela.

12. Ngu txihi txithembiso txi Jesu a nga gela Marta ni ku njitxani txi nga mmaha e kholwa txithembiso txonetxo? (Johani 11:23-26)

¹² Lera Johani 11:23-26. Mbimo yi Marta a nga ziva to Jesu adi hafuhi ni Bhetaniya a to tutuma e mhingeta a txi khene: “Mkoma idiku awe u ti ti ho hawa ndiyangu nga a sa fa.” (Joh. 11:21) Ditshuri ti to Jesu adi hanyisile Lazaro. Kambe ene a mahile timwani to xamatisa. Ene a thembisile atiya Marta: “ndiyako a na wuka.” A tshumete e m’gela txivangelo tximwani atxi txi ndi no mmaha e kholwa txithembiso txiya nguku womba tiya: “Ani ngani kuwuka ni wutomi.” Ngu ditshuri, Jehovha a ningile mtamo Jesu wo wusa vakufa. Makhatoni a wusile txihoranana txi i ngadi kona kufa. A tshumete e wusa txifanyana  ngu ditshiku donedo txi nga fa ngu dona. (Luka 7:11-15; 8:49-55) Kambe, ina ti ndina koteka kuwusa m’thu wu se a ngadi ni 4 wa masiku a di fite, awu mmidi wakwe se wu ngadi khatile kusina?

13. Nga ha ti bhalwa ngu kona ka Johani 11:32-35, Jesu angulisile kutxani mbimo yi a nga wona Mariya ni vamwani va txi dila? (Wona ni mfota.)

¹³ Lera Johani 11:32-35. Wona ti ti nga gwita ti humelela. Mariya nene a tsute e hingeta Jesu. Nene a tiya womba mapswi ya ma nga wombwa ngu mkoma wakwe atxi: “Mkoma idi ku awe u ti ti ho ahawa diyangu nga a sa fa.” Ene ni vamwani va di pandisekile ngutu va txi dila. Mbimo yi Jesu a nga va wona va txi dila a karatekile ngutu, se ngu kupfela wusiwana vangana vakwe nene a dite. Ene a txi yi pfisisa nzila yi ti pandako ngu yona kufelwa ngu wu u m’dhundako. Ngu toneto ene a di tiemisete kuthavisa txikarato txi txi nga txi va maha ve dila!

14. A ti Jesu a nga maha mbimo yi a nga wona Mariya atxi dila ti hi gondisa txani ngu Jehovha?

¹⁴ Nzila yi Jesu a nga angula ngu yona mbimo yi a nga wona Mariya atxi dila yi hi gondisa ti to Jehovha Njizimu txa wumbilu. Ngu kutxani hi txi womba toneto? Nga ha hi nga ti wona ngu kona ka gondo yi yi nga pinda Jesu a etetete mapimiselo ni matipfelo a Tate wakwe. (Joh. 12:45) Jesu a dite ngu ku a nga txi va pfela ngutu wusiwana vangana vakwe va va ngadi karatekile. Eto ti hi gondisa ti to Jehovha wa hi pfela wusiwana ni ku wa karateka mbimo yi a hi wonako hi txi dila. (Mas. 56:8) Ina eto kha ti ku mahi u lava kutshuketa hafuhi ka Txizimu txathu txa wumbilu?

15. Nga ha ti nga txhamuselwa ngu kona ka Johani 11:41-44, ngu tihi ati ti nga maheka aha Lazaro a nga ti tshotshilwe kona. (Wona ni mfota.)

¹⁵ Lera Johani 11:41-44. Mbimo yi Jesu a nga hoka ha Lazaro a ngadi tshotshilwe kona a kombete to ve thavisa dirigwi di di nga ti vhate aha a nga ti vekilwe kona. Kambe Marta kha tumela, a wombile to mmidi wa ndiyakwe se wu txi nunga. Kambe Jesu a to m’xamula atxi: “Kasi kha na kugela ti to ku nga ku u txi kholwa u na wona wudhumo wa Txizimu kani?” (Joh. 11:39, 40) Se Jesu a to wonetela nzumani e maha mkombelo. Ene a ti lava kuningela wudhumo ka Jehovha ngu totshe ati ti ndino  maheka. Ngu magwito Jesu a to kwangula a txi: “Lazaro huma hahanze!” Se Lazaro a to huma ngu mu a ngadi vekilwe kona! Phela Jesu a mahile a ti vamwani va nga txi pimisa to ti nge koteki. Wona nota de estudo ka Johani 11:17.

16. Ati ti ku Johani kapitulo 11 ti tsanisa ngu nzila yihi likholo lathu ka themba ya kuwuswa ka vafi?

¹⁶ Ati ti ku ka Johani kapitulo 11 ta tsanisa likholo lathu ka themba ya kuwuswa ka vafi. Ngu nzila yihi? Khumbula ti Jesu a nga thembisa Marta: “Ndiyako a na wuka.” (Joh. 11:23) Kufana ni Tate wakwe, Jesu a ni minavelo ni mtamo wo hetisisa txithembiso txiya. Kudila kwakwe ku kombisile ti to ene wa ti navela ngutu ku ta wusa vathu ni kuthavisa kupandiseka ku vathu va ku pfako ngu mhaka yo felwa. Mbimo yi Lazaro a nga huma e tsimbila, Jesu atxi kombisa kambe ti to a ni mtamo wo wusa va va nga fa. Alakanya kambe ngu ti a nga khumbutisa Marta mbimo yi a nga khene: “Kasi kha na kugela ti to ku nga ti u txi kholwa u na wona wudhumo wa Txizimu kani?” (Joh. 11:40) Hi ni sivangelo so tsana so kholwa ti to Jehovha a na hetisisa txithembiso txakwe txo wusa va va nga fa. Hi nga mahisa kutxani ti to txithembiso txiya txi va txa ditshuri kwathu?

17. Ngu tihi ti hi fanelako ku tiveka ka mapimo athu mbimo yi hi lerako ngu matimu a Bhiblia mayelano ni kuwuswa ka vafi?

¹⁷ Gonda ni kualakanyisisa ngu kuwuswa ka vafi aku ku nga maheka mbimo yi yi nga pinda. Bhiblia yi womba-womba ngu 8 wa vathu ava va nga wuswa ve hanya ha mafuni. c Xolisisa kwati matimu oneyo ma womba-wombako ngu kuwuswa ka vafi. Mbimo yi u mahako toneto, khumbula to evo i ti vathu va ditshuri, vavamna, vavasikati ni vanana. Zama kuhapha gondo yo kari ka toneto. Pimisa ngu nzila yi txikombiso tximwetxo ngu tximwetxo txi kombisako ngu yona minavelo ni mtamo wa Jehovha wo wusa va va nga fa. Ka totshe pimisa ngu kuwuswa ka lisima ngutu, i ku kuwuswa ka Jesu. Khumbula  ti to kuwuswa ka Jesu ku wonwi ngu vathu vo tala ni ku eto ti engetela kutsanisa ngutu likholo lathu.—1 Vak. 15:3-6, 20-22.

18. U nga ti thumisisa kutxani tindando ti ti womba-wombako ngu themba ya kuwuswa ka vafi? (Wona ni nota.)

¹⁸ Thumisa kwati “tindando ta moya” ati ti womba-wombako ngu themba ya kuwuswa ka vafi. d (Vaef. 5:19) Tindando tiya ti maha ti to kuwuswa ka vafi kuva ka ditshuri kwathu ni kutsanisa likholo lathu ka themba yiya yo sawuleka. Ti he mbimo yo ti engisela, wusetani tindando tiya ka wukhozeli wanu wa mwaya mi tshumela mi bhula ngu ti mapswi a kona ma wombako tona. Gravhara ha msungo mapswi oneyo ni kumaha ti to me gwesa mbilu yako. Se ngako u txi wonisana ni sikarato mwendo kuluzekelwa ngu wu u m’dhundako, moya wa Jehovha wu nga ku vhuna kukhumbula tindando toneto ni ku ti nga ku thavelela ni ku kutsanisa.

19. Ngu tihi ti hi nga ti wonako hi txi maha ka mbimo ya kuwuswa ka vafi? (Wona dibhokiso di di ku “ Ngu tihi ati u tsakelako ku ta va wotisa?”)

¹⁹ Maha nga wo ti wona. Jehovha a hi ningile wusikoti wo hi ti wona hi di ka mafu a maphya. Mwanathu mmwani wa txisikati a wombile tiya: “Kuheta mbimo yo tala ni txi ti wona ni di ka mafu a maphya ti ni maha nga no pfa ni m’bhumulo wa sifilori khe paradhise.” Ti wone u txi manana ni vavamna ni vavasikati vo thembeka ava va nga kombisa likholo ka timbimo ta Bhiblia. I mani wu u tsakelako ku ta m’wona? Ngu sihi siwotiso si u tsakelako ku ta va wotisa? Ti alakanye u txi tshumela u wona maxaka ako ya ma nga ti fite. Alakanya ngu mapswi o khata aya u no ma womba, nzila yi u no va bharasara ngu yona u txi huma mirongo ya litsako.

20. Hi ti emisete kumaha txani?

²⁰ Ha m’bonga Jehovha ngu txithembiso txiya txa kuwusa vafi! Hi nga tsaniseka to txithembiso txiya txi na maheka nguko Jehovha a ni minavelo ni mtamo wo txi hetisisa. He simameni hi tsanisa likholo lathu ka themba yiya yo sawuleka. Hi txi maha tiya hi na tshuketa hafuhi ka Jehovha awu a hi thembisako to ‘a na wusa maxaka athu.’