LIKHOLO li ni mtamo wa hombe. Ngu txikombiso, hambiku Sathani a lavako ku hi daya ngu didhawa da moya, likholo la hi vhuna ‘kuvhika siholoma sa mndilo sa m’bihi.’ (Vaef. 6:16) Ngako hi di ni likholo, hi na xula sikarato hambi si txi woneka i di sa hombe. Jesu a gete vagondiswa a txi khene: “Ngako mi di ni kukholwa ko fana ni mbewu ya txinapi, mi na womba ka mmango wuwa, mi txi khanu: ‘Khukha hawa u txi ya haleya,’ wona wu na khukha.” (Mat. 17:20) Aku likholo li ku ni mtamo wo hi tsanisa ngu didhawa da moya, ti lava hi ziva tixamulo ta siwotiso siya: Nji txani likholo? Hi nga di ningisa kutxani lisima ditshuri? Hi nga kulisisa kutxani likholo lathu? Ni ku, i mani wu hi felako kuveka likholo kwakwe?—Var. 4:3.

Likholo hi nga kukholwa dwe ati Bhiblia yi ti wombako, nguko “madhimoni ni ona ma kholwa [to Txizimu txiho], kambe ma dhudhumela.” (Jak. 2:19) Se, nji txani likholo?

Bhiblia yi womba to likholo li pata timhaka timbidi. Txo khata, “likholo njitsaniso txa kumana simaha si hi si rinzelako.” (Vaheb. 11:1) Ngako u di ni likholo, u na kholwa to totshe ati Jehovha a ti thembisako ditshuri ni ku ti na maheka. Ngu txikombiso, Jehovha a gete Vaisrayeli ku khene: “I di ku ma sikota kufunya txitumelelano txangu ni mitshikari, ni txitumelelano txangu ni wusiku, ati taku  . .ku si nga ni wusiku ni mitshikari ka mbimo ya kona; se txitumelelano txangu ni Dhavhidha, txithumi txangu, txi nga funyeka.” (Jer. 33:20, 21) Ina wa thava ti to ditshiku dimwani ditambo di na nyamalala, kuzumba i di txidema? Nadha! Kufana ni ku u tsanisekako ti to kha ku na mbi thuka ku pwateka ditambo ha mafuni, ngu kufana tsaniseka ti to M’vangi wa silo soneso a na hetisisa sithembiso sakwe.—Isaya 55:10, 11; Mat. 5:18.

Txa wumbidi, likholo “njikombiso txa sile hi si si woniko.” Wona to likholo “njikombiso,” mwendo sikombiso so kholwisa sa silo si si wonekiko hambiku si kuho. (Vaheb. 11:1) Ngu txikombiso; a hi nge mwanana o ku wotisa atxi khene: ‘U ti zivisa kutxani to moya wuho?’ Hambiku u si khaliko kuwona moya u nga zama ku mu maha e pfisisa ngu ku mgela ngu ti moya wu ti mahako kufana ni ku hi hefemulako, kuwona moya wu txi peka ni timwani. Mbimo yi a wonako ati moya wu ti mahako a na kholwa ti to moya wuho. Ngu kufana, likholo li seketetwe ka sikombiso so pfisiseka.—Var. 1:20.

Aku likholo li seketelwako ka sikombiso, ti hi maha hi lava ‘kuziva ditshuri.’ (1 Tim. 2:4) Kambe, ti lava hi maha timwani. Mpostoli Paulo a bhate tiya: “M’thu a kholwa ngu mbilu.” (Var. 10:10) M’thu a fanete kuninga lisima ditshuri i si nga kukholwa ka dona dwe. Se ngako a txi maha toneto, a na kombisa likholo i ku kuhanya mayelano ditshuri. (Jak. 2:20) M’thu wu a si ningiko lisima ditshuri a nga kaneta hambi a txi wona to ditshuri, ngako a si tumeli kutxitxa ati a ti kholwako  mwendo a txi lava kutiemelela ka dihanyo dakwe da nzambwa. (2 Pedro 3:3, 4; Judha 18) Ngu toneto, ka timbimo ka kale, hi nga votshe va nga vona sidiwukiso va nga ti ni likholo. (Mit. 14:11; Joh. 12:37) Moya wo sawuleka wu ninga likholo dwe ka vale timbilu tawe ti tsakelako ditshuri i si nga makuhu.—Vag. 5:22; 2 Vat. 2:10, 11.

Mmweyo wa va nga di ni likholo la hombe i ti Mkoma Dhavhidha. (Vaheb. 11:32, 33) Kambe, hi nga votshe ka maxaka a Dhavhidha va nga ti ni likholo longelo. Ngu txikombiso, ditshiku dimwani Eliyabhe mkoma wakwe, a ti kombile a si nga ni likholo mbimo yi a nga dhungetela Dhavhidha aku a nga ti pandisekile ngu mhaka ya Goliya. (1 Sam. 17:26-28) Kha nga ho wu a velekwako a di ni likholo mwendo kutekelela vaveleki, se likholo la Dhavhidha i ti mhaka ya wuxaka wu a nga ti nawo ni Txizimu.

Ka Masalmo 27, ka ndimana 1, Dhavhidha a kombisa ati a nga li manisa tona likholo lonelo lo tsana. Ka tindimana 2, 3, Dhavhidha a ti alakanyisisa ngu ti a nga maha kale ni nzila yi Jehovha a nga m’vhuna ngu yona kuwonisana ni valala vakwe. Ka ndimana 4, ene a bongile lulamiselo ya Jehovha ya wukhozeli. Ka ndimana 6, Dhavhidha a khozete Jehovha kumweko ni makholwa kulowe khe dithepeleni. Ka tindimana 7, 8, ene a txi maha mkombelo ka Jehovha mbimo yotshe. Ka ndimana 11 Dhavhidha a tshumete e lava kugondiswa nzila ya Txizimu. Kambe, txa lisima ngutu ka Dhavhidha i ti ku va ni likholo. Ngu toneto ka ndimana 13, NM a wotisile atxi khene: “Ku ndi na maheka txani ngu ngani i di ku ni singa ni likholo?”

U nga va ni likholo lo fana ni la Dhavhidha ngako u txi tekelela txikombiso txakwe ni simaho si si nga kombiswa ka Masalmo 27. Aku likholo li nga seketelwa ka wuzivi wa ditshuri, ngako u txi gonda Bhiblia ni mabhuku a sengeletano ti na ku hehukela ku va ni likholo i ku mhando wa moya wa Txizimu. (Mas. 1:2, 3) Tihe mbimo yo alakanyisisa ngu ti u ti gondako, u txi maha toneto ti na kuvhuna kukombisa kubonga Jehovha. Ngu toneto u na kombisa likholo ngu ku mkhozela mitshanganoni ni kutxhumayelani. (Vaheb. 10:23-25) Hi tshumela hi kombisa likholo hi txi ‘khongela yotshe mbimo.’ (Luka 18:1-8) Ngu toneto, ‘khongela u si karali’ u tsaniseka to ene wa ku “khatalela.” (1 Vat. 5:17; 1 Pedro 5:7) Likholo li hi kuzeta kumaha ati i ku ta tinene, ngako hi txi maha ati i ku ta tinene likholo lathu li na kula.—Jak. 2:22.

Ka wusiku wu Jesu a nga ndi no fa ngu wona a gete tiya vagondiswa vakwe: “Kholwani ka  Txizimu, mi txi kholwa ni kwangu.” (Joh. 14:1) Se ti lava hi kombisa likholo i si nga ka Jehovha dwe, kambe ni ka Jesu. U nga li kombisisa kutxani likholo ka Jesu? Hi wone tinzila tiraru.

Txo khata, teka mtirulo kota ningo yi Txizimu txi ku ningako awe upune. Mpostoli Paulo a ti khene: “Ni hanya ngu kukholwa ka Mwanana wa Txizimu, awu a nga ni randa, a txi ti ningela ngu ngani.” (Vag. 2:20) Ngako u txi kombisa kukholwa ka Jesu u na kholwa ngu kutsaniseka ti to mtirulo i ningo yako upune, ngu mhaka ya wona u na divalelwa sionho, u na mana wutomi wo mbi guma ni ku, wona njikombiso txa lirando li Txizimu txi ku nalo ngu ngawe. (Var. 8:32, 38, 39; Vaef. 1:7) Atiya ti na kuvhuna ku u si tipfi u si nga wa txilo.—2 Vat. 2:16, 17.

Txa wumbidi, tshuketa hafuhi ni Jehovha ngu mkombelo ngu kuthumisa digandelo da Jesu. Ngu mhaka ya mtirulo hi nga sikota kukhongela ka Jehovha “ahawa hi no ya mana wumbilu ni kateko yi yi no hi vhuna ngu mbimo yi yi fanelako.” (Vaheb. 4:15, 16; 10:19-22) Mkombelo wu na hi vhuna kutiemisela ku hi si xulwi ngu txionho.—Luka 22:40.

Txa wuraru, engisa Jesu. Mpostoli Paulo a bhate tiya: “Awu a kholwako ka Mwanana, a ni wutomi wo mbi guma. Awu a si engisiko Mwanana, kha na mbi wona wutomi, aniko kuhenya ka Txizimu ku txitimwi kwakwe.” (Joh. 3:36) Wona to Johani a womba to kukholwa ti womba kuengisa. Ngu toneto, u kombisa kukholwa loko u txi engisa Jesu. U engisa Jesu ngu kulondisela “mlayo wa Kristu,” i ku totshe ati ene a nga ti gondisa ni ti a hi rumako kumaha. (Vag. 6:2) U nga tshumela u engisa Jesu ngu kulondisela mkongomiso awu ene a hi ningako ngu kuthumisa ‘txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari.’ (Mat. 24:45) Ngako u txi engisa Jesu u na mana txibindi txo timisela sikarato.—Luka 6:47, 48.

Dijaha dimwani di wombile tiya ka Jesu: “Na kholwa! Aniko ni vhune ku ambi kholwa kwangu.” (Marku 9:24) Dijaha diya di ti ni likholo, kambe ngu kutiveka hahatshi di ti woni to di lava txivhuno. Kufana ni dijaha diya, hotshethu hi na manana ni siemo si si no lava hi engetela likholo. Se hotshethu hi nga tsanisa likholo lathu konkuwa. Nga ha hi nga ti wona ka msungo wuwa, ngako hi txi gonda Bhiblia ni kualakanyisisa ngu ti hi ti gondako hi na kombisa kubonga Jehovha. Likholo lathu li nga tshumela li kula mbimo yi hi mkhozelako kumweko ni vakhozeli kulothi, hi txi gela vamwani ngu themba yathu ni kukhongela mbimo yotshe. Txitimwi keto, mbimo yi hi tsanisako likholo lathu, hi na mana hakhelo ya hombe ngutu. Bhiblia yi hi kuzeta tiya: “Vorandeka, kulani amu ka likholo lanu lo sawuleka ngutu,  . . ti veketeni lirandoni ka Txizimu.”—Judha 20, 21.