GONDO 32
Pfunani lirando
“Ni kombela ti to lirando lanu li na kule ditshiku ni ditshiku.”—VAF. 1:9.
NDANDO 127 Ni m’thu wo zumbisa kutxani
ATI HI NO TI GONDA *
1. Mba mani va nga simeka dibanza di di nga ti Filipiya?
MBIMO yi mpostoli Paulo, Silasi, Luka ni Timoti va nga hoka Filipiya, va ti ya mana vathu vo tala ava va nga ti tsakela mahungu a manene. Vanathu vonevo vo hiseka va mune, va simekile dibanza, se votshe vagondiswa va khatile ku ya mitshanganoni, ti nga maha va txi mahela mtini ka Lidhiya, i nga di mwanathu wu a nga ti ni wuha.—Mith. 16:40.
2. Ngu txihi txikarato atxi dibanza di nga manana natxo?
2 Kha ta swela, dibanza di khatile ku va ni txikarato. Sathani a mahile to vathu va va nga ti zonda ditshuri ve lwisa Paulo ni va a nga ti navo. Paulo ni Silasi va ñotwe, ve kwapelwa ngu timhika, ve tshumela ve betwa jele. Mbimo yi va nga humiswa, va ti ya pfuxela vanawe ni kuva tsanisa. Ngu msana, Paulo, Silasi, ni Timoti va humile kasi Luka ti woneka nga a ti ngadi sate didhoropani mule. Se vanathu vonevo va vaphya va mahile txani? Ngu kuvhunwa ngu moya wo sawuleka, va simamile ve thumela Jehovha ngu kuhiseka. (Vaf. 2:12) Kha ti xamalisi aku Paulo a nga ti ti guleta ngu mhaka yawe!
3. Ngu kuya ngu Vafilipiya 1:9-11, nji txani atxi Paulo a nga kombelela Vafilipiya?
3 Ku di pindile kona mu ka 10 wa malembe, Paulo a bhalete dipapilo dibanza da Vafilipiya. Mbimo yi u lerako, u nga wona lirando ali Paulo a nga ti nalo ngu vanawe. A Vaf. 1:8) A ti khene a ti va mahela mikombelo. Ene a kombete Jehovha to e va vhuna ve kulisa lirando, ve tsaniseka ngu ti i ku ta lisima ngutu, ve va ni ditshuri, ve vayilela kukhuvekisa vamwani, ni kusimama ve veleka mihando ya wululami. Ti ha kubasani to mapswi a Paulo ma nga hi vhuna ni nyamsi. Konkuwa he wone ati Paulo a nga bhalela Vafilipiya. (Lera Vafilipiya 1:9-11.) Hi na gwita hi bhula ngu timhaka ati a nga ti womba ni kuwona to hi nga ti thumisisa kutxani yimweyo ngu yimweyo.
bhate tiya: “Txizimu i fakazi yangu ka ti to ani na xuva ku mi wona motshe, ngu lirando la Jesu Kristu.” (HE KULISENI LIRANDO
4. a) Ngu kuya ngu 1 Johani 4:9, 10, Jehovha a hi kombisile kutxani lirando? b) Hi fela ku mu randisa kutxani Jehovha?
4 Jehovha a hi kombile lirando la hombe ngu kurumela Mwanana wakwe e ta fa ngu mhaka ya sionho sathu. (Lera 1 Johani 4:9, 10.) Lirando la Jehovha li hi maha hi mu randa. (Var. 5:8) Hi fela ku mu randisa kutxani Jehovha? Jesu a xamute txiwotiso txonetxo mbimo yi a nga gela mmweyo wa Vafarisi a txi khene: “Randa Mkoma Txizimu txako, ngu yotshe mbilu yako, ngu wotshe moya wako ni otshe mapimo ako.” (Mat. 22:36, 37) Athu hi lava kuranda Txizimu ngu mbilu yotshe. Ngu toneto, hi lava to lirando lathu li kula li tiya mbimo yotshe. Paulo a gete Vafilipiya to lirando lawe “li na kule ditshiku ni ditshiku.” Hi nga litsanisisa kutxani lirando lathu ngu Txizimu?
5. Hi nga li kulisisa kutxani lirando lathu ngu Txizimu?
5 Kasi ku hi randa Txizimu, ti lava hi txi ziva. Bhiblia yi womba tiya: “Awu a si randiko, kha txi zivi Txizimu, nguko Txizimu, lirando.” (1 Joh. 4:8) Mpostoli Paulo a ti khene mbimo yi hi manako “wuzivi ni wutxhari” wa Txizimu, lirando lathu ngu txona la kula. (Vaf. 1:9) Mbimo yi hi nga khata kugonda Bhiblia, hi khatile kuranda Jehovha hambiku hi nga ti si zivi to tala ngu ngene. Se mbimo yi hi nga ti ya hi gonda, lirando lathu ngu Jehovha li kute. Kha ti xamalisi aku kulera Bhiblia ni kualakanyisisa ti patekako ka silo sa sinene ngutu ka wutomi wathu!—Mas. 77:12.
6. Ngu kuya ngu 1 Johani 4:11, 20, 21, hi nga li kombisisa kutxani lirando?
6 Lirando la Txizimu ngu ngathu li na hi maha hi randa vanathu. (Lera 1 Johani 4:11, 20, 21.) Hi nga thuka hi pimisa to kha ti karati kuranda vanathu. Phela hi khozela Jehovha, ni ku hi ti karatela kueteta tifanelo takwe. Ha tekelela txikombiso txa Jesu awu a nga ningela wutomi wakwe ngu mhaka yathu. Kambe, mbimo yimwani ti nga thuka ti hi karatela kuengisa txirumo txo randana. Wona ati ti nga humelela ka dibanza da Filipiya.
7. Hi nga gonda txani ka txialakanyiso atxi Paulo a nga ninga Evhodhiya ni Sintike?
7 Evhodhiya ni Sintike va ti thuma votshe kumweko ni mpostoli Paulo. Kambe, ti nga maha va di lekile timhaka to kari ti va nga mbi pfana ka tona ti daya wungana wawe. Mbimo yi Paulo a nga bhala dipapilo do ya ka dibanza adi Evhodhiya ni Sintike va nga ti ka dona, a mahile ngu kuwomba matina awe, e ningela txialakanyiso txo “ve engisana.” (Vaf. 4:2, 3) Paulo a tshumete e pimisa to ti nga va tinene kugela dibanza dotshe tiya: “Thumani totshe mi si nguranguri ni kuphikizana.” (Vaf. 2:14) Txialakanyiso txa Paulo kha txa vhuna Evhodhiya ni Sintike dwe, kambe ni dibanza dotshe ti to ve randana.
8. Nji txani txi nga mahako ti karata kuranda vanathu? Hi nga vhunwa ngu txani?
8 Mbimo yimwani ti nga maha ti hi karatela kuranda vanathu ngu mhaka yo nga yi nga humelela Evhodhiya ni Sintike hi zumbela kuwona tiphazamo tawe dwe. Hotshethu ha phazama ditshiku ni ditshiku. Hi txo zumbela kualakanya ngu tiphazamo tawe, ti na karata ngutu kuva randa. Ngu txikombiso, ngako mwanathu a txi divala ku hi vhuna kubasisa Nyumba ya Mfumo, hi nga thuka hi nyenyezeka. Se, ngako hi txo khata kubalela totshe tiphazamo ti hi tizivako ati mwanathu wule a nga ti maha, hi na nyenyezeka ngutu ta tinene hi si va randi vanathu. Ngako u di ni txikarato txo nga txonetxo ni mwanathu dibanzani, u nga vhunwa ngu txani? Ngu kualakanya tiya: Jehovha wa ti wona tiphazamo tathu ni ta vanathu. Hambi keto, Jehovha wa hi randa kumweko ni mwanathu wule hi ku ni txikarato nayo. Ngu toneto, ti lava hi etetela lirando la Jehovha ni kusimama hi va ni mawonelo a manene ngu vanathu. Ngako hi txi zama kuranda vanathu, hi na va ni wumwewo.—Vaf. 2:1, 2.
“ATI I KU TA TINENE NGUTU”
9. Nji txani txi patekako ka “ati i ku ta tinene ngutu” ati Paulo a nga ti womba ka dibhuku da Filipiya?
9 Moya wo sawuleka wu thumisile Paulo ti to e laya vanathu va Filipiya ni otshe Makristu ti to me “si kota kusawula ati i ku ta tinene ngutu.” (Vaf. 1:10) Silo soneso sa lisima si pata kubasiswa ka ditina da Jehovha, kuhetiseka ka sithembiso sakwe ni kusakulela kudikha ni wumwewo dibanzani. (Mat. 6:9, 10; Joh. 13:35) Ngako toneto i di ta lisima ka wutomi wathu, hi na kombisa to ha mu randa Jehovha.
10. Ti to Jehovha e hi wona hi di ni ditshuri, hi fanete hi maha txani?
10 Paulo a tshumete a txi khene hi fanete hi va “ni ditshuri.” Eto kha ti wombi ti to hi fanete ku va vathu vo hetiseka. Hi nge zi hi va ni ditshuri kufana ni Jehovha. Kambe Jehovha a na hi wona hi di ni ditshuri ngako hi txi zama ku va randa ngutu vanathu ni kuziva kusawula ati i ku ta tinene ngutu. Nzila yimwani yo kombisa to ha randa vanathu, ngu kumaha totshe ati hi ti kotako kasi kuvayilela kumaha to vamwani ve maha txionho.
11. Ngu kutxani hi di fanete kuvayilela kukhuvekisa vamwani?
11 Mhaka ya kuvayilela khuvekisa vamwani hi nga msakano. Hi nga va khuvekisa ngu nzila yihi? Ngu misakano yi hi yi sawulako, maambalelo, mwendo mithumo yi hi yi sawulako. Ti nga maha ati hi mahako, tona ti sa biha. Kambe ngako ati hi ti sawulako ti txi dayisa livhalo la mwanathu, mwendo ti mu maha e onha, eho txi ho txikarato. Jesu a ti khene i tshuku ku awu a khuvekisako yimweyo ya tivhuta takwe, e sungelelwa txiwindi txa kukhurula ha thamoni kwakwe e rinzwa txizivani ka linene!—Mat. 18:6.
12. Hi gonda txani ka txikombiso txa mpatwa wule wa vanyaphandule?
12 Wona ti mpatwa wumwani wa vanyaphandule wu nga maha kasi kukombisa to wu ti engisa txirumo txa Jesu. Dibanzani kwawe ku ti ni mpatwa wumwani wu nga di ngadi kubhabhatiswa, va nga kulela ka timwaya Vaheb. 5:14) Ngu kwa mbi alakanya ngu tawe dwe, vanyaphandule vale va kombisile to va randa vanawe i si nga ngu dipswi dwe kambe ngu simaho.—Var. 14:19-21; 1 Joh. 3:18.
ti ku nga ti ni siyila-yila so tala. Vona va ti pimisa to Makristu kha ma fanela ku ya sinema. Mbimo yi va nga ti ziva to mpatwa wule wa vanyaphandule wu yite sinema va to xamala ngutu. Se kukhukhela mbimo yoneyo vanyaphandule vale va si tsuli kambe sinema kala ku mpatwa wule wa wuphya wu ziva kudinganisela. (13. Hi nga khuvekisa vamwani ngu nzila yihi?
13 Nzila yimwani yi hi nga thukako hi khuvekisa vamwani, ngu va maha to ve maha txionho. Ti nga mahisa kutxani toneto? Alakanya ngu txiemo txiya. Dijaha dimwani di nga ti gonda Bhiblia di lwisanile ni wudevi di za di wu xula. Di ti woni to i tshuku kuleka wusuke. Di txitxile to tala ka wutomi wa dona di tshumela di bhabhatiswa. Msana keto, mwanathu mmwani a mu rambile ti to ve ya busanyana, se e ninga wusuke mwanathu wule wo ngadi kubhabhatiswa, a txi khene: “Phela awe konku se u Mkristu; u ni moya wo sawuleka. Moya wo sawuleka wu na kuvhuna u kutiñola. U txi tiñola, u na sikota ku ti pimela maselelo a wusuke.” Ngako mwanathu eyo wa mphya a txo tumela toneto, a nga tshumelela ka wudevi!
14. Mitshangano yathu yi nga hi vhunisa kutxani kuthumisa txialakanyiso txa Vafilipiya 1:10?
14 Mitshangano yi nga hi vhuna kuthumisa txialakanyiso txa Vafilipiya 1:10 ngu tinzila to tala. Yo khata, mitshangano yi hi komba to ngu tihi ati Jehovha a ti tekako kota ta lisima ngutu. Ya wumbidi, hi gonda nzila yo thumisa ati hi ti gondako ti to hi va ni ditshuri. Ya wuraru, hi kuzetwa “amu ka lirando ni ka mithumo ya yinene.” (Vaheb. 10:24, 25) Hi txi hisekela kuranda vanathu, lirando lathu ngu Jehovha ni vanathu ni lona li na kula. Hi txi randa Jehovha ni vanathu ngu mbilu yotshe, hi na vayilela ku va khuvekisa.
SIMAMA U “PFUNELWA NGU MIHANDO YO LULAMA”
15. Ti womba txani ku “pfunelwa ngu mihando yo lulama”?
15 Paulo a khongete ngutu ti to Vafilipiya ve “pfunelwa ngu mihando yo lulama.” (Vaf. 1:11) Ti ha kubasani to “mihando yo lulama” yi ti pata lirando lawe ngu Jehovha ni vathu vakwe. Toneto ti ndi na pata kugela vamwani mayelano ni likholo lawe ka Jesu ni themba yawe yo tsakisa. Ka Vafilipiya 2:15 kuthumiswa mapswi ya ma ku khene: “Kuphatima . . . nga malambu ha mafuni.” Toneto ti hi khumbutisa mapswi a Jesu o khene vagondiswa vakwe “liwoningo ka ditiko.” (Mat. 5:14-16) Ene a tshumete e va ruma ‘kumaha vagondiswa,’ ni ku a ti khene vona va ndi na va “tifakazi . . . kala magemeta-mitshi ka ditiko.” (Mat. 28:18-20; Mith. 1:8) Hi veka “mihando yo lulama” ngako hi txi hiseka ka kutxhumayela mahungu a manene i ku mthumo wa lisima ngutu.
16. Vafilipiya 1:12-14 yi tikombisisa kutxani to hi nga simama hi woninga ku si nga ni mhaka ni siemo so karata? (Wona mfota wa kapa.)
16 Hotshethu hi nga phatima nga malambu. Yimwani mbimo ati ti wonekako nga ta hi vhalela kutxhumayela, ti nga thuka i va mkhanjo wo txhumayela. Ngu txikombiso, mbimo yi mpostoli Paulo a nga bhalela Vafilipiya a ti kotetwe Roma. Kambe tingomondo Vafilipiya 1:12-14; 4:22.
kha ta m’vhalela ti to e txhumayela ava va nga ti mu woneleta ni va va nga ti ta mu pfuxela. Ka siemo soneso, Paulo a txhumayete ngu kuhiseka, ni ku eto ti ningile vanathu themba ni txibindi txo “huwelela Dipswi, na va si thavi txilo.”—Lera17. Vanathu vamwani va simamisa kutxani ve txhumayela hambi ti txi karata?
17 Vanathu vo tala va ni lungelo yo tekelela txibindi txa Paulo. Vona va hanya ka matiko aya mthumo wo txhumayela ha kubasani wu tsimbiselwako, se vona va thumisa tinzila timwani ti to ve txhumayela. (Mat. 10:16-20) Ka ditiko dimwani, muwoneleli wa txigava a vekile mawonelo o muhuweleli e txhumayela ka wukhalo wakwe, tipatako maxaka akwe, vaakelani, vagondi kulowe, vathumi kulowe mwendo vamwani a va zivako. Ngu malembe mambidi dwe, mabanza ma engetelekile. Ti nga maha ditikoni kwathu va si tsimbiseli kutxhumayela. Kambe ka sikombiso soneso sa vanathu hi nga gonda tiya: Mbimo yotshe, he xoleni mikhanjo yo txhumayela, hi txi tsaniseka to Jehovha a na hi ninga mtamo wu wu lavekako ti to hi xula sikarato sotshe.—Vaf. 2:13.
18. Hi fanete hi tiemisela kumaha txani?
18 Txialakanyiso atxi Paulo a nga bhalela Vafilipiya nja lisima; he ti emiseleni ku txi thumisa ngutu-ngutu konkuwa. He khutaleleni kusawula ati i ku ta lisima ngutu, hi va ni ditshuri, hi vayilela kukhuvekisa vamwani, ni ku kupfuna mihando ya wululami. Hi txi maha toneto, hi na pfuna lirando ni kudhumisa Tate wathu wa lirando, Jehovha.
NDANDO 17 “Na ti lava”
^ par. 5 Ti lava hi tsanisa lirando lathu ka vanathu, ngutu-ngutu konkuwa. Hi nga vhunwa ngu txani ti to hi kulisa lirando hambi ti txi karata? Dipapilo di Paulo a nga bhalela Vafilipiya di nga hi vhuna kuwona to hi nga pfunisa kutxani lirando hambi hi txi manana ni sikarato.
^ par. 54 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Ku txi basiswa Nyumba ya Mfumo, mwanathu José e ema kuthuma e bhula ni mwanathu ni mwanana wakwe. Mário awu a hiyelako ngu mtxhini, e nyenyezeka. E alakanya a txi khene: ‘José nga a txo thuma, e leka kubhula.’ Ngu msana, Mário e wona nzila ya yinene ayi José a khatalelako ngu yona mwanathu wu a nga kumba. Se Mário e alakanyisisa ngu tifanelo ta tinene ta mwanathu.
^ par. 58 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Ka ditiko adi Tifakazi ti tsimbiselwako kutxhumayela, mwanathu ngu wutxhari e txhumayela m’thu wo m’ziva. A di mthumoni, ngu mbimo yo humula, mwanathu e txhumayela mthumi kulowe.