INA u ti wona u di m’thu wo ziva kubonga? Etxo njiwotiso txi hi fanelako ku ti maha. Bhiblia yi wombile to vathu va timbimo tathu va ndi nava “vo mbi ziva kubonga.” (2 Tim. 3:2) Ti nga maha u txi ziva vathu va va ti wonako nga va fanelwa ngu kuningwa mwendo kumahelwa to kari. Eto ti va maha ve tipfa va sa fanela kubonga ngu ti va mahelwako. Kha ti kanakanisi to khu nge titsakeli kuzumba ni vathu vo nga toneto.

Kuhambana ni to, vathu va Jehovha va gelwa tiya: “Kombisani kubonga kwanu.” “Zivani kubonga ka totshe.” (Vakl. 3:15; 1 Vat. 5:18) Ngu ditshuri, ndinene kuziva kubonga. Ku ni sivangelo so tala so maha toneto.

Txivangelo txa hombe txo hi ziva kubonga, ngu ti to ti hi maha hi tipfa kwati. M’thu wu a bongako a txi mahelwa to maha a tipfa kwati, ni ku awu a nga bongwa a tipfa a di tsakile nene. Ngu kutxani kubonga ku txi tisa litsako kwathu ni ka wu hi nga m’bonga? Wona txikombiso txiya: Ngako m’thu a txi maha mizamo yo kari ti to e kumahela mwendo ku kuninga txo kari, ngu ti to a woni to ta kufanela. Ene wa khatala ngu ngawe. Ngako u txo ti wona eto, u na tsaka. Hi nga ti wona toneto ka mhaka ya Rute. Bhowazi a kombisile wuha ka Rute. Kha ti kana-kanisi to Rute a tsakile ngutu ngu kuziva to ku ni wu a khatalako ngu ngene.—Rute 2:10-13.

Nda lisima ngutu kubonga Txizimu. Kha ti kana-kanisi to wa khumbula tiningo ta didhawa da nyama ni ta moya ati Jehovha a kuningako. (Dhewut. 8:17, 18; Mith. 14:17) I si nga kukhumbula dwe, zama kulava mbimo yo u alakanyisisa ngu ti Txizimu txi hi mahelako. Kualakanyisisa ngu wuha wa M’vangi wathu ti na kulisa nzila yi u m’bongako ngu yona ni ti u ti wonisako tona a txi kukhatalela.—1 Joh. 4:9.

Hi fanete kualakanyisisa ngu ti Jehovha a hi mahelako tona ni ku mu bonga. (Mas. 100:4, 5) Kubonga vamwani ti tisa litsako la hombe.

Txivangelo tximwani txo ziva kubonga ngu ti to ti kulisa wungana wathu. Hotshethu hi lava kutsakelwa ngu vamwani. Ngako u txi bonga m’thu wu a nga kumahela to kari ta tinene, wungana wanu wa tsana ngutu. (Var. 16:3, 4) I singeto basi, vathu vo dhunda kubonga va tolovela kuvhuna vamwani. Vona va talisa kuwona wunene wu va mahelwako se eto ti va kurumeta ku wu kombisa ni vona. Kuvhuna vamwani ti tisa litsako. Ngu toneto Jesu a nga khene: “Kuha i kateko ya hombe ngutu kupinda kuhiwa.”—Mith. 20:35.

Robert Emmons, i ku m’vhuneteli wa dhiretori wa mtxawa wa vagondi va Universidade ya Califórnia ka mhaka ya kubonga, a wombile tiya: “Ti to hi ziva kubonga, hi fanete kukhumbula to ha vhunwa ngu vamwani. Mbimo yimwani ha vhunwa kasi yimwani ngathu hi vhunako.” Kasi ku hi mana litsako ka wutomi ti lava hi maha toneto. Ngu txikombiso, vamwani va hi ninga sakudya mwendo ku hi vhuna hi txi lwala. (1 Vak. 12:21) M’thu wu a zivako kubonga wa kukombisa ka vamwani. Ina u ni mkhuwo wo bonga vamwani ngu ti va ku mahelako?

Txivangelo tximwani txo sakulela kubonga ngu ti to ta hi vhuna kuveka mapimo ka timhaka ta tinene i si nga to biha. Ngu mawombelo mamwani, mialakanyo yathu yi thuma kufana ni sefo. Ya hi vhuna kusefa to biha hi siya ta tinene. Hi wonisisa ngutu timhaka ta tinene i si nga sikarato. Ngako u txi ziva kubonga, u nga wona silo sa sinene, ni ku eto ti na kumaha u va wo bonga ngutu. U txi ti vekisela ka timhaka ati u nga bongako ngu tona ti na kuvhuna kumaha ati mpostoli Paulo a nga hi  kuzeta tona atxi: “Tsakani ka Mkoma yotshe mbimo.”—Vaf. 4:4.

Kuziva kubonga ti kuvhikela kupimisa to va i si nga ta tinene. Kha ti koteki kuziva kubonga ngu mbimo yimweyo u di ni mabava, txiviti ni kuhenya. Vathu vo ziva kubonga va vayilela kulavetela tithomba. Vona va bonga asi va ku naso, se ngu toneto va vayilela kuveka mapimo ko mana si si nga engeteleka.—Vaf. 4:12.

Kota Mkristu, wa ti ziva to Sathani a nga tsaka ngutu a txo kuwona u di karatekile ni kuguma mtamo ka mafu awa. A nga tsaka ngutu a txo wona to se u ni moya wo dhunda kungura-ngura. Ngako u ti ni mahanyelo ewo, ti nga karata ku vathu ve engisa didungula dako u di kutxhumayelani. Kasi moya wo bonga, wu tsimbitisana ni moya wa Txizimu. Ngu txikombiso: Hi mana litsako la hombe nguko hi wona silo so tala asi Txizimu txi nga hi mahela sona ni ku hi ni likholo ka ti txi hi thembisako ngu mbimo yi yi tako.—Vag. 5:22, 23.

Ngu kuva mmweyo wa vathu va Jehovha, ti nga maha u txi tumela totshe ti ti nga wombwa hawa mayelano ni kubonga. U ti woni to kuziva kubonga, kha ti hehuki. Kambe, u nga leki eto ti ku godholisa. Awe u nga sikota kuziva kubonga. Ngu nzila yihi? Otshe masiku, zama kualakanyisisa ngu silo si u ngo bonga. Mbimo yi u yako u maha toneto, u na simama u ziva kubonga. Eto ti na kumaha u va ni litsako lo pinda vale va si ziviko kubonga. Alakanyisisa ngu ti Txizimu ni vathu vamwani va nga kumahela, eto ti nga kumaha u mana litsako. U nga khata kumaha toneto konkuwa. U nga bhala silo simbidi mwendo siraru asi si nga kutsakisa ditshiku donedo.

Ava va nga khala kugonda ngu mhaka yiya va womba tiya: “Kuziva kubonga mbimo yotshe, ti nga txitxa mathumelo a wuluve wathu, ti tshumela ti hi hehukela kubonga ni ku va ni wutomi wa wunene.” M’thu wo dhunda kubonga, a zumba a di tsakile. Se alakanyisisa ngu sotshe silo si va nga kumahela, u tsaka ngu totshe ti i ku ta tinene, u tshumela u bonga mbimo yotshe! Hahanze ko alakanya to u ti fanetwe kumahelwa to kari, ‘Dhumisa MKOMA nguko mbwa mnene.’ Ina ‘Ziva kubonga ka totshe.’—1 Mak. 16:34; 1 Vat. 5:18.