GONDO 51
Simama u ‘mu engisa’
“Awuwa i Mwanana wangu wo randeka ngutu, awu ni tsakiswako ngutu ngu ngene. Mu engiseni!”—MAT. 17:5.
NDANDO 54 “Nzila ngu yona yi”
ATI HI NO TI GONDA *
1-2. (a) Ngu tihi a ti Jehovha a nga gela vapostoli vale vavararu ti to va ti fanete ku ti maha, ni ku va mahile txani? (b) Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya?
MSANA ka Pasika ya dilembe da 32, Jesu a phindukile a ti kumweko ni Mpostoli Pedro, Jakobe ni Johani khe txitungani ka Hermoni. Bhiblia yi womba tiya: “Khohe yakwe yi phatima kufana ni ditambo, ni tinguwo takwe ti hinduka ti txi basa kufana ni liwoningo.” (Mat. 17:1-4) Magwito ka muwoniso wonewo vapostoli va pfite Jehovha a txi womba tiya: “Awuwa i Mwanana wangu wo randeka ngutu, awu ni tsakiswako ngutu ngu ngene. Mu engiseni!” (Mat. 17:5) Vapostoli ava vararu va ti kombile ngu nzila yi va nga hanya ngu yona wutomi wawe ti to vona va txi engisa Jesu. Nathu hi la ku tekelela txikombiso txawe.
2 Ka gondo ayi yi nga pinda hi gondile ti to kuengisa Jesu ti womba kuleka kumaha to kari ti hi si faneliko ku ti maha. Ka gondo yiya hi na wona timhaka timbidi ati Jesu a wombako to hi fanete ku ti maha.
‘WULELA NGU TXIKE TXO SONGA’
3. Ngu kuya ngu dibhuku da Matewu 7:13, 14 ngu tihi ti hi fanelako ku ti maha?
3 Lera Matewu 7:13, 14. Wona to Jesu a wombawombile ngu sike simbidi si yisako ka tinzila timbidi to hambana. Tximwani txi yisa ka nzila yo “anama” ni ku tximwani txi yisa ka nzila yo “khwela.” Kha ku nga ni nzila ya wuraru. Ngu toneto hi fanete kusawula nzila a yi hi no tsimbila ka yona. Nguko ti to hi mana wutomi wo mbi guma ti na ya ngu txisungo a txi hi no txi sawula.
4. Nzila yo anama yi zumbisile kutxani?
4 Hi fanete kukhumbula kuhambana ka tinzila a ti ya ta timbidi. A yiya yo “anama” ngu yi yo toloveleka ngutu nguko kha ti karati kutsimbila ka yona. Dikhombo da kona, vo tala va sawula kutsimbila ka yona nzila yiya, ni kulondisela mahanyelo a vale i ku kale va txi tsimbila ka yona. Vona va divala ti to awu i ku txibonda txa yona nzila yiya i Sathani Dhawulosi, ni ku nzila yiya yi yisa kulovani.—1 Vak. 6:9, 10; 1 Joh. 5:19.
5. Ngu tihi ti vamwani va nga ti maha kasi ku ve tumbula nzila “yo khwela” ni kusimama ve tsimbila ka yona?
5 Kuhambana ni nzila “yo anama,” nzila yimwani ayi Jesu a nga yi womba ngu yi yo “khwela” ni ku mbadotho va tsimbilako ka yona. Ngu kutxani? Nguko ka ndimana ayi yi londiselako, Jesu a lemukisile vagondiswa vakwe ti to ve ti wonela ka vaprofeti va makuhu. (Mat. 7:15) Hamafuni ku ni titxhetxhe to tala ta matanda kubala ati ti wombako ti to ti gondisa ditshuri. Se vathu vo tala va godhote ni kujujeka msungo nguko tigondo ati ti gondiswako ngu titxhetxhe toneto ta va gumulisa msungo. Se eto ti va maha va si tihi mbimo yo xota nzila ayi yi yisako wutomini. Kambe nzila yoneyo ya maneka. Jesu a wombile tiya: “Ngako mi txi zumba ka dipswi dangu, mi na va vagondiswa vangu ngu ditshuri. Mi na ziva ditshuri, se ditshuri di na mi khulula.” (Joh. 8:31, 32) Wa ndunduzelwa a ku awe u nga mba sawula kutsimbila ka nzila ayi yo anama. Kambe u sawula kusetxha ditshuri. U khatile kugonda Bhiblia kasi kuwona ati Txizimu txi ti lavako kwathu ni kuengisa sirumo sa Jesu. Ka toneto, u gondile ti to Jehovha a la ku hi vayilela tigondo ta wukhongeli wa makuhu, ni kwa mbi pateka ka maferiyadhu a ya ma yelanako ni sihena sa vathu. (Mat. 10:34-36) U tshumete u wona ti to kasi kumaha ati Jehovha a ti lavako ni kuhambana ni sihena soneso sa vathu, ti si na ku hehuka. Se ti nga maha ti sa kuhehukela kumaha kutxitxa ku kulavekako, kambe awe u tiemisete nguko wa randa Jehovha ni ku u la kutsakelwa ngu ngene. Ngu ditshuri, Jehovha wa tsakiswa ngutu ngu ngawe.—Mav. 27:11.
U NGA MAHA TXANI TI TO U SI HUMI KA NZILA YO KHWELA
6. Ngu ku ya ngu dibhuku da Masalmo 119:9, 10, 45, 133 nji txani a txi txi no hi vhuna ti to hi tsimbila ka nzila yo khwela?
6 A ku se u tsimbilako ka nzila a yi yo khwela, nji txani txi nga kuvhunako ti to u simama u tsimbila ka yona? Wona txikombiso txiya. Libhiyo la tisimbi ali li manekako ngu ligungusa la sitarato asi si manekako mu ka mimango sa vhikela motorista ni mmovha wakwe ti to va si podiki ve hojomela. Libhiyo lonelo li vekilwe kasi kuvhuna va tsimbitisi va mimovha ti to va si tshuketi ngutu hafuhi ka ligungusa ti to va si podiki. Kha ngaho mtsimbitisi wa mmovha a wu a nga khalako a txi womba ti to libhiyo lonelo lo mtekela mkhululeko! Milayo ya Jehovha ayi yi ku mu ka Bhiblia yi nga fananiswa ni libhiyo lonelo. Milayo yakwe ya hi vhuna kasi ku hi simama hi tsimbila ka nzila yo khwela, hi si tshwitimuki.—Lera Masalmo 119:9, 10, 45, 133.
7. Sathani a lava ti to u yi wonisa kutxani nzila yo khwela, kambe ditshuri ngu dihi?
7 Anu vaphya ina mbimo yimwani ma tipfa nga milayo ya Jehovha ya karata? Phela Sathani a lava ti to mi pimisa toneto. Ene a lava ti to u etetela avale va tsimbilako ka nzila yo anama, nguko ti woneka nga va tidila ngutu * Phela Sathani kha lavi ti to vathu ava va tsimbilako ka nzila yo anama ve ti ziva ti to nzila yile va ku ka yona yi va yisa kulovani. Kambe kuhambana ni eto Jehovha wa kugela ati a no kumahela ngako u txi simama u tsimbila ka nzila ya wutomi.—Mas. 37:29; Isaya 35:5, 6; 65:21-23.
ngu wutomi. Ene a nga thumisa vagondi kuloni ni timwani a ti u ti wonako ka internet kasi ku kumaha u ti wona nga wa luza. Sathani a lava ti to u pimisa nga milayo ya Jehovha yi kumaha u si tidili ngu wutomi.8. Ngu tihi ti vaphya va nga ti gondako ka txikombiso txa Olaf?
8 Wona txikombiso txa mphya mmwani a dhanwako ku i Olaf. * Vagondi kulowe va txi mkuzetela ti to e maha wugango. Mbimo yi a nga va txhamusela ti to ene i fakazi ya Jehovha ni ku a hanya ngu milayo ya mu ka Bhiblia, sihoranana simwani kha sa leka ku msinzisa ti to si maha nayo wugango. Kambe Olaf kha nyekanyekiwsa, a tiyile a emela ditshuri. Phela txiduko txakwe kha txa gwitela hawa. Olaf a tshumela a womba tiya: “Vagondisi vangu va ni kuzetete ti to ni ti fanete ku ya univhersidhadhe kasi ku na mana kuxonipwa ngu vathu. Va ni gete to ngako ni si mahi toneto ni da fa ni di txisiwana.” Ngu tihi ti nga vhuna Olaf ti to e xula mkuzetelo wonewo wo biha? Ene a womba tiya: “Ni kulisile wuxaka wangu ni vanathu va dibanzani. Vona ni txi va wona kota mwaya wangu. Ni khatile kugonda Bhiblia ngu kuhiseka. Mbimo yi ni nga txiya ni gonda Bhiblia ni tsanisekile ti to a yi ya i ti yona nzila ya ditshuri. Kota wuyelo ni ti emisete kuthumela Jehovha.”
9. Ngu tihi a ti hi fanelako ku ti maha kasi kusimama hi tsimbila ka nzila yo khwela?
9 Sathani a lava ti to awe u huma ka nzila ayi yi yisako wutomini. Ene a lava ti to u ti pata ni vathu vo tala ava va tsimbilako ka nzila yo anama a yi yi ‘yisako kulovani.’ (Mat. 7:13) Kambe hi nga sikota kusimama hi tsimbila ka nzila yo khwela ngako hi si leki kuengisa Jesu, ni kuwona nzila yoneyo i di txivhikelo. Konkuwa, he bhule ngu timwani ti Jesu a nga womba to hi fanete ku ti maha.
MAHA KUDIKHA NI VANATHU
10. Ngu ku ya ngu dibhuku da Matewu 5:23, 24 ngu tihi ti Jesu a nga womba to hi fanete ku ti maha?
10 Lera Matewu 5:23, 24. Jesu a wombawombile ngu tximahakalo txa lisima ngutu ka wukhozeli wa txijudha. Alakanya m’thu adi dithepeleni a txi lava ku ningela txihari kota digandelo ka mphaxeli. Se ka mbimo yoneyo e khumbula ti to ku ni mwanathu a wu a si pfaniko nayo, se a ti fanete kumaha txani! Ene a ti fanete ku ‘leka koneho’ digandelo. Ngu kutxani? Nji txani txi ndi na mahako m’thu eneyo e thindeka kumaha digandelo ka Jehovha? Jesu a txhamusete ngu kuwomba tiya: “Thanga ngu kuya khongotelana ni mkwanu.”
11. Jakobe a mahile txani kasi kumaha kudikha ni Esawu?
11 Hi nga gonda gondo ya lisima ka ti ti nga humelela Jakobe. Msana ko va Jakobe a di hetile 20 wa malembe a di kule ni mtini kwawe, Txizimu ngu kuthumisa ngelozi txi mgete to a ti fanete kutshumelela mtini kwawe. (Gen. 31:11, 13, 38) Kambe ku ti ni txikarato, mkoma wakwe Esawu ati tiemisete ku mu daya. (Gen. 27:41) Se Jakobe a ti ‘thava ni kukarateka’ ngu kupimisa ti to mkoma wakwe ti nga maha a ti ngadi ni txiviti nayo. (Gen. 32:7) Se ngu tihi ti Jakobe a nga maha kasi kumaha kudikha ni mwanakwe? Txo khata ene a khongete ka Jehovha mayelano ni mhaka yiya, se e rumela sihiwa ka Esawu. (Gen. 32:9-15) Mbimo yi va nga manana khohe ngu khohe, mkoma ni mnanda, Jakobe a tekile dizambo do kombisa txithavo ka Esawu. Ene a khizamile masoni ka Esawu e ti namisa 7 wa makhambi. Ngu ku va a di ti vekile hahatshi ni ku kombisa txixonipho, ene a tikoti kumaha kudikha ni mkoma wakwe.—Gen. 33:3, 4.
12. Hi gonda txani ka txikombiso txa Jakobe?
12 Hi thavisa gondo ya lisima ka nzila yi Jakobe a nga ti lulamisela ngu yona kasi ku e ya wonana ni mkoma wakwe Esawu. Jakobe ngu ku ti veka hahatshi a kombete txivhuno ka Jehovha. Ene a ti kombile ti to a ti maha a ti a nga ti ti kombete ka Jehovha ngu kuteka mazambo o maha ti to e ya manana ni mkoma wakwe ngu nzila yo dikha. Mbimo yi va nga manana, Jakobe kha nga lava tinzila to ti emelela. Txikongomelo txa Jakobe i ti kumaha kudikha ni mkomwakwe. Hi nga txi etetelisa kutxani txikombiso txa Jakobe?
HI NGA MAHISA KUTXANI KUDIKHA NI VANATHU
13-14. Hi fanete kumaha txani ngako hi di henyisanile ni mwanathu?
13 Athu hi tsimbilako ka nzila yiya yi yisako wutomini hi fanete kuhanyisana kwati ni vanathu. (Var. 12:18) Se hi nga maha txani ngako hi txi tumbula ti to hi henyisanile ni mwanathu? Kufana ni Jakobe hi fanete kukombela txivhuno ka Jehovha ngu mkombelo. Hi nga mkombela ti to e katekisa mizamo yathu yo va ni kupfana ni mwanathu.
14 Hi fanete ku tiha mbimo yo ti xolisisa hipune. Hi nga ti wotisa siwotiso siya: ‘Ina ni ti emisete ku tiveka hahatshi ni lwela kumaha kudikha? Jehovha ni Jesu va na ti pfisa kutxani ngako ni txi teka mazambo o maha kudikha ni vanathu?’ Tixamulo ta siwotiso soneso ti na hi susumetela kuengisa Jesu ngu kuteka mazambo o maha kudikha ni vanathu. Ngu nzila yoneyo, hi na va hi txi eteta txikombiso txa Jakobe.
15. Ngu kuya ngu dibhuku da Vaefesu 4:2, 3 ngu tihi ti nga hi vhunako ti to hi maha kudikha ni vamwani?
15 Alakanyisisa ngu tiya, i di ku Jakobe a ti ko kombisa ku tiguleta wuyelo yi di vile yo hambana. Se ngako hi txi lava kumaha kudikha ni mwanathu hi fanete kukombisa moya wo tiveka hahatshi. (Lera Vaefesu 4:2, 3.) Dibhuku da Mavingu 18:19, di womba tiya: “Ta karata kuboxisa mwananu a di henyisilwe, kupinda kuxula didhoropa do tsana; ni mazunga ma fana ni matimba a tisimbi nyumbani ka wukoma.” Ngako hi txi kombela divalelo hi na vhuna mwanathu ti to e tumela kumaha kudikha ni nathu.
16. Na hi si se ku ya bhula ni mwanathu, hi fanete kumaha txani?
16 Hi fanete hi wonisisa kwati mapswi ya hi no ya ma womba ni nzila yi hi no ya ma womba ngu yona. Ngako se hi di lulamekile, hi fanete ku ya bhula ni mwanathu wu hi nga henyisana ngu txikongomelo txo ya holisa txilonda txile. Makhatoni ti nga maha ene e womba timhaka ti hi no mbi ti tsakela. Se ti nga hehuka ku hi henya mwendo ku ti emelela, kambe hi txo mahisa eto hi na mbi maha ku dikha. Khumbula ti to ta lisima ngutu ngu maha kudikha ni mwanathu i si nga ku ziva to i mani a ku ni razao.—1 Vak. 6:7.
17. Hi gonda txani ka txikombiso txa Gilbert?
17 Mwanathu mmwani a dhanwako ku i Gilbert a mahile mizamo ya hombe kasi kulwela kudikha. Ene a womba tiya: “Ni vile ni
txikarato txa hombe ni mwanana wangu wa dihorana. Ni hetile kona mu ka malembe mambidi ni txi maha mizamo yo ni bhula nayo khakwati kasi ku hi lulamisa wuxaka wathu.” Ngu tihi timwani ti Gilbert a nga ti maha? Ene a womba ti to: “Msana ko ni womba-womba nayo, ni txi khata ngu kumaha mkombelo ni ti lulamisela kasi ku ni ya sikota ku ti ñola ngako mwanana wangu a txi thuka a womba ati ti no mbi ni tsakisa. A ni ni ti ti emisete ku mdivalela. Ni gondile ti to kha na fanela kulwela tangu, kambe mthumo wangu i ti wo maha kudikha.” Ngu yihi wuyelo? Gilbert a womba tiya: “Nyamsi ni na ni kudikha ka mialakanyo, ngu konaha ka wuxaka wa wunene ni ku nawo ni votshe va ha mwayani kwangu.”18-19. Ngako hi di henyisanile ni vamwani ngu tihi a ti hi fanelako ku ti emisela kumaha? Ngu kutxani?
18 Se hi fanete kumaha txani ngako hi txi tumbula ti to hi henyisile mwanathu? Maha ti Jesu a nga womba i ku kumaha kudikha. Gela Jehovha mayelano ngu mhaka yoneyo, ni kuthemba ti to moya wakwe wo sawuleka wu na kuvhuna ti to u maha kurula. Ngako u txi maha toneto u na tsaka, ni ku u na ti kombisa ti to awe wa engisa Jesu.—Mat. 5:9.
19 Ha bonga ngutu a ku Jehovha a nga hi ninga mkongomiso wa lirando ngu kuthumisa “msungo wa dibanza” i ku Jesu Kristu. (Vaef. 5:23) Kufana ni mpostoli Pedro, Jakobe ni Johani hotshethu he ti emiseleni ku ‘mu engisa.’ (Mat. 17:5) Hi woni ti to hi nga maha txani kasi kumaha kudikha ni mwanathu awu hi nga henyisana nayo. Ngako hi txi maha toneto, hi na simama hi tsimbila ka nzila yo khwela ayi yi yisako wutomini ni ku hi na tshumela hi amukela makatekwa o tala konakuwa ni litsako lo mbi guma mbimo ayi yi tako.
NDANDO 130 Divalelanani
^ par. 5 Jesu a hi kuzeta ti to hi tsimbila ka nzila yo songa ayi yi yisako wutomini. Ni ku a tshumela a hi gela ti to hi fanete hi maha kudikha ni vanathu. Ngu sihi sikarato hi nga mananako naso mbimo yi hi zamako kumaha toneto Jesu a nga hi gela, ni ku hi nga si xulisa kutxani?
^ par. 7 Wona broxura yi yi ku: Tixamulo ta 10 wa siwotiso sa vafana ni mahorana, Txiwotiso 6: “Ni nga lambisa ku txani ngako va txi ni sinzisa kumaha to biha?” ni vhidhio ya sibhonekana so tsakisa ayi yi ku: Diga não à pressão dos colegas! ka www.pr418.com. (Bela ka ENSINOS BÍBLICOS > ADOLESCENTES.)
^ par. 8 Matina mamwani ma txitxilwe.
^ par. 56 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Ngako u txi zumba ka nzila yo “khwela” ayi yi nga bhiyelwa ngu milayo ya Txizimu, hi na vayilela tiphango to fana ni kuxalela sithombe sa vathu va simbwiri, wugango ni kulondisela tigondo to guleka ta mafu yawa.
^ par. 58 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Aku Jakobe a nga txi lwela kudikha a khizamile e namisa msungo wakwe makhambi o tala masoni ka Esawu.