GONDO 49
NDANDO 147 Hi thembisilwe wutomi wo mbi guma
Hi nga maha txani kasi kuhanya ngu ha ku si gumiko?
‘Wuhi ni wuhi a zivako mwanana e kholwa kwakwe a na mana wutomi wo mbi guma.’—JOH. 6:40.
TXIKONGOMELO TXA GONDO
Ngu wona makatekwa aya ma no manwa ngu vasawuleki ni va va tinvuta timwani ngu konaha ka digandelo da Jesu Kristu.
1. Vamwani va tipfisa kutxani ngu kuhanya ngu ha ku si gumiko?
VATHU vo tala va duketa kudya kwati ni ku txhukumisa mmidi kasiku veva ni dihanyo da dinene ni kuhanya ngu mbimo yo lapha. Hambi ka toneto vona kha va emela kuhanya ngu ha ku si gumiko. Vona va ti wona ti sikoteki toneto. Hambiketo, Jesu a wombile ti to ta koteka kuva ni “wutomi wo mbi guma,” nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Johani 3:16 ni 5:24.
2. Ngu tihi ti Johani kapitulo 6 yi ti wombako mayelano ni ku hanya ngu ha ku si gumiko? (Johani 6:39, 40)
2 Ditshiku dimwani, Jesu a mahile txidiwukiso txa mapawa ni sihaka e dyisa txitshungu txo tala. a Eto ti xamatisile, kambe ati a nga ti womba ka ditshiku adi di nga londeta ti xamatisile ngutu. Txitshungu txi londetete Jesu kala Kapernawume, hafuhi ni Linene la Galileya kheya atxi gete ti to ta koteka ku m’thu e wuswa e hanya ngu ha ku si gumiko. (Lera Johani 6:39, 40.) Pimisa ngu ti eto ti wombako tona ka maxaka ako ni vangana vako ava va nga fa. Ati Jesu a nga ti womba ti hi tsanisekisa ti to ava va nga fa va nga tshumela ve wuka ni ku awe ni maxaka ako ti nga koteka ku mi mana wutomi wo mbi guma. Kambe ati Jesu a nga ti womba ka Johani kapitulo 6 ti karatile ku vathu ve tipfisisa ni ku nyamsi ti nga txi karatela vathu vavangi. Ngu tihi ati Jesu a nga ti womba?
3. Ngu kuya Johani 6:51, ngu tihi ti Jesu a nga tiwomba mayelano ni nene?
3 Msana ka kuva Jesu adi dyisile txitshungu vona va pimisile ngu manna aya Jehovha a nga ninga Vaisrayeli txiwulani. Bhiblia yi dhana manna kota “dipawa dota ngu nzumani.” (Mas. 105:40; Joh. 6:31) Jesu a thumisile manna kasi kugondisa gondo ya lisima. Hambiku manna i ngadi txidiwukiso txota ngu ka Jehovha, ava va nga dya ngu kutsimbila ka mbimo va fite. (Joh. 6:49) Kambe kuhambana ni eto, Jesu a wombawombile ngu ngene kota “dipawa dota ngu nzumani,” “dipawa da Txizimu,” ni “dipawa da wutomi.” (Joh. 6:32, 33, 35) Jesu a kombisile kuhambana aku ku kuho ka manna ni nene ngu kuwomba tiya: “Ani ni dipawa di di hanyako di tako ngu nzumani. Awu a dyako dipawa diya a na hanya ngu ha ku si gumiko.” (Lera Johani 6:51.) Vajudha vale va jujekile msungo. Vona va si ti pfisisi ti to ngu kutxani Jesu adi wombile ti to i ti “dipawa” adi di tako ngu nzumani ni ku dipawa donedo i ti da tshuko kupinda di Jehovha a nga ninga Vaisrayeli. Jesu a wombile mhaka ya lisima ngutu ngu kuwomba ti to “Dipawa adi ni no mi ninga i nyama yangu.” A tilava kuwomba txani ngu toneto? Nda lisima kupfisisa xamulo, nguko yona yi na hi vhuna kupfisisa ti to ti kotekisa kutxani ku athu kumweko ni maxaka athu aya ma nga fa hi mana wutomi wo mbi guma. A hi pfisiseni mapswi a Jesu.
A TXI LAVA KUWOMBA TXANI JESU MBIMO YI A NGA TXI WOMBA-WOMBA NGU ‘DIPAWA ADI DI HANYAKO NI NYAMA YAKWE?’
4. Ngu kutxani vamwani va di jujekile msungu ngu mhaka ya ti Jesu a nga ti womba?
4 Vathu vo tala va dhukile mbimo yi Jesu a nga womba-womba ngu ‘kuningela nyama yakwe kasiku hanyisa vo tala.’ Vona va txi pimisa ti to i ti para vedya nyama yakwe ngu ditshuri. (Joh. 6:52) Kambe Jesu a tshumete e womba mhaka ayi yi nga va juja ngutu msungo, a txi khene: “Na mi gela ditshuri ni txi, hahanze ko mi dya nyama ya Mwanana wa m’thu ni kusela mnoha wakwe, anu kha mi nga ni wutomi.”—Joh. 6:53.
5. Ngu kutxani hi txi tsaniseka ti to Jesu a si lavi kuwomba ti to vathu va fanete kudya ni kusela mnoha wakwe ngu ditshuri?
5 Ka masiku a Nowa Jehovha a tsimbisile ti to kudyiwa mnoha. (Gen. 9:3,4) Jehovha a tshumete e tsimba Vaisrayeli kudya mnoha. Mmwani ni mmwani a di no dya mnoha ‘a ndi na dawa.’ (Levhi 7:27) Jesu a ti engisa mlayo. (Mat. 5:17-19) Ngu toneto ene asi na kukombela Vajudha ti to vedya nyama yakwe ni ku sela mnoha wakwe ngu ditshuri. Kambe, ngu kuwomba mhaka yoneyo ayi yi nga va juja msungo, Jesu a txi txhamusela ati ti ndino va vhuna ku ve “mana wutomi wo mbi guma.”—Joh. 6:54.
6. Hi ti zivisa kutxani ti to Jesu a txo womba ngu nzila yo fanekisela ka Johani 6:53?
6 Jesu a ti lava kuwomba txani? Kuwomba ditshuri Jesu a txi womba-womba ngu nzila yo fanekisela kufana ni mbimo yi a nga womba-womba ni wamsikati wa Musamariya a txi khene: “Kambe, awu a no sela mati aya ni no m’ninga kha na mbi pfa kambe ditora, nguko mati aya ni no m’ninga ma na maha txisima mndani kwakwe atxi txi vhelako kasi ku m’ninga wutomi wo mbi guma.” (Joh. 4:7, 14) b Jesu asi lavi kuwomba ti to wamsikati wule a ndi na sela mati se ngu txishuketi e hanya ngu ha ku si gumiko. Ngu ha kufanako Jesu asi lavi kuwomba ti to txitshungu atxi txi nga ti khe Kapernawume txi di na mana wutomi wo mbi guma ngu kudya nyama ni kusela mnoha wakwe ngu ditshuri.
DIKHAMBI DIMWANI DI JESU A NGA THUMISA MAWOMBAWOMBELO O FANA
7. Ngu tihi ti vathu va wombako mayelano ni ti Jesu a nga ti womba ka Johani 6:53?
7 Vathu va womba ti to mapswi ya Jesu a nga mathumisa ka Johani 6:53 a ti txhamusela ati vathu va fanelako ku timaha ka txilalelo txa Mkoma nguko a thumisile mapswi o fana. (Mat. 26:26-28) Vona va womba ti to votshe ava va manekako ka Txilalelo txa Mkoma va fanete kudya dipawa ni kusela vhinya. Ina toneto ditshuri? Nda lisima ngutu kuziva xamulo ya txiwotiso txiya nguko hamafuni kotshe vathu va tshangana dilembe ni dilembe kasi kupateka ka tximahakalo txiya txa lisima ngutu. A hi woneni ku hambana ka ti Jesu a ti nga womba ka Johani 6:53 ni ti a nga ti womba ka Txilalelo txa Mkoma.
8. Ngu kuhi kuhambana a ku ku kuho ka simahakalo siya sa simbidi? (Wona ni mifota.)
8 A hi woneni kuhambana ka kumbidi aku ku kuho. Ko khata, ngu hayi ni ku i ngu mbimo muni aha Jesu a nga womba mapswi aya ma ku ka Johani 6:53-56? Ene a wombile mapswi ayawa ngu dilembe da 32 ka nguva ya Kristu adi Galileya a txi gela Vajudha. Eto ti mahekile ku txi txhota dilembe kasiku e maha txilalelo txa Mkoma khe Jerusalema. Ka wumbidi, a txi gela va mani mapswi yawa? Ene a wombile mapswi yawa atxi gela vathu ava va nga ti bhisi ngu kudya i singa ngu kugonda ngu Jehovha ni mfumo wakwe. (Joh. 6:26) Kuwomba ditshuri, mbimo yi Jesu a nga txi womba timhaka ati vona va nga si ti pfisisi, ngu txikuluveta va to leka kukholwa kwakwe. Hambi vamwani va vagondiswa vakwe va emile kukholwa kwakwe. (Joh. 6:14, 36, 42, 60, 64, 66) Vathu vonevo va ti hambanile ni 11 wa vapostoli vo thembeka ava va nga gwita veva ni Jesu ka Txilalelo txa Mkoma ku di pindile dilembe ngu 33 ka nguva ya Kristu. Ka tximahakalo txile, 11 wa vapostoli vakwe va ti tiho hambiku va nga ti si ti pfisisi totshe ati a nga txi ti gondisa. Vona va txi kholwa ti to Jesu Mwanana wa Txizimu awu a nga txita ngu nzumani. (Mat. 16:16) Jesu a ndunduzete vagondiswa vakwe atxi: “Anu nganu mi nga timisela kumweko ni nani ka siduko sangu.” (Luka 22:28) Kuhambana koneko kukombisa ti to ka Johani 6:53 Jesu asi ngo txhamusela ati ti ndi no maheka ka txilalelo txa Mkoma. Kambe ku ni kumwani kuhambana.
Johani kapitulo 6 yi womba-womba mayelano ni ti Jesu a nga gela dibutho da vajudha khe Galileya (txibhabha). Ku di pindile dilembe, ene a wombawombile ni mtxawa wa wudotho wa vapostoli khe Jerusalema (txinene) (Wona paragrafu 8)
MAPSWI A JESU MA WOMBA TXANI KWAKO
9. Jesu a ti womba-womba ngu wuhi mtxawa ka Txilalelo txa Mkoma?
9 Ka Txilalelo txa Mkoma, Jesu a pindisile dipawa adi di nga singa ni mtshumbelo ka vapostoli vakwe ni ku va gela ti to di txi emela mmidi wakwe. Msana keto, a to va ninga vhinya ni ku a wombile to yona yi emela “mnoha wa txitumelelano.” (Marku 14:22-25; Luka 22:20; 1 Vak. 11:24) Ati a nga ti womba nda lisima ngutu. Ene awu dhani ti to txitumelelano txa txiphya nguko txitumelelano txi Jehovha a nga tximaha ni “nyumba ya Israyeli wa [moya],” mwendo ku avale va no ya fuma kumweko ni Jesu “ka Mfumo wa Txizimu.” (Vaheb. 8:6, 10; 9:15) Ka mbimo yile, vapostoli va si ti pfisisi totshe mayelano ni txitumelelano txonetxo, kambe ngu txikuluveta va ndi na sawulwa ngu moya wo sawuleka ve maha txienge txa txitumelelano txonetxo kumweko ni Jesu nzumani.—Joh. 14:2, 3.
10. Ngu kuhi kuhambana kumwani aku ku kuho ka ti Jesu a nga ti womba ka Txilalelo txa Mkoma ni ti a nga ti womba Galileya? (Wona ni mfota.)
10 Ati Jesu a nga ti womba ka txilalelo txa Mkoma ti thuma ka avale va dhanwako ku “mtxawa wa wudotho.” Vapostoli ava va ngadi kumweko ni Jesu ngu vona vo khata kusawulwa kasiku ve maha txienge txa mtxawa wuwa. (Luka 12:32) Ngu vona ava Jesu a nga va kombela ti to vedya dipawa kumweko ni kusela vhinya. Ava ni vona ngu kutsimbila ka mbimo va ndi no maha txienge txa mtxawa wuwa, va ndi na dya dipawa kumweko ni kusela vhinya ka txilalelo txa Mkoma. Ngu vona va ndi no amukela wukhalo nzumani kumweko ni Jesu. Se akuwa ngu hambana kumwani ku kuho ka Txilalelo txa Mkoma ni ti tinga maheka Galileya. Mapswi aya Jesu a nga ma womba ka txilalelo txa Mkoma ma thuma basi ka mtxawa wa wudotho. Kambe mapswi aya Jesu a nga ma womba ma thuma ka mtxawa wa tinvuta timwani.
Ava va dyako dipawa ni kusela vhinya va maha txienge txa mtxawa wa wudotho, kambe wuhi ni wuhi a nga kombisa likholo ka Jesu Kristu ni kumana wutomi wo mbi guma (Wona paragrafu 10)
11. Ngu tihi ti Jesu a nga ti womba Galileya a ti ti kombisako ti to a si wombawombi ngu mtxawa wa wudotho?
11 Mbimo yi Jesu a ngadi Galileya ngu dilembe da 32, wungi wa vathu ava Jesu a nga womba-womba navo va ti bhisi ngu kulava kudya. Kambe Jesu a va vhuni kupfisisa ti to ku ti ni tximaha txa lisima ngutu kupinda sakudya. Ene a wombawombile ngu txi txi ndi no va ninga wutomi wo mbi guma. Jesu avekile ni kuwomba ti to ava va nga fa va ndi na wuka ngu ditshiku do gwita ve hanya ngu ha ku si gumiko. Kuhambana ni Txilalelo txa Mkoma, ka Johani 6 Jesu asi wombawombi ngu makatekwa aya ma ndi no manwa ngu mtxawa wa wudotho. Kambe a wombawombile ngu makatekwa aya ma ndi no manwa ngu totshe tixaka ta vathu. Ati khene: “Awu a dyako dipawa diya a na hanya ngu ha ku si gumiko; . . . ngu ditshuri, dipawa di ni no mi ninga i nyama yangu kasi kuhanyisa vathu.”—Joh. 6:51. c
12. Ngu tihi ti ti lavekako kasi ku mana wutomi wo mbi guma?
12 Ina Jesu atxi lava kuwomba ti to votshe vathu va na mana wutomi wo mbi guma? Ahim-him. Ava va ndi no mana wutomi wo mbi guma ngu vale basi ‘va dyako dipawa diya’ mwendo ku va kombisako likholo ka Jesu. Wungi wa ava va tigelako ku Makristu va kholwa ti to va no hulukiswa ngako va txi kombisa likholo ka Jesu ni ku mthumela kota m’hulukisi wawe. (Joh. 6:29) Kambe ku ni to engeteleka ati tilavekako. Vathu va vangi khe Galileya kha va swela kholwa ka Jesu kambe ngu kutsimbila ka mbimo va emile ku mlondisa. Ngu kutxani?
13. Ngu tihi ti ti lavekako kasi kuva m’gondiswa wa Jesu?
13 Mtalo wa vathu va txi londisa Jesu nguko ene a txi va ninga asi va nga txi si lava. Vona va txi lava to Jesu eva hanyisa, eva ninga sakudya sa mahala ni kuwomba ti vona va nga txi lava kutipfa. Kambe ene a wombile ti to ku ni timwani ti ti nga txi laveka kasiku veva vagondiswa vakwe. Jesu a tivekile hakubasani ti to kha ta hamafuni kasiku ta ningela asi vathu va nga txi si lava, kambe a txi tela ku ta va gondisa, se vona ti txi lava ve ‘tshuketa’ kwakwe mwendo ku m’engisa.—Joh. 5:40; 6:44.
14. Ngu tihi ti hi fanelako ku ti maha kasiku hi wuyelwa ngu mmidi ni mnoha wa Jesu?
14 Jesu a gondisile ti to ngu kuningela mmidi wakwe ni mnoha wakwe ti ndi na koteka ti to vathu ve mana wutomi wo mbi guma. Kambe vona ti ndi na lava ve tumela ditshuri diya, ni kukombisa likholo ka dona. Likholo lonelo i ti la lisima ka Vajudha ni ku nda lisima kwathu nyamsi. (Joh. 6:40) Se ati Jesu a nga ti womba ka Johani 6:53, ti txhamusela ti to tilava hi kombisa likholo ka digandelo da Jesu kasi kumana wutomi wo mbi guma. Makatekwa oneyo ma nga manwa ngu vathu vo tala.—Vaef. 1:7.
15-16. Ngu tihi timhaka ta lisima ti hi ti gondako ka Johani kapitulo 6?
15 Didungula adi di manekako ka Johani kapitulo 6 nda lisima ngutu kwathu hotshethu. Ka dona hi gonda ti to Jesu wa va randa ngutu vathu. Khe Galileya a hanyisile valwati, e gondisa mayelano ni Mfumo wa Txizimu ni kuninga vathu sakudya. (Luka 9:11; Joh. 6:2, 11, 12) Kambe txa lisima ngutu, ava gondisile ti to ene “dipawa da wutomi.”—Joh. 6:35, 48.
16 Ditshuri ti to ava Jesu a nga va dhana ku khene “tinvuta timwani” kha va fanela kudya dipawa mwendo kusela vhinya ka Txilalelo txa Mkoma. (Joh. 10:16) Hambiketo, vona va wuyelwa ngu mmidi ni mnoha wa Jesu. Ngu nzila muni? Ngu kukombisa likholo ka digandelo da Jesu (Joh. 6:53) Ngu didhawa dimwani, avale vadyako dipawa ni kusela vhinya va kombisa ti to va maha txienge txa txitumelelano txa txiphya ni ku va ni themba yo fuma ka Mfumo wa nzumani. Ti singa ni mhaka ni ti to hi maha txienge txa vasawuleki mwendo txa tinvuta timwani, didungula adi di ku ka Johani kapitulo 6 da lisima ngutu kwathu hotshethu. Dona di hi gondisa ti to hotshethu hi fanete kuva ni likholo lo tsana ka digandelo da Jesu Kristu kasiku hi va ni wutomi wo mbi guma.
NDANDO 150 Lavani Txizimu mi na hulukiswa
a Johani 6:5-35 a xolisisilwe ka gondo ayi yi nga pinda.
b Mati ya Jesu a nga ma womba ma txhamusela malulamiselo a Jehovha wutomi wo mbi guma.
c Johani kapitulo 6 yi thumisa mapswi aya ma ku “i mani” mwendo “votshe avale va ku” ma txi kombetela ka vale va no mana wutomi wo mbi guma.—Joh. 6:35, 40, 47, 54, 56-58.
