Kudikha—Hi nga kumanisa kutxani?
DITIKONI muwa, hi zumba hi di jujekile msungo, ngu toneto ta karata kuva ni kudikha. Hambi hi txi thuka hi kumananyana, ku fana ni mwando. Bhiblia yi nga hi vhunisa kutxani ti to hi mana kudikha ka ditshuri ko mbi guma? Hi nga va vhunisa kutxani vamwani ti to ve va ni kudikha?
HI NGA MAHA TXANI?
Kasi ku hi mana kudikha ka ditshuri, ti lava hi tipfa hi vhikelekile. Ti lava hi va ni vangana va vanene, txa lisima ngutu hi fanete hi tshuketa ka Txizimu. Hi nga mahisa kutxani toneto?
Sirumo ni matshina a milayo ya Jehovha mbimo yotshe sa hi wuyelisa. Ngako hi txi si engisa, hi kombisa ti to ha mthemba Jehovha ni ku hi lava ku va ni kudikha nayo. (Jeremiya 17:7, 8; Jakobe 2:22, 23) Jehovha nene a na tshuketa hafuhi kwathu e hi ninga kudikha ka mialakanyo. Isaya 32:17 yi khene: “Se simaho sa kululama si na va kudikha, ni mthumo wa kululama wu na va kuzumbiseka ni kutsana ko mbi guma.” Hi txi engisa Jehovha ngu kutitsakela, hi nga mana kudikha ka ditshuri.—Isaya 48:18, 19.
Jehovha a hi ningile moya wo sawuleka ti to hi kota ku va ni kudikha ko mbi guma.—Mithumo 9:31.
HI VHUNWA NGU MOYA WA TXIZIMU
Mpostoli Paulo a wombile ti to kudikha wumwani wa “mihando ya Moya.” (Vagalatiya 5:22, 23) Se aku moya wa Txizimu wu vangako kudikha, hi txi lava ku va ni kudikha, hi fanete hi tumela kutsimbitiswa ngu wona. Hi nga mahisa kutxani?
Txo khata, ti lava hi lera Dipswi da Txizimu ditshiku ni ditshiku. (Masalmo 1:2, 3) Se hi txi alakanyisisa ngutu ngu ti hi nga lera, moya wa Txizimu wu na hi vhuna kupfisisa mawonelo a Jehovha ka timhaka to hamba-hambana. Ngu txikombiso, hi gonda ti to Jehovha a kuxayisisa kutxani kudikha ni ku ngu kutxani i di ka lisima kwakwe. Ngako hi txi thumisa ati hi ti gondako mu ka Bhiblia, hi na va ni kudikha ka hombe ka wutomi wathu.—Mavingu 3:1, 2.
Txa wumbidi, hi fanete hi kombela moya wo sawuleka. (Luka 11:13) Jehovha a thembisa ava va kombelako txivhuno kwakwe a txi khene: “Kurula ka Txizimu, ku pindako wotshe wuzivi, ku na veketa timbilu tanu ni mialakanyo yanu ngu Kristu Jesu.” (Vafilipiya 4:6, 7) Ngako hi txi zumba hafuhi ni Jehovha ni ku mthemba, a na hi ninga kudikha ka ditshuri ka mialakanyo.—Varoma 15:13.
Bhiblia yi vhuni vathu ti to ve txitxa wutomi wawe, se konkuwa va ni kudikha ni Jehovha, kudikha ka mialakanyo, ni kudikha ni vamwani. Va txitxile ngu nzila yihi?
VAMWANI VA KUMANISILE KUTXANI KUDIKHA
Na va si se gonda ditshuri, vanathu vamwani va ti ni txihenyisani ni kudhunda mazunga. Kambe va ti karatile ti to ve txitxa, se konkuwa va ni wunene, va timisela ni kuva ni kudikha ni vamwani. * (Wona txhamuselo ya hahatshi.) (Mavingu 29:22) Wona ti to mwanathu David ni mmwani wa txisikati wu a dhanwako ku i Rachel va wu txitxisile kutxani wuthu wawe.
Na a si se gonda ditshuri, David a ti dhunda ku dhungela vamwani ni kubhongela va mwayani kwakwe. Kambe a ti woni ti to a fanete e txitxa. A ku manisile kutxani kudikha? A khene: “Ni khatile kuthumisa matshina a milayo ya Bhiblia ka wutomi wangu, se ni mani wuyelo yo xoniphana ni mwaya wangu.”
Rachel a ti moxilwe ngu wukhalo wu a nga kulela ka wona. A khene: “Hambi konkuwa ni lwisana ni kuzumba ni di henyile nguko aha ni nga kulela kona, va ti ni txihenyisani.” Rachel a vhunwi ngu txani? A khene: “Ni khongete ka Jehovha ngu kuwuyeletela.”
David ni Rachel o va sikombiso sa simbidi basi sa vathu va konkuwa va ku ni kudikha nguko va nga thumisa matshina a milayo ya Bhiblia ni kuthemba moya wo sawuleka. Hambiku vathu vo tala va zumbako va di henyile, athu hi nga va ni kudikha ka mialakanyo. Eto ti na maha ti to ti hi hehukela ku va ni kudikha ni va mwayani kwathu ni vanathu dibanzani. Jehovha a tshumela e hi gela ku hi “hanya ngu kuthutha ni votshe vathu.” (Varoma 12:18) Ina toneto ditshuri? Ngu kutxani hi di fanete kulwela ku va ni kudikha ni vamwani?
LWELA KU VA NI KUDIKHA NI VAMWANI
Hi di thembweni ka moya, hi txhumayela mahungu a kudikha mayelano ni Mfumo wa Txizimu. (Isaya 9:6, 7; Matewu 24:14) Vo tala va ma tsakela ve tshumela ve ma amukela. Toneto ti maha ti to va si ngadi ve karateka ngu ti ti humelelako ha mafuni. Konkuwa va ni themba yo tsana ya mbimo yi yi tako, ni ku eto ti va maha ve “lava kudikha.”—Masalmo 34:14.
Kambe hi nga votshe va tekelako kutumela madungula athu. (Johani 3:19) Ku singa ni mhaka ni ti to vathu va tumela mwendo ahim-him, Txizimu txa hi ninga moya wa txona. Wona wu hi vhuna ti to hi va ni kudikha ni txixonipho mbimo yi hi txhumayelako. Ngu nzila yoneyo, hi londisela txialakanyiso txiya txa Jesu: “Ngako mi txi wulela nyumbani, yi loseni. Ngako nyumba yi di ni fanelo, kudikha kwanu ku na zumba ka yona, aniko ngako yi singa ni fanelo, kudikha kwanu ku na tshumelele kwanu.” (Matewu 10:11-13) Ngako hi txi va ni mawonelo onewo, hi nga simama hi va ni kudikha ku singa ni mhaka ni ti vamwani va wombako mwendo va mahako. Ni ku hi na mbi divala ti to mbimo yimwani ti nga maha ve tsakela.
Hi tshumela hi sakulela kudikha ngu ku va ni txixonipho ngako hi txi womba-womba ni wukoma, hambi i di ti to va lwisana ni mthumo wathu. Ngu txikombiso, ka ditiko dimwani da África, wukoma wu ti lambisa kuakwa ka Tinyumba ta Mfumo. Vanathu va ti ti ziva ti to va fanete kululamisa mhaka yiya ngu kudikha. Vanathu va rumete mwanathu wu a nga khala kuthuma kota murumiwa ka ditiko da África ti to e ya womba-womba ni Muemeli wa ditiko dile dhoropani ka Londres, Inglaterra ti to e ya mu txhamusela ku mthumo wa Tifakazi ta Jehovha mbwa kudikha.
Mwanathu a ti khene: “Mbimo yi ni nga hoka ha ko amukelwa kona, ni woni ti to wule a nga ti thuma a ti lumba txigava tximwani atxi ni nga ti gondile lidimi la kona. Ni mlosile ngu lidimi lakwe. Ngu kuxamala a to khene: ‘U ta lava txani?’ Ngu txixonipho ni mu gete ti to ni lava ku ta womba-womba ni embaixador. A mu fonete, e huma eta e ni losa ngu lidimi la koneho. Msana keto, a ni engisete ni txi txhamusela nzila yi mithumo ya Tifakazi i ku ya kudikha ngu yona.”
Msana ko va embaixador a di pfite ati mwanathu a nga txhamusela, a wu pfisisile kwati mthumo wathu, ni ku ene a lekile kuhenyela Tifakazi. Msana ka mbimo, wukoma wu txitxile txisungo txa wona se wu tumelela Tifakazi ta Jehovha ti aka Tinyumba ta Mfumo. Vanathu va ti tsakile! Ti ha kubasani, ngako hi txi ñola vamwani ngu txixonipho, hi sakulela kudikha.
HANYA NGU KUDIKHA KALA KU PINDUKA
Nyamsi, vathu va Jehovha va tidila ngu paradhise ya moya ngako va m’khozelako ngu kudikha. Hotshethu hi nga engetela kudikha ngu kuzama ku va ni kudikha ka wutomi wathu. Hi txi maha toneto, hi nga tsaniseka ti to Jehovha wa tsaka ngu ngathu. Se ka mafu a maphya, a na ta hi ninga kudikha ko mbi guma.—2 Pedro 3:13, 14.
^ par. 13 Ka mlongoloko wuwa wa mihando ya moya, hi na bhula ngu wunene ka msungo wumwani.