Gondo 19
U nga tumeleli txilo txi kutsivela kuva mlondeteli wa Kristu
“Avale va randako mlayo wako va hanya ngu kudikha ka hombe, kuwalo txilo txi va khuvekisako.”—MAS. 119:165.
NDANDO 122 Zumbani mi di tsani, mi si xulwi ngu txilo
ATI HI NO TI GONDA *
1-2. Ngu tihi ati m’bhali mmwani a nga ti womba? Hi na bhula ngu txani ka gondo yiya?
NYAMSI timiliyoni ta vathu ti womba ti to ta kholwa ka Jesu, kambe vona kha va kholwi ka tigondo takwe. (2 Tim. 4:3, 4) M’bhali mmwani a ti nga womba tiya: “I di ti to Nyamsi ko va ni m’thu mmwani wo fana ni Jesu, awu a ndi no womba ni kumaha totshe ati Jesu a nga maha, ina hi ndi na mu lamba kufana ni ti ti nga maheka 2.000 wa malembe aya ma nga pinda? Xamulo yi ndi nava ina hi ndi na mu lamba.”
2 Vathu vo tala ka timbimo ta Makristu o khata, va pfite Jesu a txi gondisa ni ku mu wona a txi maha sidiwukiso hambi keto kha va kombisa likholo kwakwe. Ngu kutxani? Ka gondo ayi yi nga pinda hi woni muni wa sivangelo asi si nga maha vathu ve khuvekiswa ngu ti Jesu a nga ti womba ni ku timaha. Konkuwa he bhule ngu sivangelo simwani sa mune. Mbimo yi hi si xolisisako hi na wona ti to ngu kutxani vathu nyamsi va txi kaneta valondeteli va Jesu ni ku hi nga maha txani ti to hi si khuvekiswi.
1) JESU A SI NA TXISAWU-SAWU
3. Ngu tihi ati Jesu a nga ti ti maha ti nga khuvekisa vamwani?
3 Mbimo yi a nga ti ha mafuni, Jesu a ti maha wungana ni vathu va tixaka totshe. Ene a txi susula ni vo ganya ni vakoma kambe a ti heta mbimo yo tala ni sisiwana ni va vo xaniseka. I si nga eto dwe, ene a ti kombisa wumbilu ka vale va nga ti wonwa kota “vaonhi.” Ava va nga ti ti gela ku mbo lulama va ti khuvekiswa ngu ti Jesu a nga ti ti maha. Vona va wotisile tiya vagondiswa Luka 5:29-32.
va Jesu: “Ngu kutxani mi txi dya ni kusela ni vakhupisi ni vaonhi, kani?” Jesu a to va xamula a txi khene: “Ava va hanyako kha va lavi ñanga, kambe yi lawa ngu va va lwalako. Ani kha na tela kuta dhana ava vo lulama, aniko ni tete kuta dhana vaonhi kuhundulukani.”—4. Ngu kuya ngu mprofeti Isaya ngu tihi ati Vajudha va nga ti fanete ku ti rinzela ngu Mesiya?
4 Mibhalo yi womba txani? A si se ta Mesiya mprofeti Isaya a wombile ti to ene a si na ku ta amukelwa ngu ditiko. Wuprofeti wu womba tiya: “A ti ti txhipiswa, kambe i ti ti wo nyenywa ngutu hagari ka vathu . . . awule vathu va nga txi ti fenengeta tikhohe, ati ti txhipiswa, kambe kha ha khatala ngu tona ni ka kudotho.” (Isaya 53:3) Mesiya a ndi na vayilelwa ngu “vathu” se Majudha a timbimo ta Makristu o khata ma ti fanete me tiziva ti to Jesu a ndi na vayilelwa.
5. Vathu vo tala va va wonisa kutxani valondeteli va Jesu nyamsi?
5 Ina atiya ta maheka nyamsi? Ina. Kutala ka vathangeli va amukela ka titxhetxhe tawe vathu va nduma, vo ganya ni ava va wonwako i di vo ziva ngu kuya ngu mawonelo a ditiko diya. Vathangeli vonevo va maha toneto hambiku vathu va kona vonevo ava va amukelako va si hanyiko ngu milawu ya Txizimu. Vona va tshumela ve txhipisa Tifakazi ta Jehovha ati ti ku ni mahanyelo o basa nguko tona kha ti wonwi i di to guleka ngu kuya ngu ditiko diya. Nga ha Paulo a nga womba ngu kona Txizimu txi sawute vathu ava va “ku ambi nyawula ha ditikoni.” (1 Vak. 1:26-29) Hambi keto ka Jehovha, otshe malanda akwe nga lisima.
6. Ngu tihi ati Jesu a nga womba ka Matewu 11:25, 26? Hi gonda txani?
6 Hi nga maha txani ti to hi si khuvekiswi? (Lera Matewu 11:25, 26.) U nga londisele sibwabwata sa vathu mayelano ni Tifakazi ta Jehovha. Tsaniseka ti to Jehovha a thumisa vathu vo tiveka hahatshi ti to ve maha kuranda kwakwe. (Mas. 138:6) Tshumela u alakanyisisa ngu ti Jehovha a nga timaha ngu kuthumisa vathu ava va txhipiswako ngu ditiko.
2) JESU A KANETILE TIGONDO TA MAKUHU
7. Ngu kutxani Jesu a di wombile ti to Vafarisi mbakanganyisi? Vona va mahile txani?
7 Ngu txibindi Jesu a kawukile vathangeli vale va wukhongeli va nga ti ni wukanganyisi ka timbimo takwe. Ngu txikombiso, ene a kanetile Vafarisi vale ava va kanganyisi ava va nga ti karateka ngutu ngu kusamba mawoko awe kupinda kukhatalela vaveleki vakwe. (Mat. 15:1-11) Vagondiswa va Jesu ti nga maha va di xamatisilwe ngu mapswi akwe. Phela vona va mu wotisile tiya: “Ina wa ti ziva ti to Vafarisi va khuvekile, ngako va di engisile dipswi diya dako kani?” Jesu a to va xamula a txi khene: “Sotshe so phawa, asiya si nga mbi phawa ngu Tate wangu wa nzumani, si na dulwa. Va lekeni! Mabhofu ma thangelelako mabhofu-kulowe; se ngako dibhofu di txi ñoleta lisole dimwani dibhofu, votshe va na wela diphalani ngu wumbidi wawe.” (Mat. 15:12-14) Hambi ku vathangeli va wukhongeli va nga henyela Jesu ngu mhaka ya ti a nga ti ti wombile, eto kha ta maha Jesu e leka kuwomba ditshuri.
8. Jesu a ti kombisisile kutxani ti to hi nga wotshe wukhongeli wu amukelekako ka Txizimu?
8 Jesu a si emi ni tigondo ta wukhongeli wa makuhu. Ene kha womba ti to wotshe wukhongeli wa amukeleka ka Txizimu. Kambe a wombile ti to vathu vo tala va ndina maneka va txi tsimbila ka nzila yo anama ayi yi yisako kulovani, ni ku mbadotho ava va manekako ka nzila yo kwhela ayi yi yisako wutomini. (Mat. 7:13, 14) Ene a ti vekile hakubasani ti to vamwani ava va wonekako nga va thumela Txizimu, ngu ditshuri kha va txi thumeli. Ene a hi txharihisile atxi: “Ti woneleni ka vaprofeti va makuhu, va tako kwanu va di ambate madhowo a tinvuta, kasi timbiluni kwawe ma xolwa ma vhandamulako. Mi na va ziva ngu mihando yawe.”—Mat. 7:15-20.
9. Ngu tihi tigondo ta makuhu ati Jesu a nga ti kaneta?
9 Mibhalo yi womba txani? Bhiblia yi profetile ti to Mesiya a ndi na hiseka ngu kupandisekela nyumba ya Jehovha. (Mas. 69:9; Joh. 2:14-17) Kuhiseka koneko ku susumetete Jesu e tiveka hakubasani ti to ati vathangeli va wukhongeli va ti wombako i ti makuhu. Ngu txikombiso, Vafarisi va txi kholwa ti to ngako m’thu a txi fa moya wakwe wa simama wu hanya. Kambe Jesu a fananisile kufa ni kuotela. (Joh. 11:11) Vasadhusi va si kholwi ka kuwuswa ka vafi.Kambe Jesu a wusile mngana wakwe Lazaro. (Joh. 11:43, 44; Mith. 23:8) Vafarisi va txi kholwa ti to totshe ati ti humelelako m’thu ngu ti a nga bhalelwa tona ngu Txizimu. Kambe Jesu a wombile ti to m’thu a nga sawula kuthumela Txizimu mwendo nem.—Mat. 11:28.
10. Ngu kutxani vathu va txi khuvekiswa ngu tigondo tathu?
10 Ina atiya ta maheka nyamsi? Ina. Vathu vo tala va khuvekiswa ngu tigondo ati hi ti gondisako ti nga seketelwa mu ka Bhiblia ati ti kanetako tigondo ta makuhu. Vasadhusi va gondisa vathu ti to Txizimu txa hisa vathu nzumani. Vona va thumisa tigondo toneto ta makuhu kasi kufuma vathu. Athu kota vathu va Jehovha hi khozelako Txizimu txa lirando se ha kaneta tigondo toneto. Vafundisi va tshumela ve gondisa ti to moya wa m’thu kha wu fi. Athu ha kaneta tigondo toneto ta makuhu ati ti mahako ti to kuwuswa ka vafi kumaneka ku si nga ni mthumo. I si nga eto dwe, vathu va kholwa ti to totshe ati ti mahekako ka vathu va to bhalelwa tona ngu Txizimu. Kambe athu hi gondisa ti to m’thu a ni lungelo yo sawula ati a ti lavako ni ku a nga sawula kuthumela Txizimu. Se vathangeli va wukhongeli va maha txani ngu tona? Vona va hi henyela ngutu!
11. Ngu kuya ngu mapswi a Jesu aya ma ku ka Johani 8:45-47, ngu tihi ati Txizimu txi ti lavako ka vathu va txona?
Johani 8:45-47.) Kuhambana ni Sathani Dhiyabhulosi athu hi lava kusimama ditshurini. Kha hi lavi kulandula likholo lathu. (Joh. 8:44) Txizimu txi lava ti to vathu va txona ve ‘venga to biha’ se ve “namarela ka ti i ku tatinene” nga ha Jesu a nga maha ngu kona.—Var. 12:9; Vaheb. 1:9.
11 Hi nga maha txani ti to hi si khuvekiswi? Ngako hi txi randa ditshuri hi fanete kutumela milayo ya Txizimu. (Lera3) JESU A TI XANISWA
12. Ngu kutxani nzila ayi Jesu a nga fa ngu yona yi di khuvekisile vamwani?
12 Ngu tihi timwani ti nga maha vathu ve khuvekiswa ka timbimo ta Jesu? Paulo a wombile tiya: “Athu hi txhumayela timhaka ta Kristu, awu a nga bethelwa ha txihambanoni, awu i ku txikhuvekiso ka Vajudha.” (1 Vak. 1:23) Ngu kutxani vathu vo tala va nga ti karateka ngu nzila ayi Jesu a nga fa ngu yona? Nguko kwawe nzila yi Jesu a nga fa ngu yona ka phande ya xanisa ti txi woneka nga i ti kova txigevenga mwendo txionhi hayi kuva Mesiya.—Dhewut. 21:22, 23.
13. Ngu tihi ati ava va nga khuvekiswa ngu kuxaniswa ka Jesu va nga mbi lava ku ti pfisisa?
13 Vajudha vamwani ava va nga khuvekiswa ngu kuxaniswa ka Jesu, kha va lava kupfisisa ti to ene a si na mnando ni ku a ti ko lumbetwa. Ava va nga thangela ko xuxisa Jesu va si khatali ngu ngene. Vathangeli va va xuxisi kha va khata ngu kuxolisisa mhaka ni ku va xuxile mahungu va si londiseli mlayo. (Luka 22:54; Joh. 18:24) Hahanze ko khata ngu kukhalahatsha ve pfisisa mhaka kasi kuwona ti to ina Jesu a ti ni mnando mwendo ahim-him, vaxuxisi vale va to “lava wufakazi wa makuhu ha mmidini ka Jesu kasi ku e mana kudawa.” Mbimo yi eto ti nga tandeka, Mphaxeli wa hombe a zamile kumaha Jesu e ti zweta a pune. Atiya ti txi lwisana ni mlayo wa maxuxelo a mbimo yoneyo. (Mat. 26:59; Marku 14:55-64) Mbimo yi Jesu a nga wuswa ka vakufa vaxuxisi vale va “dihete male ya yingi ngutu” masotxhwa a Varoma aya ma nga txi wonelela dithitha dakwe kasi ku ve hangalasa makuhu a ti to ngu kutxani dithitha da Jesu i nga ti diphanga.—Mat. 28:11-15.
14. Ngu tihi ati Mibhalo yi nga ti profeta mayelano ni kufa ka Mesiya?
14 Mibhalo yi womba txani? Ditshuri ti to Vajudha vo tala ka timbimo ta Jesu va sa rinzela ti to Mesiya e fa. Kambe wona ati Mibhalo yi nga ti profeta: “A tshakunutile muhefemulo wakwe kufani, se e balwa kumweko ni sindaka-milayo; aniko ene a ti rwekile sionho sa vo tala, kambe a kombelete sindaka-milayo.” (Isaya 53:12) Se vajudha va si na txivangelo txo khuvekiswa ngu nzila yi Jesu a nga fa ngu yona.
15. Ngu tihi ati Tifakazi ta Jehovha ti lumbetwako?
15 Ina atiya ta maheka nyamsi? Ina. Jesu a lumbetilwe makuhu ni ku Tifakazi ta Jehovha ta lumbetwa makuhu ni kuñolwa ngu nzila ya tshofu. He wone sikombiso so kari. Ka ditiko da Estados Unidos ka malembe a ma 1930 kala ma 1940 vanathu va txi yiswa ngutu matribhunali kasi kulwela mkhululeko wo khozela Txizimu. Vaxuxisi vamwani va txi thumisana kumweko kasi ku hi wukela. Khe Canadá ka didhoropa da Quebec, titxhetxhe ni wukoma ti txi thumisana kasi kuwukela mthumo wathu. Vahuweleli vo tala va khotetwe jele ngu kona ha kona ha ko txhumayela vaakelani vawe ngu Mfumo wa Txizimu. Khe Alemanhã wukoma wa Vanazi, wu dayetete vanathu vo thembeka. Ka malembe o tala khe Rússia va lumbetilwe ni ku khotelwa ngu kona ha ko bhulela vathu ta Bhiblia, wukoma wa Rússia wu wona toneto i di kugondisa vathu ni ku va sinzisa kumaha ati ti si nga ku ha mlayoni. Hambi Bhiblia ya Tradução do Novo Mundo ya Txirusu ni yona kha yi tumetiswi nguko yi wonwa yi si nga ha mlayoni nguko yona ya thumisa ditina da Jehovha.
16. Nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka 1 Johani 4:1, ngu kutxani hi sa fanela kutimetwa ngu sitoriya sa makuhu mayelano ni vathu va Jehovha?
16 Hi nga maha txani ti to hi si khuvekiswi? Gonda dotshe ditshuri. Ka gondo ya mmangoni, Jesu a txharihisile valondeteli vakwe ti to vathu vamwani va ndi na ‘hi hembela ve hi lumbeta makuhu.’ (Mat. 5:11) Ditshina da makuhu oneyo i Sathani. Ene a thumisa vakaneti ti to ve hangalasa makuhu mayelano ni votshe avale va randako ditshuri. (Mtu. 12:9, 10) Athu hi fanete kulamba makuhu oneyo a vakaneti. Kha ha fanela kutumelela ti to makuhu oneyo me hi dhukisela mwendo me holisa likholo lathu.—Lera 1 Johani 4:1.
4) JESU VA MU LANDUTE NI KU M’LEKA
17. Ngu tihi ti nga maheka ka wusiku awu Jesu a ndi no fa ngu wona ati ti nga vako ti di khuvekisile vathu vamwani?
17 Na Jesu a si se fa, mmweyo wa vapostoli vakwe va 12 a mu landute. Mpostoli mmwani wa Jesu a mu lambile sikhati siraru ni ku votshe vapostoli vakwe va mu lekile ka wusiku wu a nga fa ngu wona. (Mat. 26:14-16, 47, 56, 75) Atiya kha ta xamalisa Jesu. Ene a ti profetile ti to atiya ti ndi na maheka. (Joh. 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) Mbimo yi vathu va nga wona tiya ti nga maha va di khuvekisilwe ve pimisa tiya: ‘Aku hambi vapostoli vakwe va nga m’leka ina ani ni nga tikota kuva mlondeteli wakwe!’
18. Ngu wuhi wuprofeti awu wu nga hetiseka mbimo yi Jesu a nga ti hafuhi ni kufa?
18 Mibhalo yi womba txani? Ku txi ngadi kutxhota mbimo yo lapha Jehovha a wombile ti to Mesiya a ndina xaviswa ngu magumi mararu a male ya silivhela. (Zak. 11:12, 13) Awu a ndi no mu ningela a ndi nava mmweyo wa vangana vakwe. (Mas. 41:9) Mprofeti Zakariya a bhate tiya: “Peka m’dyisi, se ti na hangalaka tinvuta.” (Zak. 13:7) Hahanze ko khuvekiswa ngu ti ti nga maheka, vathu va timbilu ta tinene va tsanisilwe ngu kuwona kuhetiseka ka wuprofeti mayelano ni Jesu.
19. Ngu tihi ati vathu va timbilu ta tinene va ti zivako?
19 Ina atiya ta maheka nyamsi? Ina. Ka timbimo ta ngweno vanathu vamwani va zivako ngutu va lekile ditshuri, ve va vaapostata ni ku va zama kundindela vamwani. Vona va womba-womba kubiha ni kuwomba-womba makuhu mayelano ni Tifakazi ta Jehovha ngu kuthumisa TV ni Internet. Kambe ava va timbilu ta tinene kha va khuvekiswi. Kuhambana nito vona va tiziva ti to eto ti ndi na maheka.—Mat. 24:24; 2 Pedro 2:18-22.
20. Hi nga maha txani ti to hi vayilela kukhuvekiswa ngu ava va nga leka ditshuri? (2 Timoti 4:4, 5)
20 Hi nga maha txani ti to hi si khuvekiswi? Hi fanete kusimama hi va ni likholo lo tsana ngu kusimama hi khongela ni kuzumba hi di bhisi ka mthumo awu Jehovha a nga hi ninga ti to hi wu maha. (Lera 2 Timoti 4:4, 5.) Ngako hi txi kombisa likholo hi na mbi jujeka ngako vathu va txi womba-womba kubiha ngu ngathu. (Isaya 28:16) Lirando lathu ngu Jehovha, Bhiblia ni ngu vanathu li na hi vhuna ku hi vayilela kukhuvekiswa ngu ava va nga leka ditshuri.
21. Hambiku vathu vo tala nyamsi va lambako ditshuri athu hi nga tsaniseka ka to txani?
21 Ka timbimo ta Makristu o khata vathu vo tala va khuvekisilwe ni ku va lambile Jesu. Hambi keto ku ni vo tala ava va nga mtumela. Ka vona kupatekile mmweyo wa txiro txa dibanza da wuxuxisi wa Vajudha hambi ni “dibutho da hombe da vaphaxeli.” (Mith. 6:7; Mat. 27:57-60; Marku 15:43) Kufana ni nyamsi, timiliyoni ta vathu kha ti khuvekiswi. Ngu kutxani? Nguko vona va ziva ni kuranda ditshuri da mu ka Bhiblia. Bhiblia yi womba tiya: “Avale va randako mlayo wako va hanya ngu kudikha ka hombe, kuwalo txilo txi va khuvekisako.”—Mas. 119:165.
NDANDO 124 Kuthembeka
^ par. 5 Ka gondo ayi yi nga pinda hi bhute ngu sivangelo asi si nga maha vathu ve leka kulondeta Jesu ka mbimo yile yi nga pinda. I ku asi si mahako vathu ve leka kulondeta Jesu nyamsi. Ka gondo yiya hi na bhula ngu sivangelo simwani sa mune. Hi na tshumela hi wona ti to ngu kutxani vathu va timbilu ta tinene ava va randako Jehovha va sa fanela kuleka sivangelo soneso si va khuvekisa.
^ par. 60 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Jesu a txi dya kumweko ni Matewu ni vamwani vakhupisi.
^ par. 62 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Jesu a txi hinga vaxavisi dithepeleni.
^ par. 64 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Jesu a txi rwekwa phande ya xanisa.
^ par. 66 TITXHAMUSELO TA MIFOTA: Judha a txi landula Jesu ngu bheju.