1-2. Ngu ku ya ngu 1 Pedro 4:7, 8, nji txani txi no hi vhuna kuwonisana ni timbimo to karata?

NGAKO hi tshuketelako magwito ka “masiku a kugwitisa,” hi nga manana ni sikarato sa hombe. (2 Tim. 3:1) Ngu txikombiso, ka ditiko dimwani da wulenge ka África, ku ve ni kulwisana ka hombe msana ka mavhoto. Vanathu ti txi va karatela nguko ka makhalo otshe ku ti pinda 6 wa mitxima vathu va txi lwisana. Nji txani txi nga va vhuna kuwonisana ni txikarato txonetxo? Vamwani va ti barama mitini ka vanathu ka makhalo ya ku si ngako ni yimbi. Mwanathu mmwani a ti khene: “Ka txiemo txiya, ti ni tsakisile ngutu ku va hagari ka vanathu. Ti txi hehuka kutsaniselana.”

² Mbimo yi ‘xanisa ya hombe’ yi no hoka, hi na ti tsakela ku va ni vanathu ava va hi randako. (Mtu. 7:14) Ngu toneto, nda txikuluveta kuaka wuxaka wo tsana konkuwa. (Lera 1 Pedro 4:7, 8.) Ku ni to tala ati hi nga ti gondako ka ti ti nga humelela Jeremiya awu vangana vakwe va nga mu hulukisa ngu mbimo ayi ditiko da Jerusalema di nga ti hafuhi ni kuloviswa. * Hi nga mu etetelisa kutxani Jeremiya?

3. a) Ngu txihi txivangelo txi txi nga vako txi di mahile to Jeremiya e va nyatxokhe? b) Ngu tihi a ti Jeremiya a nga phofulela mabhalani wakwe Bharuke? Ni ku kuve ni wuyelo yihi?

³ Jeremiya a hanyile hagari ka vathu va va nga si thembeki ka Jehovha, kupata ni vaakelani ni maxaka mamwani a didhoropani ka Anatoti, amu a nga velekelwa kona. (Jer. 11:21; 12:6) Hambi keto, Jeremiya kha ti maha nyatxokhe. Ene a phofute matipfelo akwe ka mabhalani wakwe wo thembeka Bharuke ni ku a ma bhate ti to nathu hi ma ziva. (Jer. 8:21; 9:1; 20:14-18; 45:1) Aku Bharuke a nga bhala totshe ti ti nga humelela Jeremiya, ti nga maha va di gondile kudhundana ni kuxoniphana.—Jer. 20:1, 2; 26:7-11.

4. Ngu tihi ti Jehovha a nga ruma Jeremiya ku e ti maha? Ngu kutxani txiavelo txonetxo txi di tsanisile wungana wa Jeremiya ni Bharuke?

⁴ Kudingana malembe o tala, Jeremiya a zivisile Vaisrayeli mayelano ni ti ti ndi no humelela Jerusalema. (Jer. 25:3) Jehovha a ningile vathu mkhanjo wo ve tisola ngu kuruma Jeremiya ti to e bhala wulamuli Wakwe mu ka dibhuku. (Jer. 36:1-4) Aku Jeremiya a nga thuma kumweko ni Bharuke ka mthumo awu ti nga mahako wu di hetile mitximanyana, kha ti kana-kanisi ti to va ve ni mabhulo ya ma nga tsanisa ngutu likholo lawe.

5. Bharuke a ti kombisisile kutxani to ene mngana wamnene wa Jeremiya?

⁵ Mbimo yi dibhuku di nga guma kubhalwa, Jeremiya ti lavile e themba mngana wakwe Bharuke ti to a na gela vathu ati ti nga bhalwa. (Jer. 36:5, 6) Ngu txibindi, Bharuke a hetisisile txiavelo txonetxo hambiku txi nga ti ni phango. Ina wa yi alakanya nzila yi Jeremiya a nga ti pfa ngu yona mbimo yi Bharuke a nga tsula dithepeleni e ya gondela vathu dibhuku? (Jer. 36:8-10) Vathangeli va Judha va ti pfite ati Jeremiya a nga ti ti mahile, se vona va mu rumile ti to e lera dibhuku ngu dipswi do guleka! (Jer. 36:14, 15) Vathangeli vonevo va woni i di tshuku kugela Mkoma  Jehoyakimu ati Jeremiya a nga womba. Se va gete Bharuke va txi khona: “Tsula u txi ya sisala, awe ni Jeremiya; mi nga geleni hambi m’thu aha mi no va kona.” (Jer. 36:16-19) Etxo i ti txialakanyiso txa txinene!

6. Jeremiya ni Bharuke va mahile txani mbimo yi va nga kanetwa?

⁶ Mkoma Jehoyakimu a henyile ngutu mbimo yi a nga pfa ati ti nga ti bhatwe ngu Jeremiya ha koza e hisa dibhuku e gwita e rumela ku Jeremiya ni Bharuke ve ñolwa. Hambi keto Jeremiya kha thava. Ene a to teka dibhuku dimwani e ninga Bharuke e tshumela e mu geletela madungula a Jehovha. Se Bharuke a to bhala “totshe timhaka ti ti nga ti ka dibhuku do khata, adi di nga hiswa ngu Jehoyakimu mfumeli wa ka Judha.”—Jer. 36:26-28, 32.

7. Ku nga va ku di mahekile txani mbimo yi Jeremiya ni Bharuke va nga ti bhaleta dibhuku?

⁷ Ngu mtolovelo, vathu va va tsaniselako sikarato va di votshe va aka wungana wa hombe. Se ti woneka nga mbimo yi Jeremiya ni Bharuke va nga ti bhaleta dibhuku di di nga hiswa ngu Mkoma wule wo biha Jehoyakimu, va kulisile wungana wa hombe. Txikombiso txa Jeremiya ni Bharuke txi nga hi vhunisa kutxani?

8. Nji txani txi nga thukako txi hi vhalela kuva ni vangana? Ngu kutxani hi di fanete hi simama hi xota wungana ni vanathu?

⁸ Ti nga maha ti hi karatela kugela m’thu ta mbiluni kwathu nguko a nga khala ku hi henyisa. (Mav. 18:19, 24) Mwendo ti nga maha hi txi wona hi si nga ni mbimo ni wusikoti wo lava vangana. Kambe hi nga godholeni. Ngako hi txi lava ti to vanathu ve ta hi vhuna ka mbimo ya sikarato, hi fanete hi gondela ku va themba konkuwa, ve maha vangana vathu. Nzila yimwani ya lisima yo maha toneto ngu va gela ati hi ti pimisako ni matipfelo athu.—1 Pedro 1:22.

9. a) Jesu a ti kombisisile kutxani ti to wa themba vangana vakwe? b) Ngu kutxani kubhula ngu matipfelo ni ti hi tipimisako ti nga kulisako wungana? Womba txikombiso.

⁹ Jesu a kombisile to a ti themba vangana vakwe ngu kubhula navo a si va siseli txilo. (Joh. 15:15) Nathu hi nga etetela Jesu ngu kubhula ni vanathu ngu ti ti hi tsakisako, ati ti hi dhukisako ni ti hi si ti tsakeliko. Mbimo yi mmwani a kugelako to maha, engisela kwati u nga wona to awe ni nene mi ni mialakanyo, matipfelo ni makungo o fana. Wona txikombiso txa Cindy, i ku mwanathu mmwani wa txisikati wa 20 wa malembe. Ene a mahile wungana ni Maria Luísa wa 60 wa malembe awu i ku nyaphandule. Cindy ni Maria  Luísa va ti thuma votshe thembweni Wazina ni Wazina ni mixo, va txi tibhulela timhaka to hambana-hambana va di txhatxhekile. Cindy a khene: “Ta ni tsakisa kubhula ni vangana vangu timhaka ta lisima nguko ti maha ni va ziva kwati.” Ngako u txi bhula ngu ti u ti pimisako ni matipfelo ako ni vangana ni ku va engisela, wungana wa tsana. Kufana ni Cindy, ngako u txi khata dibhulo do tsakisa ni vamwani, wungana wanu ni wona wa tsana.—Mav. 27:9.

10. Ngu ku ya ngu Mavingu 27:17, ngu yihi wuyelo yo thuma kumweko ni vanathu?

¹⁰ Kufana ni ti ti nga humelela Jeremiya ni Bharuke, mbimo yi hi thumako kumweko ni vanathu ni kuwona ta tinene kwawe, hi na va vangana vawe. (Lera Mavingu 27:17.) Ngu txikombiso, u ti pfisa kutxani ngako u txi pfa mwanathu wu u ku nayo thembweni a txi txhamusela sivangelo sa ti a ti kholwako mayelano ni sikongomelo sa Jehovha? Ta kutsakisa ngutu ku va mngana wakwe.

11-12. Womba txikombiso txa nzila yi kuthuma kumweko thembweni ti nga tsanisako ngu yona wungana.

¹¹ Wona sikombiso simbidi sa nzila yi mthumo wa thembwe wu vhunako ngu yona vathu ti to ve dhundana. Adeline, wa 23 wa malembe a kombete Candice ti to ve ya thuma ka wukhalo wu ku nga khala kutxhumayelwanyana. Adeline a khene: “Hi ti lava kutxhumayela ngu kuhiseka ngutu ni kumana litsako. Hotshethu hi txi lava kutsaniswa ti to hi maha ti hi tikotako ka mthumo wa Jehovha.” Ngu yihi wuyelo va nga yi mana ngu kuthuma votshe? Adeline a khene: “Magwito ka ditshiku dimwani ni dimwani, hi txi bhula ngu nzila yi hi nga txi ti pfa ngu yona, ati ti nga hi tsakisa ka mabhulo ya hi nga va nawo ni nzila yi Jehovha a nga hi kongomisa ngu yona thembweni. Hotshe hi txi tidila ngu mabhulo onewo ni ku hi yite hi zivana kwati.”

¹² Laila ni Marianne, i ku vanathu vambidi va França, va yite Bangui, i ku mzinda ka República Centro-Africana, ve ya txhumayela kudingana mtxima ni divhiki dimwedo. Laila a  womba tiya: “Ani ni Marianne hi mananile ni sikarato, kambe na bonga ngu lirando ni ku hi nga ti si siselani txilo, wungana wathu wu tsani. Mbimo yi ni nga ti wona wusikoti wa Marianne wo tolovelana ni siemo, lirando lakwe ngu vathu va kona kheya, kuhiseka kwakwe thembweni, ni yite masoni ni mu xonipha ngutu.” Ina nawe ti sunga ku u rura u ya ka ditiko dimwani ti to u mana makatekwa onewo? Ahin-him. Dikhambi dimwani ni dimwani adi u ku ni mwanathu thembweni, u ni mkhanjo wo mu ziva kwati ni kutsanisa wungana wanu.

13. Ngu txihi txikarato atxi txi nga vako txi di ho hi txi thuma kumweko ni vanathu?

¹³ Mbimo yimwani hi txi thuma ni vanathu, hi wona tifanelo tawe ta tinene kumweko ni tiphazamo tawe. Nji txani txi nga hi vhunako kuwonisana ni txikarato txiya? Tshumela u wona txikombiso txa Jeremiya. Nji txani txi nga m’vhuna ku e wona tifanelo ta tinene ta vamwani ni kudivalela tiphazamo tawe?

14. Nji txani atxi Jeremiya a nga txi gonda ka Jehovha? Toneto ti mu vhunisile kutxani?

¹⁴ Ti woneka nga Jeremiya ngene a nga bhala dibhuku da Vafumeli vo khata ni va wumbidi. Ene a tshumete e bhala dimwani adi di dhanwako ngu ditina dakwe. Kha ti kana-kanisi ti to txiavelo txonetxo txi mahile Jeremiya e wona wuxinji wa Jehovha ngu vathu vo mbi hetiseka. Ngu txikombiso, ene a ti zivile ti to mbimo yi Mkoma Akabe a nga tisola ka simaho sakwe so biha, Jehovha a si na ku tisa dikhombo mtini kwakwe a txi ngadi a txi hanya. (1 Vafu. 21:27-29) Ngu kufana, Jeremiya a tizivile to Manase a onhete Jehovha ngutu kupinda Akabe. Hambi keto, Jehovha a divalete Manase mbimo yi a nga tisola. (2 Vafu. 21:16, 17; 2 Mak. 33:10-13) Matimu onewo ti nga maha ma di vhunile Jeremiya ti to e etetela kutimisela ka Txizimu ni wumbilu wa txona mbimo yi a nga ti thumisana ni vangana vakwe.—Mas. 103:8, 9.

15. Jeremiya a ku etetelisile kutxani kulaphisa mbilu ka Jehovha mbimo yi Bharuke a nga tsulupeteka?

¹⁵ Wona ati Jeremiya a nga mu vhunisa tona Bharuke mbimo yi a nga tsulupeteka ka txiavelo txakwe. Hahanze ko leka Bharuke a txi khene takwe se tigwitile, a m’vhuni ngu ku mu gela madungula o mu laya aya ma tako ngu ka Jehovha. (Jer. 45:1-5) Hi gonda txani ka mhaka yiya?

16. Nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Mavingu 17:9, hi fanete kumaha txani ti to hi xayisa wungana wathu ni vanathu?

¹⁶ Kuwomba ditshuri kha hi na kuemela ti to vanathu va na mbi thuka ve phazama. Hambi keto, hi txi za hi aka wungana, ti lava hi simama hi wu xayisa. Ngako vanathu va txi phazama, hi na mbi va leka, kambe hi na va laya ngu kuthumisa Bhiblia. (Mas. 141:5) Ni ku ngako va txi hi onhela, hi na va divalela. Loko se hi di va divalete, ti lava hi zama kudivala mhaka ya kona. (Lera Mavingu 17:9.) Ka timbimo tiya to karata, nda lisima kuwonisisa ta tinene ka vanathu, i si nga tiphazamo tawe! Ngu kumaha toneto, hi na tsanisa wungana wu hi ku nawo ni vanathu, ni ku hi na txi lava txivhuno txawe ka mbimo ya xanisa ya hombe.

17. Jeremiya a ti kombisisile kutxani ti to mngana ka masiku a sikarato?

¹⁷ Mprofeti Jeremiya a kombisile ti to i ti mngana ka masiku a sikarato. Ka mbimo yi Ebhedhi-Meleki awu a nga ti thumela wukoma a nga hulukisa Jeremiya diphalani ko hokoma, Ebhedhi-Meleki a gwitile e thava to vathangeli va ndi na mu lwisa. Mbimo yi Jeremiya a nga ziva mhaka yoneyo, kha malala a txi khene  a na ti layithela. Hambiku Jeremiya a nga ti khotetwe, ene a mahile a ti a nga ti kota ti to e gela mngana wakwe Ebhedhi-Meleki txithembiso txo tsana txa Jehovha.—Jer. 38:7-13; 39:15-18.

18. Ngu ku ya ngu Mavingu 17:17, hi nga maha txani ngako mwanathu a txi manana ni sikarato?

¹⁸ Nyamsi, vanathu va wonisana ni sikarato so hambana-hambana. Vamwani va xaniseka ngu sikarato so vangwa ngu vathu. Ngako toneto ti txi humelela, vamwani kwathu ti nga hi hehukela ku va amukela mitini kwathu. Vamwani va nga vhuneta ngu timale. Kambe hotshethu hi nga kombela Jehovha ti to e vhuna vanathu. Ti nga maha hi txi thuka hi wona mwanathu a di ni dikhodho hi si tizivi to hi nga maha txani. Kambe hotshethu hi nato to timaha. Hi nga heta mbimo hi di navo. Hi nga va engisela kwati va txi hi txhamusela to kari. Futhi hi nga tshumela hi va gela m’bhalo wu hi wu dhundako. (Isaya 50:4) Txa lisima ngutu ngu tiemisela kuvhuna vanathu mbimo yi va ku ni txilaveko. “Mngana wa ditshuri a kombisa lirando mbimo yotshe, ni ku i mwanathu wu a velekwako ngu mbimo ya sikarato.”—Mavingu 17:17, NM.

19. Kuaka wungana konkuwa ti na hi vhunisa kutxani mbimo yi yi tako?

¹⁹ Hi fanete hi tiemisela kuaka ni kuxayisa wungana wo tsana ni vanathu konkuwa. Ngu kutxani? Nguko valala vathu va na duketa kuvanga mibhando ngu kuthumisa makuhu. Va na duketa ku hi keka. Kambe va na mbi wuyelwa. Va na mbi sikota kudaya lirando lathu. Txi walo txi no daya wungana awu hi no va hi di wu mahile. Ngu ditshuri, wungana wathu wu na mbi simama ka masiku a magwito dwe, kambe kala kupinduka!