1-2. Ngu kutxani Makristu ma di fanete me tsakela kugonda dibhuku da Levhi?

MPOSTOLI Paulo a khumbutisile mngana wakwe Timoti ti to “yotshe Mibhalo yi pimisilwe ngu Txizimu, ya vhuna.” (2 Tim. 3:16) Mibhalo yoneyo yi pata ni dibhuku da Levhi. U di wonisa kutxani dibhuku diya? Vamwani va alakanya to dibhuku da Levhi, ndibhuku do tala ngu milayo ya txikale yo kha yi thumi nyamsi wa ditshiku, kambe ka Makristu a ditshuri, eto hi nga tona.

² Se kupinda 3.500 wa malembe ku di bhatwe dibhuku da Levhi, se Jehovha a di xayisile ti to di “txi hi gondisa.” (Var. 15:4) Aku dibhuku da Levhi di hi vhunako kupfisisa mipimiso ya Jehovha, hi fanete hi tsakela ku di gonda. Phela dona di ni tigondo ta tingi ati hi nga ti gondako. He bhuleni ngu mune wa tona.

3. Ngu kutxani kale ku nga ti mahwa magandelo a Ditshiku do Kombela Kudivalelwa dilembe ni dilembe?

³ Gondo yo khata: Kasi ku Jehovha e amukela asi hi mu ningako, ti lava a txi hi amukela. Dilembe ni dilembe ngu Ditshiku do Kombela Kudivalelwa, ditiko da Israyeli di txi sengeletana kasi ku kuningelwa magandelo a sihari. Magandelo onewo ma ti va khumbutisa ti to va lava kubasiswa ka txionho!  Kambe mphaxeli wa hombe a si se ningela mnoha ka Wukhalo wo Sawuleka Ngutu ka ditshiku donedo, a ti fanete e khata ngu kumaha timwani. Mhaka yoneyo i ti ya lisima ti to ditiko di divalelwa sionho.

4. Nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Levhi 16:12, 13, mphaxeli a ti maha txani ka dikhambi do khata kubela ka Wukhalo wo Sawuleka Ngutu? (Wona mfota wa kapa.)

⁴ Lera Levhi 16:12, 13. Zama kuwona ati ti nga txi maheka ka Ditshiku do Kombela Kudivalelwa: Mphaxeli wa Hombe e bela ditendani. Ndo khata kubela ka Wukhalo wo Sawuleka kasi ku e gwita e bela makhambi mambidi kambe ditshiku donedo. Ka dianza dimwedo a ñote dibaselo do bhumula, se ka dimwani a ni txiya txi ku ni makala a mndilo. E bwaka hale ka dikortina do vhalela khe ko Sawuleka Ngutu e ema. E gwita e bela ngu txixonipho txa hombe, e ema hafuhi ni areka ya txitumelelano. Phela o nga a to ema masoni ka Jehovha apuni! Se kha kwati, mphaxeli e khata kutheletela dibaselo ha ka makala, se wotshe wukhalo wule wu tala ngu mbhumulo wo tshamba ngutu. * Msana keto a na tshumela e wuya kambe ka wukhalo wule wo Sawuleka Ngutu ni mnoha wa sihari. Wona to a hisile dibaselo na a si se ningela mnoha wa sihari.

5. Hi nga gonda txani ka kuthumiswa dibaselo ka Ditshiku do Kombela Kudivalelwa?

⁵ Hi nga gonda txani ka kuthumiswa dibaselo ngu Ditshiku do Kombela Kudivalelwa? Bhiblia yi kombisa ti to mikombelo ya malanda o thembeka a Jehovha, yi fana ni dibaselo. (Mas. 141:2; Mtu. 5:8) U nga divale ti to mphaxeli wa hombe a ti heleketa dibaselo ka Jehovha ngu txixonipho txa hombe. Ngu kufana, mbimo yi hi mahako mkombelo ka Jehovha, hi maha ngu txixonipho txa hombe. Phela ha bonga aku Mvangi wa nzuma ni mafu a hi tumelelako ku mtshuketela kota vanana vakwe. (Jak. 4:8) Phela ene a hi teka hi di vangana vakwe! (Mas. 25:14) Ha yi bonga ngutu lungelo yiya, se kha hi lavi kuthuka hi dhanisa Jehovha.

6. Hi nga gonda txani ka mhaka ya ti to mphaxeli wa hombe a ti hisa dibaselo a si se ningela magandelo?

⁶ U nga divale ti to mphaxeli wa hombe a ti hisa dibaselo a si se ningela magandelo. Kuhisa kwakwe dibaselo a ti mahela kutsaniseka to a ngadi a txi tsakelwa ngu Jehovha. Hi nga gonda txani ka mhaka yoneyo? Mbimo yi Jesu a nga ti mafuni, ti txi lava e maha mhaka ya lisima ngutu na asi se ningela wutomi wakwe kota digandelo, i ku mhaka ya lisima ngutu kupinda kuhulukisa vathu. Ngu yihi? Ene ti txi lava e engisa Jehovha ngu kuthembeka wutomi wakwe wotshe ha mafuni kasi ku Jehovha e amukela digandelo dakwe. Ngu nzila yoneyo, Jesu a ndi na kombisa ti to kutsakisa Jehovha ngu tona i ku ta lisima ka wutomi. Jesu a ndi na kombisa wunene wa nzila yi Jehovha a fumako ngu yona.

7. Ngu kutxani Jesu a di tsakisile Tate wakwe?

⁷ Ngu mbimo yi a nga ti ha mafuni, Jesu a simamile e thembeka ngu kuhetiseka ka milayo ya Jehovha yo lulama. Hambiku a nga dukwa, e xaniswa ni ku a ti tiziva ti to a na fa ngu tshiku, ene a ti tiemisete kukombisa to mafumelo a Tate wakwe ngu ona a manene ngutu. (Vaf. 2:8) A txi manana ni siduko, Jesu a ti kombela ngu “kupeka tihuwa ni kudila mirongo.” (Vaheb. 5:7) Mikombelo yakwe yo hisa yi kombisile ti to ene a ti thembeka ka Jehovha ni ku a navela ku m’tsakisa. Ka Jehovha, mikombelo ya Jesu yi ti fana ni m’bhumulo wo tshamba wa dibaselo. Ka  wutomi wakwe wotshe, Jesu a tsakisile Tate wakwe e tshumela e guleta wukoma Wakwe.

8. Hi nga mu etetelisa kutxani Jesu?

⁸ Hi nga etetela Jesu ngu kumaha totshe ati hi ti kotako ti to hi engisa Jehovha ni kuthembeka kwakwe. Ngako hi txi manana ni txiduko, ha maha mkombelo ngu mbilu yotshe ti to Jehovha e hi vhuna nguko hi lava ku mtsakisa. Hi txi maha toneto, hi kombisa ti to ha seketela nzila yi Jehovha a fumako ngu yona. Ha tiziva ti to Jehovha a nge engisi mikombelo yathu ngako hi txi maha ati ene a ti nyenyako. Kambe, ngako hi txi engisa milayo ya Jehovha, hi nga tsaniseka ti to mikombelo yathu yi na fana ni dibaselo do bhumula ka Jehovha. Hi nga tsaniseka ti to wuthembeki wathu ka Jehovha wa mu tsakisa ngutu.—Mav. 27:11.

9. Mhamba ya kubonga yi ti ningelwa ngu mhaka muni?

⁹ Gondo ya wumbidi: Hi thumela Jehovha nguko hi bongako. Ti to hi junyatisa txivangelo txathu txo thumela Jehovha, he bhuli ngu mhamba ya kubonga i nga ti tximwani txienge ka wukhozeli wa Vaisrayeli. * Ka dibhuku da Levhi, hi gonda ti to Muisrayeli a ndi na ningela mhamba ya kubonga kota “miphaxo ya kubonga.” (Levhi 7:11-13, 16-18) Ene a ti maha digandelo, i si nga ngu ti to a fanete e ningela, kambe nguko a ti lavako. I ti mningelo wo tidhundela awu m’thu ni m’thu a nga txi timahela nguko a randako Jehovha Txizimu. Awu a ningelako mhamba yoneyo,  mwaya wakwe kumweko ni mphaxeli va ndi na dya nyama ya txihari txile txi nga ningelwa. Kambe ku ti ni sihangu asi i nga ti sa Jehovha dwe. Ngu sihi?

10. Ka Levhi 3:6, 12, 14-16 kuwomba-wombwa ngu mhamba ya kubonga, yi hi gondisa txani ngu minavelo ya Jesu yo maha kudhunda ka Tate wakwe?

¹⁰ Gondo ya wuraru: Ngu lirando hi mahela Jehovha totshe ati hi tikotako. Ka txihari, Jehovha a ti lava mu ko nona. Ene a tshumete e womba ngu matina, sihangu asi si nga ti ni lisima, kupata ni titsho. (Lera Levhi 3:6, 12, 14-16.) Se, Jehovha a txi tsaka ngako Muisrayeli a txi ningela sihangu so nona kwakwe ngu ku tidhundela. Awu a nga ti maha mhamba yo nga toneto, a ti kombisa ti to wa ti lava ngu mbilu yotshe kuninga Jehovha silo sa lisima ngutu. Ngu ha kufanako, Jesu a ningile Jehovha sa lisima ngutu ngu ku mthumela ngu mbilu yotshe. (Joh. 14:31) Jesu a ti tsakela kumaha kudhunda ka Jehovha; ene a ti wu randa ngutu mlayo wa Txizimu. (Mas. 40:8) Hi nga wona ati Jehovha a nga tsakisa tona a txi wona Jesu a txi mthumela ngu ku tidhunda!

11. Mthumo wathu wu fanisa kutxani ni timhamba ta kubonga? Toneto ti hi thavelelisa kutxani?

¹¹ Kufana ni timhamba ta kale to bonga, hi thumela Jehovha ngu ku tidhunda, hi mu komba ati hi tipfisako tona ngu ngene. Hi thumela Jehovha ngu mbilu yathu yotshe nguko ha mu randa ngutu. Alakanya nzila yi Jehovha a tsakako ngu yona a txi wona timiliyoni ta vakhozeli vakwe ti txi mthumela ngu ku tidhundela, ti tshumela ti dhunda ngutu milayo yakwe! Hi nga thaveleleka ngu kukhumbula ti to Jehovha wa wona ni kuninga lisima i si nga simaho sathu basi kambe ni minavelo yathu. Ngu txikombiso, ngako u txi tandeka kumaha ati u nga txi ti kota kale, tsaniseka ti to Jehovha wa wona to pinda kutandeka kwako. Yimwani mbimo u nga pimisa ti to u nga wona to khu nga ni txilo txo ninga Jehovha, kambe ene wa wona lirando ni txi txi kumahako u maha ati u ti kotako. Ene wa amukela ati u ti kotako ku mu ninga.

12. Jehovha a txi tipfisa kutxani ngu timhamba ta kubonga? Eto ti hi thavelela ngu nzila yihi?

¹² Hi nga gonda txani ka timhamba ta kukombisa kubonga? Mbimo yi mndilo wu nga txi hisa sihango sile so nona sa txihari, wutshi wa kona wu ti mbuluka, se Jehovha a ti tsaka. Ngu toneto, tsaniseka ti to Jehovha wa tsaka ngu ku tiningetela kwako ngu mbilu yotshe ka mthumo wakwe. (Vakl. 3:23) Hi nga alakanya nzila yi Jehovha a tsakako ngu yona ngu ngawe. Wa yi wona mizamo yako ya lirando ka mthumo wakwe, ya hombe ni ya yidotho kota tithomba ati ene a no mbi thuka e ti divala.—Mat. 6:20; Vaheb. 6:10.

13. Ngu kuya ngu Levhi 9:23, 24, Jehovha a ti kombisisile kutxani ti to wa tsakela vaphaxeli va va nga ti vekilwe?

¹³ Gondo ya wumune. Jehovha wa katekisa sengeletano yakwe ya ha mafuni. Alakanya ngu ti ti nga humelela ngu dilembe da 1512 A.E.C. mbimo yi ditenda di nga ya hoka Mmangoni ka Sinayi. (Eks. 40:17) Mosi ngene a nga thangela mpipi wo veka Aroni ni vanana vakwe kota vaphaxeli. Vaisrayeli va ti ho ti to ve wona vaphaxeli va txi ningela txihari txo khata ti to txi maha digandelo. (Levhi 9:1-5) Jehovha a kombisisile kutxani ti to wa tsakela vaphaxeli vale va nga ti vekilwe? Mbimo yi Aroni ni Mosi va nga ti katekisa vathu, Jehovha a to tisa mndilo wu ta hisa dotshe digandelo di nga ti ha ka txiluvelo.—Lera Levhi 9:23, 24.

14. Aku Jehovha a nga amukela Aroni ti ni lisima muni kwathu?

 ¹⁴ Mndilo wo ta ngu nzumani wu ti kombisa txani? Wu ti kombisa ti to Jehovha wa amukela Aroni kota mphaxeli. Mbimo yi Vaisrayeli va nga wona txikombiso txonetxo txa Jehovha txo amukela Aroni, se va ti ni txivangelo txo pfala txo ni vona ve mu seketela ngutu. Ina eto ti ni lisima kwathu? Ti nalo! Vaphaxeli va Israyeli i ti txikombiso txa mphaxeli wa hombe ngutu awu a ndi no ta. Kristu, kota Mphaxeli wa Hombe ngutu, a ni vamwani va 144.000 ava vo no thuma kumweko nayo nzumani.—Vaheb. 4:14; 8:3-5; 10:1.

15-16. Jehovha a ti kombisa ngu nzila yihi ti to wa katekisa “txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari”?

¹⁵ Ngu 1919, Jesu a sawute mtxawa wa vanathu vo kari ti to ve va “txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari.” Txithumi txonetxo txi thangela ka mthumo wo txhumayela ni kuphamela valondeteli va Kristu “sakudya ngu txikhati txi txi fanelako.” (Mat. 24:45) Ina ku ni sikombiso asi u si wonako sa ti to Jehovha wa amukela txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari?

¹⁶ Sathani ni maxaka akwe va zama ti to mthumo wa txithumi txo thembeka wu karata, va tshumela ve lava ni ku wuvhalela. Itiku Jehovha kha seketeli, se wu di emile. Se kuve ni tiyimbi timbidi ta hombe ni sikarato sa timale. Vathu va Txizimu va xaniswa. Kambe, txithumi txo thembeka txi simamile txi ningela sakudya ka valondeteli va Kristu ha mafuni. Alakanya to mabhuku mangahi hi ma manako mahala nyamsi wa ditshiku, ngu tidimi to pinda 900! Etxo njikombiso txa ti to Jehovha wa seketela. Tximwani txikombiso  txa ti to Jehovha wa seketela nja mthumo wo txhumayela. Ngu ditshuri mahungu a manene ma txhumayelwa ka “dotshe ditiko.” (Mat. 24:14) Ti ha kubasani ti to Jehovha wa katekisa sengeletano yakwe nyamsi wa ditshiku.

17. Hi nga yi seketelisa kutxani sengeletano ya Jehovha nyamsi wa ditshiku?

¹⁷ Ndinene ku tiwotisa tiya: ‘Ina na bonga kuva ni di ka sengeletano ya Jehovha ya ha mafuni?’ Jehovha a ningete txikombiso atxi txi hi kholwisako kufana ni txile txa mndilo wo ta ngu nzumani ka mbimo ya Mosi ni Aroni. Ngu ditshuri ku ni to tala ti hi nga ti bongako. (1 Vat. 5:18, 19) Hi nga kombisisa kutxani ti to ha seketela sengeletano ya Jehovha? Ngu kulondisela mkongomiso awu yi wu ningelako awu wu nga seketelwa mu ka Bhiblia ngu kuthumisa mabhuku, mitshangano ya dibanza, ya txigava ni ya m’ganga. Hi nga tshumela hi seketela ngu kuhiseka nga ha hi nga kotako ngu kona ka mthumo wo txhumayela.—1 Vak. 15:58.

18. Hi fanete hi tiemisela kumaha txani?

¹⁸ He tiemiseleni kuthumisa tigondo ati hi nga ti gonda ka dibhuku da Levhi. Hi lava ti to Jehovha e tsakela ati hi mu mahelako. He thumeleni Jehovha ngu ku hi kombisako kubonga. He simameni hi thumela Jehovha nga ti hi tikotisako tona nguko hi mu randako ngu mbilu yathu yotshe. Ni kutshumela hi seketela ngutu sengeletano ya Jehovha ngu mbilu yotshe. Hi txi maha totsheleleto, hi na komba Jehovha to ha yi bonga lungelo yo mthumela kota Tifakazi takwe!