1-2. a) Ngu ku ya ngu Vaefesu 6:16, ngu kutxani ti txi lava hi va ni “txitxhavangu txa likholo”? b) Ngu sihi siwotiso asi hi no bhula ngu sona?

INA awe u natxo “txitxhavangu txa likholo”? (Lera Vaefesu 6:16.) Ha ti ziva to u natxo. Kufana ni txitxhavangu txo lapha atxi txi vhikelako mmidi, likholo lako li kuvhikela ka wubhemba, mazunga ni mikhuva ya wuhedheni wa ditiko diya.

² Phela hi hanya ka “masiku a kugwitisa,” se likholo lathu li na zumba li txi dukwa. (2 Tim. 3:1) U nga li xolisisa ngu nzila yihi likholo lako kasi ku u tsaniseka to li tsani? U nga simamisa kutxani u ñola kwati txitxhavangu txako? He woni tixamulo ta kona.

3. Masotxhwa a mbimo ya kale ma ti maha txani ngu sitxhavangu sa ona? Ngu kutxani?

³ Ka mbimo yile ya kale, masotxhwa ma txi ti vhikela ngu txitxhavangu txi txi nga ti fenengetilwe ngu didhowo. Masotxhwa ma ti txi tota mafura ti to di si onheki ni ku amule ku nga mahwa ngu simbi ku si bhireli. Ngako disotxhwa di txi wona to txitxhavangu txa dona txi onhekile, di ti zama ku txi lungiswa ti to mbimo yotshe di zumba di di lungekile kuya yimbini. Txikombiso txonetxo txi yelanisa kutxani ni likholo lako?

4. Ngu kutxani ti txi lava u wonisisa txitxhavangu txako txa likholo? U nga mahisa kutxani toneto?

⁴ Kufana ni masotxhwa a mbimo yile ya kale, nawe u fanete u wonisisa ni kuxayisa txitxhavangu txako txa likholo ti  to mbimo yotshe u zumba u di lungekete kulwa. Aku hi ku Makristu, hi lwa yimbi ya moya ni mimoya yo biha. (Vaef. 6:10-12) Kha ku nga ni wu a no kutshunda kutsanisa likholo lako. U nga tsaniseka ngu nzila yihi ti to u na sikota kulwa mbimo yi u dukwako? Txo khata, u fanete u kombela txivhuno ka Txizimu. Se u gwita u thumisa Bhiblia to yi kuvhuna ku ti wona nga ti Jehovha a ku wonisako tona. (Vaheb. 4:12) Bhiblia yi womba tiya: “Themba ka MKOMA ngu yotshe mbilu yako, kambe u nga thembe mapimo ako upune.” (Mav. 3:5, 6) Konkuwa alakanya mhaka yo kari ayi yi ku ngadi ku kuhumelela ni nzila yi u nga wonisana nayo ngu yona. Ngu txikombiso, ina u ve ni txikarato txa wusiwana? Ina u txi khumbute txithembiso txa Jehovha ka Vahebheru 13:5 atxi txi ku khene: “Kha ni na mbi thuka ni ku leka, kha ni na mbi nga va ni ku kutshotsha”? Ina txithembiso txonetxo txi ku ningile themba ya ti to Jehovha a na kuvhuna? I di toneto, ti kombisa to txitxhavangu txako wa txi xayisa.

5. Ngu tihi ti u nga thukako u ti tumbula u txi xolisisa likholo lako?

⁵ Mbimo yi u xolisisako likholo lako, ti nga maha u xamala. Ti nga maha u tumbula to u khatile kuhola. Ngu txikombiso, ti nga maha kuvilela ngutu, makuhu ni dikhodho si di mahile likholo lako li onheka. Ngako eto ti di mahekile kwako, u nga maha txani ti to u khatalela likholo lako?

6. Ngu sihi sikombiso sa kuvilela ka kunene?

⁶ Kuvilela kumwani ngu nene. Ngu txikombiso, ndinene kuvilela ngu kutsakisa Jehovha ni Jesu. (1 Vak. 7:32) Ngako hi di mahile txionho txa hombe, ha karateka ngu kuwuseta wuxaka wathu ni Txizimu. (Mas. 38:18) Ha vilela kambe ngu kulava kutsakisa awu hi nga tekana nayo, ni kukhatalela mwaya kumweko ni vanathu dibanzani.—1 Vak. 7:33; 2 Vak. 11:28.

7. Ngu kuya ngu Mavingu 29:25, ngu kutxani hi sa fanela kuthava vathu?

⁷ Ngu didhawa dimwani, kuvilela ngutu ku nga maha to likholo lathu li morokela. Ngu txikombiso, hi nga thuka hi zumbela kuvilela ngu sakudya ni so ambala. (Mat. 6:31, 32) Se, ngu toneto hi khata kulavetela tithomba. Ti nga maha hi kulisa lirando ngu male. Ngako hi txi tumelela toneto ti humelela, likholo lathu ka Jehovha li nga morokela se hi va ni sikarato ngu didhawa da moya. (Marku 4:19; 1 Tim. 6:10) Ti nga maha hi bzwetwa ngu wumwani mlawu wa kuvilela, i ku wo lava kutsakelwa ngu vamwani. Ti nga maha hi thava ngutu kusekwa mwendo kuxaniswa kupinda kutsakisa Jehovha. Hi nga tivhikelisa kutxani ka phango yoneyo? Hi fanete hi kombela Jehovha e hi ninga likholo ni txibindi ti to hi kota kutsanisela.—Lera Mavingu 29:25; Luka 17:5.

8. Hi nga maha txani hi txi pfa makuhu?

⁸ Sathani, “tate wa makuhu,” a thumisa vathu va va ku ni mkuzetelo wakwe ti to ve hangalasa makuhu mayelano ni Jehovha kumweko ni vanathu. (Joh. 8:44) Ngu txikombiso, vakanganyisi i ku va va nga leka ditshuri ve gwita ve di wukela, va hangalasela makuhu mayelano ni Jehovha ni sengeletano yakwe ka ma TV kumweko ni ka internet, maradhiyo ni majornal. Eso nzimwani sa “siholoma sa mndilo sa m’bihi.” (Vaef. 6:16) Hi nga maha txani ngako m’thu a txi lava kubhula ni nathu ngu makuhu onewo? Ho vhala tinzeve. Ngu kutxani? Nguko hi ni likholo ka  Jehovha ni ku ha va themba vanathu. Athu kha hi tilavi ku ti tshanganisa ni vakanganyisi vonevo. Kha hi tumeleli m’thu hambi txilo kupata ni kulava kuziva to kari ku hi maha hi bhula navo.

9. Dikhodho di nga hi gwesa ngu nzila yihi?

⁹ Dikhodho di nga karalisa likholo lathu. Kha hi lavi kuwona sikarato sathu i si nga sa txilo. Kumaha eto i nga va wuphuku-phuku. Kambe kha ha fanela kuleka sikarato si holisa likholo lathu. Hi txo li leka, hi nga divala yotshe themba yi hi ku nayo ayi Jehovha a nga hi thembisa. (Mtu. 21:3, 4) Dikhodho di nga hi heta mtamo di tshumela di hi maha hi godhola kuthumela Jehovha. (Mav. 24:10) Kambe eto kha ta fanela ku hi humelela.

10. U gonda txani ka dipapilo di mwanathu a nga bhala?

¹⁰ Wona txikombiso txa mwanathu wa Estados Unidos awu a nga simama e kombisa likholo mbimo yi a nga txi wonisana ni txikarato txa malwati a mwamna wakwe. A bhate tiya ka dipapilo di a nga rumela mzinda ka mafu otshe: “Txikarato txathu txa karata ni ku mbimo yimwani txa godholisa, kambe themba yathu yi tsani ngutu. Na bonga ngutu totshe ti Jehovha a nga hi mahela ngu kuthumisa vanathu ti to ve hi tsanisa likholo. Ngu ditshuri hi ti ti lava kutsaniswa. Eto ti hi vhunile ngutu ti to hi simama hi thumela Jehovha, hambiku Sathani a nga ti zama ku hi godholisa.” Txikombiso txiya txi hi gondisa ti to hi nga di vayilela dikhodho! Ngu nzila yihi? Wona sikarato sako kota txiduku txa Sathani. Themba ti to Jehovha a na kutsanisa. U tshumela u ninga lisima sakudya sa moya asi a ku ningako.

11. Ngu sihi siwotiso asi si no hi vhuna kuwona mazumbelo a likholo lathu?

¹¹ Ina ku ni ha u wonako ti to likholo lako li lava kulungiswa? Ka mitximanyana yi yi nga pinda, ina u khala kuvayilela kuvilela ngutu? Ina u lambile kuengisela makuhu aya vakanganyisi va ma hangalasako? Mwendo u si koti kuwonisana ni dikhodho? U di koti totsheleleto, likholo lako li tsani. Kambe hi fanete hi tula maso nguko Sathani a ni matxhari mamwani aya a nga hi lwisako ngu ona. He woni dimwedo da kona.

12. Tithomba ti nga hi maha txani?

¹² Tithomba ti nga hi tsulupeta hi khata kwa mbi khatala ngu txitxhavangu txathu txa likholo. Mpostoli Paulo a ti khene: “A walo m’thu wu, a ku, a di yimbini, a txi ti ningetela ka mithumo ya kuhanya kuwa, ngako a txi lava kutsakisa awule a nga mramba.” (2 Tim. 2:4) Phela masotxhwa a Varoma ma si tumelelwi kubelela yimwani mithumo. Ngako disotxhwa di txo mbi engisa mlayo wuwa, ku ndi na maheka txani?

13. Ti nga mahisa kutxani ti to disotxhwa di tshulupetwa ngu mabhindo?

¹³ Hi nga alakanya tiya. Mtxawa wa masotxhwa wu txi ternara kukuthumisa matxhari awe, kambe dimwani di si ngaho. Dona di dhoropani di txi xavisa sakudya. Ni minova masotxhwa ma maha mthumo wo wonisisa siambalo sawe sa yimbi, me tshumela me lota matxhari. Kambe disotxwa dile do xavisa mndiwo di pshwala ngu ku lulamisela awu di no ya xavisa mangwana. Kambe mixo yile ya mangwana ka kona, yimbi yi nje bwa. Se ngu dihi disotxhwa adi di no lwa kha kwati di tshumela di tsakelwa ngu mthangeli wa dona? Itiku nawe wo va disotxhwa, u ndi na lava kuema hafuhi ni mani? Ni dimwedo ka ya ma nga txi ternara, mwendo dile do xavisa mndiwo?

14. Aku hi ku masotxhwa a Jesu, ngu tihi ati i ku ta lisima kwathu?

¹⁴ Kufana ni disotxhwa da dinene, kha hi tsulupetwi ka ti i ku ta lisima kwathu, i ku kutsakelwa ngu vathangeli vathu, Jehovha ni Jesu. Toneto hi ti wona i di ta lisima kupinda txihi ni txihi atxi mafu a Sathani ma nga hi ningako. Ti lava hi tsaniseka to hi nawo mtamo ni mbimo yo thumela Jehovha ni kusimama hi xayisa txitxhavangu txathu txa likholo ni simwani siambalo sa moya.

15. Txi khene txani txialakanyiso txa mpostoli Paulo? Ngu kutxani?

¹⁵ Phela hi fanete hi tula maso! Ngu kutxani? Txialakanyiso txa mpostoli Paulo ngu txiya: “Ava va lavako kumaha vanyatithombe” va na ‘hambana ni likholo.’ (1 Tim. 6:9, 10) Dipswi ‘hambana’ di kombisa ti to hi  nga thuka hi tsulupetwa ngu kuduketa kumana silo asi si si lavekiko. Hi nga thuka hi dingeta mbilu yathu ka “minavelo yo tala ya wubhemba ni ya kuyisa tiphangoni.” Kambe hi nga divaleni ti to minavelo yoneyo dimwani da matxhari aya Sathani a ma thumisako ti to e daya likholo lathu.

16. Hi txi wona ati ti ku ka Marku 10:17-22, ngu sihi siwotiso asi hi lavako kualakanyisisa ngu sona?

¹⁶ He mahi nga hi nayo male yo xava silo so tala. Ina ti bihile kuxava asi si si lavekiko ngutu? Hi nge wombi to ti bihile. Kambe alakanyisisa ngu siwotiso siya: Hambi yi diho male yo xava txo maha, ina ngu ditshuri hi na yi mana mbimo yo txi khatalela? Ina hi fanete hi dhunda ngutu silo sathu sa nyama? Ina ati hi si dhundisako tona silo sathu sa nyama si nga za si hi maha nga dijaha dile di nga lamba txirambo txa Jesu txo bela ka mthumo wa Txizimu? (Lera Marku 10:17-22.) Ti ni lisima kwathu kuzama kuhehukisa wutomi, se hi thumisa mtamo ni mbimo yathu ya lisima hi txi thumela Jehovha!

17. Ngu tihi ati hi si faneliko ku ti divala?

¹⁷ Hi nga divaleni ti to ditshiku ni ditshiku hi lwa yimbi, se hi nga khutareleni mawoko.  (Mtu. 12:17) Vanathu va na mbi hi ñolela txitxhavangu txathu txa likholo. Ti lava hi bamba hipuni.

18. Ngu kutxani masotxhwa a mbimo ya kale ma nga ti ñolisisa txitxhavangu txa ona?

¹⁸ Ka mbimo yile ya kale, disotxhwa di ti dhumiswa ngu txibindi txa dona yimbini. Kambe di ndi na tipfa di di vekilwe hahatshi ngako di txo tekelwa txitxhavangu txa dona yimbini. Tácito i ku mzivi wa matimu a Varoma a khene: “Ngako disotxhwa di txo tutuma di siya txitxhavangu, i ti tingana ta hombe.” Ngu toneto ti nga txi maha to masotxhwa me ñolisisa txitxhavangu txa ona.

19. Hi nga simamisa kutxani hi ñolisisa txitxhavangu txathu txa likholo?

¹⁹ Hi simama hi ñolisisa txitxhavangu txathu txa likholo ngu kuya mitshanganoni mbimo yotshe, ni kutxhumayela vamwani ditina da Jehovha ni Mfumo wakwe. (Vaheb. 10:23-25) Hi fanete hi tshumela hi lera Bhiblia ditshiku ni ditshiku, ni kukombela Jehovha e hi vhuna kuthumisa ati hi nga gonda. (2 Tim. 3:16, 17) Hi txi maha toneto, kha ku nga ni ditxhari da Sathani di no hi dayisa kala kupinduka. (Isaya 54:17) “Txitxhavangu txa likholo” txi na hi vhikela. Hi na simama hi tsana, hi thuma kumweko ni vanathu ngu txibindi. Hi na xula yimbi ya ditshiku ni ditshiku ya likholo lathu. Se txa lisima ngutu, hi na dhumiswa ngu kuva didhawani ka Jesu mbimo yi a xulako Sathani ni vangana vakwe.—Mtu. 17:14; 20:10.