1, 2. a) Ngu sihi silo siraru asi i ku txuma txa moya? b) Hi na gonda txani ka msungu wuwa?

HA MAFUNI kotshe tithomba totshe ti lumba Jehovha. Ngu toneto, ngene a nga ganya kupala votshe. (1 Matimu 29:11, 12) Kambe Jehovha a ni wuha. Ha tsaka nguku a nga hi ninga txuma txo tala txa moya. Ngu txihi txuma txa kona? Txona txi pata (1) Mfumo wa Txizimu, (2) wuthumeli wathu, ni (3) ditshuri adi di manekako mu ka Bhiblia. Kambe ngako hi si ti woneli, hi nga thuka hi divala lisima ali txuma txonetxo txi ku nalo. Hi lava kusimama hi khumbula lisima ali txi ku nalo ni ku kulisa lirando lathu ngu txona. Ngu ku txani? Nguko Jesu a ti khene: “Ahawa txuma txanu txi ku kona, timbilu tanu nitona ti konaho.”—Luka 12:34.

² He woni ti to hi nga maha txani kasi hi simama hi kulisa lirando ni kubonga kwathu Mfumo, wuthumeli ni ditshuri. Mbimo yi hi mahako toneto, alakanyisisa ngu nzila ayi awe upune u kulisako ngu yona lirando lako ngu txuma txa moya.

3. Ngu tihi ati mxavi wule wa tidhayimana a nga ti ti emisete ku ti maha kasiku e kota kuxava dhayimana ya lisima? (Wona mfota wu wu ku makhatoni.)

³ Lera Matewu 13:45, 46. Ditshiku dimwane Jesu a txi bhula ni vagondiswa vakwe a wombawombile ngu wamwamna wu a nga ti xava tidhayimana e ya xavisa. Se ditshiku dimwane a ti ya mana dhayimane ya lisima kupinda ati se a nga ti nato. Ene a si lavi ku yi luza, se a to ya xavisa sotshe asi a nga ti naso kasiku e ya yi xava. Ngu ditshuri eyo dhayimana i ti ya lisima.

4. Hi ti emisete ku maha txani ngu Mfumo wa Txizimu?

⁴ Hi nga gonda txani ka mapswi a Jesu. Mfumo wa Txizimu wu fana ni dhayimana ya lisima ngutu. Ngako hi txi randa Mfumo wa Txizimu ngutu kufana ni ni wamwamna wule wo xava tidhayimana, hi na maha totshe ati hi nga tikotako ti to hi zumba hi di thembekile ka wona. (Lera Marku 10:28-30.) He wone ti to vathu vambidi va ti mahisile ku txani toneto.

5. Nji txani atxi Zakewu a nga ti ti emisete ku txi maha ngu Mfumo?

⁵ Zakewu wu i nga ti mkhupisi, a ti ganyile ngu timale ta vathu. (Luka 19:1-9) Kambe ditshiku dimwane a pfite Jesu a txi gondisa mayelano ni Mfumo. Ati a nga ti pfa a ti tsakete, se a lavile ku txitxa wutomi wakwe. A ti khene: “Mkoma, ni lava kuninga sisiwana hafu ya yotshe thomba yangu, se ngako a di ho awu ni nga mu dyelela, ni na mu tshumetela sile ni nga mu pela, si di engetetwe ka mune.” Zakewu a lekile mabiwu, se e tshumetela timale ati a nga ti teketete ka vathu.

6. Ngu tihi ati wamsikati mmwane a nga leka ku ti maha ni ku ngu ku txani a di ti lekile?

⁶ Ka malembe ya ma nga pinda, wamsikati mmwane awu a nga ti tekanile ni wamsikati kulowe a pfite to kari mayelano ni Mfumo. Ene i ti mthangeli wa sengeletano ayi yi nga ti lwela fanelo yo vathu va limbewu limwelo ve txadha. Ene a gondile ngu lisima ali Mfumo wa Txizimu wu ku nalo, se e ti wona ti to ku ti laveka e txitxa mahanyelo yakwe. (1 Vakorinto 6:9, 10) Ngu mhaka ya lirando ali se a nga ti nalo ngu Jehovha, a humile ka sengeletano yile a nga ti ka yona e tshumela e lekana ni wamsikati wule a nga ti tekanile nayo. Ngu 2009 a bhabhatisilwe se e gwita e va nyaphandule wa mbimo yotshe. Ngu ku txani a di mahile toneto? Nguko lirando ali a nga ti nalo ngu Jehovha i ti la hombe ngutu kupinda kumaha ati ene a nga ti titsakela.—Marku 12:29, 30.

7. Hi fanete hi maha txani ti to lirando lathu ngu Mfumo wa Txizimu li si fi?

⁷ Kasiku hi maneka hi di va va fumwako ngu Mfumo wa Txizimu, wungi wathu ti lavile hi txitxa otshe mahanyelo athu. (Varoma 12:2) Kambe hi nga ku se hi to gwita. Kha ha fanela kuleka txilo txi daya lirando ali hi ku nalo ngu Mfumo, so fana ni tithomba ni minavelo yo biha ngu timhaka ta  mataho. (Mavingwa 4:23; Matewu 5:27-29) Jehovha a hi ningile thomba yimwane ya lisima ti to yi hi vhuna kuxayisa lirando lathu ngu Mfumo wa Txizimu li tsana.

8. a) Ngu ku txani Paulo a di wombile ti to mthumo wathu wu fana ni “thomba yi yi nga vekwa ka siya sa ha mafuni”? b) Paulo ali kombisile ngu nzila yihi lirando li a nga ti nalo ngu mthumo wo txhumayela?

⁸ Jesu a hi ningile mthumo wo txhumayela ni kugondisa mahungu a manene a Mfumo wa Txizimu. (Matewu 28:19, 20) Mpostoli Paulo a wombile ti to wuthumeli wuwa wu fana ni thomba yi yi nga vekwa ka siya sa ha mafuni, mwendo siya sa dibumba. (2 Vakorinto 4:7; 1 Timoti 1:12) Aku hi nga mbi hetiseka, hi fana ni siya sa dibumba. Se mahungu aya hi ma txhumayelako ma fana ni thomba nguko ma nga tisa wutomi wo mbi na magwito kwathu ni ka va va hi engisako. Ngu toneto Paulo a nga khene: “Ni maha tiya totshe ngu ndava ya Evhangeli, kasiku ni txi mana txiavelo txangu ka yona.” (1 Vakorinto 9:23) Mpostoli Paulo a mahile mizamo ya hombe ti to e gondisa vamwane Mfumo wa Txizimu. (Lera Varoma 1:14, 15; 2 Timoti 4:2) Lirando ali ene a nga ti nalo ngu mahungu a manene, li mu vhuni ti to e simama e txhumayela hambi va txi mu xanisa. (1 Vatesalonika 2:2) Hi nga li etetisa ku txani lirando ali Paulo a nga ti nalo ngu mthumo wo txhumayela?

9. Ngu tihi tinzila ati hi nga kombisako lirando lathu ngu mthumo wo txumayela?

⁹ Nzila yimwane ayi Paulo a nga ti kombisa ngu yona ti to a ti wu dhunda mthumo wo txhumayela ngu londola yotshe mikhanjo ti to e txhumayela vamwane. Kufana ni Paulo ni Makristu a mbimo yakwe, nanathu hi txumayela mahungu a manene ngu mti ni mti ni hani ni hani aha vathu va manekako kona. (Mithumo 5:42; 20:20) Hi zama tinzila totshe to txhumayela vathu. Ngako txiemo txi txi tumela hi nga thuma kota vanyaphandule vo vhuneta mwendo vanyaphandule va mbimo yotshe. Mwendo hi gonda lidimi limwane, hi rura hi ya ka wukhalo wumwane komuwa ditikoni kwathu mwendo ka ditiko dimwane.—Mithumo 16:9, 10.

10. Irene a wuyetwe ngu txani ngu ku tikarata kwakwe ka mthumo wo txhumayela mahungu a manene?

¹⁰ Irene i mwanathu wa Estados Unidos wu a nga mbi tekwa, ene a lavile kutxhumayela vathu va va wombawombako Txirusiya. Ngu 1993 a khatile ku ya ka mtxawa wa Txirusiya wa didhoropa da Nova York. Mtxawa wonewo wu ti ni 20 wa vahuweleli basi. Msana ka 20 wa malembe Irene a ti khene: “Kala konkuwa ni se txi wombawomba kwati Txirusiya.” Jehovha a vhuni mwanathu wuwa ni vamwane ti to ve txhumayela vathu ngu lidimi lonelo. Nyamsi ku ni 6 wa mabanza a lidimi la Txirusiya ka didhoropa da Nova York. Irene a gondile Bhiblia ni vathu vo tala, 15 wawe va bhabhatisilwe.  Vamwane vawe vathuma Bhetele, vanyaphandule ni madhota. Irene a womba tiya: “Ka totshe ati ni ndino va ni di ti mahile, kha ni woni ati ti ndino ni tisela litsako la hombe kufana ni liya.” Ngu ditshuri Irene wa wudhunda ngutu mthumo wo txhumayela!

11. Ngu yihi wuyelo yo simama hi txhumayela hambi va txi hi xanisa?

¹¹ Ngako hi txi ninga lisima wuthumeli wathu wa thembwe, hi na fana ni mpostoli Paulo awu a nga simama e txhumayela hambi a txi xaniswa. (Mithumo 14:19-22) Ngu txikombiso, ngu 1930 kala 1944 vanathu va Estados Unidos va ti xaniswa ngutu. Kambe vona va ti simama ve txhumayela. Mbimo yi wukoma wu nga duketa ku va lekisa kutxhumayela, vanathu va yisile mhaka wukomani ka hombe se makhambi o tala va ti maneka va si nga ni mnando. Ngu 1943 mwanathu Knorr a wombawombile ngu dikhambi dimwane a ha va nga xula timhaka ka wukoma wa hombe wa Estados Unidos. Ene a ti khene i ti ku vanathu va to ema kutxhumayela ku sa nga tshumelwa ku yiwa wukomani. A tshumete a txi khene ngu mhaka ya vanathu vonevo ha mafuni kotshe va simamile ve txhumayela, ve kombisa ti to txikarato txonetxo i singa txa txilo. Ngu ditshuri lirando li hi ku nalo ngu mthumo wo txhumayela, li na maha ti to hi si leki kutxhumayela hambi va txi hi xanisa.

12. Hi ti emisete kumaha txani?

¹² Ngako hi txi ninga lisima wuthumeli wathu wa thembwe, hi na mbi lwela kuwona basi mawora aya hi ningelako ngu mtxima. Kambe hi na maha totshe ati hi no ti kota ti to hi ‘txhumayela Evhangeli’. (Mithumo 20:24; 2 Timoti 4:5) Kambe nji txani atxi hi no gondisa vamwane? Wona txuma tximwane txo ta ngu ka Txizimu.

13, 14. Nji txani “txuma” atxi Jesu a nga wombawomba ngu txona ka Matewu 13:52? Hi na maha txani ti to hi mana txuma txo tala?

¹³ Txuma txa wuraru atxi Jehovha a nga hi  ninga i ditshuri dotshe adi se hi nga di gonda. Jehovha njisima txa ditshuri. (2 Samueli 7:28; Masalmu 31:5, Tradução do Novo Mundo.) Kambe aku i ku tate wathu wu a ku ni wuha, a lava ti to nathu hi ziva ditshuri donedo. Athu se hi gondile timhaka to tala amu ka Bhiblia ni ka mabhuku athu ngu kuya ka mitshangano ya hombe ni ya dibanza. Se aku hi nga sengeletela timhaka to tala ta ditshuri, hi na va ni txi Jesu a nga khene i ‘txuma txathu’ txa ditshuri da “sasiphya ni sa kale”. (Lera Matewu 13:52) Jehovha a na hi vhuna ti to hi mana “txuma” txo tala, ngako hi txi xoletela ditshuri nga ho xola txuma txi txi nga siswa. (Lera Mavingwa 2:4-7.) Hi nga mahisa ku txani?

¹⁴ Hi fanete hi gonda Bhiblia ni mabhuku a sengeletano mbimo yotshe, hi tshumela hi maha wuxolisisi. Toneto ti na hi vhuna kutumbula timhaka timwane ta “tiphya” ta ditshuri, ati hi nga ti si tizivi. (Joxuwa 1:8, 9; Masalmu 1:2, 3) Ka Muwoneleli wu a nga humiswa ngu Julho wa 1879, msungo mhaka wo khata wu fananisile ditshuri ni txiluva atxi txi ku hagari ka txitinga. Ti to m’thu e txi mana ti lava e xoletela kha kwati. Se ngako a txi txi mana, a na mbi tsaka ngu ku va ni txiluva tximwetxo dwe. Kambe a na simama e xoletela ti to e mana siluva so tala. Ngu toneto kha ha fanela ku gwitela ha ko ziva mhaka yimweyo basi mayelano ni ditshuri. Hi fanete hi ti emisela kusimama hi xoletela timhaka to tala ta ditshuri.

15. Ngu ku txani hi txi dhana timhaka timwane ta ditshuri ti to nda kale? Ngu tihi ati awe u ti dhundako ngutu?

¹⁵ Mbimo yi hi nga khata kugonda Bhiblia, hi gondile timhaka to tsakisa ta ditshuri. Hi nga ti dhana timhaka ‘ta kale’ nguko hi khatile ngu tona hi ti gonda. Ngu tihi timhaka ta kona? Makhatoni hi gondile ti to Jehovha i muwumbi wathu, ene a ni txikongomelo ngu vathu. Hi tshumete hi gonda ti to Txizimu txi rumete Mwanana wa txona ha mafuni ti to e ta fa e maha digandelo da mterulo ti to hi kota kukhululwa ka txiwonho ni lifo. Hi gondile kambe ti to Mfumo wa Txizimu wu na gumisa kotshe kuxaniseka, se athu hi na hanya kala kupinduka ha mafuni ngu kurula ni litsako.—Johane 3:16; Mtuletelo 4:11; 21:3, 4.

16. Hi fanete hi maha txani ngako ku di ni kutxitxa ko kari ka mapfisiselo a ditshuri do kari da Bhiblia?

¹⁶ Mbimo yimwane nzila yi hi pfisisako ngu yona wuprofeti wo kari wa mu ka Bhiblia, yi nga txitxa. Ngako toneto ti txi humelela, ti ni lisima kulava mbimo yo gonda kwati kutxitxa koneko ni ku alakanyisisa ngu kona. (Mithumo 17:11; 1 Timoti 4:15) Kha hi lavi kugwitela ha ko pfisisa kuhambana aku ku ku ho ka mapfisiselo a kale ni a maphya. Kambe hi lava kumanisisa txidotho ngu txidotho ka ti ta tiphya. Kugonda koneko ku na hi tsanisa ti to ditshuri donedo da diphya di va ka txuma txathu atxi hi sengeletelako. Ngu ku txani ti di ni lisima kumaha yotshe mizamo yoneyo?

17, 18. Moya wo sawuleka wu nga hi vhunisa ku txani?

¹⁷ Jesu a gondisile ti to moya wa Txizimu wu na hi vhuna kukhumbula ati hi nga ti gonda kale. (Johane 14:25, 26) Atiya ti nga hi vhunisa ku txani mbimo yi hi txhumayelako mahungu a manene. Wona ati ti nga humelela mwanathu Pedro. Ngu 1970 a ti ni 19 wa malembe, se a ti ngadi kukhata kuthuma Bhetele ka Britain. Se ditshiku dimwane a ti txhumayela ngu mti ni mti, e ya mana  dijaha dimwedo da txiletu. Ene a di wotisile ti to di nga ti tsakela kupfisisa Bhiblia. Dijaha donedo i nga ti mfundisi wa Mujudha, se di xamalisilwe ngu kuwona mfana wa m’dotho a txi khene a lava ku di gondisa Bhiblia. Ti to di duka Pedro, di to mu wotisa di txi kha dona: “Fanyana, hi nga ni gela ti to dibhuku da Dhaniyeli di ti bhatwe ngu lidimi muni?” Se Pedro a nje khene: “Txienge tximwane txi ti bhatwe ngu Txiaramu.” A txi ti khumbula Pedro a khene: “Mfundisi wule a xamalisilwe nguku ni nga ti yi ziva xamulo, kambe a si hoki kwangu nguko ni si ti zivi ti to ni yi zivisile ku txani xamulo. Mbimo yi ni nga tsula mtini ni ti ya xola marevhista a mitximanyana ya msana a Muwoneleli ni Despertai! se ni mana msungu wumwewo wu wu txhamuselako ti to dibhuku da Dhaniele di bhatwe ngu Txiaramu.” (Dhanieli 2:4, NM) Ngu ditshuri, moya wo sawuleka wu nga hi vhuna kukhumbula timhaka ti se hi nga tigonda hi tiveka amu ka txuma txathu mbimo yi yi nga pinda.—Luka 12:11, 12; 21:13-15.

¹⁸ Ngako hi txi dhunda timhaka ta ditshuri ati hi ti gondako ka Jehovha ni kutshumela hi ti bonga, hi na simama hi lava kuengetela txuma txathu. Mbimo yi hi mahako ngutu toneto, hi na va hi di emekile kwati ti to hi gondisa vamwane.

19. Ngu ku txani hi di fanete kuvhikela txuma txathu txa moya?

¹⁹ Ka msungu wuwa hi gondile nzila yi ti ku ni lisima ngu yona kwathu kuninga lisima txuma txa moya. Kambe hi fanete hi ti wonela ti to Sathane ni mafu awa va si dayi lirando lathu ka txuma txonetxo. Ngako hi si ti woneli, hi nga thuka hi tsulupetwa ngu silo so fana ni mthumo wu wu holelako timale, sithembiso so hi na maha vamanyane mwendo ku hi komba tithomba to tala. Mpostoli Johane a hi txarihisile ti to mafu awa ni sotshe si si ku ho, na i singa kale si na pinda. (1 Johane 2:15-17) Ngu toneto, hi fanete hi bonga ni kuvhikela txuma txathu txa moya.

20. Ti to u vhikela txuma txako txa moya u ti emisete kumaha txani?

²⁰ Ti emisele kuleka txihi ni txihi atxi txi nga dayako lirando lako ka Mfumo wa Txizimu. Ti emisele kutxhumayela ngu kuhiseka u si luzi lirando lako ka mthumo wa thembwe. Simama u xota ditshuri do tala da Bhiblia. Ngako u txi maha toneto, u na va u txi veka “txuma . . . nzumani, amuwa ku si tshuketiko dikhamba, hambi sikalana si si wonhiko. Nguko ahawa txuma txanu txi ku kona, timbilu tanu nitona ti konaho.”—Luka 12:33, 34.