Lisod gyod kaayo para sa usa ka batan-on kon magbulag ang iyang mga ginikanan. Unsay imong mahimo aron makaya ang kaguol?

Niining artikuloha

•  Tulo ka butang nga angay nimong likayan

•  Tulo ka butang nga imong mahimo

•  Ang giingon sa ubang batan-on

 Tulo ka butang nga angay nimong likayan

 1. Basolon ang kaugalingon

 “Kas-a, giingnan ko ni Mama nga ang tanang problema nila ni Papa nagsugod dihang natawo ko, mao nga naghunahuna ko nga basig akoy hinungdan kon nganong nagbulag sila.”—Diana.

 Hinumdomi: Dili ikaw ang hinungdan nga nagbulag ang imong ginikanan ug kon nganong nagkaproblema sila. Dili pod ikaw ang kinahanglang mosulbad sa ilang mga problema. Responsibilidad nila ang ilang kaminyoon.

 2. Magdumot

 “Suko kaayo ko kang Papa kay iyang giluiban si Mama. Ambot lang kon makasalig pa ba ko niyag balik.”—Rianna.

 Hinumdomi: Normal ra nga maglagot tingali ka sa nahitabo sa imong mga ginikanan. Pero dili pod maayo kon magdumot ka nila. Makadaot ni nimo sa pisikal ug sa emosyonal. Sama nig miinom kag hilo ug naghulat nga ang laing tawo ang madaot. a

 3. Maghunahuna nga basig mapakyas pod ang imong kaminyoon

 “Nahadlok kaayo ko nga maparehas ko kang Papa. Basin unyag kon maminyo ko ug naa nay kaugalingong pamilya, mahimo pod nako ang gibuhat ni Papa nga maoy hinungdan nga nagbulag sila ni Mama.”—Jessica.

 Hinumdomi: Wala magpasabot nga ang nahitabo sa imong ginikanan mahitabo pod unya sa imong kaminyoon. Gani, makakat-on kag importanteng mga leksiyon sa nahitabo nila. Pananglitan, mas mahibalo na ka kon unsay angay nimong pangitaon sa gusto nimong minyoan. Makatabang pod ni nimo nga makaugmad ug nindot nga mga kinaiya nga makapahimo nimong mas maayong bana o asawa sa umaabot.

 Tulo ka butang nga imong mahimo

 1. Pakig-estorya. Kon iluom lang sa usa ang iyang negatibong mga pagbati, posible nga mohimo siyag mga butang nga makadaot niya, sama sa pagpalabig inom o pagdroga. Imbes kanay buhaton, puwede nimo ning himoon:

 Pakig-estorya sa imong ginikanan. Kon apil-apilon ka sa imong mga ginikanan sa ilang problema aron naa kay labanan, sultihi sila sa kalmado pero prangka nga paagi nga naapektohan na ka sa ilang ginahimo. Kon maglisod kag estorya nila sa personal, puwede nimong isulat ang gusto nimong isulti.

 Pakig-estorya sa kasaligang higala. Mogaan gyod ang imong gibati kon naa kay higala nga kasultihan nimo sa imong mga problema ug andam maminaw nimo. Ang Bibliya nag-ingon nga “ang tinuod nga higala magpakitag gugma sa tanang panahon ug siya igsoon nga masaligan panahon sa kalisdanan.”—Proverbio 17:17.

 Pakig-estorya sa imong Maglalalang. Pirme gyod kang paminawon sa “Tigpatalinghog sa pag-ampo,” si Jehova nga Diyos. (Salmo 65:2) Ang Bibliya nag-ingon nga puwede nimong ‘itugyan kaniya ang tanan nimong kabalaka, kay gimahal ka niya.’—1 Pedro 5:7.

•   Kang kinsa ka mas komportableng makig-estorya, sa imong mama o papa?

•   Kinsa sa imong mga higala (kaedad o magulang) ang imong masaligan nga makatabang nimo?

•   Unsang mga butang ang gusto nimong iampo?

 2. Dawata ang kahimtang

 Tungod sa panagbulag sa imong ginikanan, basin kinahanglan kang mobalhin ug puyo, mobalhin ug eskuwelahan, o mangitag bag-ong mga higala. Basin mausab pa gani ang inyong kahimtang sa pinansiyal. Normal lang nga ma-stress tingali kaayo ka ug mobati nga morag wala nay klaro ang dagan sa imong kinabuhi. Unsay puwede nimong himoon aron makaya kining dagkong kausaban? Paningkamot nga magpokus kon unsaon nimo pag-adjust sa bag-ong kahimtang.

•   Tungod sa panagbulag sa imong ginikanan, unsa nga kausaban ang pinakalisod para nimo?

•   Unsay imong mahimo aron maka-adjust niana nga kausaban?

 3. Ilha nga naa kay maayong mga hiyas

 Daghan tingalig dili maayong epekto nimo ang panagbulag sa imong ginikanan. Pero matudloan pod ka ani nga mapabilhan ang imong maayong mga hiyas. Makaugmad pa gani kag ubang nindot nga mga kinaiya. “Tungod sa pagbulag ni Mama ug Papa, nahimo kong mas responsable bisag bata pa ko,” miingon si Jeremy, nga ang mga ginikanan nagbulag niadtong 13 anyos pa siya. “Kay ako man ang magulang, kinahanglan kong mas maningkamot sa pagtabang kang mama ug sa pag-atiman pod sa akong manghod nga lalaki.”

•   Tungod sa panagbulag sa imong ginikanan, unsang mga hiyas ang imong nakita sa imong kaugalingon?

•   Unsang nindot nga mga kinaiya ang gusto pa nimong ugmaron?