Sala ba ang Pagpanigarilyo?

I-PLAY

Tubag sa Bibliya

Ang Bibliya wala maghisgot ug pagpanigarilyo a o ubang paagi sa paggamit ug tabako. Apan duna kiniy mga prinsipyo nga nagpakita nga wala uyoni sa Diyos ang mga buhat nga makadaot sa panglawas ug hugaw. Busa ang pagpanigarilyo sala sa panglantaw sa Diyos.

Pagtahod sa kinabuhi. “Ang Diyos . . . naghatag ngadto sa tanang tawo ug kinabuhi ug gininhawa.” (Buhat 17:24, 25) Kay ang kinabuhi gasa gikan sa Diyos, dili ta angayng mohimog bisan unsa nga makapamubo sa atong kinabuhi, sama sa pagpanigarilyo. Sa tibuok kalibotan, ang pagpanigarilyo maoy usa sa pangunang mga hinungdan sa kamatayon nga malikayan unta.
Gugma sa isigkatawo. “Higugmaa ang imong isigkatawo sama sa imong kaugalingon.” (Mateo 22:39, Ang Biblia, NCV) Ang pagpanigarilyo atubangan sa ubang tawo dili pagpakitag gugma. Kadtong kanunayng makahanggab ug aso gikan sa nanigarilyo dakog purohan nga makabaton ug sakit nga sama nianang sa mga tigpanigarilyo.
Kinahanglang magmabalaan. “Itugyan ang inyong mga lawas nga usa ka halad nga buhi, balaan, dalawaton sa Diyos.” (Roma 12:1) “Hinloan nato ang atong kaugalingon sa tanang kahugawan sa unod ug espiritu, nga magahingpit sa pagkabalaan diha sa kahadlok sa Diyos.” (2 Corinto 7:1) Ang pagpanigarilyo dili kinaiyanhon ug sukwahi sa pagkahimong balaan—hinlo ug putli—kay ang mga tigpanigarilyo tinuyong nagpasulod ug mga toxin nga makadaot pag-ayo sa ilang lawas.

Duna bay giingon ang Bibliya bahin sa paggamit ug marijuana ug uban pang droga ingong lingawlingaw?

Ang Bibliya wala maghisgot ug marijuana o mga droga nga sama niini. Apan duna kiniy mga prinsipyo nga nagdili sa paggamit ug ingon niini nga makaadik nga mga substansiya ingong lingawlingaw. Ingong dugang sa nahisgotan nang mga prinsipyo, mapadapat usab kini:

Pagkontrolar sa atong hunahuna. “Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos . . . sa tibuok mong kaisipan.” (Mateo 22:37, 38) “Hupti ninyo sa bug-os ang maayong panghunahuna.” (1 Pedro 1:13) Dili bug-os makontrolar sa usa ka tawo ang iyang hunahuna kon siya nagdroga, ug gani daghan ang naadik niini. Ang ilang hunahuna napokus sa pagbaton ug paggamit ug droga imbes sa makapalig-on nga mga butang.—Filipos 4:8.
Pagsunod sa sekular nga mga balaod. “Magmasinugtanon sa mga kagamhanan ug sa mga awtoridad.” (Tito 3:1) Sa daghang kayutaan, ang balaod estriktong nagkontrolar sa paggamit sa pipila ka droga. Kon gusto natong mapalipay ang Diyos, kinahanglang sundon nato ang sekular nga mga awtoridad.—Roma 13:1.

Tabako ug ang Imong Panglawas

Gibanabana sa World Health Organization nga matag tuig, mga unom ka milyon ang namatay sa mga sakit nga nalangkit sa paggamit ug tabako, lakip sa kapig 600,000 nga dili manigarilyo apan nakahanggab ug aso gikan sa nanigarilyo. Matikdi kon unsay epekto sa tabako sa panglawas niadtong mogamit niini ug sa uban nga anaa sa ilang palibot.

Kanser. Ang aso sa tabako dunay kapig 50 ka kemikal nga makakanser. Ang Encyclopædia Britannica nag-ingon nga ang aso sa tabako “gituohang maoy hinungdan sa 90 porsiyento sa tanang kanser sa baga.” Ang aso sa tabako mahimong hinungdan sa kanser sa uban pang organo, lakip sa baba, trachea, esophagus, tutonlan, larynx, atay, pancreas, ug pantog.

Mga sakit sa respiratoryo. Ang tawo nga makahanggab ug aso sa tabako dakog purohan nga masakit ug pulmonya ug trangkaso. Ang mga bata nga kanunayng makahanggab ug aso gikan sa nanigarilyo dakog purohan nga mataptan ug hubak ug grabeng ubo, ug ang ilang baga dili kaayo motubo o motrabaho.

Sakit sa kasingkasing. Ang mga tigpanigarilyo dakog purohan nga maestrok o mataptan ug sakit sa kasingkasing. Gikan sa baga, ang carbon monoxide sa aso sa tabako dali rang masagol sa dugo ug mapulihan niini ang oxygen. Kon diyutay ra ang oxygen sa dugo, kinahanglang motrabahog maayo ang kasingkasing aron mahatod ang oxygen ngadto sa tibuok lawas.

Mga epekto niini sa mabdos. Ang mga mabdos nga nagapanigarilyo dakog purohan nga ang ilang mga anak matawo nga kulang sa bulan, kulang sa timbang, o may mga depekto sama sa pagkabungi. Ang maong mga bata mahimong mataptan usab ug mga sakit sa respiratoryo o ahat nga mamatay.

a Dinhi ang pagpanigarilyo nagtumong sa pagyupyop ug sigarilyo, abano, kuwako, o water pipe. Apan ang mga prinsipyo nga gihisgotan mapadapat usab sa pagmama, paghingos ug pinulbos nga tabako, electronic cigarette nga may nikotina, ug uban pa.