Sumala ni Mateo 5:1-48

  • WALI SA BUKID (1-48)

    • Si Jesus nagsugod pagtudlo diha sa bukid (1, 2)

    • Siyam ka kalipay (3-12)

    • Asin ug kahayag (13-16)

    • Tumanon ni Jesus ang Balaod (17-20)

    • Tambag bahin sa pagkasuko (21-26), pagpanapaw (27-30), diborsiyo (31, 32), pagpanumpa (33-37), pagpanimalos (38-42), paghigugma sa kaaway (43-48)

5  Pagkakita niya sa daghan kaayong tawo, miadto siya sa taastaas nga bahin sa bukid; ug sa nakalingkod na siya, ang iyang mga tinun-an miduol kaniya.  Ug siya misugod sa pagtudlo kanila, nga nag-ingon:  “Malipayon kadtong mahunahunaon sa ilang espirituwal nga panginahanglan,*+ kay ila ang Gingharian sa langit.  “Malipayon kadtong nagbangotan, kay sila pagahupayon.+  “Malipayon ang mga malumo,*+ kay ilang mapanunod ang yuta.+  “Malipayon kadtong gigutom ug giuhaw+ sa pagkamatarong, kay sila pagabusgon.+  “Malipayon ang mga maluluy-on,+ kay sila pakitaan ug kaluoy.  “Malipayon ang mga putli ug kasingkasing,+ kay sila makakita sa Diyos.  “Malipayon ang mga makigdaiton,+ kay sila tawgong mga anak sa Diyos. 10  “Malipayon kadtong gilutos tungod sa pagkamatarong,+ kay ila ang Gingharian sa langit. 11  “Malipayon mo dihang kamo pakaulawan,+ lutoson,+ ug butangbutangan sa tanang matang sa buhat nga daotan tungod kanako.+ 12  Pagsadya ug lukso sa kalipay+ kay dako ang inyong ganti+ sa langit, kay gilutos usab nianang paagiha ang mga propeta kaniadto.+ 13  “Kamo ang asin+ sa yuta, apan kon ang asin mawad-an sa kaparat, mabalik pa ba ang kaparat niini? Dili na gyod kini magamit kondili ilabay na lang sa gawas+ ug tamakan sa mga tawo. 14  “Kamo ang kahayag sa kalibotan.+ Ang usa ka siyudad dili matago kon kini anaa ibabaw sa bukid. 15  Dihang ang mga tawo magdagkot ug lampara, dili nila kini takloban ug basket* kondili ibutang nila kini sa tangkawan,* ug kini molamdag sa tanan diha sa balay.+ 16  Sa susama, palamdaga ang inyong kahayag atubangan sa mga tawo+ aron ilang makita ang inyong maayong mga buhat+ ug himayaon ang inyong Amahan nga anaa sa langit.+ 17  “Ayaw ninyo hunahunaa nga mianhi ko aron himoong walay pulos* ang Balaod o ang basahon sa mga Propeta. Mianhi ko sa pagtuman niana.+ 18  Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, ang langit ug yuta mahimong mahanaw. Apan ang Balaod, bisan ang kinagamyang letra niini o ang usa ka tipik sa letra niini, dili gayod mahanaw hangtod nga kini dili matuman.+ 19  Busa si bisan kinsa nga maglapas sa usa sa mga sugo niini ug magtudlo usab sa uban sa paglapas niini dili takos sa Gingharian sa langit. Apan si bisan kinsa nga magtuman ug magtudlo niini takos* sa Gingharian sa langit. 20  Kay sa pagkatinuod, kon ang inyong pagkamatarong dili molabaw nianang sa mga eskriba ug mga Pariseo,+ dili gyod mo makasulod sa Gingharian sa langit.+ 21  “Nakadungog mo nga giingnan ang mga tawo sa kanhing panahon: ‘Ayaw pagpatay,+ apan si bisan kinsa nga mopatay manubag sa korte sa hustisya.’+ 22  Apan sultihan ko kamo nga si bisan kinsa nga magpadayon sa pagkasuko+ sa iyang igsoon manubag sa korte sa hustisya; si bisan kinsa nga magsultig ngil-ad kaayong pulong ngadto sa iyang igsoon manubag sa Korte Suprema; ug si bisan kinsa nga moingon, ‘Buang ka!’ mahiagom sa nagkalayong Gehenna.*+ 23  “Busa kon magdala ka sa imong gasa ngadto sa halaran+ ug didto mahinumdom ka nga ang imong igsoon may kahiubos kanimo, 24  biyai ang imong gasa atubangan sa halaran, ug lakaw. Pakigdait una sa imong igsoon ug human niana, balik ug ihalad ang imong gasa.+ 25  “Pakighusay dayon sa usa nga magpasakag sumbong batok kanimo sa dili pa mo mag-abot sa korte, aron dili ka niya itugyan ngadto sa maghuhukom, dayon ngadto sa guwardiya, ug ibalhog ka sa bilanggoan.+ 26  Sa pagkatinuod, dili gyod ka makagawas didto hangtod mabayad nimo ang imong kataposang sensilyo.* 27  “Nakadungog mo niini: ‘Ayawg panapaw.’+ 28  Apan sultihan ko kamo nga si bisan kinsa nga magpadayon sa pagtan-aw sa usa ka babaye+ ug maibog kaniya nakapanapaw na diha sa iyang kasingkasing.+ 29  Karon, kon makasala* ka tungod sa imong tuo nga mata, lugita kini ug isalibay.+ Mas maayo pa nga mawad-an kag mata* kay sa itambog ang tibuok nimong lawas sa Gehenna.*+ 30  Dugang pa, kon makasala* ka tungod sa imong tuong kamot, putla kini ug isalibay.+ Mas maayo pa nga mawad-an kag kamot* kay sa maadto ang imong tibuok lawas sa Gehenna.*+ 31  “Giingon usab kini: ‘Bisan kinsa nga makigdiborsiyo sa iyang asawa, siya mohatag kaniyag kasulatan sa diborsiyo.’+ 32  Apan sultihan ko kamo nga si bisan kinsa nga makigdiborsiyo sa iyang asawa, gawas kon ang hinungdan maoy seksuwal nga imoralidad,* nagpameligro sa iyang asawa nga mahimong mananapaw, ug si bisan kinsa nga magminyog babayeng gidiborsiyohan makapanapaw.+ 33  “Nakadungog usab mo nga giingnan ang mga tawo sa kanhing panahon: ‘Ayawg panumpa nga dili nimo tumanon,+ apan kinahanglan nimong tumanon ang imong mga panaad kang Jehova.’*+ 34  Apan sultihan ko kamo: Ayaw gayod panumpa+ nga saksi ang langit, kay kini trono sa Diyos; 35  o nga saksi ang yuta, kay kini tumbanan sa iyang mga tiil;+ o nga saksi ang Jerusalem, kay kini ang siyudad sa gamhanang Hari.+ 36  Ayawg panumpa nga itahan nimo ang imong ulo,* kay dili ka makapaputi o makapaitom bisag usa ka buhok. 37  Himoa ang inyong ‘Oo’ nga oo, ang inyong ‘Dili,’ dili,+ kay ang kapin niini naggikan sa usa nga daotan.+ 38  “Nakadungog mo niini: ‘Mata para sa mata ug ngipon para sa ngipon.’+ 39  Apan sultihan ko kamo: Ayawg sukli ang usa nga daotan, apan si bisan kinsa nga mosagpa sa imong tuo nga aping, itahan usab kaniya ang pikas.+ 40  Ug kon dunay magpasakag sumbong sa korte batok kanimo ug gusto niyang panag-iyahon ang imong pang-ilalom nga besti, ihatag usab kaniya ang imong panggawas nga besti;+ 41  ug kon ang tawong may awtoridad magpugos kanimo sa pag-alagad sulod sa usa ka kilometro,* ubani siyag duha ka kilometro. 42  Hatagi ang mangayo kanimo, ug ayawg balibari ang gustong mohulam* kanimo.+ 43  “Nakadungog mo niini: ‘Higugmaa ang imong isigkatawo+ ug dumti ang imong kaaway.’ 44  Apan sultihan mo nako: Padayon sa paghigugma sa inyong mga kaaway+ ug sa pag-ampo alang niadtong naglutos kaninyo,+ 45  aron inyong mapamatud-an nga kamo mga anak sa inyong Amahan nga anaa sa langit,+ kay siya nagpasubang sa iyang adlaw sa mga daotan ug sa mga maayo ug nagpaulan sa mga matarong ug sa mga dili matarong.+ 46  Kon ang inyong higugmaon kadto lang nahigugma kaninyo, unsa may inyong ganti?+ Dili ba mao usab kanay ginahimo sa mga maniningil ug buhis? 47  Ug kon ang inyong mga igsoon lang ang inyong komostahon, talagsaon ba kana? Dili ba mao usab kanay ginahimo sa mga tawo sa kanasoran? 48  Busa kamo kinahanglang mahimong hingpit* kay ang inyong langitnong Amahan hingpit.+

Mga Footnote

O “kadtong mga nagpakilimos alang sa espiritu.”
O “maaghop.”
Iningles, lampstand.
O “basket nga pangsukod.”
O “bungkagon.”
O “dako.”
Ang dapit sa gawas sa Jerusalem diin ginasunog ang mga basura. Tan-awa sa Glossary.
Literal, “quadrans,” sensilyo nga gamay kaayog bili. Tan-awa ang Apendise B14.
O “mapandol.”
O “usa ka parte sa lawas.”
Tan-awa sa Glossary.
O “mapandol.”
Tan-awa sa Glossary.
O “usa ka parte sa lawas.”
Grego, por·neiʹa. Tan-awa sa Glossary.
Tan-awa ang Apendise A5.
O “kinabuhi.”
Literal, “milya.” Tan-awa sa Glossary.
Mohulam nga walay tubo.
O “bug-os.”