SIERRA LEONE UG GUINEA
1945-1990 “Nagpadangat sa Daghan Ngadto sa Pagkamatarong”—Dan. 12:3. (Bahin 3)
Pagpakigharong sa Poro
Ang unang pag-atake nahitabo sa usa ka balangay duol sa Koindu diin may grupo sa mga lalaki nga nagtuon sa Bibliya ug nagtambongan nag tigom. Sama sa kadaghanang lalaking Kisi, sila sakop sa Poro—sekretong kapunongan nga nalangkit sa espiritismo. “Dihang ang mga nagtuon sa Bibliya wala moapil sa ilang mga rituwal, ang dakodako sa Poro nasuko pag-ayo,” matod ni James Mensah, misyonaryo sa Gilead nga nag-alagad sab sa Sierra Leone. “Sila gikulata sa dakodako ug sa iyang mga batabata, gikawatag kabtangan, gisunog ang ilang balay, gikadenahan, ug gibiyaan sa kabagnotan aron mamatay sa gutom. Ang kinalabwang pangulo maoy naghulhog sa mga membro sa Poro. Bisan pa niini, lig-ong mibarog ang mga nagtuon sa Bibliya.”
Dihang ang mga igsoon sa Koindu mireport niana sa kapolisan, gidakop ang dakodako sa Poro, iyang mga batabata, ug ang kinalabwang pangulo. Sila gihusay ug gikasab-an pag-ayo, ug ang kinalabwang pangulo gisuspender ug halos usa ka tuig. Kini nga kadaogan sa korte nabaniog ug nakadasig sa mga bag-ohan sa pagtambong sa tigom. Sa ulahi, ang kinalabwang pangulo nagbasol ug nainteres sa kamatuoran. Dihang may sirkitong asembliya sa iyang lugar, siya nagpasakag mga delegado ug midonar pag baka.
Gisulayan sa ubang lider sa Poro ang laing paagi sa pag-atake—malinglahong ‘pagmugnag kasamok pinaagig mando o balaod.’ (Sal. 94:20) Ang Poro nga mga politiko nagpasakag mosyon sa Parliamento nga idili ang buluhaton sa mga Saksi ni Jehova. “Apan, kami gidepensahan sa kinalabwang pangulo, ug giingnan ang nagtigom nga mga membro sa Parliamento nga nakatuon siyag Bibliya uban namo sa duha ka tuig,” matod ni Charles Chappell. “Siya miingon nga ang among organisasyon dili politikanhon ug kini nag-edukar sa mga tawo ug nakapabag-o sa ilang moral. Dayon siya miingon nga naglaom siya nga mahimong membro niini sa umaabot. Dihang gipaluyohan siya sa laing membro sa Parliamento nga nakatuon usab, ang mosyon wala idayon.”
“Adto pangayog pagkaon sa Diyos!” biaybiay nila
Kadtong mibiya sa sekretong kapunongan gisupak pag-ayo sa ilang pamilya. Si Jonathan Sellu maoy tin-edyer nga taga-Koindu. Siya may mga apohan nga juju nga mga pari sa upat na ka henerasyon ug gibansay siya sa maong buluhaton. Sa nagsugod siyag Bible study, gihunong niya ang mga rituwal ug paghalad labot sa espiritismo. Ang iyang pamilya nasuko ug gipahunong siyag eskuyla ug dili pakan-on dihang motambong ug tigom. “Adto pangayog pagkaon sa Diyos!” sila mibiaybiay.
Pero, lig-ong mibarog si Jonathan. Siya wala magutmi. Siya nakakat-on sa pagbasag pagsulat, ug sa ulahi siya nahimong regular payunir. Si Jonathan nalipay kay ang iyang inahan midawat sa kamatuoran.Pag-uswag sa Ubang Dapit sa Nasod
Sa 1960, diha nay mga kongregasyon ug grupo sa Bo, Freetown, Kissy, Koindu, Lunsar, Magburaka, Makeni, Moyamba, Port Loko, Waterloo, hangtod sa amihanan, sa Kabala. Ang magmamantala niadtong tuiga miuswag gikan sa 182 ngadto sa 282. Daghang espesyal payunir nangabot gikan sa Ghana ug Nigeria aron palig-onon ang mga kongregasyon.
Kadaghanan sa bag-ohan sakop sa duha ka tribo: Ang Krio, nga namuyo sa Freetown, ug ang Kisi, sa Sidlakang Probinsiya. Samtang mikaylap ang maayong balita, misanong usab ang ubang tribo—ang Kuranko, Limba, ug Temne sa amihanan; Mende sa habagatan; ug uban pang tribo.
Sa 1961, gipahinungod sa Freetown East Congregation ang ilang Kingdom Hall. Unya gipahinungod sa Koindu Congregation ang gama-sa-tisa nga Kingdom Hall para sa 300 ka tawo nga magamit usab ingong Assembly Hall. Wala madugay, 40 ka ansiyano ang mitungha sa Kingdom Ministry School—ang una sa Sierra Leone. Nianang tuiga usab, ang mga igsoon nakigbahin sa kampanya sa pagtanyag sa New World Translation of the Holy Scriptures.
Si Jehova nagpanalangin gayod sa iyang katawhan. Sa Hulyo 28, 1962, ang International Bible Students Association, legal nga korporasyon nga gigamit sa mga
Saksi ni Jehova sa daghang nasod, opisyal nga narehistro sa gobyerno sa Sierra Leone.Nagsugod ang Buluhaton sa Guinea
Hisgotan nato karon ang kasikbit nga nasod, ang Guinea (kanhi French Guinea). Una pa sa 1958, ang pipila ka igsoon nakasangyaw sa ilang pagbiyahe agi sa nasod, pero ang French nga mga opisyales nga nagmando sa nasod supak sa atong buluhaton. Apan, sa 1958, ang kahigayonan nabuksan dihang pormal nga gisalikway sa Guinea ang pagmando sa France ug nahimong independente nga nasod.
Sa hinapos sa 1958, si Manuel Diogo, nagsultig French
nga taga-Dahomey (karon Benin) nga kapig 30 anyos, mitrabaho sa minahan sa bauxite sa Fria, usa ka lungsod nga mga 80 kilometros amihanan sa kaulohan, ang Conakry. Kay gustong mosangyaw niining wa pa matandog nga teritoryo, si Manuel misulat sa sangang buhatan sa France nga nangayog literatura ug mga espesyal payunir. “Hinaot panalanginan ni Jehova ang buluhaton kay daghag interesado dinhi,” paniklop niya sa sulat.Makapadasig ang tubag kang Manuel. Siya giawhag nga magpabilin sa Guinea kutob sa iyang mahimo. Gihikay usab sa sangang buhatan nga maduaw siya sa espesyal payunir aron mabansay sa ministeryo. Nadasig niini si Manuel ug masibotong nagsangyaw sa Fria hangtod sa iyang kamatayon sa 1968.
Dihang ang magtatan-aw sa sona nga si Wilfred Gooch miduaw sa Conakry sa 1960, iyang nahimamat ang duha pa ka Aprikanong brader nga nagsangyaw didto. Iyang girekomendar nga ang Guinea atimanon sa sangang buhatan sa Sierra Leone imbes sa France. Kini nagsugod niadtong Marso 1, 1961. Paglabayg usa ka bulan, ang unang kongregasyon sa Guinea naporma sa Conakry.
Espirituwal nga Kahayag Misidlak sa Kalasangan
Ang maayong balita mikaylap usab sa habagatang Guinea. Si Falla Gbondo, usa ka Kisi nga nagpuyo sa Liberia, mipauli sa iyang balangay, sa Fodédou, mga 13 kilometros kasadpan sa Guékédou. Nagdala siyag librong Gikan sa Paraisong Nawala Ngadto sa Paraisong Nabatonan Pag-usab. Siya dili makabasa, apan iyang nasaysay ang mga letrato sa libro ngadto sa mga kauban sa tribo. “Nakisaw ang mga tawo tungod sa libro,” siya nahinumdom. “Gitawag nila kinig librong Adan ug Eva.”
Si Falla mibalik sa Liberia. Siya nabawtismohan ug ngadtongadto nahimong espesyal payunir. Kaduha sa
usa ka bulan, siya mobalik sa Fodédou aron tudloan ang grupo sa mga 30 ka tawo. Wa madugay, giduyogan siya ni Borbor Seysey, laing Kisi nga espesyal payunir nga taga-Liberia. Nakaporma silag bag-ong grupo sa Guékédou. Ang duha ka grupo nahimong mga kongregasyon.Sa nagkadaghan ang na-Saksi nga mga Kisi, namatikdan sa mga pangulo sa balangay nga maayo silag gawi. Sila mga kugihan, matinud-anon, ug nagtabang sa mga tawo nga magmakigdaiton. Busa, dihang ang mga brader nangayog permiso nga magtukod ug Kingdom Hall sa Fodédou, ang mga pangulo mihatag dayon kanilag tulo ka ektaryang yuta. Kana nga Kingdom Hall
Kagubot sa Conakry
Nianang panahona, nagsugod ang kagubot sa Conakry. Tungod sa kagubot sa politika, ang opisyales sa gobyerno natahap sa mga langyaw. Upat ka misyonaryo sa Gilead wala hatagig permanenteng bisa ug gipagawas sa nasod. Duha ka brader nga taga-Ghana gidakop base sa bakak nga sumbong ug gipriso sa mga duha ka bulan.
Pagkagawas nila, usa sa mga brader, si Emmanuel Awusu-Ansah, gidakop pag-usab ug gibalhog sa hugaw nga prisohan. Siya misulat: “Himsog ko sa espirituwal, pero padayon kong gihilantan. Bisan pa niana, makasangyaw gihapon ko. Sa miaging bulan, 67 ang akong oras, ug ang duha ko ka Bible study misugod pagsangyaw uban nako.” Usa sa iyang mga estudyante nakadangat sa kamatuoran. Human sa lima ka bulan, si Brader Awusu-Ansah gibuhian ug gideport ngadto sa Sierra Leone. Usa na lang ka magmamantala ang nahibilin sa Conakry.
Sa 1969, dihang milinaw na, ang mga espesyal payunir nangabot sa Conakry. Sila gitugotan sa awtoridad nga makabatog Kingdom Hall ug makabutag karatula niana.
Wala madugay mga 30 ka interesado ang nagtambongan sa mga tigom.Kay nabalaka nga basin dakpon, ang mga igsoon mabinantayon sa pagsangyaw. Apan dihang sila nakabatog kaisog, sila bug-os pang misangyaw. Sa 1973, ang gamayng kongregasyon nanagtag ug 6,000 ka tract. Sa ulahi, nanagtag silag mga magasin sa mga opisina ug negosyohanan. Ang mga opisyales sa gobyerno ug ang publiko inanayng nakasabot ug nakaapresyar sa atong buluhaton. Sa Disyembre 15, 1993, ang ilang pailob ug paningkamot gipanalanginan dihang legal nga narehistro ang Christian Association of Jehovah’s Witnesses of Guinea.