Kon Ngano Gayong Atong Pagailhon ang Ngalan sa Diyos
Kon Ngano Gayong Atong Pagailhon ang Ngalan sa Diyos
“ANG tanan kinsa magatawag sa ngalan ni Jehova mamaluwas.” (Roma 10:13) Pinaagi niining mga pulonga ang apostol nga si Pablo mipasiugda kon unsa kahinungdanon alang kanato sa pag-ila sa ngalan sa Diyos. Ang iyang pulong magdala kanato balik sa atong orihinal nga pangutana: Nganong ang ‘pagdayeg,’ o ‘pagbalaan,’ sa ngalan sa Diyos gibutang ni Jesus sa sinugdanan gayod sa iyang Sumbanang Pag-ampo, nga una sa daghan kaayong importanteng mga butang? Aron masabtan kini, kinahanglan natong sabton nga mas pa gayod ug diyutay ang kahulogan sa duha ka yawing mga pulong.
Una, unsa man gayod ang gipasabot sa pulong ‘pagdayeg,’ o ‘pagbalaan’? Pinasubay sa pulong kana nagakahulogan: “sa paghimong balaan.” Pero dili ba ang ngalan sa Diyos balaan na? Siyempre balaan na kana. Sa dihang atong balaanon ang ngalan sa Diyos, dili nato ginahimo kanang mas balaan pa kay kana balaan na man. Hinunoa atong ginaila kana ingong balaan, nga ginapalahi, ginatagad gayod kana diha sa tumang pagmahal. Sa dihang mag-ampo kita alang sa ngalan sa Diyos nga pagabalaanon, kita nagapaabot sa panahon sa dihang ang tanang linalang magapabili niana ingong balaan.
Ikaduha, unsa man gayod ang kalabotan sa pulong “ngalan”? Atong nakita nga ang Diyos adunay ngalan, nga Jehova, ug nga ang iyang ngalan nahisulat sa mga linibo ka besis diha sa Bibliya. Atong nahisgotan, usab, ang kahinungdanon sa pagpasig-uli nianang ngalana ngadto sa hustong dapit niini diha sa teksto sa Bibliya. Kon ang maong ngalan dili makita didto, unsaon man sa pagkatuman sa mga pulong sa salmista: “Kanimo managsalig ang mga nakaila sa imong ngalan, kay ikaw dili gayod mobiya niadtong nanagpangita kanimo, O Jehova.”—Salmo 9:10.
Pero ang ‘pagkaila sa ngalan sa Diyos’ nagalangkit ba lamang ug utokanong kahibalo nga ang ngalan sa Diyos sa Hebreo maoy YHWH, o sa Ingles, Jehovah (sa Cebuano, Jehova)? Dili, kana nagakahulogan ug labaw pa niana. Sa didto si Moises sa Bukid Sinai, “Ug si Jehova mikanaog diha sa panganod ug mitindog sa iyang kaugalingon didto uban kang [Moises] ug nagmantala sa ngalan ni Jehova.” Kining pagmantalaa sa ngalan ni Jehova naglangkit ug unsa? Usa ka kahubitan sa iyang mga hiyas: “Si Jehova, si Jehova, usa ka Diyos nga maluloy-on ug mapuangoron, mahinay sa pagkasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran.” (Exodo 34:5, 6) Labot pa, sa hapit na ang iyang kamatayon, si Moises miingon ngadto sa mga Israelita: “Akong igamantala ang ngalan ni Jehova.” Unsa ang misunod? Paghisgot sa pipila sa Iyang dagkong mga hiyas, ug unya ang pagsubli sa nalampos sa Diyos alang sa Israel tungod sa Iyang ngalan. (Deuteronomio 32:3-43) Busa, ang pagkaila sa ngalan sa Diyos nagakahulogan sa pagkat-on kon unsa ang girepresentahan nianang ngalana ug sa pagsimba sa Diyos nga ginganlan niana.
Sanglit kay si Jehova naglambigit man sa iyang ngalan uban sa iyang mga hiyas, mga katuyoan ug mga kalihokan, atong masabot kon ngano ang Bibliya nag-ingon nga ang ngalan sa Diyos maoy balaan. (Levitico 22:32) Kana maoy halangdon, dako, makalilisang ug hataas uyamot. (Salmo 8:1; 99:3; 148:13) Oo, ang ngalan sa Diyos maoy labaw kay sa angga lamang. Kana nagahawas kaniya ingong usa ka persona. Dili kay kana usa lamang ka temporaryong ngalan nga gamiton sa usa ka panahon ug unya ilisan ug titulo sama sa “Ginoo.” Si Jehova mismo miingon ngadto kang Moises: “‘Jehova . . .’ Kini mao ang akong ngalan ngadto sa panahong walay katinoan, ug kini mao ang akong handomanan sa tanang kaliwatan.”—Exodo 3:15.
Bisan unsaon niyag panlimbasog, ang tawo dili gayod makawagtang sa ngalan sa Diyos gikan sa yuta. “‘Gikan sa pagsubang sa adlaw bisan ngadto sa pagsalop niini ang akong ngalan mahimong dako taliwala sa mga nasod, ug diha sa tagsatagsa ka dapit ang insinso igahalad sa akong ngalan, usa ka paghalad pagahimoon sa akong ngalan, bisan ang ulay nga gasa; kay ang akong ngalan mahimong dako taliwala sa mga nasod,’ nag-ingon si Jehova sa mga panon.”—Malaquias 1:11; Exodo 9:16; Ezekiel 36:23.
Busa, ang pagbalaan sa ngalan sa Diyos importante kaayo kay sa bisan unsang ubang isyu. Ang tanang katuyoan sa Diyos nalambigit sa iyang ngalan. Ang mga suliran sa katawhan nagsugod sa dihang unang gipasipalahan ni Satanas ang ngalan ni Jehova pinaagig pagtawag Kaniya, sa tinuoray, nga usa ka bakakon ug dili angay sa pagmando sa tawhanong kaliwatan. (Genesis 3:1-6; Juan 8:44) Sa panahon lamang nga ang ngalan sa Diyos sa husto mabayaw nga ang katawhan makapahimulos sa bug-os nga kahupayan gikan sa malaglagong mga sangpotanan sa bakak ni Satanas. Mao ing hinungdan nga ang mga Kristohanon sa katim-os gayod nagaampo sa kadayegan sa ngalan sa Diyos. Apan adunay mga butang nga ilang arang mabuhat, usab, sa pagbalaan niana.
Unsaon Nato sa Pagbalaan sa Ngalan sa Diyos?
Ang usa ka paagi mao ang pagpakigsulti sa uban bahin kang Jehova ug ipunting ang iyang Gingharian pinaagi ni Kristo Jesus ingong bugtong paglaom sa katawhan. (Pinadayag 12:10) Daghan ang nagabuhat niini, diha sa modernong katumanan niining mga pulonga sa tagna ni Isaias: “Niadtong adlawa kamo magaingon: ‘Pasalamati si Jehova, kamong katawhan! Sangpita ang iyang ngalan. Ipahayag ang iyang mga buhat taliwala sa mga katawhan. Ipahibalo nga ang iyang ngalan ginabayaw. Manag-awit kamo kang Jehova, kay siya nakabuhat ug maayo uyamot. Kini naisangyaw sa tibuok nga yuta.’”—Isaias 12:4, 5.
Ang laing paagi mao ang pagsunod sa kabalaoran ug kasugoan sa Diyos. Gisultihan ni Jehova ang nasod sa Israel: “Kinahanglang bantayan ninyo ang akong mga sugo ug buhaton kini. Ako mao si Jehova. Ug dili ninyo gayod pasipalahan ang akong balaang ngalan, ug ako kinahanglang balaanon diha sa taliwala sa mga anak sa Israel. Ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo.”—Levitico 22:31, 32.
Sa unsang paagi ang pagtuman sa mga Israelita sa Kasugoan ni Jehova nagbalaan sa iyang ngalan? Ang Kasugoan gihatag ngadto sa mga Israelita pinasukad sa iyang ngalan. (Exodo 20:2-17) Busa, sa dihang gituman nila ang Kasugoan, sila nagpakitag hustong pasidungog ug pagmahal dapig nianang ngalana. Dugang pa, ang ngalan ni Jehova diha ibabaw sa mga Israelita ingong nasod. (Deuteronomio 28:10; 2 Cronicas 7:14) Sa naggawi sila sa hustong paagi, kini nakahatag ug pagdayeg kaniya, sama gayod sa usa ka anak nga nagagawi sa hustong paagi nga nagahatag kadungganan sa iyang amahan.
Sa laing bahin, sa napakyas ang mga Israelita sa pagtuman sa Kasugoan sa Diyos, ang iyang ngalan ilang gipasipalahan. Busa, ang mga sala sama sa paghalad ngadto sa mga idolo, pagpanumpag bakak, pagdaogdaog sa mga kabos ug pagpakasalag pakighilawas ginabatbat sa Bibliya ingong ‘pagpasipala sa ngalan sa Diyos.’—Levitico 18:21; 19:12; Jeremias 34:16; Ezekiel 43:7.
Juan 8:28) Ug sila, usab, nakig-uban sa ‘usa ka katawhan alang sa ngalan ni Jehova.’ (Buhat 15:14) Busa, ang usa ka Kristohanon kinsa tim-os nga nagaampo, “Dayegon ang imong ngalan” magabalaan nianang ngalana diha sa iyang kaugalingong kinabuhi pinaagig pagtuman sa tanang mga sugo sa Diyos. (1 Juan 5:3) Kini maglakip usab sa pagsunod sa mga sugo nga gihatag sa Anak sa Diyos, si Jesus, kinsa kanunayng mihimaya sa iyang Amahan.—Juan 13:31, 34; Mateo 24:14; 28:19, 20.
Sa susama, ang mga Kristohanon gihatagan ug mga sugo diha sa ngalan sa Diyos. (Sa gabii antes sa iyang kamatayon, si Jesus mipasiugda sa importansiya sa ngalan sa Diyos ngadto sa mga Kristohanon. Human makasulti ngadto sa iyang Amahan: “Akong gipaila ang imong ngalan kanila ug akong igapaila pa kana,” siya mipadayon sa pagpatin-aw, “aron nga ang gugma nga niana ikaw nahigugma kanako maanaa kanila ug ako mahiusa uban kanila.” (Juan 17:26) Ang pagkakat-on sa mga tinun-an sa ngalan sa Diyos naglangkit sa ilang personal nga pagkaila sa gugma sa Diyos. Si Jesus naghimo nianang posible alang kanila sa pagkasinati uban sa Diyos ingong ilang mahigugmaong Amahan.—Juan 17:3.
Kon sa Unsang Paagi Kana Mag-apektar Kanimo
Didto sa una-siglong tigom sa Kristohanong mga apostol ug mga ansiano sa Jerusalem, ang disipulong si Santiago miingon: “Sa bug-os gisugilon ni Simeon kon sa unsang paagi ang Diyos sa unang higayon mitumong sa iyang pagtagad ngadto sa kanasoran aron sa pagkuha gikan kanila ug usa ka katawhan alang sa iyang ngalan.” Ikaw ba mailhan nga kauban niadtong kang kinsa ang Diyos nagakuha aron mahimong usa ka “katawhan alang sa iyang ngalan” kon ikaw dili magagamit o magadala nianang ngalana?—Buhat 15:14.
Bisan tuod daghan ang maduhaduhaon sa paggamit sa ngalan ni Jehova, ug daghang taghubad sa Bibliya nagwagtang na niana sa ilang mga hubad, mga minilyon sa katawhan libot sa kalibotan ang malipayong midawat sa pribilehiyo sa pagdala sa ngalan sa Diyos, sa paggamit niana dili lamang diha sa pagsimba kondili sa adlaw-adlawng panaghisgot, ug sa pagmantala niana ngadto sa uban. Kon adunay nagpakigsulti kanimo bahin sa Diyos sa Bibliya ug migamit sa ngalang Jehova, unsa mang relihiyosong grupo nga siya sa hunahuna mo nagapakig-anib? Aduna lamang ing usa ka grupo sa kalibotan nga nagagamit sa ngalan sa Diyos nga makanunayon diha sa ilang pagsimba, sama gayod sa gibuhat sa iyang mga magsisimba sa karaang kapanahonan. Sila mao ang mga Saksi ni Jehova.
Ang gipasukad-Bibliya nga pangalan sa mga Saksi ni Jehova nagapaila niining maong mga Kristohanon ingong usa ka ‘katawhan alang sa ngalan sa Diyos.’ Sila mapagarbohon sa pagdala nianang ngalana, kay kana mao ang gingalan mismo ni Jehova nga Diyos ngadto sa matuod nga mga magsisimba. Sa Isaias 43:10, atong mabasa: “‘Kamo mao ang akong mga saksi,’ nagaingon si Jehova, ‘bisan ang akong alagad nga akong napili.’” Kinsa man ang gihisgotan sa Diyos dinhi? Tagda ang pipila sa nag-unang mga bersikulo.
Diha sa Isa 43 mga bersikulo 5 hangtod sa 7 sa samang kapitulo, si Isaias miingon: “Ayaw kahadlok, kay ako magauban kanimo. Dad-on ko ang imong kaliwatan gikan sa silangan, ug tigomon ikaw gikan sa kasadpan. Ako magaingon sa amihanan, ‘Biyai!’ ug sa habagatan, ‘Ayaw pagpugngi. Dad-a ang akong mga anak nga lalaki gikan sa halayo, ug ang akong mga anak nga babaye gikan sa kinatumyan sa yuta, ang tagsatagsa nga gitawag pinaagi sa akong ngalan ug nga akong gibuhat alang sa akong kaugalingong himaya, nga akong giumol, oo, nga akong gibuhat.’” Sa atong adlaw, kanang mga bersikuloha nagtumong sa kaugalingong katawhan sa Diyos nga iyang gitigom gikan sa tanang kanasoran aron sa pagdayeg kaniya ug mahimong iyang mga saksi. Busa ang ngalan sa Diyos dili lamang nagapaila kaniya kondili usab moabag sa pag-ila sa iyang matuod nga mga alagad ibabaw sa yuta karon.
Ang mga Panalangin Tungod sa Pagkaila sa Ngalan sa Diyos
Si Jehova magapanalipod kanilang nahigugma Salmo 91:14) Siya usab magahinumdom kanila: “Unya silang may kahadlok kang Jehova nanagsulti ang usa ug usa, ang matag usa duyog sa iyang kauban, ug si Jehova padayong namati ug nagpatalinghog. Ug ang usa ka basahon sa handomanan sugod nga gisulatan sa atubangan niya alang kanilang may kahadlok kang Jehova ug alang kanilang nanagpalandong sa iyang ngalan.”—Malaquias 3:16.
sa iyang ngalan. Ang salmista miingon: “Tungod kay gipahaluna niya ang iyang gugma kanako, ako usab magaluwas kaniya. Ako magapanalipod kaniya tungod kay siya nakaila sa akong ngalan.” (Busa, ang mga benepisyo tungod sa pagkaila ug paghigugma sa ngalan sa Diyos dili kutob ra niining kinabuhia. Ngadto sa masinundanong katawhan si Jehova nagsaad ug kinabuhing walay kataposan diha sa kalipay ibabaw sa yutang Paraiso. Si David gidasig sa pagsulat: “Silang mga mamumuhat sa daotan pagalaglagon, apan silang nagalaom kang Jehova mao ang magapanunod sa yuta. Apan ang mga maaghop sa ilang kaugalingon magapanunod sa yuta, ug ila gayong makaplagan ang dalisay nga kalipay diha sa kadagaya sa pakigdait.”—Salmo 37:9, 11.
Sa unsang paagi kini mahinabo? Si Jesus ang mihatag sa tubag. Diha sa samang Sumbanang Pag-ampo diin iyang gitudloan kita sa pag-ampo, “Pagabalaanon unta ang imong ngalan,” siya midugang: “Moabot unta ang imong gingharian. Pagabuhaton unta ang imong kabubut-on, maingon sa langit, mao usab sa yuta.” (Mateo 6:9, 10) Oo, ang Gingharian sa Diyos diha sa mga kamot ni Jesu-Kristo ang magabalaan sa ngalan sa Diyos ug usab magapatungha ug maayong mga kahimtang nganhi niining yutaa. Kana ang mowagtang sa pagkadaotan ug mopapha sa gubat, salaod, gutom, sakit ug kamatayon.—Salmo 46:8, 9; Isaias 11:9; 25:6; 33:24; Pinadayag 21:3, 4.
Ikaw makapahimulos sa walay kataposang kinabuhi ubos nianang Ginghariana. Sa unsang paagi? Pinaagig pagkadangat sa pag-ila sa Diyos. “Kini nagakahulogan sa kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuhag hustong kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Ang mga Saksi ni Jehova malipayong motabang kanimo sa paghupot ug nagahatag-kinabuhing kahibalo.—Buhat 8:29-31.
Gilaoman nga ang impormasyon nga ania niini nga brochure nakapakombensir kanimo nga ang Maglalalang adunay personal nga ngalan nga kana bililhon kaayo alang kaniya. Kinahanglan nga kana bililhon kaayo alang kanimo usab. Hinaot nga imong naamgohan ang kahinungdanon sa pag-ila ug paggamit nianang ngalana, ilabina diha sa pagsimba.
Ug hinaot nga ikaw mahimong desidido sa pag-ingon sama sa manalagnang si Miqueas nga sa maisogon misulti sa daghan nang kasiglohang miagi: “Ang tanang mga katawhan, sa ilang bahin, magalakaw ang matag usa diha sa ngalan sa diyos niini; apan kita, sa atong bahin, magalakaw diha sa ngalan ni Jehova nga atong Diyos ngadto sa panahong walay katinoan, bisan sa walay kataposan.”—Miqueas 4:5.
[Blurb sa panid 28]
Ang pagkaila sa ngalan sa Diyos’ nagakahulogan nga mas pa kay sa pagbaton lamang ug kahibalo sa ulo maylabot sa kamatuoran nga ang iyang ngalan maoy Jehova
[Blurb sa panid 30]
Ang ngalan ni Jehova maoy ‘halangdon, dako, makalilisang ug hataas uyamot.’ Ang tanang katuyoan sa Diyos nalambigit sa iyang ngalan
[Kahon sa panid 29]
Diha sa artikulo sa Anglican Theological Review (Oktubre 1959), si Dr. Walter Lowrie nagpasiugda sa panginahanglan sa pag-ila sa ngalan sa Diyos. Siya misulat: “Diha sa tawhanong mga relasyon maoy hinungdanon sa hilabihan nga makaila sa hustong ngalan, ang personal nga ngalan, sa usa nga atong gihigugma, ngadto kaniya nga kita nagapakigsulti, o bisan bahin kaniya nga atong ginahisgotan. Tukma gayod kini diha sa relasyon sa tawo ngadto sa Diyos. Ang tawo nga wala makaila sa Diyos pinaagig ngalan sa tinuoray wala makaila kaniya ingong usa ka persona, walay kasinatian sa pagpakigsulti uban kaniya (nga mao kana ang gipasabot pinaagig pag-ampo), ug siya dili makahigugma kaniya, kon iyang nailhan lamang siya ingong puwersa nga dili persona.”