Basahon sa Bibliya Numero 50​—Mga Taga-Filipos

Magsusulat: Pablo

Dapit Gisulatan: Roma

Sinulat Nahuman: k. 60–61 K.P.

1. (a) Sa unsang paagi ang mga taga-Filipos nakadungog sa maayong balita? (b) Unsang luyong impormasyon sa kasaysayan ang makapainteres mahitungod sa siyudad sa Filipos?

 SA DIHANG nadawat ni apostol Pablo ang tawag sa panan-awon sa pagdala sa maayong balita sa Macedonia, siya ug ang iyang mga kauban, sila Lucas, Silas, ug ang batan-ong Timoteo, daling misugot. Gikan sa Troas sa Asya Menor, milawig sila sa barko ngadto sa Neapolis ug mipadayon gilayon sa Filipos, mga 15 ka kilometro sa ilaya latas sa dalan sa bukid. Ang siyudad gihubit ni Lucas ingon “prinsipal nga siyudad sa distrito sa Macedonia.” (Buh. 16:12) Ginganlan kini Filipos ingon pasidungog ni Hari Felipe II sa Macedonia (amahan ni Alejandro nga Bantogan), kinsa mibihag sa siyudad sa 356 W.K.P. Kini sa ulahi gibihag sa mga Romanhon. Kini ang dapit sa mahukmanong mga gubat sa 42 W.K.P. nga mitabang lig-on sa puwesto ni Octavian, kinsa sa ulahi nahimong Cesar Augustus. Sa paghandom sa kadaogan, iyang gihimo ang Filipos nga Romanhong kolonya.

2. Unsang progreso ang nahimo ni Pablo uban sa iyang pagwali sa Filipos, ug unsang mga hitabo mitambong sa pagkahimugso sa kongregasyon didto?

² Batasan kini ni Pablo inig-abot sa usa ka bag-ong  siyudad sa pagwali una sa mga Hudiyo. Bisan pa, sa iyang unang pag-abot sa Filipos sa mga 50 K.P., iyang nakaplagan kini sila nga pipila ra sa gidaghanon ug dayag walay sinagoga, kay sila kanhi mitigom alang sa pag-ampo sa daplin sa suba gawas sa lungsod. Ang pagwali ni Pablo namunga dayon, usa sa unang nakumbertir mao si Lydia, babaye nga negosyante ug Hudiyo nga kinabig, kinsa sa gilayon migakos sa kamatuoran mahitungod sa Kristo ug miinsister ang mga nagpanaw mopuyo sa iyang balay. “Siya dili gayod pabalibad kanamo,” misulat si Lucas. Ang oposisyon sa wala madugay misugat, bisan pa, ug sila Pablo ug Silas gibunalan uban sa mga latigo ug unya gibilanggo. Samtang didto sila sa bilanggoan, nahitabo ang linog, ug ang magbalantay-bilanggoan ug ang iyang panimalay, namati nila Pablo ug Silas, nahimong mga magtotoo. Sunod adlaw sila Pablo ug Silas gipagawas sa bilanggoan, ug ilang giduaw ang mga igsoon sa balay ni Lydia ug gidasig sila una pa mibiya sa siyudad. Gidala ni Pablo uban kaniya ang buhing mga handomanan sa kalisdanan nga milibot sa pagkahimugso sa bag-ong kongregasyon sa Filipos.—Buh. 16:9-40.

3. Unsang ulahing mga kontak ang nabatonan ni Pablo uban sa kongregasyon sa Filipos?

³ Pipila ka tuig sa ulahi, sulod sa iyang ikatulo misyonerong panaw, si Pablo nakaduaw na usab sa kongregasyon sa Filipos. Unya, mga napulo ka tuig human unang gitukod ang kongregasyon, usa ka makapatandog nga pahayag sa gugma sa mga igsoon sa Filipos milihok kang Pablo sa pagsulat kanila sa dinasig nga sulat nga gitipigan sa Balaang Kasulatan ubos sa ngalan nianang hinigugmang kongregasyon.

4. Unsa ang miila sa magsusulat sa Mga Taga-Filipos, ug unsa ang pruweba sa pagkakasaligan sa sulat?

⁴ Nga si Pablo misulat sa sulat, ingon gipahayag sa unang bersikulo niini, kasagaran gidawat sa mga komentarista sa Bibliya, ug uban sa maayong katarongan. Si Polycarp (69?-155? K.P.) sa iyang kaugalingong sulat ngadto sa mga taga-Filipos mihisgot nga si Pablo misulat kanila. Ang sulat gikutlo ingon gikan kang Pablo sa sayong mga komentarista sa Bibliya ingon nila Ignatius, Irenaeus, Tertullian, ug Clement sa Alejandria. Gisitar kini sa Tipik Muratorian sa ikaduhang siglo K.P. ug sa tanan uban sayong kanon, ug kini makita tapad uban sa walo ka ubang sulat ni Pablo sa Chester Beatty Papiro Num. 2 (P⁴⁶), nga gituohan gikan sa mga 200 K.P.

5. Unsa ang mipunting sa Roma ingon dapit sa pagsulat?

⁵ Ang dapit ug petsa sa pagsulat mahimong malig-on uban sa rasonable nga kapiho. Sa panahon sa pagsulat, si Pablo usa ka bilanggo ubos sa pagbantay sa guwardia sa Romanhong emperador, ug dunay dako Kristohanong kalihokan libot kaniya. Iyang gitiklopan ang iyang sulat uban sa mga timbaya gikan sa mga matinumanon sa panimalay ni Cesar. Kining kamatuoran mikombinar sa pagpunting sa Roma ingon dapit gikan diin gipadala ang sulat.—Fil. 1:7, 13, 14; 4:22; Buh. 28:30, 31.

6. Unsang ebidensiya ang naa alang sa panahon sa pagsulat sa Mga Taga-Filipos?

⁶ Apan kanus-a gisulat ang sulat? Mipadayag si Pablo taodtaod na sa Roma alang sa balita ug sa katarongan alang sa iyang pagkabilanggo ingon Kristohanon nga mokatap latas sa Guwardia Praetoriano sa emperador ug sa daghan uban pa. Usab, dunay panahon pa alang kang Epaprodito sa pag-anha gikan sa Filipos (mga 1,000 ka kilometro ang gilay-on) uban sa gasa alang kang Pablo, alang sa balita sa pagkasakit ni Epaprodito sa Roma aron sa pagbalik sa Filipos, ug alang sa mga pahayag sa kasubo niini sa pag-abot gikan sa Filipos ngadto sa Roma. (Fil. 2:25-30; 4:18) Sanglit ang unang pagkabilanggo ni Pablo sa Roma nahitabo mga 59-61 K.P., lagmit iyang gisulat kining sulat mga 60 o 61 K.P., usa ka tuig o kapin human sa iyang unang pag-abot sa Roma.

7. (a) Unsang bugkos ang milungtad taliwala ni Pablo ug sa mga taga-Filipos, ug unsa ang milihok kaniya sa pagsulat? (b) Unsang matang sa sulat ang Mga Taga-Filipos?

⁷ Ang mga kasakit sa pagpanganak nga nasinati sa pagpanganak niining mga anak sa Filipos pinaagi sa pulong sa kamatuoran, ang pagbati sa mga taga-Filipos ug kamahinatagon uban sa mga gasa sa kinahanglanong mga butang nga misunod kang Pablo latas sa daghan sa iyang mga panaw ug mga kalisdanan, ug ang linaing panalangin sa una misyonerong mga paghago sa Macedonia tanan mikombinar sa pag-umol sa kusganong bugkos sa balosay nga gugma taliwala ni Pablo ug sa mga igsoon sa Filipos. Karon ang ilang malulutong gasa, gisundan sa ilang mabalak-ong pakisusi mahitungod kang Epaprodito ug progreso sa maayong balita sa Roma, milihok kang Pablo sa pagsulat kanila sa mainiton ug mabinationg sulat sa makapalig-ong pagdasig.

KAUNDAN SA MGA TAGA-FILIPOS

8. (a) Giunsa pagpahayag ni Pablo ang iyang kumpiyansa ug pagbati alang sa mga igsoon sa Filipos? (b) Unsa ang giingon ni Pablo mahitungod sa iyang mga gapos sa bilanggoan, ug unsang tambag ang iyang gihatag?

⁸ Depensa ug paglambo sa maayong balita (1:1-30). Gipadala nila Pablo ug Timoteo ang mga timbaya, ug gipasalamatan ni Pablo ang Diyos alang sa amot nga gihimo sa mga taga-Filipos sa maayong balita “gikan sa unang adlaw hangtod niining tungora.” Masaligon siya nga ilang padayonon ang ilang maayong bulohaton ngadto sa kahumanan, kay sila mga umalambit uban kaniya sa dili takos nga kalolot, lakip “ang pagdepensa ug legal nga paglig-on sa maayong balita.” Nangandoy siya kanilang tanan sa lumo nga pagbati ug miingon: “Mao kini ang akong gipadayon sa pag-ampo, nga unta ang inyong gugma mahimong dagaya ug dagaya pa . . . aron nga kamo makapaneguro sa mas importante nga mga butang.” (1:5, 7, 9, 10) Buot ni Pablo hibaloan nila nga ang iyang “mga kalihokan misangpot alang sa paglambo sa maayong balita,” sa pagkaagi nga ang iyang mga gapos sa bilanggoan nahimong hibaloan sa publiko ug ang mga igsoon nadasig sa pagsulti sa pulong sa Diyos nga waykahadlok. Samtang dunay ganansiya alang kang Pablo nga mamatay karon, apan siya nahibalo nga alang sa ilang kalamboan ug kasadya, mas kinahanglanon kini alang kaniya sa pagpabilin. Iyang gitambagan sila mogawi sa paagi nga takos sa maayong balita, kay bisan kon siya moanha kanila o dili, buot niyang madunggan nga sila nakigbisog sa paghiusa ug ‘sa bisan unsang paagi wala mahadlok sa ilang mga kaaway.’—1:12, 28.

9. Sa unsang paagi ang mga taga-Filipos mohupot sa tinamdan sa hunahuna ni Kristo?

 ⁹ Paghupot sa samang tinamdan sa hunahuna ni Kristo (2:1-30). Gidasig ni Pablo ang mga taga-Filipos sa pagpaubos sa hunahuna, ‘sa pagtagad, dili sa personal nga interes sa ila rang kaugalingong mga butang, apan usab sa personal nga interes niadtong sa uban.’ Kinahanglan sila mahimong samag tinamdan sa hunahuna ingon ni Kristo Jesus, kinsa, bisan pa milungtad sa porma sa Diyos, mihukas sa iyang kaugalingon aron mahimong tawo ug gipaubos ang iyang kaugalingon sa pagsugot hangtod sa kamatayon, sa pagkaagi nga gituboy siya sa Diyos ug gihatagan siya ug ngalan nga labaw sa tagsa ka ubang ngalan. Giawhag sila ni Pablo: “Padayon sa pagbuhat sa inyong kaugalingong kaluwasan uban ang kahadlok ug pagpangurog.” “Padayon sa pagbuhat sa tanang butang libre sa pagbagolbol ug mga argumento,” ug hupti “ang hugot nga paghawid sa pulong sa kinabuhi.” (2:4, 12, 14, 16) Gilaoman niya ang pagpadala kang Timoteo kanila ug masaligon siya mismo moanha usab sa dimadugay. Sa pagkakaron, aron sila malipay usab, iyang gipadala kanila si Epaprodito, kinsa naayo sa iyang balatian.

10. Sa unsang paagi mipadayon si Pablo ngadto sa daoganan, ug unsa ang iyang gitambag sa uban?

¹⁰ “Pagpadayon hangtod sa daoganan” (3:1–4:23). ‘Kita sa matuod nga pagtuli,’ matod ni Pablo, ‘kinahanglan mobantay sa mga iro, alang niadtong kinsa moputol sa unod.’ Kon ang bisan kinsa dunay sukaranan alang sa pagsalig sa unod, si Pablo duna sa kapin pa, ug ang iyang rekord ingon tinuling Hudiyo ug Pariseo mipamatuod niana. Apan kining tanan iyang giisip kapildihan ‘tungod sa labaw nga bili sa kahibalo kang Kristo Jesus nga iyang Ginoo.’ Pinaagi sa kamatarong pinaagi sa pagtuo, milaom siya nga “makab-ot ang sayosayong pagkabanhaw gikan sa mga patay.” (3:2, 3, 8, 11) Busa, ingon ni Pablo, “hikalimtan ang mga butang sa luyo ug mopadayon sa mga butang sa unahan, ako nagpadayon ngadto sa daoganan alang sa ganti sa pagkatinawag sa itaas sa Diyos pinaagi ni Kristo Jesus.” Pasagdi ang daghan ingon mga hamtong mobaton sa samang tinamdan sa hunahuna. Duna kadtong kansang diyos mao ang ilang tiyan, kinsa duna sa ilang mga hunahuna diha sa mga butang sa yuta, ug kansang kataposan mao ang kalaglagan, apan “alang kanato,” lig-on ni Pablo, “ang atong pagkalungsoranon didto sa mga langit.”—3:13, 14, 20.

11. (a) Unsa ang mga butang palandongon ug buhaton? (b) Unsang pahayag ang gihimo ni Pablo maylabot sa kamahinatagon sa mga taga-Filipos?

¹¹ ‘Magkasadya sa Ginoo,’ awhag ni Pablo, ‘ug pasagdi ang inyong kamakataronganon hiilhan sa tanang tawo. Mopadayon sa pagpalandong sa mga butang matuod ug ugdang, mga butang matarong, putli, hiligugmaon, maayong pagkapamolong, ligdong, ug dalayegon. Buhata ang iyong natun-an ug nadawat ug nadunggan ug nakita labot kanako, ug ang Diyos sa kalinaw mouban kaninyo.’ (4:4-9) Nalipay kaayo si Pablo sa mahinatagong hunahuna nganha kaniya sa mga taga-Filipos, bisan pa siya dunay kusog alang sa tanang butang “pinaagi kaniya kinsa mihatag gahom.” Gipasalamatan niya sila nga mainiton alang sa ilang gasa. Gikan sa pagsugod sa iyang pagpahayag sa maayong balita sa Macedonia, sila milabaw sa paghatag. Sa kapulihay, ang Diyos sa bug-os motagana sa tanan nilang “kinahanglanon ngadto sa gilapdon sa iyang kadato sa himaya pinaagi ni Kristo Jesus.” (4:13, 19) Gipadala niya ang mga timbaya gikan sa tanang balaan, lakip niadtong sa panimalay ni Cesar.

NGANONG MAPUSLANON

12. Sa unsang paagi kita karon, ingon sa mga igsoon sa Filipos, makabaton sa pag-uyon sa Diyos ug mahimong kasadya sa atong mga igsoon?

¹² Kamapuslanon sa basahon sa Mga Taga-Filipos alang kanato! Piho nga buot nato ang pag-uyon ni Jehova ug ang samang matang sa kumendasyon gikan sa atong Kristohanong mga magtatan-aw nga nadawat sa kongregasyon sa Filipos gikan kang Pablo. Mahimo kining maato kon kita mosunod sa maayong panig-ingnan sa mga taga-Filipos ug sa mahigugmaong tambag ni Pablo. Ingon sa mga taga-Filipos, kinahanglan kita mopasundayag sa kamahatagon, mabalaka sa pagtabang sa atong mga igsoon kon sila naa sa kalisdanan, ug moambit sa pagdepensa ug legal nga paglig-on sa maayong balita. (1:3-7) Kinahanglan kita mopadayon sa “pagbarog nga malig-on sa usa ka espiritu, uban sa usa ka kalag nga nakigbisog nga abayay alang sa pagtuo sa maayong balita,” modan-ag ingon “mga magsisidlak” taliwala sa hiwi ug tuis nga kaliwatan. Samtang atong gibuhat kining mga butang ug mopadayon sa pagpalandong sa mga butang ugdang, mahimo kitang kasadya sa atong mga igsoon sa samang paagi nga ang mga taga-Filipos nahimong korona sa kasadya kang apostol Pablo.—1:27; 2:15; 4:1, 8.

13. Sa unsang mga paagi kita hiniusang manig-ingon kang Pablo?

¹³ “Hiniusa nga mahimong mga manig-ingon kanako,” matod ni Pablo. Manig-ingon kaniya sa unsang paagi? Usa ka paagi mao ang mahimong supisyente-kaugalingon ubos sa tanang sirkumstansiya. Bisan kon si Pablo duna sa kadagaya o sa kawalad-on, nakat-onan niya ang pagpahaom sa iyang kaugalingon nga wayreklamo sa mga sirkumstansiya, aron makapadayon nga madasigon ug uban sa kasadya sa ministeryo sa Diyos. Ang tanan kinahanglan mahimong sama kang Pablo, usab, sa pagpakitag lumong pagbati alang sa matinumanong mga igsoon. Uban sa mabinationg kasadya siya namolong sa ministeryo nila Timoteo ug Epaprodito! Ug kasuod sa iyang pagbati sa iyang mga igsoon sa Filipos, kinsa iyang gipunting ingon “hinigugma ug gipangandoy, kasadya ko ug korona”!—3:17; 4:1, 11, 12; 2:19-30.

14. Unsang maayong tambag ang gihatag sa sulat sa Mga Taga-Filipos bahin sa daoganan sa kinabuhi ug sa Gingharian, ug kang kinsa labi na ang sulat gitumong?

¹⁴ Sa unsang paagi pa manig-ingon kang Pablo? Pinaagi sa “pagpadayon ngadto sa daoganan”! Ang tanan kinsa mipahaluna sa ilang mga hunahuna sa ‘mga butang ugdang’ labi na interesado sa kahibudnganang kahikayan ni Jehova sa langit ug yuta, diin ‘ang tagsa ka dila hayag nga moila si Jesu-Kristo mao ang Ginoo sa himaya sa Diyos nga Amahan.’ Ang  maayong tambag sa Mga Taga-Filipos midasig sa tanan kinsa milaom alang sa walay kataposang kinabuhi maylabot sa Gingharian sa Diyos sa pagpadayon nianang daoganan. Ang sulat sa Mga Taga-Filipos, bisan pa, gitumong labi na niadtong kansang “pagkalungsoranon didto sa mga langit” ug kinsa sa mahinamon mipaabot nga mahimong “kumporme sa mahimayaong lawas” ni Kristo. “Hikalimtan ang mga butang sa luyo ug padayon ngadto sa mga butang sa unahan,” pasagdi kini silang tanan manig-ingon kang apostol Pablo sa “pagpadayon ngadto sa daoganan alang sa ganti sa pagkatinawag sa itaas,” sa ilang mahimayaong panulondon sa Gingharian sa mga langit!—4:8; 2:10, 11; 3:13, 14, 20, 21.

[Mga Pangutana sa Pagtuon]