Basahon sa Bibliya Numero 51​—Mga Taga-Colosas

Magsusulat: Pablo

Dapit Gisulatan: Roma

Sinulat Nahuman: k. 60–61 K.P.

1. Diin nahaluna ang lungsod sa Colosas?

 MIBIYA sa Efeso luyo kanila, duha ka lalaki mipanaw pa silangan latas sa Asya Menor subay sa Suba Maeander (Menderes). Inig-abot sa katampo sa suba nga gitawag Likus, sa yuta sa Prigia, milabyog sila pa habatagan-silangan sa pagsunod paibabaw sa suba latas sa gilikosan-bukid nga walog. Atubangan nila mao ang matahom nga talan-awon: tabunok lunhaw nga mga pastohan uban sa dakong panon sa karnero. (Ang mga produkto sa lana mao ang prinsipal nga tinubdan sa kinitaan sa rehiyon. a) Tungas ibabaw sa walog, ang mga biyahidor miagi, sa tuo, sa bahandianong siyudad sa Laodicea, sentro sa Romanhong administrasyon alang sa distrito. Sa ilang wala, tabok sa suba, ilang makita ang Hierapolis, bantogan alang sa mga templo ug init nga mga tuboran niini. Dunay Kristohanong mga kongregasyon niining mga siyudad ug usab sa diyotay nga lungsod sa Colosas, mga unom ka kilometro ibabaw pa sa walog.

2. (a) Kinsa ang duha ka sinugo nga gipadala ni Pablo sa Colosas? (b) Unsa ang hibaloan mahitungod sa kongregasyon sa Colosas?

² Ang Colosas mao ang dulnganan sa mga pumapanaw. Silang duruha Kristohanon. Usa kanila, dimomenos, nahibalo ug maayo sa rehiyon, kay siya taga-Colosas. Ang iyang ngalan si Onesimo, ug siya usa ka ulipon nga mibalik sa iyang agalon, kinsa membro sa kongregasyon didto. Ang kauban ni Onesimo si Tiquiko, usa ka tawong may kagawasan, ug silang duruha mga sinugo ni apostol Pablo, midala sa sulat gikan kaniya nga gitumong sa “matinumanong mga igsoon sa paghiusa uban ni Kristo sa Colosas.” Sumala sa atong hibaloan, si Pablo sukad masukad wala makabisita sa Colosas. Ang kongregasyon, nga gilangkoban labi na sa mga di-Hudiyo, lagmit gipundar ni Epapras, kinsa mitrabaho taliwala kanila ug kinsa karon uban ni Pablo sa Roma.—Col. 1:2, 7; 4:12.

3. Unsa ang gibutyag mismo sa sulat sa Mga Taga-Colosas mahitungod sa magsusulat, ingon man sa panahon ug dapit sa pagsulat?

³ Si apostol Pablo ang magsusulat niining sulat, ingon sa iyang gipahayag sa mibukas ug mitiklop nga mga pulong. (1:1; 4:18) Gipahayag usab sa iyang konklusyon nga iyang gisulat kini gikan sa bilanggoan. Kini sa panahon sa iyang unang pagkabilanggo sa Roma, 59-61 K.P., sa dihang siya misulat sa pipila ka sulat sa pagdasig, ang sulat sa Mga Taga-Colosas gipadala uban sa usa ngadto kang Filemon. (Col. 4:7-9; Filem. 10, 23) Mipadayag kini gisulat sa samang panahon sa sulat sa Mga Taga-Efeso, kay daghang mga ideya ug mga prase susama.

4. Unsa ang testigo sa katinuod sa Mga Taga-Colosas?

⁴ Walay sukaranan alang sa pagduda sa pagkakasaligan sa sulat sa Mga Taga-Colosas. Ang presensiya niini uban sa ubang sulat ni Pablo sa Chester Beatty Papiro Num. 2 (P⁴⁶) sa mga 200 K.P. mipakita nga kini gidawat sa sayong mga Kristohanon ingon usa sa mga sulat ni Pablo. Ang katinuod niini gimatud-an sa sama sayong mga awtoridad kinsa mitestigo sa pagkakasaligan sa ubang mga sulat ni Pablo.

5. (a) Unsa ang mitukmod kang Pablo sa pagsulat sa Mga Taga-Colosas? (b) Unsa ang gipasiugda sa sulat?

⁵ Unsa ang mitukmod kang Pablo sa pagsulat ug sulat sa mga taga-Efeso? Alang sa usa ka butang, si Onesimo mobalik sa Colosas. Si Epapras bag-o pang miduyog kang Pablo, ug wayduda ang iyang report sa mga kahimtang sa Colosas mitagana sa dugang katarongan alang sa sulat. (Col. 1:7, 8; 4:12) Usa ka tinong peligro mihulga sa Kristohanong kongregasyon didto. Ang mga relihiyon sa adlaw nagkabungkag, ug ang bag-ong mga relihiyon kanunay giporma pinaagi sa paghiusa sa mga bahin sa mga karaan. Dunay hetinong mga pilosopiya nga milangkit sa asetisismo, espiritismo, ug idolatrosong patootoo, ug kini, dinuyogan sa Hudiyong pagdili sa mga pagkaon ug pagsaulog sa mga adlaw, mahimong miimpluwensiya sa pipila sa kongregasyon. Kon unsa man ang suliran, mipadayag kini supisyente nga katarongan alang kang Epapras sa  pagpanaw ug layo ngadto sa Roma sa pagpakigkita kang Pablo. Bisan pa, nga ang kongregasyon sa linangkob wala sa dihadihang peligro gipasabot sa makapadasig nga report ni Epapras sa ilang gugma ug kalig-on. Sa pagkadungog sa report, si Pablo kusganong midepensa sa hustong kahibalo ug hinlong pagsimba pinaagi sa pagsulat niining sulat sa kongregasyon sa Colosas. Gipasiugda niini ang hatag-Diyos nga pagkalabaw ni Kristo sa nawong sa hetinong pilosopiya, pagsimba sa mga manolonda, ug Hudiyong tradisyon.

KAUNDAN SA MGA TAGA-COLOSAS

6. (a) Unsang pag-ampo ang gihimo ni Pablo alang sa mga taga-Colosas? (b) Unsa ang gihisgotan ni Pablo mahitungod sa puwesto ug ministeryo ni Jesus maylabot sa kongregasyon?

⁶ Pagtuo kang Kristo, ulo sa kongregasyon (1:1–2:12). Human sa mibukas nga mga timbaya gikan kang Timoteo ug sa iyang kaugalingon, gipasalamatan ni Pablo ang pagtuo sa mga taga-Colosas kang Kristo ug sa ilang gugma. Sila nakakat-on sa dili takos nga kalolot sa Diyos ingon resulta sa pagwali ni Epapras sa maayong balita taliwala nila. Sukad hidunggan ang report mahitungod kanila, si Pablo wayhunong sa pag-ampo nga sila unta mapuno uban sa “hustong kahibalo sa iyang kabubut-on sa tanang kaalam ug espirituwal nga pagsabot, aron sa paglakaw nga takos kang Jehova” ug “sa pag-antos sa bug-os ug mopailob uban sa kasadya.” (1:9-11) Giluwas sila sa Amahan ngadto sa “gingharian sa Anak sa iyang gugma,” kinsa mao ang dagway sa dimakitang Diyos, ug pinaagi kang kinsa ug alang kang kinsa ang tanang butang gilalang. Siya ang Ulo sa kongregasyon ug panganay gikan sa mga patay. Pinaagi sa dugo ni Jesus, nakita sa Diyos nga maayo ang pagpasig-uli sa tanang butang usab ngadto kaniya, oo, lakip sa kanhi nahilayong mga taga-Colosas, ‘basta nga, siyempre, sila mopadayon sa pagtuo.’—1:13, 23.

7. Unsa ang giwali ni Pablo, ug alang sa unsang katuyoan?

⁷ Si Pablo nalipay sa pag-agi sa mga pag-antos ni Kristo alang sa kongregasyon, kansang ministro siya nahimo. Kini aron sa pagwali sa bug-os sa ilang interes sa pulong sa Diyos labot sa ‘sagradong sekreto, sa mahimayaong bahandi nga karon gikahimut-an sa Diyos nga ipahibalo sa iyang mga balaan.’ ‘Si Kristo ang among gimantala,’ matod ni Pablo, ‘mitambag ug mitudlo sa tanang kaalam, aron kami bug-os makapresentar sa tagsa ka tawo sa paghiusa uban ni Kristo.’—1:26-28.

8. Nganong si Pablo naningkamot alang sa iyang mga igsoon?

⁸ Ang paningkamot ni Pablo alang sa mga taga-Colosas, mga taga-Laodicea, ug sa uban mao aron sila mahimong malipay ug harmonya nga mahiusa sa tingob sa gugma, uban sa tumong sa ilang pagbaton sa ‘hustong kahibalo sa sagradong sekreto sa Diyos, nga mao, si Kristo, nga kaniya maayo pagkatipig ang tanang bahandi sa kaalam ug kahibalo.’ Dili niya buot malingla sila pinaagi sa madanihong mga argumento, apan, hinonoa, sila mopadayon sa paglakaw sa paghiusa uban ni Kristo, “migamot ug gitukod diha kaniya ug gilig-on sa pagtuo.” Si Pablo karon milanog sa pasidaan: “Pagbantay: basin may usa kinsa mobihag kaninyo ingon iyang tukbonon pinaagi sa pilosopiya ug kawang paglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo.”—2:2, 3, 7, 8.

9. Batok sa unsang matang sa pagsimba si Pablo mipasidaan, ug nganong ang mga taga-Colosas dili mopasakop sa ilang kaugalingon sa Kasugoan?

⁹ Mahimong patay sa mga buhat sa unod apan buhi kang Kristo (2:13–3:17). Bisan pa sila patay sa ilang kalapasan ug pagkaditinuli, gihimo sila sa Diyos nga buhi uban kang Kristo, gipapas ang sinulat-kamot nga dokumento sa Kasugoan, nga batok sa mga Hudiyo. “Busa pasagdi nga walay tawo nga mohukom” kanila bahin sa Kasugoan o sa pagbantay niini, nga landong lamang sa matuod, si Kristo. Usab, kon sila namatay uban ni Kristo nganha sa elementarya nga mga butang sa kalibotan, nganong gipasakop nila ang ilang kaugalingon sa mga dekreto: “Ayaw paggunit, ni pagtilaw, ni paghikap,” sumala sa mga sugo ug mga pagtudlo sa mga tawo? Pakitakita giimposar-kaugalingon nga porma sa pagsimba, kunohay kamapaubsanon, pintas nga pagtratar sa lawas—kini waybili sa pagkombate sa kailibgon sa unod.—2:16, 21.

10. Sa unsang paagi ang usa mahimong mopadayon sa pagpangita sa mga butang sa itaas ug mosul-ob sa bag-ong personalidad?

¹⁰ Hinonoa, mitambag si Pablo: “Padayon sa pagpangita sa mga butang sa itaas, diin si Kristo milingkod sa tuo nga kamot sa Diyos. Hupti ang inyong mga hunahuna nga tino sa mga butang sa itaas, dili sa mga butang sa yuta.” Mahimo kini pinaagi sa paghukas sa daang personalidad ug pagsul-ob sa bag-ong personalidad, nga pinaagi sa hustong kahibalo wala mihimog unodnong kalahian taliwala sa Hudiyo ug Grego, kay “si Kristo mao ang tanang butang ug naa sa tanan.” Kini nagkahulogan nga mahimong gibistihan “ingon mga pinili sa Diyos” uban sa lumong mga pagbati sa kaluoy, kalolot, kamapaubsanon sa hunahuna, kaaghop, ug taas-pailob. Matod sa apostol: “Ingon si Jehova libre nga mipasaylo kaninyo, mao man usab kamo. Apan, gawas niining tanang butang, sul-obi ang inyong kaugalingon uban sa gugma, kay kini ang hingpit nga bugkos sa paghiusa.” Sa pulong o buhat, ang tanang butang kinahanglan himoon “sa ngalan sa Ginoong Jesus, nagpasalamat sa Diyos nga Amahan pinaagi kaniya.”—3:1, 2, 11-14, 17.

11. (a) Unsang tambag ang gihatag maylabot sa pamilya ug sa ubang relasyon? (b) Unsang mga timbaya ang gipadangat sa konklusyon?

¹¹ Relasyon sa uban (3:18–4:18). Mahitungod sa relasyon sa pamilya, pasagdi ang mga asawa mopasakop sa mga bana ug pasagdi ang mga bana mahigugma sa ilang mga asawa, pasagdi ang mga anak mosugot sa mga ginikanan ug pasagdi nga walay mga amahan mopalagot sa ilang mga anak. Ang mga ulipon mosugot sa ilang mga agalon sa kahadlok kang Jehova, ug ang mga agalon matarong motratar sa ilang mga ulipon. Pasagdi ang tanan molahutay sa pag-ampo ug mopadayon sa paglakaw sa kaalam nganha niadtong sa gawas. Sila Tiquiko ug Onesimo mosugilon kanila personal sa mga butang maylabot kang Pablo ug sa iyang kaubanang mga magbubuhat alang sa Gingharian sa Diyos. Ilang gipadala ang mga timbaya sa Colosas, ug gitimbaya usab ni Pablo ang mga igsoon sa  Laodicea, mihangyo sila mobayloay sa mga sulat iyang gipadala. Gisulat ni Pablo ang paniklop nga timbaya sa iya mismong kamot: “Kanunay ibutang sa hunahuna ang akong mga gapos sa bilanggoan. Ang dili takos nga kalolot diha kaninyo.”—4:18.

NGANONG MAPUSLANON

12. Unsang makapalagsik nga kamatuoran ang gitagana sa sulat ni Pablo sa Mga Taga-Colosas, ug uban sa unsang kaayohan sa kongregasyon?

¹² Mahanduraw nato kon unsa ka dali ang balita sa pag-abot sa duha ka igsoon gikan sa Roma mikatap taliwala sa mga igsoon sa Colosas. Uban sa mahait nga pagpaabot sila motigom, lagmit sa balay ni Filemon, sa pagpamati sa pagbasa sa sulat ni Pablo. (Filem. 2) Kamakapalagsik nga kamatuoran ang gitagana niini labot sa eksaktong puwesto ni Kristo ug sa panginahanglan alang sa hustong kahibalo! Kaklaro nga ang mga pilosopiya sa mga tawo ug Hudiyong tradisyon gibutang sa ilang dapit, ug ang kalinaw ug pulong ni Kristo gibayaw! Niay pagkaon alang sa hunahuna ug kasingkasing alang sa tanan sa kongregasyon—mga magtatan-aw, mga bana, mga asawa, mga amahan, mga anak, mga agalon, mga ulipon. Piho nga dunay maayong tambag alang kang Filemon ug Onesimo samtang sila misulod sa makausa pa sa relasyon sa agalon ug ulipon. Kanindot nga panguna ang gihatag sa mga magtatan-aw sa pagpasig-uli sa panon sa hustong doktrina! Kamakapahait sa pagpabili sa mga taga-Colosas ang mga pulong ni Pablo alang sa ilang pribilihiyo sa pagbuhat tibuok-kalag kang Jehova! Ug ang makapalig-ong tambag sa mga taga-Colosas sa pagpahigawas gikan sa makapaulipon nga mga hunahuna ug mga batasan sa kalibotan mipabilin ingon buhing mensahe alang sa kongregasyon karon.—Col. 1:9-11, 17, 18; 2:8; 3:15, 16, 18-25; 4:1.

13. Unsa ang gitambag ni Pablo maylabot sa grasyosang mga pulong, pag-ampo, ug Kristohanong panag-uban?

¹³ Ang ekselente nga tambag alang sa Kristohanong ministro gipahaluna sa Colosas 4:6: “Pasagdi ang imong sinultihan kanunay uban sa kagrasyosa, timplado sa asin, aron mahibalo kamo unsaon sa paghatag tubag sa matag usa.” Ang grasyosang mga pulong sa kamatuoran makapagana sa mabuot-kasingkasing mga tawo ug mobuhat sa ilang permanente nga kaayohan. Usab, ang mata kaayo nga pag-ampo sa Kristohanon, gipahayag gikan sa mapabilhong kasingkasing, modalag datong panalangin gikan kang Jehova: “Magmalahutayon sa pag-ampo, pabiling nagmata niini uban sa pagpasalamat.” Ug unsang kasadya ug makapalig-ong kalagsik ang makaplagan sa Kristohanong panag-uban! “Padayon sa pagtudlo ug pagtambag sa usa ug usa,” matod ni Pablo, “nag-awit sa inyong kasingkasing kang Jehova.” (4:2; 3:16) Makaplagan nimo ang daghan ubang mutya sa maayo, praktikal nga instruksiyon samtang imong susihon ang sulat sa Mga Taga-Colosas.

14. (a) Unsang katinuoran ang gipasiugda sa Mga Taga-Colosas? (b) Sa unsang paagi gipasiugda ang paglaom sa Gingharian?

¹⁴ Mahitungod sa pagbantay sa Kasugoan, ang sulat miingon: “Kadtong mga butang usa ka landong sa mga butang umaabot, apan ang katinuoran iya ni Kristo.” (2:17) Kining katinuoran mahitungod kang Kristo ang gipasiugda sa Mga Taga-Colosas. Ang sulat sagad mipunting sa mahimayaong paglaom gireserba sa mga langit alang niadtong nahiusa uban ni Kristo. (1:5, 27; 3:4) Kana sila mapasalamaton kaayo nga ang Amahan nakaluwas kanila gikan sa awtoridad sa kangitngit ug gilalin sila “ngadto sa gingharian sa Anak sa iyang gugma.” Sa ingon sila nahimong sakop sa Usa kinsa mao “ang dagway sa dimakitang Diyos, ang panganay sa tanang linalang; tungod kay pinaagi kaniya ang tanan ubang butang gilalang sa mga langit ug sa yuta, ang mga butang makita ug ang mga butang dimakita, walay sapayan kon sila mga trono o mga pagkaginoo o mga gobiyerno o mga awtoridad.” Kining Usa kalipikado labaw sa tanan sa pagmando sa kamatarong sa Gingharian sa Diyos. Busa, gitambagan ni Pablo ang dinihogang mga Kristohanon: “Kon, bisan pa, kamo gibangon uban ni Kristo, padayon sa pagpangita sa mga butang sa itaas, diin ang Kristo milingkod sa tuo nga kamot sa Diyos.”—1:12-16; 3:1.

[Footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]