Basahon sa Bibliya Numero 62​—1 Juan

Magsusulat: Apostol Juan

Dapit Gisulatan: Efeso, o duol

Sinulat Nahuman: k. 98 K.P.

1. (a) Unsang hiyas mihunob sa mga sinulat ni Juan, apan unsa ang mipakita siya dili sentimentalista? (b) Nganong ang iyang tulo ka sulat tukma sa panahon?

 SI JUAN, ang hinigugmang apostol ni Jesu-Kristo, dunay kusganong gugma alang sa pagkamatarong. Kini mitabang sa paghatag kaniya sa hait nga panabot sa hunahuna ni Jesus. Busa kita dili mahibulong nga ang tema sa gugma midominar sa iyang mga sinulat. Dili siya sentimentalista, bisan pa, kay gipunting siya ni Jesus ingon usa sa “mga Anak sa Dalogdog [Boanerges].” (Mar. 3:17) Sa matuod, kini sa depensa sa kamatuoran ug pagkamatarong nga siya misulat sa iyang tulo ka sulat, kay ang apostasiya nga gitagna ni apostol Pablo dayag na. Ang tulo ka sulat ni Juan matuod tukma sa panahon, kay kini tabang sa paglig-on sa sayong mga Kristohanon sa ilang pagpakig-away batok sa paglapas sa “usa nga daotan.”—2 Tes. 2:3, 4; 1 Juan 2:13, 14; 5:18, 19.

2. (a) Unsa ang timaan nga ang mga sulat ni Juan gisulat ulahi kaayo nila Mateo, Marcos, ug sa misyonerong mga sulat? (b) Kanus-a ug diin ang mga sulat dayag gisulat?

² Base sa mga unod, kining mga sulat iya sa panahon nga ulahi ra kaayo kay sa mga Ebanghelyo nila Mateo ug Marcos—mas ulahi, usab, kay sa misyonerong mga sulat nila Pedro ug Pablo. Nausab na ang mga panahon. Wala nay reperensiya sa Judaismo, ang dakong hulga sa mga kongregasyon sa mga adlaw sa kabatan-on nila; ug walay nagpadayag bisan usa ka direktang pagkutlo gikan sa Hebreohanong Kasulatan. Sa laing bahin, si Juan mihisgot mahitungod sa “kataposang takna” ug sa pagpadayag sa “daghang antikristo.” (1 Juan 2:18) Iyang gipunting ang iyang mga magbabasa sa mga panultihon ingon sa “mga gagmay kong anak” ug sa iyang kaugalingon ingon “tigulang lalaki.” (1 Juan 2:1, 12, 13, 18, 28; 3:7, 18; 4:4; 5:21; 2 Juan 1; 3 Juan 1) Tanan kini misugyot sa ulahing petsa alang sa iyang tulo ka sulat. Usab, daw gipasabot sa 1 Juan 1:3, 4 nga ang Ebanghelyo ni Juan gisulat sa samang panahon. Kini sagad gituohan nga ang tulo ka sulat ni Juan nahuman mga 98 K.P., dili dugay una sa kamatayon sa apostol, ug sila gisulat sa palibot sa Efeso.

3. (a) Unsa ang testigo sa pagkamagsusulat ug pagkakasaligan sa Unang Juan? (b) Unsang materyal ang gidugang sa ulahi, apan unsa ang nagmatuod kini mini?

³ Nga ang Unang Juan aktuwal gisulat ni Juan nga apostol gipaila sa suod kasamahan sa ikaupat nga Ebanghelyo, nga sa waysayop iyang gisulat. Pananglitan, iyang gipaila ang sulat pinaagi sa paghubit sa iyang kaugalingon ingon saksing-nakakita sa “pulong sa kinabuhi . . . , ang walay kataposang kinabuhi nga uban sa Amahan ug gipadayag kanato,” mga panultihon nga kahibudngan susama niadtong mibukas sa Ebanghelyo ni Juan. Ang pagkakasaligan niini gimatud-an sa Tipik Muratorian ug sa sayong mga magsusulat ingon nila Irenaeus, Polycarp, ug Papias, tanan sa ikaduhang siglo K.P. a Sumala kang Eusebius ­(k. 260-342 K.P.), ang pagkakasaligan sa Unang Juan sukad wala gikwestiyon. b Bisan pa, kini kinahanglan matikdan nga ang uban mas karaang mga hubad midugang sa kapitulo 5 sa mosunod nga mga pulong sa kataposan sa 5 bersikulo 7b ug sa sinugdan sa 5 bersikulo 8: “Sa langit, ang Amahan, ang Pulong, ug ang Espiritu Santo: ug kining tulo usa ra. Ug dunay tulo nga misaksi sa yuta.” (King James Version) Apan kining teksto dili makaplagan sa bisan usa sa sayo Gregong mga manuskrito ug dayag gidugang sa paglig-on sa doktrina sa Trinidad. Kadaghanan sa modernong mga hubad, Katoliko ug Protestante, wala molakip niining mga pulong sa pangunang lawas sa teksto.—1 Juan 1:1, 2. c

4. Batok kang kinsa si Juan naningkamot sa pagpanalipod sa iyang kaubanang mga Kristohanon, ug unsang mini nga pagtulon-an ang iyang gihimakak?

⁴ Si Juan misulat sa pagpanalipod sa iyang “mga hinigugma,” sa iyang “batan-ong mga anak,” batok sa sayop nga mga pagtulon-an sa “daghang antikristo” nga migula gikan sa taliwala nila ug misulay sa paghaylo kanila pahilayo sa kamatuoran. (2:7, 18) Kining apostatang mga antikristo mahimong giimpluwensiyahan  sa Gregong pilosopiya, lakip ang sayong Gnostisismo, kansang mga sumusunod miangkon sa espesyal nga kahibalo sa mistika gikan sa Diyos. d Mibarog nga malig-on batok sa apostasiya, si Juan labi na mihisgot niining tulo ka tema: sala, gugma, ug sa antikristo. Gipakita sa iyang mga pahayag sa sala, ug sa pagsuporta sa halad ni Jesus alang sa mga sala, nga kining mga antikristo matarong-kaugalingon nga miangkon sila walay sala ug wala manginahanglan sa halad lukat ni Jesus. Ang ilang sentro-kaugalingon nga “kahibalo” mihimo kanila nga hakog ug waygugma, kahimtang nga giyagyag ni Juan samtang iyang padayong gipasiugda ang Kristohanong gugma. Dugang pa, si Juan dayag mikombate sa ilang mini nga doktrina samtang iyang gitin-aw si Jesus mao ang Kristo, nga siya dunay una-tawhanong paglungtad, ug siya mianhi sa unod ingon Anak sa Diyos sa pagtagana sa kaluwasan alang sa motuo nga mga tawo. (1:7-10; 2:1, 2; 4:16-21; 2:22; 1:1, 2; 4:2, 3, 14, 15) Klarong gipatikan ni Juan kining mini nga mga magtutudlo ingon “mga antikristo,” ug iyang gihatag ang pipila ka paagi diin ang mga anak sa Diyos ug ang mga anak sa Yawa mahimong mailhan.—2:18, 22; 4:3.

5. Unsa ang mipakita nga ang Unang Juan gituyo alang sa entiro Kristohanong kongregasyon?

⁵ Sanglit walay partikular nga kongregasyon ang gitumong, ang sulat dayag gituyo alang sa entiro Kristohanong kapunongan. Gipasabot usab kini sa kakulang sa timbaya sa sinugdan ug sa pahalipay sa kataposan. Ang uban ngani mihubit niining sinulat ingon pamatbat inay kay sulat. Ang paggamit sa plural nga “you” o kaninyo sa bug-os (ingon gipasabot sa dakong titik sa New World Translation) mipakita nga ang magsusulat mipunting sa iyang mga pulong sa usa ka grupo inay kay sa indibiduwal.

KAUNDAN SA UNANG JUAN

6. Unsang kalahian ang gihimo ni Juan taliwala niadtong naglakaw sa kahayag ug niadtong sa kangitngit?

⁶ Paglakaw sa kahayag, dili sa kangitngit (1:1–2:29). “Kami nagsulat niining mga butang,” matod ni Juan, “aron ang among kasadya mahimong sa bug-os sukod.” Sanglit “ang Diyos kahayag,” kadto lamang “naglakaw sa kahayag” ang duna sa “pakig-ambitay uban kaniya” ug sa usa ug usa. Sila gihinloan sa sala pinaagi sa “dugo ni Jesus nga iyang Anak.” Sa laing bahin, kadtong kinsa “mopadayon sa paglakaw sa kangitngit” ug kinsa miangkon, “Kami walay sala,” mipasalaag sa ilang kaugalingon, ug ang kamatuoran wala kanila. Kon sila mokumpisal sa ilang mga sala, ang Diyos mahimong matinumanon ug mopasaylo kanila.—1:4-8.

7. (a) Sa unsang paagi ipakita sa tawo nga siya nakaila ug nahigugma sa Diyos? (b) Sa unsang paagi ang antikristo giila?

⁷ Si Jesu-Kristo giila ingon “halad pasig-uli” alang sa mga sala, usa kinsa “magtatabang uban sa Amahan.” Siya kinsa miangkon nga nakaila sa Diyos apan wala nagbantay sa Iyang mga sugo bakakon. Siya kinsa nahigugma sa iyang igsoon nagpabilin sa kahayag, apan siya nga nagdumot sa iyang igsoon naglakaw sa kangitngit. Kusganong gitambag ni Juan nga dili higugmaon ang kalibotan o ang mga butang sa kalibotan, kay, matod niya, “Kon ang bisan kinsa nahigugma sa kalibotan, ang gugma sa Amahan wala kaniya.” Daghang antikristo miabot, ug “sila migula gikan kanato,” tin-aw ni Juan, kay “sila dili atong matang.” Ang antikristo mao ang usa nga milimod nga si Jesus mao ang Kristo. Iyang gilimod ang Amahan ug Anak. Pasagdi ang “gagmay nga mga anak” mopabilin sa kon unsa ang ilang natun-an gikan sa sinugdan aron “mopabilin sa paghiusa uban sa Anak ug sa paghiusa uban sa Amahan,” sumala sa pagdihog nga nadawat gikan kaniya, nga maoy matuod.—2:1, 2, 15, 18, 19, 24.

8. (a) Unsa ang mipaila sa mga anak sa Diyos gikan niadtong sa Yawa? (b) Sa unsang paagi ang “gagmay nga mga anak” nakaila sa gugma, ug unsang pagsusi ang kinahanglan kanunay nilang himoon sa ilang kasingkasing?

⁸ Mga anak sa Diyos wala mobatasan sa sala (3:1-24). Tungod sa gugma sa Amahan, sila gitawag “mga anak sa Diyos,” ug sa pagpadayag sa Diyos sila mahimong ingon kaniya ug “makakita kaniya sa iyang pagkamao.” Ang sala mao ang pagkamalapason, ug kadtong kinsa mopabilin sa paghiusa uban ni Kristo wala mobatasan niini. Ang usa nga mopadayon sa sala gikan sa Yawa, kansang mga buhat bungkagon sa Anak sa Diyos. Ang mga anak sa Diyos ug mga anak sa Yawa mahimong dayag: Kadtong gikan sa Diyos dunay gugma alang sa usa ug usa, apan kadtong gikan sa usa nga daotan ingon ni Cain, kinsa midumot ug mipatay sa iyang igsoon. Gisultihan ni Juan ang “gagmay nga mga anak” nga sila nakaila sa gugma tungod “nianang usa nga mihatag sa iyang kalag” alang kanila, ug iyang gitambagan sila nga dili ‘motak-op sa ganghaan sa lumong mga pagbati’ sa ilang mga igsoon. Pasagdi sila “mahigugma, dili sa pulong ni sa dila, apan sa buhat ug kamatuoran.” Sa pagtino kon sila ba “gikan sa kamatuoran,” kinahanglan ilang susihon kon unsa ang naa sa ilang mga kasingkasing ug tan-awon kon sila ba “nagbuhat sa mga butang makapahimuot sa mga mata [sa Diyos].” Kinahanglan ilang bantayan ang iyang sugo sa “pagbaton ug pagtuo sa ngalan sa iyang Anak si Jesu-Kristo ug mahigugma sa usa ug usa.” Sa ingon sila mahibalo nga sila nagpabilin sa paghiusa uban kaniya, ug siya uban kanila pinaagi sa espiritu.—3:1, 2, 16-19, 22, 23.

9. (a) Unsang pagsulay ang himoon sa dinasig nga mga pahayag? (b) Unsa ang mipasiugda sa obligasyon sa paghigugma sa usa ug usa?

⁹ Paghigugma sa usa ug usa sa paghiusa uban sa Diyos (4:1–5:21). Ang dinasig nga mga pahayag kinahanglan sulayan. Kadtong mga pahayag nga milimod si Kristo mianhi sa unod “wala maggikan sa Diyos” apan iya sa antikristo. Gikan sila sa kalibotan ug naa sa paghiusa niini, apan ang dinasig nga pahayag sa kamatuoran gikan sa Diyos. Matod ni Juan: “Ang Diyos gugma,” ug “ang gugma niining bahina, dili nga kita nahigugma sa Diyos, apan siya nahigugma kanato ug gipadala ang iyang Anak ingon halad pasig-uli alang sa atong mga sala.” Kadako, nan, sa obligasyon sa paghigugma sa usa ug usa! Kadtong kinsa nahigugma sa uban duna sa Diyos nga mopabilin sa paghiusa uban kanila, ug sa ingon ang gugma nahimong hingpit nga  sila “mahimong may kagawasan sa pagsulti,” sa pagsalibay sa kahadlok sa gawas. “Alang kanato,” matod ni Juan, “kita nahigugma, tungod kay siya unang nahigugma kanato.” “Ang usa nga nahigugma sa Diyos kinahanglan nahigugma sa iyang igsoon usab.”—4:3, 8, 10, 17, 19, 21.

10. (a) Sa unsang paagi ang mga anak sa Diyos makadaog sa kalibotan, ug unsang kumpiyansa ang ilang nabatonan? (b) Unsang tinamdan ang kinahanglan ilang batonan nganha sa sala ug idolatriya?

¹⁰ Ang pagpakitag gugma ingon mga anak sa Diyos nagkahulogan sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug kini moresulta sa pagdaog sa kalibotan, pinaagi sa pagtuo. Labot niadtong mibutang ug pagtuo sa Anak sa Diyos, ang Diyos misaksi nga Siya mihatag kanila sa “walay kataposang kinabuhi, ug kining kinabuhi naa sa iyang Anak.” Sa ingon, sila mahimong may kumpiyansa nga siya mopatalinghog kanila sa bisan unsa nga ilang pangayoon kaniya sumala sa iyang kabubut-on. Ang tanang dipagkamatarong sala, apan dunay sala nga dili mopahinabo sa kamatayon. Ang tanan nga natawo gikan sa Diyos wala nagbatasan sa sala. Bisan pa “ang tibuok kalibotan nahaluna sa gahom sa usa nga daotan . . . , ang Anak sa Diyos miabot,” ug iyang gihatag sa iyang mga disipolo ang “intelektuwal nga kapasidad” alang sa pagbaton sa kahibalo sa matuod nga Diyos, uban kang kinsa karon sila nahiusa “pinaagi sa iyang Anak si Jesu-Kristo.” Kinahanglan usab ilang bantayan ang ilang kaugalingon sa mga idolo!—5:11, 19, 20.

NGANONG MAPUSLANON

11. Sa unsang paagi ang mga Kristohanon karon mahimong mokombate sa mga antikristo ug kalibotanong kailibgon?

¹¹ Ingon sa paniklop nga mga tuig sa unang siglo sa Kumong Panahon, mao man karon dunay “daghang antikristo” batok kanila ang matuod nga mga Kristohanon kinahanglan pasidan-an. Kining matuod nga mga Kristohanon kinahanglan mohawid nga malig-on sa ‘mensahe nga ilang nadunggan gikan sa sinugdan, magbaton ug gugma sa usa ug usa,’ ug mopabilin sa paghiusa uban sa Diyos ug sa matuod nga pagtulon-an, sa pagbatasan sa pagkamatarong uban sa kagawasan sa pagsulti. (2:18; 3:11; 2:27-29) Labing importante usab mao ang pasidaan batok sa “kailibgon sa unod ug sa kailibgon sa mga mata ug sa pakitakita nga pasundayag sa paagi sa kinabuhi sa usa,” kadtong materyalistiko, kalibotanong kadaotan nga misuyop sa kadaghanan sa miangkong mga Kristohanon. Ang matuod nga mga Kristohanon mopahilayo sa kalibotan ug sa kailibgon niini, nahibalo nga “siya nga nagbuhat sa kabubut-on sa Diyos mopabilin hangtod sa kahangtoran.” Niining panuigon sa kalibotanong kailibgon, sektaryanismo, ug pagdumot, kamapuslanon kini, sa matuod, sa pagtuon sa kabubut-on sa Diyos pinaagi sa dinasig nga Kasulatan ug sa pagbuhat nianang kabubut-on!—2:15-17.

12. Unsang kalahian ang gihimo sa Unang Juan alang sa atong kaayohan, ug sa unsang paagi atong madaog ang kalibotan?

¹² Kini alang sa atong kaayohan nga gihimong klaro sa Unang Juan ang kalahian taliwala sa kahayag gikan sa Amahan ug sa naglaglag-kamatuoran nga kangitngit gikan sa usa nga daotan, taliwala sa naghatag-kinabuhi nga pagtulon-an sa Diyos ug sa malimbongong kabakakan sa antikristo, taliwala sa gugma nga mihunob sa entiro kongregasyon niadtong sa paghiusa uban sa Amahan uban sa Anak ug sa mamumuno samag-Cain nga pagdumot nga naa niadtong kinsa “mibiya gikan kanato . . . aron kini ikapakita nga dili ang tanan sa atong matang.” (2:19; 1:5-7; 2:8-11, 22-25; 3:23, 24, 11, 12) Duna niining pagpabili, kinahanglan kini atong mainitong tinguha ang ‘pagdaog sa kalibotan.’ Ug sa unsang paagi mahimong atong himoon kini? Pinaagi sa pagbaton sa kusganong pagtuo ug pinaagi sa pagbaton sa “gugma sa Diyos,” nga nagkahulogan sa pagbantay sa iyang mga sugo.—5:3, 4.

13. (a) Sa unsang paagi ang gugma sa Diyos gipasiugda ingon praktikal nga puwersa? (b) Sa unsang matang kinahanglan ang gugma sa Kristohanon, nga moresulta sa unsang pag­hiusa?

¹³ “Ang gugma sa Diyos”—kahibulongan kining nagpalihok nga puwersa gipasiugda sa tibuok sulat! Sa kapitulo 2 makaplagan nato ang mahait nga pagtandi nga gihimo taliwala sa gugma sa kalibotan ug sa gugma sa Amahan. Sa ulahi gidapit niini ang atong pagtagad nga “ang Diyos gugma.” (4:8, 16) Ug ka praktikal nga gugma kini! Nakaplagan niini ang halangdon nga kapahayagan niini sa pagpadala sa Amahan sa “iyang Anak ingon Manluluwas sa kalibotan.” (4:14) Kinahanglan kini mopalihok sa atong kasingkasing sa mapabilhon, dimahadlokong gugma, subay sa mga pulong sa apostol: “Alang kanato, kita nahigugma, tungod kay siya unang nahigugma kanato.” (4:19) Ang atong gugma kinahanglan samang matang nianang sa Amahan ug sa Anak—praktikal, sakripisyo-kaugalingon nga gugma. Ingon gihatag ni Jesus ang iyang kalag alang kanato, busa “kita ubos sa obligasyon sa paghatag sa atong mga kalag alang sa atong mga igsoon,” oo, sa pagbukas sa ganghaan sa atong lumong mga pagbati aron sa paghigugma sa atong mga igsoon, dili sa mga pulong lamang, apan “sa buhat ug kamatuoran.” (3:16-18) Ingon sa klarong gipakita sa sulat ni Juan, mao kining gugma, inubanan sa matuod nga kahibalo sa Diyos, ang mobugkos niadtong kinsa mopadayon sa paglakaw uban sa Diyos sa dimabugto nga paghiusa uban sa Amahan ug Anak. (2:5, 6) Ngadto sa mga manununod sa Gingharian niining gipanalanginan nga bugkos sa gugma nga si Juan miingon: “Ug kita nahiusa uban sa matuod nga usa, pinaagi sa iyang Anak si Jesu-Kristo. Mao kini ang matuod nga Diyos ug kinabuhing walay kataposan.”—5:20.

[Mga footnote]

[Mga Pangutana sa Pagtuon]