Kapitulo 16

Angay pa Bang Itug-an Nako nga Nagkinabuhi Akog Dobleng Kinabuhi?

□ Palainom

□ Tighugoyhugoy sa mga higala nga giisip sa imong ginikanan nga dili maayong ikauban

□ Mamatig malaw-ayng musika

□ Tig-adto ug gubot nga mga parti

□ Kawat-kawat nga nakigdeyt

□ Motan-awg mapintas o law-ayng mga salida o modulag mapintas nga mga dula sa video

□ Mamalikas

 TAN-AWA ang listahan sa pikas panid. Gihimo mo ba ang bisan hain niini nga walay kalibotan ang imong ginikanan? Kon mao, tingali nahibalo ka nga dili maayo ang imong ginahimo. Seguro gitulisok ka sa imong konsensiya. (Roma 2:15) Apan naglisod ka sa pagtug-an sa imong mga binuang ngadto sa imong ginikanan. Ug sa imong gihunahuna ang reaksiyon unya sa imong ginikanan, makaingon ka nga mas maayo nga dili na lang sila mahibalo aron dili sila masakitan. Apan wala ba mosantop sa imong hunahuna nga doble ka nag kinabuhi? Nganong naingon ka man niana?

Kon Nganong Makaengganyo ang Pagkinaugalingon

Ang Bibliya nag-ingon nga moabot ra ang panahon nga “ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan.” (Genesis 2:24) Siyempre, aplikado usab kini sa mga babaye. Normal lang nga gusto kang mahimong hingkod, nga dili ka pagbut-an, ug nga ikay mohimog imong kaugalingong mga desisyon. Apan sa dihang idili na gani sa mga ginikanan ang mga butang nga para nila dili maayo o daotan, ang ubang mga batan-on morebelde.

Tinuod, ang ubang mga ginikanan daw estrikto ra kaayo. “Halos dili kami patan-awon ug bisag unsang sine,” mireklamo ang tin-edyer nga ginganlag Kim. Siya miingon, “Halos dili mi papaminawon sa among amahan ug mga musika!” Kay nagtuo nga ang ubang mga restriksiyon dili makataronganon, ang ubang mga batan-on masina sa ilang mga higala nga sa ilang tan-aw dakog kagawasan.

Usa ka tin-edyer nga ginganlag Tammy mihatag ug laing rason kon nganong ang uban nagkinabuhi ug dobleng kinabuhi​—aron sila dili lantawong lahi. “Nagsugod ako sa pagkinabuhi ug dobleng kinabuhi sa dihang nakakat-on ako sa pagpamalikas sa eskuylahan,” siya nahinumdom. “Ang pagpamalikas nakapabati kanako nga normal ko sama sa ubang mga batan-on. Dayon misulay ako sa pagpanigarilyo. Naghubog-hubog sab ko. Unya nanarato ako ug nagkawat-kawat sa pagpakigdeyt kay estrikto ang akong ginikanan ug dili mosugot nga makigdeyt ko.”

 Sama usab niana ug naeksperyensiyahan ang tin-edyer nga si Pete: “Nagdako ako nga Saksi ni Jehova. Apan nahadlok kaayo ko nga sulog-sulogon.” Unsay gihimo ni Pete aron mawala ang iyang kahadlok? “Gusto kong maangayan ko sa uban,” siya miingon. “Mamakak ako ug mamasangil kon nganong wala akoy madawat nga mga gasa panahon sa relihiyosong mga selebrasyon.” Sa primero ginagmayng kalapasan lang ang gihimo ni Pete, apan sa kadugayan, dinagkong kalapasan na ang iyang ginahimo.

Walay Butang nga Matago

Bisan kaniadto duna nay mga tawo nga nagkinabuhi ug dobleng kinabuhi. Ang ubang mga Israelinhon sa karaang panahon nagkinabuhi ug dobleng kinabuhi ug ila kining gitago. Apan gipasidan-an sila ni manalagnang Isaias: ‘Alaot kadtong nagtago sa laraw gikan kang Jehova mismo, ug kansang mga buhat nahitabo sa ngitngit nga dapit, samtang sila nagaingon: “Kinsay nakakita kanato, ug kinsay nahibalo labot kanato?”’ (Isaias 29:15) Ang mga Israelinhon nalimot nga nakakita ang Diyos sa ilang ginahimo. Sa gitakdang panahon sila iyang gisilotan tungod sa ilang mga kalapasan.

Mao man usab karon. Bisag natago pa nimo ang imong binuang gikan sa imong ginikanan, dili nimo kini matago kang Jehova nga Diyos. “Walay linalang nga dili dayag sa iyang panan-aw,” nag-ingon ang Hebreohanon 4:13, “apan ang tanang butang hubo ug binuksan sa mga mata niya nga kaniya manubag kita.” Nan, unsay kapuslanan sa pagtago? Hinumdomi, dili nimo malukmay ang Diyos pinaagi sa pagpakaaron-ingnong diyosnon ka dihang motambong kag relihiyosong  mga tigom. Si Jehova nahibalo kon ang mga tawo ‘nagpasidungog kaniya pinaagi sa ilang mga ngabil, apan ang ilang mga kasingkasing halayo kaayo gikan kaniya.’​—Marcos 7:6.

Nahibalo ka ba nga kadtong nagkinabuhi ug dobleng kinabuhi makapaguol kang Jehova? Oo, maguol gayod siya! Sa dihang gilapas sa mga Israelinhon ang Balaod sa Diyos, ‘ilang gisakit ang Balaang Usa sa Israel.’ (Salmo 78:41) Masakitan gayod siya kon ang mga batan-on nga ‘gidisiplina ug gimatuto sumala sa kaisipan ni Jehova’ mohimog daotang mga butang sa tago!​—Efeso 6:4.

Tul-ira ang Imong Kinabuhi

Sa pagkatinuod manubag ka sa Diyos, sa imong ginikanan, ug sa imong kaugalingon kon duna kay ginahimo sa tago. Tinuod, mahimong maulawan ka tungod niini ug basin madisiplina ka pa. (Hebreohanon 12:11) Pananglitan, kon nabatasan na nimo ang pagpamakak ug pagpanglimbong, imong gidaot ang pagsalig kanimo sa imong ginikanan. Busa ayaw kahibulong kon hatagan ka nilag mas daghang restriksiyon dihang mahibalo sila sa imong mga binuang. Bisan pa niana, mas maayong itug-an nimo sa imong ginikanan ang imong ginahimo. Ngano man?

Palandonga kining ilustrasyona: Handurawa nga ikaw ug ang imong pamilya namaktas. Sa dihang wala magtan-aw ang  imong ginikanan, wala ka mosunod sa ilang giingon nga dili ka magpalayo ug mitipas ka sa dalan ug nasaag. Wala ka makabantay nga nakatunob kag huyonghuyong. Maulaw ka ba sa pagpangayog tabang? Mabalaka ka ba nga basig silotan ka sa imong ginikanan kay wala ka mamati sa ilang pahimangno? Dili! Mosinggit gyod ka taman sa ginhawa.

Sa susama, kon nagkinabuhi kag dobleng kinabuhi, ikaw nagkinahanglag tabang ora mismo. Hinumdomi, dili na nimo mausab ang imong nahimo sa miagi. Apan makausab ka sa umaabot. Bisan pag masakit ug malisod kini, mas maayong mangayo kag tabang sa dili ka pa makahimog dugang kadaot sa imong kaugalingon o sa imong pamilya. Kon tinuod nga nagbasol  ka sa imong nahimo, si Jehova magpakita kanimog kaluoy.​—Isaias 1:18; Lucas 6:36.

Busa itug-an sa imong ginikanan ang tinuod. Sabta nga masuko sila. Dawata ang ilang disiplina. Sa ingon, makahatag kag kalipay sa imong ginikanan ug kang Jehova nga Diyos. Mogaan ang imong ginhawa kay hinlo kag konsensiya.​—Proverbio 27:11; 2 Corinto 4:2.

SA SUNOD NGA KAPITULO

Ikaw ug ang imong mga klasmet parehas ug hilig. Apan unsay angay nimong mahibaloan bahin sa panaghigalaay diha sa eskuylahan?

TEKSTO

“Siya nga nagatabon sa iyang kalapasan dili molampos, apan siya nga nagasugid ug nagabiya niini pagakaluy-an.”​—Proverbio 28:13.

SUGYOT

Dawata nga nasayop ka, apan ayaw pod iduot ug maayo ang imong kaugalingon. Hinumdomi nga si Jehova andam mopasaylo.​—Salmo 86:5.

NAHIBALO KA BA . . . ?

Maayong ilhanan kon ang tawo tulisokon sa iyang konsensiya kay mapalihok siya sa pagtul-id sa iyang sayop nga dalan. Apan kon siya magpadayon sa pagpakasala, ang iyang konsensiya madaot. Kini mahimong dili na mobati, sama sa panit nga nakubalan.​—1 Timoteo 4:2.

ANG AKONG PLANONG HIMOON!

Kon nagkinabuhi akog dobleng kinabuhi, ako makig-estorya kang ․․․․․

Kini ang akong himoom aron masagubang nako ang disiplina nga ipahamtang kanako ․․․․․

Kon unsay akong gustong ipangutana sa akong ginikanan bahin niini ․․․․․

UNSAY IMONG HUNAHUNA?

● Nganong ang mga tin-edyer nagkinabuhi ug dobleng kinabuhi?

● Unsay moresulta kon nagkinabuhi kag dobleng kinabuhi?

● Unsang mga kaayohan ang mabatonan kon ang usa mohunong na niining paagiha sa pagkinabuhi?

[Blurb sa panid 140]

“Kinahanglang ipaila sa mga batan-on nga sila mga Kristohanon nga taas ug sukdanan sa pamatasan. Mas maayong sa sinugdanan pa lang magpaila na sila. Malisdan hinuon silag samot kon dili dayon sila magpaila kon kinsa sila.”​—Linda

[Hulagway sa panid 141]

Kon nagkaunlod ka diha sa huyonghuyong sa dobleng kinabuhi, kinahanglang mangayo kag tabang