Nganong Kinahanglan Adunay mga Saksi si Jehova?
Kapitulo 1
Nganong Kinahanglan Adunay mga Saksi si Jehova?
ANG mga Saksi ni Jehova ilado sa tibuok kalibotan tungod sa ilang kamakanunayon sa pagpakigsulti sa katawhan sa tanang dapit mahitungod kang Jehova nga Diyos ug sa iyang Gingharian. Sila usab may dungog ingong katawhan nga naghupot sa ilang mga tinuohan bisan pa sa tanang matang sa pagsupak, bisan kamatayon.
“Ang kinadak-ang mga biktima sa relihiyosong paglutos sa Tinipong Bansa sa ikakawhaang siglo mao ang mga Saksi ni Jehova,” pahayag sa librong The Court and the Constitution, ni Archibald Cox (1987). “Ang mga Saksi ni Jehova . . . gigukod ug gilutos sa mga kagamhanan sa tibuok kalibotan,” pahayag ni Tony Hodges. “Sa Nazi nga Alemanya sila gipangdakop ug gipadala sa mga kampo konsentrasyon. Sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibotan, ang Sosyedad [Watch Tower] gidili sa Australia ug Canada. . . . Karon [niadtong katuigang 1970] ang mga Saksi ni Jehova ginagukod sa Aprika.”—Jehovah’s Witnesses in Africa, 1985 nga Edisyon.
Nganong ginalutos? Unsa ang tumong sa pagsangyaw? Ang mga Saksi ni Jehova tinuod bang sinugo sa Diyos? Ngano man tuod nga si Jehova magbaton ug mga saksi—ug dili pa hingpit tawhanong mga saksi? Ang mga tubag adunay kalabotan sa mga isyu nga ginabista sa unibersohanong korte—masukad ang labing hinungdanong kaso nga gikalantugian. Angay nga atong susihon kining mga isyuha aron makasabot kon nganong si Jehova kinahanglang adunay mga saksi ug kon nganong kining mga saksiha andam sa pag-antos bisan sa labing dagko nga pagsupak.
Ang Pagkasoberano ni Jehova Gihagit
Kining hinungdanong mga isyu naglambigit sa pagkamatarong sa soberanya, o supremong pagmando, ni Jehova nga Diyos. Siya mao ang Unibersohanong Soberano tungod sa iyang pagka-Maglalalang, iyang pagka-Diyos, ug iyang pagka-Labing-Gamhanan. (Gen. 17:1; Ex. 6:3; Pin. 4:11) Busa siya ang may katungod nga magdumala sa tanang butang sa langit ug sa yuta. (1 Cron. 29:12, potnot) Apan siya kanunayng nagadumala sa iyang soberanya diha sa gugma. (Itandi ang Jeremias 9:24.) Nan, unsa ang iyang ginahangyo ingong balos gikan sa iyang may-pangisip nga mga linalang? Nga sila mahigugma kaniya ug magpakitag pagpabili sa iyang soberanya. (Sal. 84:10) Ugaling, mga kaliboan ka tuig sa miagi usa ka hagit ang gipahamtang batok sa may-katungod nga pagkasoberano ni Jehova. Sa unsang paagi? Pinaagi ni kinsa? Ang Genesis, nga unang basahon sa Bibliya, nagahatag ug lamdag sa maong butang.
Kini nagataho nga ang Diyos naglalang sa unang tawhanong pares, si Adan ug Eva, ug naghatag kanilag maanindot nga tanamang puy-anan. Siya usab naghatag niining mando kanila: “Gikan sa tanang kahoy sa tanaman ikaw mahimong makakaon hangtod sa katagbawan. Apan alang sa kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan ikaw dili gayod mokaon gikan niana, kay sa adlaw nga ikaw mokaon gikan niana ikaw sa tino mamatay.” (Gen. 2:16, 17) Unsa man “ang kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan,” ug unsay kahulogan sa pagkaon sa iyang bunga?
Kadto usa ka literal nga kahoy, apan ang Diyos naggamit niadto alang sa usa ka simbolikong katuyoan. Tungod kay iyang gitawag kadto nga “ang kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan” ug kay siya nagsugo nga ang unang tawhanong pares dili mokaon gikan niana, ang kahoy haom nga nagsimbolo sa katungod sa Diyos sa pagbuot alang sa mga tawo kon unsay “maayo” (makapahimuot sa Diyos) ug kon unsay “daotan” (dili makapahimuot sa Diyos). Ang pagkanaa niining kahoya sa ingon nagsulay sa tawhanong pagtahod sa soberanya sa Diyos. Ikasubo, ang unang tawhanong pares misupak sa Diyos ug mikaon sa gidiling bunga. Sila napakyas niining yano apan halalom nga pagsulay sa kamasinugtanon ug pagpabili.—Gen. 3:1-6.
Kining morag gamay nga buhat maoy rebelyon batok sa soberanya ni Jehova. Sa unsang paagi? Ang pagkasabot kon sa unsang paagi kitang mga tawo gihimo maoy yawi aron nga masabtan ang kahulogan sa gibuhat ni Adan ug Eva. Sa dihang gilalang ni Jehova ang unang tawhanong pares, siya naghatag kanila ug usa ka talagsaong gasa—kaugalingong pagbuot. Sa pag-abag niining gasaha, si Jehova naghatag kanila ug mga katakos sa kaisipan nga naglakip sa mga gahom sa panabot, pangatarongan, ug paghukom. (Heb. 5:14) Sila dili sama sa walay panghunahuna nga mga robot; ni sama sila sa mga mananap, nga nagalihok lamang sumala sa kinaiyanhong sugyot. Ang ilang kagawasan, hinuon, maoy relatibo, ubos sa latid sa mga balaod sa Diyos. (Itandi ang Jeremias 10:23, 24.) Si Adan ug si Eva nagpili sa pagkaon sa gidiling bunga. Nianang paagiha sila nag-abuso sa ilang kagawasan. Unsa man ang nakatultol kanila niining dalana?
Ang Bibliya nagasaysay nga usa ka espirituhanong linalang sa Diyos naghimo ug tinuyo nga dalan sa pagsupak ug pagsuki sa Diyos. Kining usa, kinsa sa kaulahian nailhan ingong Satanas, nagsulti pinaagig usa ka serpente sa Eden ug nagtultol kang Eva ug, pinaagi kaniya, kang Adan sa dili pagpasakop sa soberanya sa Diyos. (Pin. 12:9) Pinaagi sa pagkaon gikan sa maong kahoy, si Adan ug si Eva nagbutang sa ilang paghukom nga labaw sa iya sa Diyos, nagpasabot nga buot nilang mohukom alang sa ilang kaugalingon kon unsay maayo ug kon unsay daotan.—Gen. 3:22.
Busa ang isyu nga nabangon mao, Si Jehova ba adunay katungod sa pagmando sa katawhan, ug siya ba nagagamit sa iyang soberanya alang sa labawng kaayohan sa iyang mga sakop? Kining isyuha maoy dayag gipasabot sa mga gipamulong sa Serpente kang Eva: “Tinuod ba gayod nga ang Diyos nagsulti nga ikaw dili magakaon gikan sa tanang kahoy sa tanaman?” Ang ipasabot mao nga ang Diyos sa sayop may gihawiran pa nga kaayohan gikan sa babaye ug sa iyang bana.—Gen. 3:1.
Ang rebelyon sa Eden mipatungha ug laing isyu: Ang mga tawo kaha ubos sa pagsulay makapabiling matinumanon sa Diyos? Kining nalambigit nga isyu napatin-aw Job 1:8-11; 2:4) Busa ang tanang alagad sa Diyos sa dili direktang paagi nahagit may kalabotan sa ilang integridad ug pagkamaunongon sa Iyang soberanya.
24 ka siglo sa ulahi may kalabotan sa matinumanong si Job. Si Satanas, ang ‘tingog’ sa luyo sa serpente, naghagit kang Jehova sa Iyang nawong, nga nag-ingon: “Alang lang ba sa wala nga si Job nahadlok sa Diyos?” Si Satanas nagpasangil: “Dili ba ikaw mismo nagbutang ug usa ka alad libot kaniya ug libot sa iyang panimalay ug libot sa tanang iyang nabatonan sa tanang kiliran? Ang buhat sa iyang mga kamot imong gipanalanginan, ug ang iyang mga panon mismo mingdaghan ibabaw sa yuta.” Si Satanas sa ingon nagpasabot nga ang pagkamatarong ni Job tinukmod sa kaugalingong-kaayohan. Siya sa dugang pa nagpasangil: “Ang panit tungod sa panit, ug ang tanang butang nga iyaha sa tawo iyang igahatag tungod sa iyang kalag.” Sanglit, sumala sa giingon ni Jehova, ‘walay mausa nga sama kang Job diha sa yuta,’ si Satanas sa pagkatinuod nangangkon nga siya arang makapatalikod kang bisan kinsang alagad sa Diyos nga magpahilayo gikan Kaniya. (Sa dihang nabangon na, ang mga isyu kinahanglang masulbad. Ang paglabay sa panahon—mga 6,000 ka tuig na karon—ug ang makaluluoyng kapakyasan sa tawhanong mga kagamhanan sa tin-aw nagapakita nga ang katawhan nanginahanglan sa soberanya sa Diyos. Apan gusto ba nila kini? Aduna bay mga tawo nga magpadayag sa kinasingkasing nga pag-ila sa matarong nga soberanya ni Jehova? Oo! Si Jehova may mga saksi! Apan una nato tagdon ang ilang pamatuod, unahon natog susi kon unsay nalambigit sa pagkahimong usa ka saksi.
Kon Unsa ang Kahulogan sa Pagkahimong Usa ka Saksi
Ang orihinal-pinulongan nga mga pulong nga gihubad ug “saksi” nagahatag ug panabot kon unsay kahulogan sa pagkahimong usa ka saksi ni Jehova. Diha sa Hebreohanong Kasulatan, ang nombre nga gihubad ug “saksi” (ʽedh) gikuha gikan sa berbo (ʽudh) nga nagkahulogan ug “balik” o “pagsubli, paghimo pag-usab.” Labot sa nombre (ʽedh), ang Theological Wordbook of the Old Testament nagbatbat: “Ang saksi maoy usa, nga sa pagsultig balikbalik, sa tataw nagpalig-on sa iyang pamatuod. Ang pulong [ʽedh] naandan diha sa pinulongan sa korte.” Ang A Comprehensive Etymological Dictionary of the Hebrew Language for Readers of English nagdugang: “Ang orihinal nga kahulogan [sa berbong ʽudh] tingali maoy ‘iyang gisultig balikbalik ug sa makusganon.’”
Diha sa Kristohanong Kasulatan, ang Gregong mga pulong nga gihubad ug “saksi” (marʹtys) ug “paghatag ug pamatuod” (mar·ty·reʹo) usab adunay legal nga pagpasabot, bisan tuod sa lakaw sa panahon sila nagbaton ug masangkarong kahulogan. Sumala sa Theological Dictionary of the New Testament, “ang ideya mahitungod sa saksi [ginagamit] diha sa kahulogan sa pagsaksi sa mga buhat o hitabo nga arang masuta ug usab sa pagsaksi sa mga kamatuoran, nga mao, ang pagpahibalo ug pagtug-an sa mga pagtuo.” Busa ang usa ka saksi mosaysay sa mga buhat o hitabo gikan sa direkta personal nga kahibalo, o siya mopahayag sa mga panglantaw o mga kamatuoran diin siya kombinsido. a
Buh. 22:20; Pin. 2:13) Ingong sangpotanan, pag-abot sa mga ikaduhang siglo K.P., ang Gregong pulong alang sa saksi (marʹtys, diin usab naggikan ang pulong “martir”) nagbaton sa kahulogan nga mapadapat sa mga tawo nga andam sa “pagselyo sa kaseryoso sa ilang pagpanaksi o pagtug-an pinaagig kamatayon.” Sila wala tawga nga mga saksi tungod kay sila namatay; sila namatay tungod kay sila maoy mga maunongon nga mga saksi.
Ang matinumanong dalan sa unang-siglong mga Kristohanon nagpalapad pa ug usa ka ang-ang sa kahulogan sa “saksi.” Daghan niadtong sayong mga Kristohanon nagpanaksi ubos sa paglutos ug sa atubangan sa kamatayon. (Nan, kinsa kadtong sayong mga saksi ni Jehova? Kinsa kadtong andam sa pagpahayag ug “balikbalik ug sa makusganon”—sa mga pulong ug sa paagi sa ilang pagkinabuhi—nga si Jehova mao ang may katungod, takos nga Soberano? Kinsa kadtong andam sa paghupot sa integridad ngadto sa Diyos, bisan hangtod sa kamatayon?
Unang mga Saksi ni Jehova
Ang apostol nga si Pablo nag-ingon: “Kita adunay baga nga panganod [Gr., neʹphos, nagpasabot sa mabagang panganod] sa mga saksi nga naglibot kanato.” (Heb. 12:1) Kining ‘mabagang panganod’ sa mga saksi nagsugod pagkaporma wala madugay tapos sa rebelyon batok sa soberanya sa Diyos sa Eden.
Diha sa Hebreohanon 11:4, si Pablo nag-ila kang Abel ingong ang unang saksi ni Jehova, nga nag-ingon: “Tungod sa pagtuo si Abel mihalad ngadto sa Diyos ug usa ka halad-inihaw nga labaw ug bili kay sa kang Cain, nga pinaagi niining pagtuoha siya nahimatud-an ingon nga tawong matarong, nga gipanghimatud-an sa Diyos diha sa pagdawat niya sa iyang mga halad; ug pinaagi niana siya, bisan tuod siya namatay, padayong nagasulti.” Sa unsang paagi si Abel nag-alagad ingong saksi alang kang Jehova? Ang tubag nasentro sa kon nganong ang halad-inihaw ni Abel “labaw ug bili” kay sa kang Cain.
Sa yanong pagkasulti, si Abel naghimo ug tukma nga halad uban ang tukma nga motibo ug gipaluyohan sa matarong nga mga buhat. Ingong iyang gasa, siya naghatag ug halad nga dugo nga naghawas sa kinabuhi sa mga panganay sa iyang panon—samtang si Cain naghalad ug walay kinabuhing abot. (Gen. 4:3, 4) Ang halad ni Cain nakulangan ug panukmod sa pagtuo nga maoy naghimo sa halad ni Abel nga dalawaton. Si Cain kinahanglang mag-usab sa iyang pagsimba. Sa kasukwahi, siya nagpakita sa iyang daotang tinguha sa kasingkasing pinaagi sa pagsalikway sa tambag ug pasidaan sa Diyos ug pinaagi sa pagbuno sa matinumanong si Abel.—Gen. 4:6-8; 1 Juan 3:11, 12.
Si Abel nagpasundayag ug pagtuo nga wala mabatoni sa iyang mga ginikanan. Pinaagi sa iyang matinumanong dalan, iyang gipaila ang iyang pagtuo nga ang pagkasoberano ni Jehova maoy matarong ug takos. Sulod sa kapin kon kulang usa ka siglo nga siya nagkinabuhi, si Abel nagpasundayag nga ang usa ka tawo mahimong matinumanon sa Diyos hangtod sa punto sa pagselyo sa iyang pamatuod pinaagig kamatayon. Ug ang dugo ni Abel nagapadayon sa ‘pagsulti,’ kay ang dinasig nga talaan sa iyang pagkamartir natipigan diha sa Bibliya alang sa umaabot nga mga kaliwatan!
Mga lima ka siglo human sa kamatayon ni Abel, si Enoc nagsugod ‘paglakaw uban sa Diyos,’ nagsubay sa usa ka dalan nga uyon sa mga sukdanan ni Jehova sa Gen. 5:24) Nianang panahona, ang pagsalikway sa soberanya sa Diyos misangpot sa pagkuyanap sa dili-diyosnong mga buhat diha sa katawhan. Si Enoc kombinsido nga ang Supremong Soberano molihok batok sa dili-diyosnong mga tawo, ug ang espiritu sa Diyos nagtukmod kaniya sa pagmantala sa ilang umaabot nga kalaglagan. (Jud. 14, 15) Si Enoc nagpabiling usa ka matinumanong saksi bisan sa kamatayon, kay si Jehova “nagkuha kaniya,” dayag nga nagpalingkawas kaniya sa usa ka mapintas nga kamatayon diha sa mga kamot sa iyang mga kaaway. (Heb. 11:5) Busa ang ngalan ni Enoc ikadugang sa nagatubong listahan sa ‘mabagang panganod sa mga saksi’ sa una-Kristohanong mga panahon.
maayo ug daotan. (Ang espiritu sa pagkadili-diyosnon nagpadayon sa pagtuhop sa mga kalihokan sa tawo. Sulod sa tibuok kinabuhi ni Noe, kinsa natawo mga 70 ka tuig human sa kamatayon ni Enoc, ang manulondang mga anak sa Diyos mianhi sa yuta, dayag nagbaton ug materyal tawhanong dagway, ug nakigpuyo-puyo sa maanyag nga mga babaye. Ang mga liwat nga ilang gipanganak nailhang mga Nepilim; sila mga higante taliwala sa katawhan. (Gen. 6:1-4) Unsa ang sangpotanan niining dili-kinaiyanhong pakig-ipon sa mga espirituhanong linalang uban sa mga tawo ug sa mestisong rasa nga ilang gipanganak? Ang dinasig nga rekord nagatubag: “Busa nakita ni Jehova nga ang kadaotan sa tawo nagdagsang diha sa yuta ug ang tanang kiling sa mga hunahuna sa iyang kasingkasing lonlon mga kadaotan sa tanang panahon. Busa ang Diyos nakakita sa yuta ug, tan-awa! kini maoy dunot, sanglit ang tanang unod nagdunot sa iyang dalan ibabaw sa yuta.” (Gen. 6:5, 12) Makapasubo uyamot nga ang yuta, tumbanan sa tiil sa Diyos, maoy “puno sa kapintasan.”—Gen. 6:13; Isa. 66:1.
Sa kasukwahi, “si Noe maoy matarong nga tawo,” ang usa nga “napamatud-an sa iyang kaugalingon nga walay ikasaway diha sa iyang mga katalirongan.” (Gen. 6:9) Siya nagpasundayag sa iyang pagpasakop sa soberanya sa Diyos pinaagi sa pagbuhat ‘kon unsay gisugo sa Diyos.’ (Gen. 6:22) Kay naglihok diha sa pagtuo, siya “nagtukod ug usa ka arka alang sa pagluwas sa iyang panimalay.” (Heb. 11:7) Apan si Noe labaw pa kay sa usa ka magtutukod; ingong “usa ka magwawali [o magsasangyaw] sa pagkamatarong,” siya nagpasidaan sa umaabot nga kalaglagan. (2 Ped. 2:5) Bisan pa sa maisogong pagpanaksi ni Noe, hinuon, kadtong daotan nga kaliwatan “wala magpakabana hangtod nga ang lunop miabot ug mibanlas kanilang tanan.”—Mat. 24:37-39.
Human sa adlaw ni Noe, si Jehova may mga saksi taliwala sa tapos-Lunop nga mga patriarka. Si Abraham, Isaac, Jacob, ug Jose maoy gihisgotan ingong sayong bahin sa panganod sa una-Kristohanong mga saksi. (Heb. 11:8-22; 12:1) Sila nagpasundayag sa ilang pagpaluyo sa soberanya ni Jehova, nga naghimo niana pinaagig paghupot sa ilang integridad. (Gen. 18:18, 19) Sa maong paagi sila nakaamot sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova. Inay mangita ug seguridad diha sa usa ka yutan-ong gingharian, sila “sa publiko nagpahayag nga sila mga dumuluong ug mga langyaw sa yuta,” sa pagtuo “nanagpaabot sa siyudad nga adunay tinuod nga mga pundasyon, nga ang magtutukod ug magbubuhat nianang siyudara mao ang Diyos.” (Heb. 11:10, 13) Sila nagdawat kang Jehova ingong ilang Magmamando, nga nagtisok sa ilang paglaom diha sa gisaad nga langitnong Gingharian ingong usa ka pagpahayag sa iyang may-katungod nga soberanya.
Sa ika-16 nga siglo W.K.P., ang mga kaliwat ni Abraham maoy mga ulipon nga nanginahanglan ug kagawasan gikan sa kaulipnan sa Ehipto. Niadtong maong panahon Ex. 5:1, 2) Pinaagi nianang mayubitong tubag, si Faraon, nga gituohan nga usa ka buhing diyos mismo, nagdumili sa pag-ila sa pagka-Diyos ni Jehova.
nga si Moises ug ang iyang igsoong lalaki nga si Aaron nahimong dagkong mga tawo diha sa usa ka ‘gubat sa mga diyos.’ Sila nakig-atubang kang Faraon ug naghatod sa kataposang pahayag ni Jehova: “Palakta ang akong katawhan.” Apan ang garbosong Faraon nagpagahi sa iyang kasingkasing; dili siya buot nga mawad-ag usa ka dakong nasod sa ulipon nga mga mamumuo. “Kinsa ba si Jehova,” siya mitubag, “aron magapatalinghog ako sa iyang tingog sa pagpalakaw sa Israel? Ako wala gayod makaila kang Jehova ug, dugang pa, dili ako motugot sa pagpalakaw sa Israel.” (Kay ang isyu sa pagkadiyos nabangon na, si Jehova karon milihok aron pamatud-an nga siya ang matuod nga Diyos. Si Faraon, pinaagi sa iyang salamangkerong mga saserdote, nagtawag sa tiningob nga gahom sa mga diyos sa Ehipto sa pagsukol Ex. 9:13-16; 12:12) Pagkatapos sa ikanapulo ka hampak, gidala ni Jehova ang Israel pagawas sa Ehipto pinaagig “usa ka kusganong kamot.”—Ex. 13:9.
sa gahom ni Jehova. Apan si Jehova nagpadala ug napulo ka hampak, nga ang matag hampak gipahibalo ni Moises ug Aaron, aron sa pagpasundayag sa iyang gahom ibabaw sa mga elemento ug linalang sa yuta ingon usab sa iyang pagkalabaw ibabaw sa mga diyos sa Ehipto. (Nagkinahanglan ug dakong kaisog ug pagtuo sa bahin ni Moises, ang ‘pinakamaaghop sa tanang tawo,’ sa pagpakig-atubang kang Faraon, dili sa makausa, apan sa makadaghang higayon. (Num. 12:3) Si Moises, bisan pa, wala gayod magpagaan sa mensahe nga gisugo ni Jehova kaniya nga ihatod kang Faraon. Bisan mismo ang hulga sa kamatayon wala makapahilom sa iyang pamatuod! (Ex. 10:28, 29; Heb. 11:27) Si Moises maoy usa ka saksi diha sa tinuod nga kahulogan sa pulong; siya nagpanghimatuod “balikbalik ug sa makusganon” alang sa pagka-Diyos ni Jehova.
Human sa maong kagawasan gikan sa Ehipto niadtong 1513 W.K.P., si Moises misulat sa basahon sa Genesis. Niana nagsugod ang usa ka bag-ong panahon—ang
panahon sa pagsulat sa Bibliya. Sanglit si Moises lagmit maoy nagsulat sa basahon ni Job, siya may nasabtan bahin sa isyu tali sa Diyos ug ni Satanas. Apan samtang ang pagsulat sa Bibliya nagpadayon, ang mga isyu nga naglambigit sa soberanya sa Diyos ug sa integridad sa tawo mabutang nga tin-aw diha sa rekord; busa ang tanan nga hingtungdan makabaton ug bug-os nga kahibalo sa dagkong mga isyu nga naapil. Kasamtangan, sa 1513 W.K.P., si Jehova nagpahamutang ug sukaranan alang sa pagpatungha ug usa ka nasod sa mga saksi.Usa ka Nasod sa mga Saksi
Sa ikatulong bulan human sila makabiya sa Ehipto, si Jehova nagdala sa mga Israelinhon ngadto sa usa ka talagsaong pakigtugon nga relasyon uban kaniya, nga naghimo kanila nga iyang “linaing bahandi.” (Ex. 19:5, 6) Pinaagi kang Moises, siya karon nakiglabot kanila ingong usa ka nasod, naghatag kanila ug teokratikanhong kagamhanan nga tinukod ibabaw sa tugon sa Kasugoan ingong ilang nasodnong batakang balaod. (Isa. 33:22) Sila mao ang piniling katawhan ni Jehova, nga giorganisar sa paghawas kaniya ingong ilang Soberanong Ginoo.
Ugaling, sa misunod nga kasiglohan, ang nasod wala sa tanang higayon magdawat sa soberanya ni Jehova. Human nakapanimuyo diha sa Yutang Saad, may mga panahong ang Israel nahulog ngadto sa pagsimba sa demonyohanong mga diyos sa mga nasod. Tungod sa ilang pagkapakyas sa pagsugot kaniya ingong may-katungod nga Soberano, si Jehova mitugot nga sila tulison, ug busa daw nagpakita nga ang mga diyos sa mga nasod mas kusgan kay kang Jehova. (Isa. 42:18-25) Apan sa ikawalong siglo W.K.P., si Jehova sa dayag naghagit sa mga diyos sa kanasoran aron sa pagpatin-aw nianang sayop nga panghunahuna ug sa pagsulbad sa pangutana, Kinsa ang matuod nga Diyos?
Pinaagi ni propetang Isaias, si Jehova nagpadala sa hagit: “Kinsa ba sa taliwala kanila [ang mga diyos sa mga nasod] ang makapahayag niini [makatagna sa tukma]? O sila ba makapadungog kanato bisan sa unang mga butang [nga mao, ang mga butang sa umaabot]? Pasagdi sila [ingong mga diyos] sa pagpadala sa ilang mga saksi, aron sila ikapahayag nga matarong, o pasagdi sila [ang mga katawhan sa mga nasod] sa pagpaminaw ug sa pag-ingon, ‘Kini ang kamatuoran!’” (Isa. 43:9) Oo, pasagdi ang mga diyos sa kanasoran nga magpadala sa ilang mga saksi kinsa arang makapamatuod labot sa mga tagna sa ilang mga diyos, “Kini ang kamatuoran!” Apan walay mausa nianang mga diyos ang makapagula ug matuod nga mga saksi sa ilang pagkadiyos!
Si Jehova nagpatin-aw sa Israel sa ilang kaakohan sa pagtubag sa pangutana, Kinsa ang matuod nga Diyos? Siya nag-ingon: “Kamo ang akong mga saksi, . . . bisan ang akong alagad nga akong napili, aron kamo makaila ug managtuo kanako, ug kamo makasabot nga ako mao Siya. Una kanako walay Diyos nga nahimo, ug walay mosunod kanako. Ako—ako si Jehova, ug gawas kanako walay manluluwas. Ako mismo nakapahayag ug nakaluwas ug nakapahinabo niini nga madunggan, dihang sa taliwala kaninyo walay dumuluong nga diyos. Busa kamo ang akong mga saksi, . . . ug ako ang Diyos.”—Isa. 43:10-12.
Busa ang katawhang Israel ni Jehova maoy usa ka nasod sa mga saksi. Sila nakahimo sa pagpamatuod nga makusganon sa may-katungod, takos nga soberanya ni Jehova. Pinasukad sa ilang nangaging mga kasinatian, sila nakaarang sa pagpahayag inubanan sa hugot nga pagtuo nga si Jehova mao ang Dakong Manluluwas sa iyang katawhan ug ang Diyos sa matuod nga tagna.
Pagpanaksi Mahitungod sa Mesiyas
Bisan pa sa dagayang pamatuod nianang ‘mabagang panganod’ sa una-Kristohanong mga saksi, ang kiliran sa Diyos sa maong mga isyu wala sa bug-os mahusay. Nganong wala? Tungod kay sa kaugalingong tinudlong panahon sa Diyos, human nga mapasundayag kini sa tin-aw nga ang mga tawo nagkinahanglan sa pagmando ni Jehova ug nga sila sa ilang kaugalingong pagmando dili molampos, si Jehova kinahanglang magpahamtang sa paghukom sa tanan nga midumili sa pagtahod sa iyang may-katungod nga awtoridad. Dugang pa, ang mga isyu nga gibangon midangat sa gawas sa tawhanong kalibotan. Tungod kay ang usa ka manulonda mirebelde sa Eden, ang pangutana bahin sa integridad ngadto sa soberanya sa Diyos midangat ug milambigit sa langitnong mga linalang sa Diyos. Mao nga, si Jehova nagtuyo nga usa ka espirituhanong anak ang moanhi sa yuta, diin si Satanas may kahigayonan gayod sa pagsulay kaniya. Kanang espirituhanong anak pagahatagan ug higayon sa paghusay, sa hingpit nga paagi, sa pangutana, May usa ba nga magpabilin nga matinumanon sa Diyos ubos sa bisan unsang pagsulay nga ipahamtang batok kaniya? Busa, kay nakapamatuod sa iyang kamaunongon, kining anak sa Diyos pagahatagan ug gahom ingong ang dakong tig-bindikar ni Jehova, kinsa magalaglag sa daotan ug magatuman sa bug-os sa orihinal nga katuyoan sa Diyos may kalabotan sa yuta.
Apan sa unsang paagi kining usa mailhan? Sa Eden, si Jehova nakasaad ug usa ka “binhi” nga mosamad sa samag-serpente nga Kaaway diha sa ulo ug magbayaw sa soberanya sa Diyos. (Gen. 3:15) Pinaagi sa Hebreohanong mga propeta, si Jehova naghatag ug daghang mga detalye mahitungod nianang Mesiyanikong “binhi”—ang iyang kaagi ug mga kalihokan, bisan ang panahon nga siya magpakita.—Gen. 12:1-3; 22:15-18; 49:10; 2 Sam. 7:12-16; Isa. 7:14; Dan. 9:24-27; Miq. 5:2.
Sa tungatunga sa ikalimang siglo W.K.P., human makompleto ang Hebreohanong Kasulatan, ang mga propesiya nahisulat na, nga naghulat sa pag-abot sa Mesiyas sa pagtuman kanila. Ang pamatuod niining maong saksi —sa pagkamatuod, ang labing dakong saksi sa Diyos—pagatagdon sa sunod nga kapitulo.
[Mga footnote]
a Pananglitan, ang pipila ka unang-siglong mga Kristohanon nakaarang sa pagsaksi sa makasaysayanhong mga buhat o hitabo mahitungod kang Jesus—may kalabotan sa iyang kinabuhi, kamatayon, ug pagkabanhaw—gikan sa primero-manong kahibalo. (Buh. 1:21, 22; 10:40, 41) Hinuon, ang mga tawo nga sa kaulahian nagtuo kang Jesus nakaarang sa pagpanaksi pinaagig pagpahayag ngadto sa uban sa kahinungdanon sa iyang kinabuhi, kamatayon, ug pagkabanhaw.—Buh. 22:15.
[Blurb sa panid 11]
Ang katawhan makapili sa pagbatog kaayohan gikan sa soberanya ni Jehova. Apan sila angayng makadungog una mahitungod niana
[Blurb sa panid 13]
Si Abel ang unang saksi ni Jehova
[Blurb sa panid 14]
Si Enoc naghatag ug pamatuod mahitungod sa paghukom sa Diyos batok sa dili-diyosnon
[Blurb sa panid 17]
Gitin-aw ni Jehova sa tibuok nasod ang ilang kaakohan ingong iyang mga saksi
[Blurb sa panid 18]
“Kamo ang akong mga saksi, . . . ug ako ang Diyos”
[Hulagway sa panid 10]
Ang mga hitabo sa Eden nagbangon ug hinungdanon nga mga isyu: Matarong ba ang soberanya ni Jehova? Ang mga linalang ba magmatinumanon kaniya?
[Hulagway sa panid 15]
Si Noe magwawali sa pagkamatarong una pa laglaga sa Diyos ang kalibotan pinaagig lunop
[Hulagway sa panid 16, 17]
Si Moises ug Aaron kusganon nga nagpamatuod ngadto kang Faraon mahitungod sa pagka-Diyos ni Jehova