Kapitulo 19

Magkauban sa Pagtubo Diha sa Gugma

SA PAGSULAT ngadto sa isigka-Kristohanon, gipunting sa mga apostoles ni Jesu-Kristo nga kinahanglang ang mga indibiduwal motubo dili lamang sa tukmang kahibalo apan usab sa gugma. Ang pasikaranan niini mao ang gugma nga gipakita mismo sa Diyos ug ang nagsakripisyo-sa-kaugalingon nga gugma ni Kristo, kansang mga tunob ilang gipaningkamotan nga sundon. (Juan 13:​34, 35; Efe. 4:​15, 16; 5:​1, 2; Filip. 1:9; 1 Juan 4:​7-10) Sila mga managsoon, ug sa dihang sila nagtinabangay sa usag usa, ang bugkos sa gugma mas napalig-on.

Sa dihang nagkalisod ang panginabuhi sa mga igsoon tungod sa gutom sa Judea, ang mga Kristohanon sa Syria ug sa Gresya nagpaambit sa ilang mga kahinguhaan aron tabangan sila. (Buh. 11:​27-30; Roma 15:26) Sa dihang ang pipila gilutos, ang pag-antos nga nasinati dulot nga gibati sa ubang mga Kristohanon, ug sila nangitag paagi aron makatabang.​—1 Cor. 12:26; Heb. 13:3.

Tinuod, ang tanang tawo may katakos sa paghigugma, ug ang uban gawas sa mga Kristohanon naghimog makitawhanong mga buhat sa kaluoy. Apan ang mga tawo sa Romanhong kalibotan nakaila nga ang gugmang gipakita sa mga Kristohanon maoy lahi. Si Tertullian, nga usa ka batid sa balaod sa Roma, nagkutlo sa mga komento sa mga tawo sa Romanhong kalibotan may labot sa mga Kristohanon, nga nag-ingon: “‘Tan-awa,’ sila moingon, ‘pagkadako sa ilang gugma sa usag usa . . . ug pagkaandam nilang mamatay alang sa usag usa.’” (Apology, XXXIX, 7) Si John Hurst, sa iyang History of the Christian Church (Tomo I, panid 146), miasoy nga ang mga tawo sa karaang Cartago ug Alexandria, sa panahon sa kamatay, miabog sa mga masakiton gikan sa ilang atubangan ug gikuha gikan sa lawas sa mga himalatyon ang bisan unsang butang nga bililhon. Sa kasukwahi, siya mitaho, ang mga Kristohanon niining mga dapita nagpaambit sa ilang mga kahinguhaan, miatiman sa masakiton, ug naglubong sa patay.

Ang mga Saksi ni Jehova ba sa modernong mga panahon nakiglangkit sa mga buhat nga nagpasundayag sa maong kahangawa alang sa kaayohan sa uban? Kon mao, kini ba gihimo lamang sa pipila ka nakatag nga mga indibiduwal, o ang organisasyon ba sa katibuk-an nagdasig ug nagpaluyo sa maong mga paningkamot?

Mahigugmaong Tabang sa Lokal nga mga Kongregasyon

Taliwala sa mga Saksi ni Jehova, ang pag-atiman sa mga ilo ug mga balo diha sa kongregasyon, ingon man sa kang bisan kinsa nga mga matinumanon nga nasugamak sa hilabihang kalisod, gilantaw ingong bahin sa ilang pagsimba. (Sant. 1:27; 2:​15-17; 1 Juan 3:​17, 18) Ang sekular nga mga kagamhanan kasagarang motaganag mga ospital, puy-anan sa tigulang, ug mga kahikayan sa hinabang alang sa mga tawong walay trabaho, ug ang mga Saksi ni Jehova nagpaluyo nianang  mga kahikayana pinaagi sa matanlagong pagbayad sa ilang mga buhis. Ugaling, kay nagaila nga ang Gingharian sa Diyos lamang ang dumalayong makasulbad sa mga suliran sa katawhan, ang mga Saksi ni Jehova sa kinadak-an migugol sa ilang mga kaugalingon ug ilang mga kahinguhaan alang sa pagtudlo sa uban mahitungod niana. Kini maoy usa ka hinungdanong serbisyo nga walay tawhanong kagamhanan ang makahatag.

Diha sa kapin sa 69,000 ka kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok kalibotan, ang linaing mga panginahanglan nga motungha tungod sa katigulangon ug sakit sa mga indibiduwal kasagarang personal nga atimanon. Ingon sa gipakita sa 1 Timoteo 5:​4, 8, ang responsabilidad sa unang bahin napatong diha sa matag Kristohanon aron atimanon ang iyang kaugalingong panimalay. Ang mga anak, mga apo, o ubang suod nga mga paryente mopakita ug Kristohanong gugma pinaagi sa pagtabang sa mga tigulang ug sa mga masakiton sumala sa ilang panginahanglan. Ang mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova dili magpahuyang niining pagbati sa responsabilidad pinaagi sa pag-ilog sa mga obligasyon sa pamilya. Hinuon, kon walay suod nga mga paryente, o kon kadtong may responsabilidad naglisod sa pagpas-an sa lulan sa ilang kaugalingon, ang uban diha sa kongregasyon sa mahigugmaon motabang kanila. Kon gikinahanglan, ang kongregasyon sa katibuk-an mahimong motagana alang sa pipila ka tabang ngadto sa nanginahanglang brader o sister nga dugay nang nag-alagad nga matinumanon.​—1 Tim. 5:​3-10.

Ang pagtagad niining mga panginahanglana wala ipamasin. Sa mga sesyon sa Tunghaan sa Ministeryo sa Gingharian, nga gitambongan ug balikbalik sa mga ansiano sukad niadtong 1959, kanunay nga gihatagan ug linaing pagtagad ang ilang obligasyon sa atubangan sa Diyos niining bahina ingong mga magbalantay sa panon. (Heb. 13:​1, 16) Dili kay wala sila makamatikod niining panginahanglana kaniadto. Niadtong 1911, pananglitan, ang materyal nga tabang gipadala sa Kongregasyon sa Oldham sa Lancashire, Inglaterra, alang niadtong kauban nila nga naglisod kaayo sa ekonomiya. Ugaling, sukad niadto midako ang tibuok-yutang organisasyon, ang nakasinatig grabeng mga suliran midaghan, ug ang mga Saksi ni Jehova dugang pang nakamatikod kon unsay ilang buhaton sa maong mga kahimtang sumala sa gipakita sa Bibliya. Ilabina niining ulahing mga tuig, ang mga responsabilidad sa matag Kristohanon alang kanilang may linaing mga panginahanglan​—ang mga tigulang, ang masakiton, ang mga pamilya nga usa rag ginikanan, ug kadtong naglisod sa panginabuhi​—nahisgotan na sa tanang kongregasyon diha sa ilang mga tigom. a

Ang kabalaka nga gipakita sa indibiduwal nga mga Saksi alang sa uban molabaw pa sa pag-ingong, “Painiti ug busga ang inyong kaugalingon.” Sila nagapasundayag sa mahigugmaong personal nga interes. (Sant. 2:​15, 16) Tagda ang pipila ka pananglitan.

Sa dihang ang usa ka batan-ong babayeng Sweko, kinsa usa ka Saksi ni Jehova, nagkasakit ug meningitis samtang nagduaw sa Gresya niadtong 1986, nasinati usab niya kon unsay kahulogan sa pagbaton ug Kristohanong mga brader ug mga  sister diha sa daghang kayutaan. Ang iyang amahan sa Sweden gipahibalo. Dihadiha iyang gikontak ang usa ka ansiano sa lokal nga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa Sweden ug, pinaagi sa iyang tabang, siya nakigkontak sa usa ka Saksi sa Gresya. Hangtod sa iyang pagpauli sa Sweden tulo ka semana sa ulahi, ang batan-ong Saksi wala gayod pasagdi sa iyang bag-ong mga higala sa Gresya.

Sa susama, sa dihang ang usa ka edarang Saksi, nga usa ka biyudo, sa Wallaceburg, Ontario, Canada, nanginahanglan ug tabang, ang pamilya nga iyang gitabangan sa espirituwal nagpakita sa ilang apresasyon pinaagi sa pagsagop kaniya ingong membro sa ilang pamilya. Pipila ka tuig sa ulahi sa dihang mibalhin sila sa Barry’s Bay, miuban siya kanila. Siya mipuyo uban kanila ug mahigugmaong giatiman nila sulod sa 19 ka tuig, hangtod sa iyang kamatayon niadtong 1990.

Sa Siyudad sa New York, usa ka magtiayong Saksi nag-atiman sa usa ka tigulang nga lalaki nga tigtambongan sa mga tigom sa ilang Kingdom Hall, nga miatiman kaniya sulod sa mga 15 ka tuig, hangtod sa iyang kamatayon niadtong 1986. Sa dihang siya naistrok, sila ang namalit, nanghinlo, nagluto, ug naglaba alang kaniya. Gitratar nila siya nga morag ilang kaugalingong amahan.

Ang ubang mga panginahanglan mahigugmaon usab nga gitagad. Usa ka magtiayong Saksi sa Tinipong Bansa mibaligya sa ilang balay ug mibalhin ngadto sa Montana aron tabangan ang usa ka kongregasyon didto. Ugaling, sa ulahi, mitungha ang seryosong mga suliran sa panglawas, ang brader gipapahawa sa trabaho, ug ang ilang salapi gamay na kaayo. Sa unsang paagi sila mabuhi? Ang brader  miampo kang Jehova alang sa tabang. Sa pagkatapos niya ug ampo, usa ka isigka-Saksi mituktok sa pultahan. Kuyog silang migawas aron mangape. Sa dihang mibalik ang igsoon, iyang nakaplagan ang estante sa kusina nga puno sa mga groseriya. Uban sa mga groseriya ang usa ka sobre nga naundan sa salapi ug usa ka sulat nga mabasa: “Gikan sa inyong mga brader ug mga sister, kinsa nahigugma gayod kaninyo.” Ang kongregasyon nakasabot sa ilang panginahanglan, ug silang tanan nag-amotay sa pagtagana niana. Kay natandog pag-ayo sa ilang gugma, siya ug ang iyang asawa wala makapugong sa paghilak ug sa pagpasalamat kang Jehova, kansang panig-ingnan sa gugma nakapalihok sa iyang mga alagad.

Ang mahinatagong pagtagad nga gipakita sa mga Saksi ni Jehova alang sa ilang kaubanan nga nanginahanglan nailhan pag-ayo. Usahay, ang mga impostor magpahimulos niana. Busa ang mga Saksi kinahanglang magmabinantayon, samtang dili nila pugngan ang ilang tinguha sa pagtabang sa mga takos.

Sa Dihang ang mga Tawo Naglisod Tungod sa Gubat

Sa daghang bahin sa yuta, ang mga tawo naglisod tungod sa gubat. Ang mga organisasyon sa hinabang naningkamot sa pagtabang, apan ang maong kahikayan sa subsob hinay molihok. Ang mga Saksi ni Jehova wala mag-isip nga ang gihimo nianang mga ahensiyaha nagpahigawas kanila sa ilang responsabilidad ngadto sa ilang Kristohanong mga igsoon nianang mga dapita. Sa dihang sila mahibalo nga ang ilang mga igsoon nanginahanglan, ‘wala nila pugngi ang ilang mahigugmaong kalulot’ ngadto kanila apan sa walay langan himoon ang kutob sa ilang maarangan aron tabangan sila.​—1 Juan 3:​17, 18.

Sa panahon sa Gubat sa Kalibotan II, bisan sa sulod sa mga nasod nga naglisod tungod sa mga kanihit, ang mga Saksi diha sa banika nga may mga pagkaon pa nagpaambit niana uban sa naalaot nga mga igsoon sa mga siyudad. Sa Netherlands gihimo kini nga peligroso kaayo tungod sa pintas nga mga pagdili nga gipahamtang sa mga Nazi. Sa dihang nagmisyon aron makatabang sa usa ka higayon, si Gerrit Böhmermann nanguna sa grupo sa mga brader nga nagbisikleta nga may dalang pagkaon nga natabonan sa mga lona. Sa kalit nakaabot sila sa usa ka tsekpoint sa siyudad sa Alkmaar. “Wala nay kapilian kondili ang mosalig sa bug-os kang Jehova,” matud ni Gerrit. Nga wala kaayo magpahinay, siya misinggit ug kusog sa usa ka opisyal: “Wo ist Amsterdam?” (Asa ang dalan paingon sa Amsterdam?) Ang opisyal mipadaplin ug mitudlo sa unahan samtang nagsinggit: “Geradeaus!” (Diretso lang!) “Danke schön!” (Salamat!) tubag ni Gerrit samtang ang tanang nagbisikleta misutoy samtang nagtan-aw ang natingalang panon. Sa laing okasyon, ang mga Saksi milampos sa pagdala ug usa ka sakayan nga puno sa mga patatas ngadto sa ilang mga igsoon sa Amsterdam.

Mismo sa sulod sa mga kampo konsentrasyon sa Uropa, kining espirituha gipakita sa mga Saksi ni Jehova. Samtang gibilanggo sa kampo duol sa Amersfoort, sa Netherlands, usa ka 17-anyos nagniwang hangtod nga mora na lang siyag kalaberang naglakaw. Apan sa ulahing mga tuig, wala siya makalimot nga human sa ilang pinugos nga ehersisyo nga nagpasingulan hangtod sa gabii ug unya wala pakan-a, usa ka Saksi gikan sa laing bahin sa kampo miduol kaniya ug mitunol ug usa ka pirasong tinapay sa iyang kamot. Ug sa Mauthausen nga kampo konsentrasyon sa Austria, usa ka Saksi kansang asaynment nagkinahanglan kaniya sa pag-adto  gikan sa usa ka seksiyon sa kampo ngadto sa lain sa subsob nagpameligro sa iyang kinabuhi pinaagi sa pagdalag pagkaon nga gitigom sa mga Saksi gikan sa ilang gamayng rasyon alang sa ubang mga Saksi nga mas kulang ang pagkaon.

Tapos sa gubat ang mga Saksi ni Jehova nga migawas gikan sa Alemang mga bilanggoan ug mga kampo konsentrasyon walay laing butang gawas lamang sa uniporme sa bilanggoan nga ilang gisul-ob. Ang butang sa daghan nga wala mabilanggo nangaguba. Ang pagkaon, sapot, ug sugnod nihit sa tibuok Uropa. Ang mga Saksi ni Jehova niining mga yutaa sa madali nag-organisar ug mga tigom sa kongregasyon ug misugod sa pagtabang sa uban sa espirituwal pinaagi sa pagpaambit kanila sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. Apan sila mismo nanginahanglan ug tabang sa ubang mga paagi. Daghan kanila naluya kaayo tungod sa kagutom nga sila sa subsob makuyapan sa panahon sa mga tigom.

Kini maoy usa ka kahimtang nga wala maatubang sa mga Saksi kaniadto sa dakong sukod. Hinuon, sa bulan mismo nga sa opisyal natapos ang gubat sa dapit sa Pasipiko, ang mga Saksi ni Jehova naghimo ug espesyal nga kombensiyon sa Cleveland, Ohio, diin ilang gihisgotan kon unsay kinahanglang buhaton sa pagtaganag tabang sa ilang Kristohanong mga igsoon sa nadaot-sa-gubat nga mga yuta ug kon sa unsang paagi kana malampos. Ang makapadasig-sa-kasingkasing nga diskurso nga “Ang Iyang Dili-Mabatbat nga Gasa,” nga gihatag ni F. W. Franz, nagpahayag sa Kasulatanhong tambag nga nakatagana sa bug-os sa mga panginahanglan sa kahimtang. b

Sulod sa pipila ka semana, sa walay langan tapos itugot ang pagbiyahe sa dapit, si N. H. Knorr, presidente sa Watch Tower Society, ug si M. G. Henschel miadto sa Uropa aron personal nga sutaon ang mga kahimtang. Bisan sa wala pa sila mogikan, ang mga kahikayan sa hinabang gipalihok na.

Ang unang mga pagpadala migikan sa Switzerland ug Sweden. Dugang pa ang misunod gikan sa Canada, Tinipong Bansa, ug ubang kayutaan. Bisan tuod ang gidaghanon kaniadto sa mga Saksi diha sa kayutaan nga makaarang sa pagtabang maoy mga 85,000 lamang, nakahimo sila sa pagpadala ug mga sapot ug pagkaon sa isigka-Saksi sa Austria, Belgium, Bulgaria, Tsina, Czechoslovakia, Denmark, Inglaterra, Pinlandia, Pransiya, Alemanya, Gresya, Hungaria, Italya, Netherlands, Norway, Pilipinas, Polandia, ug Romania. Kadto dili kas-a lang nga tabang. Ang mga pagpadala ug hinabang nagpadayon sulod sa duha ka tuig ug tunga. Tali sa Enero 1946 ug Agosto 1948, sila nakapadala ug 479,114 kilos sa sapot, 124,110 ka paris sa sapatos, ug 326,081 kilos nga pagkaon ingong gasa sa isigka-Saksi. Walay usa ka dako ang gikuha alang sa administratibong galastohan. Ang pagpinig ug ang pag-empake gihimo sa walay-suhol nga mga boluntaryo. Ang tanang salapi nga giamot gigamit sa pagtabang sa mga tawo nga angayng tabangan.

Tinuod, ang panginahanglan alang sa hinabang ngadto sa mga kagiw ug sa uban nga naglisod tungod sa gubat wala matapos sa katuigang 1940. May ginatos ka gubat sukad niadtong 1945. Ug ang samang mahigugmaong kahangawa padayong gipakita sa mga Saksi ni Jehova. Kini gihimo panahon ug tapos sa Biafranhong gubat sa Nigeria, gikan sa 1967 hangtod sa 1970. Ang susamang tabang gihatag sa Mozambique sa mga tuig 1980.

 Sa Liberia usab, may gutom tungod sa gubat nga nagsugod niadtong 1989. Samtang ang mga tawo nangalagiw, ang lote sa Watch Tower sa Monrovia napuno sa ginatos ka mga kagiw. Ang bisan unsang pagkaon nga mabatonan didto, ingon man sa tubig gikan sa poso, giambitan sa mga Saksi ug dili-Saksing mga silingan. Unya, sa dihang itugot sa mga kahimtang, dugang mga hinabang ang nangabot gikan sa mga Saksi sa Sierra Leone ug Côte d’Ivoire sa Kasadpang Aprika, sa Netherlands ug Italya sa Uropa, ug sa Tinipong Bansa.

Sa makausa pa, niadtong 1990, tapos sa gubat sa Lebanon nga nagpahinabo sa mga seksiyon sa Beirut nga morag giagian sa linog, ang mga ansiano taliwala sa mga Saksi ni Jehova nag-organisar ug komite sa emerhensiya nga hinabang aron tabangan ang mga igsoon. Dili nila kinahanglang motawag ug mga boluntaryo; kada adlaw daghan ang miboluntaryog tabang.

Sa yugto sa dakong kausaban sa politika ug ekonomiya sa Uropa, ang mga Saksi ni Jehova sa Austria, Czechoslovakia, Hungaria, ug Yugoslavia mipadalag kapin sa 70 ka toneladang mga butang nga kinahanglanon sa ilang Kristohanong mga igsoon sa Romania niadtong 1990.

Gisundan kini sa daghan pang mga misyon sa hinabang ngadto sa Sidlakang Uropa. Ang Nagamandong Lawas mihangyo sa sangang buhatan sa Watch Tower Society sa Denmark sa pag-organisar ug hinabang alang sa nanginahanglang mga Saksi sa Ukraine. Ang mga kongregasyon gipahibalo ug andam nga makig-ambit. Sa Disyembre 18, 1991, lima ka trak ug duha ka van nga gimaneho sa boluntaryong mga Saksi miabot sa Lviv nga dala ang 22 ka toneladang mga abiyo​—ang pasundayag sa mahigugmaong kahangawa alang sa ilang Kristohanong mga igsoon. Mipadayon hangtod sa 1992, may nangabot usab gikan sa mga Saksi sa Austria​—nga kapin ug 100 ka toneladang pagkaon ug sapot. Dugang pang mga abiyo ang gipadala gikan sa mga Saksi sa Netherlands​—ang una 26 ka toneladang pagkaon, sunod usa ka komboy sa 11 ka trak nga may dalang mga sapot, unya dugang pang pagkaon aron matagan-an ang padayong panginahanglan. Ang mga nakadawat mapasalamaton sa Diyos ug nagsalig kaniya alang sa kaalam sa paggamit sa mga gitagana. Ang mga dumadawat nagkahiusa sa pag-ampo una pa diskargahan ang mga trak ug usab sa dihang natapos ang pagdiskarga. Ang ubang dagkong kargada sa hinabang gipadala sa mga Saksi gikan sa Italya, Pinlandia, Sweden, ug Switzerland. Sa panahon nga kining tanan nagkahitabo, ang samok nga mga kahimtang taliwala sa mga republika nga sa kanhi naglangkob sa Yugoslavia nagpahinabo ug panginahanglan didto. Ang mga abiyo sa pagkaon, sapot, ug tambal gipadala usab nianang dapita. Kasamtangan, ang mga Saksi sa mga siyudad didto nagpapuyo sa uban kansang mga puy-anan nangadaot.

Usahay kadtong nanginahanglan gayod ug tabang anaa sa hilit nga mga dapit, ug ang ilang kahimtang wala kaayo madungog. Tinuod kana sa 35 ka pamilya sa mga Saksi ni Jehova sa Guatemala. Ang ilang mga balangay gisulong sa nagbugno nga mga pundok. Sa dihang sa kataposan  sila nakaarang sa pagpauli niadtong 1989, nanginahanglan sila ug tabang aron makatukod pag-usab. Aron abagan ang tabang nga gihatag sa kagamhanan alang sa mga namalik, ang sangang buhatan sa Watch Tower Society nagporma ug komite sa emerhensiya aron tabangan kining mga pamilya sa Saksi, ug ang mga 500 ka ubang Saksi gikan sa 50 ka kongregasyon mibulontaryo nga motabang sa pagtukod-pag-usab.

May lain pang mga kahimtang nga modala sa mga tawo ngadto sa grabeng panginahanglan tungod sa mga hinungdan nga dili ilang sala. Ang mga linog, mga bagyo, ug mga baha maoy sagad nga mga panghitabo. Sa aberids, matud nila, ang kalibotan grabeng naapektohan sa kapig 25 ka dagkong katalagman kada tuig.

Sa Dihang ang mga Puwersa sa Kinaiyahan Mangdaot

Sa dihang ang dagkong mga emerhensiya nga makaapektar sa mga Saksi ni Jehova motungha tungod sa mga katalagman, ang dihadihang mga lakang himoon aron itagana ang gikinahanglang tabang. Ang lokal nga mga ansiano nakakat-on nga sa dihang atubangon sa maong mga kahimtang, kinahanglang maghimo sila ug sinserong tinguha sa pagkontak sa tanang membro sa kongregasyon. Ang sangang buhatan sa Watch Tower Society nga nagdumala sa buluhaton sa Gingharian nianang dapita sa walay langan mosuta sa kahimtang ug unya motaho ngadto sa hedkuwarter sa kalibotan. Kon dugang tabang ang kinahanglan kay sa mahatag sa lokal, himoon ang nahiusa pag-ayong mga kahikayan, usahay maglangkit sa mga igsoon sa ubang mga nasod. Ang tumong dili kay sulayan ang pagpauswag sa sukdanan sa kinabuhi niadtong apektado apan sa pagtabang kanila nga mabatonan ang kinahanglanon sa kinabuhi nga ilang naandan.

Sa yano ang balita sa katalagman sa telebisyon igo na sa pagtukmod sa daghang Saksi sa pagtelepono sa responsableng mga ansiano diha sa dapit aron sa pagtanyag sa ilang serbisyo o sa paghatag ug salapi o materyales. Ang uban mahimong mopadala ug salapi ngadto sa sangang buhatan o ngadto sa hedkuwarter sa kalibotan aron gamiton sa hinabang. Sila nasayod nga gikinahanglan ang tabang, ug buot nilang makaambit. Kon may dakong panginahanglan, ang Watch Tower Society lagmit mopahibalo sa mga igsoon diha sa espisipikong dapit aron sila makatabang kutob sa ilang maarangan. Ang komite sa hinabang pormahon aron mahiusa ang kalihokan sa hinabang diha sa dapit nga gihampak sa katalagman.

Mao nga, sa dihang ang dakong bahin sa Managua, Nicaragua, gilumpag sa kusog nga linog niadtong Disyembre 1972, ang mga magtatan-aw sa mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova nianang dapita nagmiting dayon aron mahiusa ang ilang mga paningkamot. Ang dihadiha nga pagsuta gihimo bahin sa kahimtang sa matag Saksi sa siyudad. Sa maong adlaw ang mga hinabang nagsugod sa pagpangabot gikan sa dug-ol nga mga kongregasyon; unya sa wala madugay kana  nangabot gikan sa Costa Rica, Honduras, ug El Salvador. Napulog-upat ka sentro sa distribusyon sa hinabang ang gitukod palibot sa Managua. Ang mga salapi ug mga butang gikan sa mga Saksi sa daghang dapit sa kalibotan gipadala ngadto sa Nicaragua pinaagi sa internasyonal nga hedkuwarter sa Watch Tower Society. Ang pagkaon ug ubang mga butang (lakip ang mga esperma, posporo, ug sabon) giapod-apod sumala sa gidak-on sa matag panimalay, nga gihatag ang suplay sa pito ka adlaw sa matag pamilya. Sa kinapungkayan sa kalihokan, mga 5,000 ka tawo​—mga Saksi, ilang mga pamilya, ug mga paryente nga ilang gipuy-an​—napakaon. Ang mga kalihokan sa hinabang nagpadayon sa napulo ka bulan. Sa pagkakita sa gihimo, ang mga ahensiya sa kagamhanan ug ang Red Cross naghatag usab ug pagkaon, mga tolda, ug ubang mga butang.

Niadtong 1986, sa dihang ang pagbuto sa bolkan mipugos sa 10,000 ka tawo sa pagkalagiw gikan sa isla sa Izu-Oshima, duol sa baybayon sa Hapon, ang mga barko nga gisakyan sa mga kagiw gisugat sa mga Saksi ni Jehova nga nangita pag-ayo sa ilang espirituwal nga mga igsoon. Matud sa usa ka kagiw: “Sa dihang mibiya kami sa Oshima, kami mismo wala masayod kon asa kami padulong.” Ang tanang butang nahitabo sa kalit. “Hinuon, sa mikanaog kami sa barko, among nakita ang karatula nga nagaingong, ‘Mga Saksi ni Jehova.’ . . . Ang mga luha miagay sa mga mata sa akong asawa sa dihang siya nadaog sa kahupayan sa pagkakita sa among mga igsoon didto nga mitagbo kanamo sa pantalan.” Tapos makapaniid kon sa unsang paagi ang kagiw nga mga Saksi giatiman, dili lamang sa ilang pag-abot apan usab human niana, bisan ang mga tawo nga kanhi nagyubit kanila miingon: “Maayo ang imong gihimo sa pagpabilin nianang relihiyona.”

 Ang tanang paningkamot gihimo sa mga Saksi sa pagdala ug tabang ngadto sa mga dapit nga gihampak sa katalagman sa labing madali. Niadtong 1970, sa dihang ang Peru gihampak sa usa sa labing malaglagong mga linog sa kasaysayan niini, ang emerhensiyang hinabang nga salapi sa walay langan gipadala gikan sa hedkuwarter sa kalibotan sa New York, ug 15 ka toneladang sapot ang misunod. Hinuon, bisan sa wala pa moabot kanang mga pinadala, ang mga Saksi nangadto na sakay sa daghang sakyanan nga may kargang hinabang ngadto sa dapit diin nadaot ang mga siyudad ug mga balangay, nga naghimo niana sulod sa pila ka oras tapos buksi ang mga kalsada. Sa mga adlaw ug mga semana nga mingsunod, sila progresibong naghatag ug gikinahanglang tabang, sa materyal ug espirituwal, ngadto sa nagkalainlaing mga grupo sa hataas nga Andes. Ug, niadtong 1980, sa dihang ang mga bahin sa Italya gitay-og sa grabeng linog sa gabii sa Nobyembre 23, ang unang trak nga punog abiyo nga gipadala sa mga Saksi miabot sa gihampak nga dapit sa sunod mismo nga adlaw. Dihadiha sila nagtukod sa ilang kaugalingong kusina, nga gikan diha ang pagkaon nga giluto sa mga sister giapod-apod kada adlaw. Ang usa ka tigpaniid sa gihimong hinabang sa usa ka isla sa Caribbeano nag-ingon: “Ang mga Saksi mas abtik molihok kay sa kagamhanan.” Tingali kini tinuod usahay, apan ang mga Saksi ni Jehova sa tino nagpabili sa tabang sa mga opisyales nga magpasayon sa ilang mga paningkamot sa pag-abot dayon sa maong gihampak nga mga dapit.

Sa panahon sa gutom sa Angola niadtong 1990, nasayran nga ang mga Saksi didto nanginahanglan gayod sa pagkaon ug sapot. Hinuon, ang pag-abot kanila usa ka suliran tungod kay ang mga Saksi ni Jehova gidili didto sa daghang katuigan. Bisan pa niana, ang ilang Kristohanong mga igsoon sa Habagatang Aprika nagkargag 25 ka toneladang hinabang sa usa ka trak. Padulong didto, ilang giadto ang konsulado sa Angola ug gihatagan silag permiso sa paglabang sa utlanan. Aron maabot ang mga igsoon, kinahanglan silang moagi sa 30 ka militaryong tsekpoint, ug sa dapit nga ang tulay putol, ilang gitabok ang suba nga nagbaha latay sa temporaryong taytayan. Bisan pa niining tanan, ang tibuok nga kargamento nakaabot nga luwas.

Sa mga panahon sa katalagman, labaw pa ang nahimo kay sa yanong pagpadala ug mga hinabang ngadto sa dapit. Sa dihang ang mga pagbuto ug ang sunog nag-ugdaw sa usa ka sikbit sa Siyudad sa Mexico niadtong 1984, ang mga Saksi miabot dayon sa pagtabang. Apan daghan sa mga Saksi nianang dapita ang wala makita, busa ang mga ansiano nag-organisar ug usa ka sistematikong pagpangita sa kada usa. Ang pipila natibulaag nga nakaabot sa ubang lungsod. Bisan pa niana, ang mga ansiano wala moundang hangtod silang tanan nakit-an. Ang hinabang gihatag sumala sa panginahanglan. Sa kaso sa usa ka sister nga namatyan ug bana ug usa ka anak lalaki, kana naglangkit sa pag-atiman alang sa kahikayan sa paglubong ug unya sa paghatag ug bug-os nga suportar, sa materyal ug espirituwal, alang sa sister ug sa iyang nahibiling mga anak.

Sa kasagaran, labaw pa ang gikinahanglan kay sa mga tambal, pipila ka pagkaon, ug pipila ka sapot. Niadtong 1989 usa ka bagyo ang naglumpag sa mga balay sa 117 ka Saksi sa Guadeloupe ug grabeng nagdaot sa mga balay sa 300 nga uban pa. Ang mga Saksi ni Jehova sa Martinique mitabang dayon kanila; unya  ang mga Saksi sa Pransiya nagpadala ug kapin sa 100 ka tonelada nga mga materyales sa pagpanukod ingong gasa sa pagtabang kanila. Sa isla sa St. Croix, sa dihang ang usa ka Saksi nga nawad-an ug balay misugilon sa mga kauban sa trabaho nga ang isigka-Saksi gikan sa Puerto Rico moabotay sa pagtabang, sila miingon: “Dili sila motabang kanimo. Itom ka man, dili Espanyol sama kanila.” Pagkadako nga sorpresa alang niadtong mga kauban sa trabaho sa dihang sa wala madugay siya may bag-ong balay! Tapos sa linog sa Costa Rica niadtong 1991, ang lokal nga mga Saksi ug internasyonal nga mga boluntaryo nagtambayayong sa pagtabang sa isigka-Saksi sa gihampak nga dapit. Wala magdahom ug balos, sila nagtukod pag-usab ug 31 ka balay ug 5 ka Kingdom Hall ug nag-ayo sa uban. Ang mga tigpaniid nag-ingon: ‘Ang ubang mga pundok naghisgot ug gugma; kamo nagpakita niana.’

Ang kaepektibo sa paghatag ug mga hinabang sa mga Saksi ni Jehova sa subsob nakapahingangha sa mga tumatan-aw. Sa California, T.B.A., niadtong 1986, ang sampong sa Suba sa Yuba nabulhang ug tinagpulo ka libong tawo ang napugos sa pagbiya sa ilang mga balay tungod sa baha. Ang Kristohanong mga ansiano nianang dapita nakigkontak sa hedkuwarter sa New York, ug giporma ang usa ka komite sa hinabang. Sa pagkahubas gayod sa tubig, ginatos ka boluntaryo andam na sa pagtrabaho. Sa wala pa ang sekular nga mga ahensiya sa hinabang makasugod, ang mga balay sa mga Saksi gipang-ayo na. Nganong sila abtik kaayong nakalihok?

Ang pangunang hinungdan mao ang kaandam sa mga Saksi sa pagboluntaryo dihadiha nga walay bayad, ingon man sa ilang pagdonar ug gikinahanglang mga materyales. Ang laing hinungdan mao nga sila eksperyensiyado sa pag-organisar ug sa pagtrabaho nga magkauban, sanglit kay regular nila kanang ginahimo sa pagpalihok sa ilang mga kombensiyon ug sa pagtukod ug bag-ong mga Kingdom Hall. Apan ang laing importanteng hinungdan mao nga sila nagtuo gayod  sa buot ipasabot sa Bibliya sa dihang kana nag-ingon, “Batoni ang mainitong gugma alang sa usag usa.”​—1 Ped. 4:8.

Ang mga amot nga gigamit sa pagtagana sa maong mga panginahanglan sa kasagaran maoy gikan sa mga indibiduwal nga kabos mismo sa ilang kaugalingon. Sama sa sagad ipahayag sa ilang nagaubang sulat: ‘Kining gasaha gamay ra, apan ang among bug-os kasingkasing nagauban sa among mga sister ug brader.’ ‘Buot ko unta nga mopadala ug labaw pa, apan ang gitugot ni Jehova kanako nga mabatonan mao ang buot ko nga ipaambit.’ Sama sa unang-siglo nga mga Kristohanon sa Macedonia, sila sinserong mihangyo alang sa pribilehiyo nga makaambit sa pagtagana sa mga kinahanglanon sa kinabuhi alang niadtong nagkinahanglan. (2 Cor. 8:​1-4) Sa dihang kapin sa 200,000 ka Koreano ang nawad-an ug balay tungod sa baha niadtong 1984, ang mga Saksi ni Jehova sa Republika sa Korea misanong nga madagayaon kaayo nga ang sangang buhatan kinahanglang magpahibalo nga dili na kinahanglan ang tabang.

Ang mga tigpaniid makakita dayon nga may usa pa ka butang nga labaw kay sa pagbati sa responsabilidad o linangkob nga pagkamakitawhanon nga nagpalihok sa mga Saksi. Sila tinuod nga nahigugma sa ilang Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye.

Dugang pa sa pag-atiman sa pisikal nga panginahanglan, ang mga Saksi ni Jehova naghatag ug linaing pagtagad sa espirituwal nga panginahanglan sa ilang mga igsoon diha sa gihampak nga mga dapit. Ang mga kahikayan himoon sa madali aron mapadayon ang mga tigom sa kongregasyon. Sa Gresya, niadtong 1986, kini nagkinahanglan sa pagpatindog ug dakong tolda sa gawas sa siyudad sa Kalamata aron gamiton nga Kingdom Hall, ug sa lainlaing mga lokasyon sa gagmayng tolda alang sa tunga-tunga sa semana nga Pagtuon sa Libro sa Kongregasyon. Sa susama, tapos maatiman ang pisikal nga mga panginahanglan sa mga naluwas sa malaglagong pagbaha sa lapok sa Armero, Colombia, niadtong 1985, ang sobrang salapi gigamit sa pagtukod ug bag-ong mga Kingdom Hall alang sa tulo ka kongregasyon sa dapit.

Ngani samtang ang maong pagtukod pag-usab ginahimo pa, ang mga Saksi ni Jehova nagpadayon sa paghupay sa uban pinaagi sa makapatagbawng mga tubag nga gihatag sa Pulong sa Diyos alang sa ilang mga pangutana mahitungod sa katuyoan sa kinabuhi, sa hinungdan sa mga katalagman ug kamatayon, ug ang paglaom sa umaabot.

 Ang gihimong mga hinabang sa mga Saksi wala gitumong aron atimanon ang pisikal nga mga panginahanglan sa tanan diha sa gihampak sa katalagman nga dapit. Sumala sa Galacia 6:​10, kini gitumong una alang ‘niadtong kauban nila sa pagtuo.’ Sa samang panahon, sila malipay sa pagtabang sa uban kutob sa ilang maarangan. Pananglitan, ila kining gihimo sa dihang nanghatag ug pagkaon sa mga biktima sa linog sa Italya. Sa Tinipong Bansa, sa dihang mitabang sa mga biktima sa baha ug bagyo, sila usab naghinlo ug nag-ayo sa mga balay sa naalaot nga mga silingan sa mga Saksi. Sa dihang gisukna nganong sila mihimo sa maong mga buhat nga maayo alang sa usa ka estranyo, sila sa yano mitubag nga ilang gihigugma ang ilang mga silingan. (Mat. 22:39) Sunod sa malaglagon nga urakan sa Southern Florida, T.B.A., sa 1992, ang organisado kaayo nga programa sa hinabang sa mga Saksi ilado kaayo nga ang pila ka kompaniya sa negosyo ug mga indibiduwal nga dili mga Saksi ug nga gustong modonar ug daghang mga butang sa hinabang naghatag niini ngadto sa mga Saksi. Sila nahibalo nga ang ilang gasa dili lang magtipun-og sa bodega, ni kana gamiton alang sa ganansiya, apan kana sa tinuod makahatag ug kaayohan sa mga biktima sa urakan, sa mga Saksi ug sa dili mga Saksi. Ang ilang kaandam sa pagtabang sa mga dili-Saksi sa panahon sa katalagman giapresyar pag-ayo sa Davao del Norte, sa Pilipinas, nga ang mga opisyales sa lungsod nagpasa ug resolusyon nga nagpahayag niana.

Ugaling, dili tanan ang nahigugma sa tinuod nga mga Kristohanon. Sa subsob, sila maoy tumong sa grabeng paglutos. Kining kahimtanga, usab, nakapahinabo ug dagaya nga pagpasundayag sa mahigugmaong pagpaluyo alang sa isigka-Kristohanon.

Atubangan sa Grabeng Paglutos

Si apostol Pablo nagtandi sa Kristohanong kongregasyon ngadto sa lawas sa tawo ug miingon: “Ang iyang mga bahin kinahanglang makabaton ug samang pagtagad alang sa usag usa. Ug kon ang usa ka bahin magaantos, ang tanang ubang bahin magaantos kauban niana.” (1 Cor. 12:​25, 26) Mao kanay pagbati sa mga Saksi ni Jehova sa dihang sila makadungog ug mga taho mahitungod sa paglutos sa ilang Kristohanong mga igsoon.

Sa Alemanya panahon sa Nazi, ang kagamhanan mapintasong milihok batok sa mga Saksi ni Jehova. May mga 20,000 lamang ka Saksi sa Alemanya niadtong panahona, gamay ra nga grupo nga gitamay ni Hitler. Ang nahiusang aksiyon gikinahanglan. Sa Oktubre 7, 1934, ang kada kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok Alemanya nagtigom sa tago, nagkauban sa pag-ampo, ug mipadalag sulat ngadto sa kagamhanan nga nagpahibalo sa ilang determinasyon sa pagpadayon sa pag-alagad kang Jehova. Unya daghan niadtong nanambong sa walay kahadlok nanggawas sa pagsangyaw ngadto sa ilang mga silingan mahitungod sa ngalan ug sa Gingharian ni Jehova. Sa samang adlaw, ang mga Saksi ni Jehova sa laing mga dapit sa yuta nagtigom diha sa ilang mga kongregasyon ug, tapos sa nahiusang pag-ampo, mipadalag mga telegrama ngadto sa kagamhanan ni Hitler sa pagpaluyo sa ilang Kristohanong mga igsoon.

Niadtong 1948, tapos iyagyag ang dinasig-sa-klero nga paglutos sa mga Saksi ni Jehova sa Gresya, ang presidente sa Gresya ug lainlaing mga ministro sa kagamhanan  nakadawat ug linibong sulat gikan sa mga Saksi ni Jehova sa ngalan sa ilang Kristohanong mga igsoon. Gikan kini sa Pilipinas, Australia, Amerika del Norte ug del Sur, ug sa ubang dapit.

Sa dihang giyagyag sa magasing Pagmata! ang pamaaging inkwisisyon nga gigamit batok sa mga Saksi sa Espanya niadtong 1961, ang mga awtoridad didto gilunopan sa mga sulat sa protesta. Ang mga opisyal nakugang sa pagkahibalo nga ang mga tawo sa tibuok kalibotan nahibalo sa tukma sa ilang ginabuhat, ug ingong resulta, bisan tuod ang paglutos mipadayon, ang pila ka polis misugod sa pagpakiglabot sa mga Saksi nga may dakong pagpugong. Sa nagkadaiyang mga yuta sa Aprika usab, ang mga opisyales nakadungog gikan sa mga Saksi sa daghang ubang bahin sa kalibotan sa dihang nasayran nila ang pintas nga pagtratar sa ilang Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye didto.

Kon walay madahom nga paborableng sanong gikan sa kagamhanan, ang gilutos nga mga Saksi dili mahikalimtan. Tungod sa pagpadayon sa relihiyosong paglutos sa daghang katuigan, ang pila ka kagamhanan sa sublisubli gilunopan sa mga sulat sa hangyo ug protesta. Kana matuod sa Argentina. Sa usa ka okasyon niadtong 1959, ang sekretaryo sa Ministry of Foreign Affairs and Cults nagdala sa usa nato ka brader ngadto sa usa ka kuwarto nga may pipila ka kahon nga puno sa mga sulat nga nadawat gikan sa tibuok kalibotan. Siya nahingangha nga may usa gikan sa halayong Fiji nga misulat sa paghangyo alang sa kagawasan sa pagsimba sa Argentina.

Sa pila ka higayon ang kagawasan gihatag sa dihang ang mga magmamando nakasabot nga ang mga tawo sa tibuok kalibotan nahibalo kon unsay ilang gibuhat ug nga daghan gayod ang nahangawa. Tinuod kana sa Liberia niadtong 1963. Ang mga sundalo sa kagamhanan mitratar nga mabangison sa mga delegado sa kombensiyon sa Gbarnga. Ang presidente sa Liberia gilunopan sa mga sulat sa protesta gikan sa tibuok kalibotan, ug ang Departamento sa Estado sa T.B. nangilabot tungod kay usa ka molupyo sa T.B. ang nalangkit. Sa kataposan, si Presidente Tubman nagpadala ug mensahe sa hedkuwarter sa Watch Tower Society nga mipahayag nga andam siyang modawat ug mga hawas sa mga Saksi ni Jehova aron hisgotan ang mga butang. Duha sa mga delegado​—si Milton Henschel ug John Charuk​—miadto sa Gbarnga. Si Gn. Tubman midawat nga ang nahitabo maoy “makalilisang” ug miingon: “Gikasubo nako nga kining butanga nahitabo.”

Tapos nianang interbiyuha, usa ka Ehekutibong Mando ang giisyu nga nagpahibalo “sa tanang tawo sa tibuok nasod, nga ang mga Saksi ni Jehova may katungod ug pribilehiyo sa libreng pag-adto sa tanang dapit sa nasod aron tumanon ang ilang misyonaryong buluhaton ug relihiyosong pagsimba nga dili pagahilabtan sa uban. Pagapanalipdan sila sa balaod ug ang ilang propiedad ug ang katungod sa libreng pagsimba sa Diyos sumala sa diktar sa ilang mga tanlag, nga sa kasamtangan motuman sa mga balaod sa Republika pinaagi sa pagtahod sa nasodnong  bandila sa dihang kana isahon o ipaubos panahon sa mga seremonyas pinaagi sa pagtindog nga tul-id.” Apan sila dili kinahanglang mosaludar, nga maoy paglapas sa ilang Kristohanong tanlag.

Ugaling, sa tuig 1992, walay ingong opisyal nga pahibalo ang mapaabot sa Malawi, hinuon milurang na ang kapintasan batok sa mga Saksi didto. Ang mga Saksi ni Jehova didto nahimong biktima sa pila ka labing mabangisong relihiyosong paglutos sa kasaysayan sa Aprika. Ang usa ka pag-ulbo sa maong paglutos milukop sa nasod niadtong 1967; ang lain nagsugod sayo sa katuigang 1970. Tinagpulo ka libong sulat ang gihimo sa ilang kaayohan gikan sa tanang dapit sa kalibotan. Mga tawag sa telepono gihimo. Nagpadala ug mga telegrama. Sa makitawhanong mga katarongan daghang iladong mga tawo sa kalibotan ang napalihok sa pagpahayag.

Pagkahilabihan gayod sa kapintasan nga ang mga 19,000 ka Saksi ni Jehova ug ang ilang mga anak nangalagiw tabok sa utlanan ngadto sa Zambia niadtong 1972. Ang dug-ol nga mga kongregasyon sa Zambia sa madali nagtigom ug pagkaon ug mga habol alang sa ilang mga igsoon. Ang salapi ug mga butang nga gidonar sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok kalibotan mibul-og ngadto sa mga sangang buhatan sa Watch Tower ug ang buhatan sa hedkuwarter sa New York nagpadala niana ngadto sa mga kagiw. Sobra ang nangabot sa pagtagana sa mga panginahanglan sa mga kagiw diha sa kampo sa Sinda Misale. Samtang nabaniog sa kampo ang balita mahitungod sa pag-abot sa mga trak nga may dalang pagkaon, sapot, ug mga lona aron kapasilongan, ang mga igsoong taga-Malawi wala makapugong sa ilang mga luha sa kalipay tungod niining pamatuod sa gugma sa ilang Kristohanong mga igsoon.

Sa dihang may mabilanggo kanila, dili sila pasagdan sa ilang isigka-Saksi, dili bisan pag ang personal nga kaluwasan mameligro. Sa panahon sa pagdili sa Argentina, sa dihang usa ka grupo sa mga Saksi ang gipriso sulod sa 45 ka oras, upat ka laing Saksi nagdala ug pagkaon ug sapot alang kanila, nga gibilanggo usab. Niadtong 1989 ang asawa sa usa ka magtatan-aw sa sirkito sa Burundi, sa pagkasayod sa kahimtang sa iyang Kristohanong mga igsoon, nagsulay sa pagdalag pagkaon ngadto sa bilanggoan alang kanila. Apan siya mismo gidakop ug gibihag sulod sa duha ka semana, tungod kay ang mga polis nangita sa iyang bana.

Duyog sa bisan unsang mahimo nila niining tanang mga paagi, ang gugma alang sa ilang Kristohanong mga igsoon nagpalihok sa mga Saksi ni Jehova sa pagpasibaw sa ilang mga pag-ampo ngadto sa Diyos sa ilang kaayohan. Sila wala mag-ampo nga hunongon dayon sa Diyos ang mga gubat ug kakulang sa pagkaon, tungod kay si Jesu-Kristo nagtagna sa maong mga butang sa atong panahon. (Mat. 24:7) Ni nag-ampo sila sa Diyos aron pugngan ang tanang paglutos, tungod kay ang Bibliya tin-aw nga nagpahayag nga ang tinuod nga mga Kristohanon pagalutoson. (Juan 15:20; 2 Tim. 3:12) Apan sa tinuod sila nangaliyupo nga ang ilang Kristohanong igsoong mga lalaki ug babaye mapalig-on aron makabarog nga malig-on sa pagtuo bisan pa sa bisan unsang kalisdanan nga modangat kanila. (Itandi ang Colosas 4:12.) Ang mga panghitabo nga nagpamatuod sa ilang espirituwal nga kalig-on naghatag ug dagayang ebidensiya nga ang maong mga pag-ampo gitubag.

[Mga footnote]

[Blurb sa panid 305]

Ang pagtagad sa mga kaso nga may linaing panginahanglan wala ipamasin

[Blurb sa panid 307]

Tabang gumikan sa mahigugmaon personal nga kahangawa

[Blurb sa panid 308]

Pagdumala sa daghang panginahanglan alang sa hinabang

[Blurb sa panid 312]

Usa ka sistematikong pagpangita sa kada Saksi diha sa gihampak nga dapit

[Blurb sa panid 315]

Nagabuhat ug maayo sa mga dili-Saksi usab

[Blurb sa panid 317]

Mga luha sa kalipay tungod sa gugma nga gipakita sa ilang Kristohanong mga igsoon

[Kahon sa panid 309]

“Nahigugma Gayod Kamo sa Usag Usa”

Tapos makakita sa boluntaryong mga Saksi nga bug-os nagpasig-uli sa grabeng-pagkadaot nga balay sa usa sa ilang Kristohanong mga sister diha sa nabungkag-sa-gubat nga Lebanon, ang iyang mga silingan mibating napugos sa pagpangutana: “Diin gikan kanang gugmaha? Unsang matanga sa mga tawo kamo?” Ug ang usa ka babayeng Muslim, nga nagtan-aw samtang ang balay sa usa ka Saksi gihinloan ug giayo, nagpahayag: “Nahigugma gayod kamo sa usag usa. Ang inyong relihiyon maoy tinuod.”

[Kahon sa panid 316]

Tinuod nga mga Igsoong Lalaki ug Babaye

Mahitungod sa mga Saksi nga taga-Cuba nga kagiw sa Fort Chaffee, Arkansas, ang “Arkansas Gazette” miingon: “Sila maoy unang nabalhin ngadto sa bag-ong mga balay tungod kay ang ilang Amerikanong ‘mga igsoong lalaki ug babaye’​—nga isigka-Saksi ni Jehova​—nangita kanila. . . . Sa dihang ang mga Saksi motawag sa ilang espirituwal nga kaubanan sa bisan haing yuta ug ‘mga brader ug sister,’ tinuod gayod kana alang kanila.”​—Isyu sa Abril 19, 1981.

[Mga hulagway sa panid 306]

Tapos sa Gubat sa Kalibotan II, sila nagpadala ug pagkaon ug sapot ngadto sa isigka-Saksi nga nanginahanglan sa 18 ka kayutaan

Tinipong Bansa

Switzerland

[Hulagway sa panid 310]

Niadtong 1990, ang mga Saksi sa haduol nga kayutaan naghiusa sa ilang mga paningkamot aron tabangan ang isigka-magtutuo sa Romania

[Mga hulagway sa panid 311]

Ang mga Saksi nga naluwas sa linog sa Peru nagtukod sa ilang kaugalingong siyudad sa kagiw ug nagtinabangay sa usag usa

Mga hinabang nga gidala sa ubang mga Saksi (ubos) maoy usa sa unang nakaabot sa dapit

[Mga hulagway sa panid 313]

Ang mga buhat sa hinabang subsob naglakip sa paghatag ug mga materyales ug mga boluntaryo sa pagtabang sa isigka-Saksi sa pagtukod pag-usab sa ilang mga balay

Guatemala

Panama

Mexico

[Hulagway sa panid 314]

Ang buhat sa hinabang sa mga Saksi naglakip sa espirituwal nga pagpalig-on. Sa Kalamata, sa Gresya, ug sa gawas sa siyudad, ang mga tolda gitukod dayon alang sa mga tigom