Kapitulo 6

Ang Gumonhap nga Kinahanglang Sagubangon sa Tanang Linalang

1. (a) Unsang suliran ang gipatungha ni Satanas didto sa Eden? (b) Giunsa nga ang maong gumonhap gilangkit sa iyang gisulti?

 SA DIHANG ang pag-alsa nahitabo didto sa Eden ang usa ka mabug-at nga suliran mitungha nga nag-apektar sa tanang linalang. Nga miduol kang Eva, si Satanas nangatarongan nga siya ug ang iyang banang si Adan sa hilabihan gihikawan. Siya nangutana: “Tinuod ba nga nag-ingon ang Diyos nga dili gayod kamo makakaon gikan sa tanang kahoy sa tanaman?” Mitubag si Eva nga kadto lang maylabot sa usa ka kahoy nga ang Diyos nagsulti: “Dili kamo gayod magakaon gikan niana, dili, dili gayod kamo maghikap niana aron kamo dili mamatay.” Ug niana si Satanas laktod nga nagbutangbutang kang Jehova sa pagpamakak, nga nag-ingon nga wala ang kinabuhi ni Eva ni kang Adan magdepende sa pagkamaunongon sa Diyos. Giangkon niya nga ang Diyos mihikaw sa iyang mga linalang sa butang nga maayo​—ang katakos nga ipahimutang ang ilang kaugalingong mga suntoan sa kinabuhi. “Dili gayod kamo mamatay,” si Satanas nakigbisog. “Kay hingbaloan sa Diyos nga sa maong adlaw nga kamo mokaon niini mangabuka ang inyong mga mata ug mahimo kamo nga sama sa Diyos, nga manghibalo sa maayo ug sa daotan.” (Gen. 3:1-5) Napatuo ni Satanas si Eva nga siya mahimong mas maayo ang kahimtang sa paghimo sa iyang kaugalingong mga desisyon. Pinaagig pagdahig, siya didto mihagit sa katungod sa Diyos sa pagmando ug sa Iyang paagi sa pagmando. Ang gumonhap nga gipatungha naglangkit gayod sa unibersohanong pagkamagmamando.

2. Unsa unta ang nagpanalipod sa unang tawhanong paris?

 ² Ang gugma kang Jehova nakapanalipod unta kang Eva. Ang pagtahod sa pagkaulo sa iyang bana nakapugong unta kaniya gikan sa pagkadaotan. Pero ang iyang nahunahunaan mao lamang ang daw dihadiha nga benepisyo. Ang gidili nahimong madanihon sa iyang mga mata. Tungod kay bug-os nalimbongan sa bakak ni Satanas, siya nakasala sa balaod sa Diyos. Unya iyang gilambigit si Adan. Bisan tuod wala malimbongi sa bakak ni Satanas, siya, usab, nagpakitag tumang walay pagpabili sa gugma sa Diyos. Iyang gisalikway ang pagkaulo ni Jehova ug mipili sa iyang pagdapig sa iyang rebelyosang asawa.​—Gen. 3:6; 1 Tim. 2:13, 14.

3. (a) Unsang dugang suliran ang suod nga nalambigit sa atake ni Satanas sa pagkasoberano ni Jehova? (b) Kinsa ang naapektahan niana?

³ Ang atake ni Satanas sa pagkasoberano ni Jehova wala mahunong kon unsay nahitabo didto sa Eden. Ang iyang daw kalamposan didto gisundan sa iyang pagkuwestiyon sa pagkamaunongon sa uban ngadto kang Jehova. Nan, kini, nahimong suod ikaduhang suliran nga nalangkit. Ang iyang hagit gipaabot sa paglakip sa kaanakan ni Adan ug sa tanang espiritung mga anak sa Diyos, apil gani ang pinalanggang panganay nga Anak ni Jehova. Sa mga adlaw ni Job, si Satanas nangatarongan nga silang nagaalagad kang Jehova nagabuhat niana, dili tungod kay sila nahigugma sa Diyos ug sa iyang paagi sa pagmando, kondili sa hinakog nga mga katarongan. Siya miergo nga, sa dihang ipaagi sa kalisod, sila mosurender alang sa hinakog nga mga tinguha. Siya ba husto?​—Job 1:6-12; 2:1-6; Pin. 12:10.

Kon Giunsa Nila sa Pagsanong sa Gumonhap

4. Nganong daghang tawo wala magbayaw sa pagkamagmamando ni Jehova?

⁴ Si Jehova wala magsalindot sa posibilidad nga ang uban moduyog sa pag-alsa ni Satanas. Sa pagkamatuod, sa mipahamtang ug hukom didto sa Eden, ang Diyos mitumong kanilang kinsa maglangkob sa ‘binhi sa serpente.’ (Gen. 3:15) Ang mga Pariseo nga sa tinago naglaraw sa kamatayon ni Jesus ug si Judas Iscariote, kinsa nagbudhi kang  Kristo, mao ang kaubanan nila. Sila dili kay naligas lang sa tikang antes sila nakaamgo niana. Sila nahibalo kon unsa ang matarong, pero sa tinuyo misupak kang Jehova ug sa iyang mga alagad. Bisan pa niana, daghang uban pa nga wala magpahiuyon sa mga tulomanon ni Jehova nagbuhat niana nga walay kabangkaagan.​—Buh. 17:29, 30.

5. (a) Dili sama kang Eva, giunsa niadtong nagpabiling maunongon kang Jehova sa pagtamod sa iyang pulong? (b) Giunsa ni Noe sa pagpamatuod sa iyang pagkamaunongon, ug unsaon nga kita makakuhag kaayohan gikan sa iyang panig-ingnan?

⁵ Sa kasukwahi niining tanan kanila mao ang mga lalaki ug mga babaye kinsa nagsinati sa ilang kaugalingon bahin sa ilang Maglalalang ug nagpamatuod sa ilang pagkamaunongon ngadto kaniya ingong Magmamando. Sila mingtuo sa Diyos. Sayod sila nga ang ilang kinabuhi nagdepende sa pagpatalinghog kaniya ug pagsunod kaniya. Si Noe mao ang usa sa maong tawo. Busa, sa miingon ang Diyos ngadto kang Noe, “Ang kataposan sa tanang unod ania na sa akong atubangan . . . Magbuhat ka ug usa ka arka alang sa imong kaugalingon,” si Noe misunod sa mando ni Jehova. Ang ubang mga tawo niadtong adlawa, bisan pa ug gipasidan-an, nagpadayon sa ilang naandang paagi sa kinabuhi nga maorag walay talagsaong mahitabo. Apan si Noe mitukod ug dakong arka ug padayong puliki sa pagsangyaw ngadto sa uban bahin sa matarong mga dalan ni Jehova. Ingon sa gitug-an sa talaan, “Si Noe nagpadayon sa pagbuhat sumala sa tanan nga gisugo sa Diyos kaniya. Iya gayong gibuhat kadto.”​—Gen. 6:13-22; tan-awa usab ang Hebreohanon 11:7 ug 2 Pedro 2:5.

6. (a) Unsa pa ang gibutyag maylabot sa mga tighupot sa pagkamaunongon? (b) Giunsa ni Sara sa pagpadayag niining mga hiyasa, ug diha sa unsang paagi nga kita makabenepisyo sa iyang panig-ingnan?

⁶ Ang dakong pagtahod sa prinsipyo sa pagkaulo, dinuyogan sa personal nga gugma kang Jehova, nahimong talagsaon usab taliwala sa mga matinumanon. Sila dili sama kang Eva, nga nanguna sa iyang bana. Ni pareho kang Adan, kinsa misalikway sa balaod ni Jehova. Si Sara, nga asawa ni Abraham, nagpasundayag niining maong maayong mga hiyas. Dili lang diha sa iyang sinultihan kondili usab diha sa  iyang kasingkasing si Abraham mao ang iyang “ginoo.” Dugang pa, siya sa personal nahigugma kang Jehova ug usa ka babaye sa pagtuo. Uban kang Abraham, siya “nagpaabot sa siyudad [Gingharian sa Diyos] nga may tinuod nga patukoranan, nga ang magtutukod ug magbubuhat nianang maong siyudad mao ang Diyos.”​—1 Ped. 3:5, 6; Heb. 11:​10-16.

7. (a) Ubos sa unsang mga kahimtang nga si Moises mibayaw sa pagkamagmamando ni Jehova? (b) Sa unsang paagi ang iyang panig-ingnan magpabenepisyo kanato?

⁷ Mga 430 ka katuigan human si Abraham mibiya sa iyang yutang natawhan, si Moises mibayaw sa pagkamagmamando ni Jehova sa nawong-ug-nawong nga pagharongay uban sa Paraon sa Ehipto. Dili kay si Moises masaligon sa kaugalingon. Sa kasukwahi, siya nagduhaduha sa iyang katakos sa pagsulti nga maayo. Pero siya misunod kang Jehova. Pinaagig pagpaluyo ni Jehova ug sa tabang sa iyang igsoong si Aaron, si Moises sa sublisubli mihatod sa pulong ni Jehova ngadto kang Paraon. Si Paraon nagmatig-a. Bisan ang pipila sa mga anak sa Israel sa kaharas nagsaway kang Moises. Pero sa kamaunongon si Moises mituman sa tanan nga gisugo ni Jehova kaniya, ug pinaagi kaniya ang Israel naluwas gikan sa Ehipto.​—Ex. 7:6; 12:50, 51.

8. (a) Unsay nagapakita nga ang pagkamaunongon kang Jehova naglangkit ug labaw pa kay sa pagbuhat lang sa gihisgotan sa Diyos nga nahisulat? (b) Sa unsang paagi ang pagpabili niining matanga sa pagkamaunongon makatabang kanato sa pagpadapat sa 1 Juan 2:15?

⁸ Kadtong nagmaunongon kang Jehova wala mangatarongan nga ang gikinahanglan lang mao ang pagsunod sa letra sa balaod, sa pagtuman lamang sa gipasulat sa Diyos. Sa dihang ang asawa ni Potipar misulay sa pagtental kang Jose sa mananapawong pakigluon kaniya, wala may sinulat nga sugo gikan sa Diyos nga tinong nagdili sa panapaw. Pero pinasukad sa nasayran ni Jose bahin sa kahikayan sa kaminyoon nga gihimo ni Jehova didto sa Eden, siya nahibalo nga ang pagbaton ug seksuwal nga relasyon sa asawa sa laing lalaki dili makapahimuot sa Diyos. Si Jose dili interesado sa pagtigi kon hain kutob ang Diyos magtugot kaniya sa pagkahimong sama sa mga Ehiptohanon. Iyang gibayaw ang mga paagi ni Jehova pinaagig pagpamalandong sa iyang  mga pagdumala sa katawhan ug unya matanlagong mipadapat sa iyang naila nga mao ang kabubut-on sa Diyos.​—Gen. 39:7-12; itanding Salmo 77:11, 12.

9. Sa unsang paagi ang Yawa sublisubling napamatud-an nga bakakon sa sumbong o pasangil nga iyang gipatungha sa adlaw ni Job?

⁹ Bisan kon sa grabe ibutang sa pagsulay, silang tinuod nga nakaila kang Jehova dili mobiya kaniya. Si Satanas mipasangil nga kon si Job mawad-an sa iyang mga kabtangan o sa lawasnon sakiton, bisan kini siya nga gipasidunggan ni Jehova mobiya sa Diyos. Pero gipamatud-an ni Job nga ang Yawa bakakon, ug kadto iyang gihimo bisan pa wala siya masayod kon unsay hinungdan sa tanang katalagman nga midangat kaniya. (Job 2:3, 9, 10) Sa pagsulay gihapon nga ipamatuod ang iyang punto, si Satanas sa ulahi nagpahinabo sa nasukong hari sa Babilonya sa paghulga sa tulo ka Hebreohanong batan-on pinaagig kamatayon diha sa kalayonhong hudno kon sila dili mohapa sa pagsimba atubangan sa imahen nga gipahimutang sa hari. Napugos sa pagpili tali sa sugo sa hari ug sa balaod ni Jehova batok sa pagsimbag diyosdiyos, sa malig-on ilang gipahibalo nga sila nag-alagad kang Jehova ug nga siya mao ang ilang Supremong Soberano. Alang kanila mas bililhon ang pagkamatinumanon ngadto sa Diyos kay sa kinabuhi.​—Dan. 3:14-18.

10. Unsaon nga posible alang kanato nga mga tawong dili hingpit sa pagpamatuod nga kita gayod maunongon kang Jehova?

¹⁰ Pinasukad niini kita ba magkanayon nga aron mahimong maunongon ngadto kang Jehova ang usa ka tawo kinahanglang hingpit, nga ang usa nga makahimog sayop sa bug-os napakyas na? Dili gayod! Ang Bibliya sa tino nagtug-an kanato sa mga panahon sa dihang si Moises nasayop. Si Jehova wala mahimuot, pero wala niya isalikway si Moises. Ang mga apostol, bisan tuod sumbanan sa daghang paagi, diha may mga kahuyangan. Ang pagkamaunongon nagakinahanglan ug masubayong pagkamasinundanon nga nagasumikad sa kasingkasing. Apan, sa pagtagad sa atong napanunod nga pagkadihingpit, si Jehova mahimuot kon dili ta tuyoon sa pagsupak sa iyang kabubut-on sa bisan unsang butang. Kon, tungod sa kahuyangon, kita malangkit sa buhat nga daotan, importante nga kita sa tiunay maghinulsol  ug sa ingon dili batasanon ang pagbuhat niana. Busa atong ginapasundayag nga kita nahigugma gayod sa ginaingon ni Jehova nga maayo ug nagadumot sa iyang gibutyag nga daotan. Tungod sa atong pagtuo diha sa bili sa halad-sala nga sakripisyo ni Jesus, atong matagamtam ang mahinlo nga pagbarog atubangan sa Diyos.​—Amos 5:15; Buh. 3:19; Heb. 9:14.

11. (a) Kinsa taliwala sa mga tawo ang nagmentinar sa hingpit diyosnong pagkamahinalaron, ug unsay gipamatud-an niini? (b) Sa unsang paagi kita matabangan sa iyang gibuhat?

¹¹ Apan, mahimo kayha nga ang hingpit diyosnong pagkamahinalaron dili gayod posible alang sa mga tawo? Sa mga 4,000 ka katuigan ang tubag niini maoy “balaang tinago.” (1 Tim. 3:16) Si Adan, bisan gilalang nga hingpit, wala maghatag ug hingpit nga sumbanan sa diyosnong debosyon. Kinsa ang makahimo? Dayag nga sa iyang makasasalang kaanakan walay makahimo. Si Jesu-Kristo mao lamang ang tawo ang nakahimo niana. Ang nalampos ni Jesus nagpamatuod nga si Adan, kinsa nakabaton ug mas mauyonong mga kahimtang, nakahupot unta ug hingpit nga integridad kon buot gayod niya. Ang sayop dili diha sa kalalangan sa Diyos. Busa si Kristo mao ang panig-ingnan nga atong ginatinguha nga sundogon diha sa pagpasundayag dili lang sa pagkamasinundanon sa balaang sugo kondili usab sa personal nga pagkamahinalaron ngadto kang Jehova, ang Unibersohanong Magmamando.

Unsa ang Atong Personal nga Tubag?

12. Ngano nga kinahanglan kitang kanunayng alisto maylabot sa atong tinamdan ngadto sa pagkasoberano ni Jehova?

¹² Ang matag usa kanato karon kinahanglang mosagubang sa unibersohanong suliran. Dili kita makaipsot niana. Kon sa dayag atong ginasulti nga kita dapig sa kiliran ni Jehova, si Satanas maghimo natong targetonon. Iyang ipadangat ang kapit-osan gikan sa tanang maarangang agianan ug iyang padayonon kana sa pagbuhat hangtod sa kataposan sa iyang daotang sistema sa mga butang. Dili nato luagan ang atong pagbantay. (1 Ped. 5:8) Ang atong kagawian nagapakita kon hain kita nagabarog maylabot sa kinalabwang gumonhap.

13. (a) Unsay anaa bahin sa sinugdanan sa bakak ug pangawat nga kinahanglang likayan nato kini? (b) Tubaga ang mga pangutana sa kataposan niining parapoha, nga tinagsatagsa, maylabot sa mga kahimtang nga magpadaldal sa ubang tawo ngadto sa maong kasaypanan.

 ¹³ Dili kita makatugot sa pagtagad sa masupilong kagawian ingong dili importante tungod lang kay kana sagad diha sa kalibotan. Ang pagmentinar sa integridad nagakinahanglan nga atong ipadapat ang matarong nga mga paagi ni Jehova diha sa tanang bahin sa kinabuhi. Aron sa pag-ilustrar, tagda ang mosunod:

 (1) Si Satanas migamit ug bakak aron yudyoron ang atong unang mga ginikanan ngadto sa sala. Siya nahimong “ang amahan sa bakak.” (Juan 8:44)

 Ubos sa unsang mga sirkumstansiya nga ang mga batan-on usahay dili maminatud-on sa ilang mga ginikanan? Nganong hinungdanon nga likayan kini sa Kristohanong mga batan-on? (Prov. 6:16-19)

 Unsang mga buhat sa negosyo nga magpaila sa usa ka tawo nga kauban sa “amahan sa bakak” inay kay sa Diyos sa kamatuoran? (Miq. 6:11, 12)

 Kon aduna kitay ibutyag aron magpakaaron-ingnon lamang sa atong kaugalingon, kana ba sayop kon walay si bisan kinsa nga madaot? (Sal. 119:163; itanding Buhat 5:1-11.)

 Kon adunay nalangkit sa seryosong sala, nganong importante nga dili sulayang itago kana pinaagig pagpamakak? (Prov. 28:13)

 (2) Sa dihang si Eva ug dayon si Adan nagpadaldal sa haylo ni Satanas aron sa paghimo sa ilang kaugalingong mga desisyon maylabot sa maayo ug daotan, ang unang butang nga ilang gihimo mao ang pagkuha sa butang nga dili ila. Sila nahimong mga kawatan.

 Ang pangawat ba gipakamatarong kon ang usa ka tawo anaa sa kawalad-on o kon ang usa nga gikawatan adunahan? (Prov. 6:30, 31; 1 Ped. 4:15)

 Kana ba dili kaayo daotan kon kumon ang maong buhat sa dapit nga atong gipuy-an o kon ang gikuha gamay lang? (Roma 12:2; Efe. 4:28; Luc. 16:10)

14, 15. (a) Sa kataposan sa Usa ka Libong Tuig sa Pagmando ni Kristo, unsang pagtigi ang ipadangat sa tanang katawhan? (b) Sa unsang paagi ang atong ginabuhat karon mag-apektar sa sangpotanan alang kanato unya?

¹⁴ Sulod sa Usa ka Libong Tuig nga Pagmando ni Kristo, si  Satanas ug ang iyang mga demonyo itambog na sa bung-aw, nga dili na makaimpluwensiya sa katawhan. Pagkadakong kahupayan kana! Apan human sa usa ka libo ka tuig, sila pagabuhian sa makadiyot. Si Satanas ug kadtong nagasunod kaniya magpatunghag kapit-osan sa “mga balaan,” kanilang sa napasig-uli sa katawhan nga nagahupot sa ilang integridad. Siya mosulong samag gubat batok sa “siyudad nga hinigugma,” ang langitnong Bag-ong Jerusalem, pinaagig pagsulay nga wagtangon ang pagkamatarong nga gitukod niana ibabaw sa yuta.​—Pin. 20:7-10.

¹⁵ Malagmit gayod nga, sama sa miagi, gamiton ni Satanas ang panglingla, inubanan sa mga pagdani ngadto sa kahakog ug garbo, aron hayloon ang mga tawo ngadto sa mga buhat sa pagsupil kang Jehova. Kon ugaling atong pribilehiyo nga mabuhi sa maong panahon unya, sa personal unsa man ang atong pagsanong? Hain kaha mapunting ang atong mga kasingkasing maylabot sa unibersohanong isyu? Sanglit ang tanang katawhan unya mahimo nang hingpit, ang bisan unsang buhat sa pagsupil maoy tinuyo ug mosangpot sa walay kataposang kalaglagan. Aron kita magmaunongon unya sa maong panahon, pagkahinungdanon diay nga ugmaron ta ang batasan karon sa andam ug positibong pagsanong sa bisan unsang pagtultol nga ginahatag ni Jehova kanato, pinaagi man sa iyang Pulong o pinaagi sa iyang organisasyon! Sa pagbuhat niana, atong ginapakita ang atong dalisay nga pagkamahinalaron ngadto kaniya ingong ang Unibersohanong Magmamando.

Repasong Panaghisgot

● Unsa ang dakong gumonhap nga kinahanglang sagubangon sa tanang linalang? Sa unsang paagi kita nalangkit?

● Unsa ang talagsaon mahitungod sa mga paagi nga ang kada usa sa mga lalaki ug mga babaye nga gipakita sa panid 49 nagpamatuod ug integridad ngadto kang Jehova?

● Ngano nga hinungdanong magmabinantayon kita sa matag adlaw sa pagpasidungog kang Jehova pinaagig atong kagawian?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

 [Mga hulagway sa panid 49]

ILANG GIBAYAW ANG PAGKAMAGMAMANDO NI JEHOVA

NOE

SARA

MOISES

JOSE

JOB

Unsaon nga kita makakuhag kaayohan sa ilang panig-ingnan?