Droga

Kahubitan: Adunay nagkalainlain nga kahubitan sa pulong “droga.” Sa diwa nga gihisgotan dinhi, ang mga droga maoy dili makaon, makapabalhin-sa-buot nga mga substansiya nga dili kinahanglanon ingong tambal kondili gigamit sa tinguhang makalingkawas sa mga suliran sa kinabuhi, mobati nga maorag nagdamgo, o maayo o binayaw.

 Ginadili ba sa Bibliya ang paggamit ug mga droga alang sa kalingawan?

Kini wala magngalan sa mga substansiya nga sama sa heroina, cocaine, LSD, PCP (angel dust), marijuana, ug tabako. Apan kini nagatagana sa gikinahanglang mga latid aron masayran nato kon unsay buhaton ug kon unsay likayan aron mapahimut-an ang Diyos. Sa susama, ang Bibliya wala mag-ingon nga daotan ang paggamit ug pusil sa pagpatay ug tawo, apan kini nagadili sa pagbuno.

Luc. 10:25-27: “‘Pinaagi sa pagbuhat sa unsa nga akong mapanunod ang kinabuhing walay kataposan?’ . . . ‘“Higugmaa si Jehova nga imong Diyos sa tibuok mong kasingkasing ug sa tibuok mong kalag ug sa tibuok mong kusog ug sa tibuok mong hunahuna,” ug, “ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.”’” (Gihigugma ba gayod sa usa ka tawo ang Diyos sa tibuok niyang kalag ug sa tibuok niyang hunahuna kon batasanon niya ang mga butang nga sa walay hinungdan magapamubo sa iyang kinabuhi ug magalibog sa iyang hunahuna? Nagapakita ba siyag gugma sa silingan kon mangawat siya sa uban sa pagsuportar sa iyang bisyo sa droga?)

2 Cor. 7:1: “Sanglit nakabaton man kita niining maong mga saad [nga si Jehova mao ang atong Diyos ug atong Amahan], mga hinigugma, hinloan ta ang atong kaugalingon sa tanang kahugaw sa unod ug sa espiritu, nga hingpiton ta ang pagkabalaan diha sa atong pagkahadlok sa Diyos.” (Apan makadahom ba kita sa pagbaton sa pag-uyon sa Diyos kon tinuyo natong buhaton ang mga butang nga magahugaw sa atong mga lawas?)

Tito 2:11, 12: “Ang dili-takos nga kalulot sa Diyos nga nagadala ug kaluwasan sa tanang matang sa mga tawo gikapadayag na, nga nagatudlo kanato sa pagbiya sa pagkadili-diyosnon ug sa mga pangibog nga kalibotanon ug sa pagkinabuhi uban ang maayong hunahuna [“mahimong mapugnganon sa kaugalingon,” JB; ‘sa pagkinabuhing may pagpugong sa kaugalingon,’ TEV] ug pagkamatarong ug diyosnong pagkamahinalaron taliwala niining sistema sa mga butang karon.” (Ang paggamit sa mga droga nga modaot sa panghukom sa usa o makapawala sa pagpugong sa kaugalingon sa usa ka tawo nahiuyon ba nianang tambaga?)

Gal. 5:19-21: “Karon ang mga buhat sa unod dayag, ug kini maoy . . . buhat sa espiritismo, . . . hudyaka-bahakhak, ug mga butang nga maingon-ingon niini. . . . Silang nagabuhat sa maong mga butang dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.” (Ang literal nga kahulogan sa Gregong pulong phar·ma·kiʹa, nga gihubad dinhi nga “buhat sa espiritismo,” maoy “pagdroga.” An Expository Dictionary of New Testament Words, ni W. E. Vine, sa pagkomento bahin niining Gregong pulong, nagaingon: “Sa pamarang, ang  paggamit ug mga droga, kon kaha yano o epektibo, sa malangkobon giubanan sa mga yamyam ug mga panghangyo ngadto sa misteryosong mga gahom, uban sa tagana sa nagkadaiyang mga panglumay, mga anting-anting, ubp., nga giingong gilaraw sa pagpahilayo sa aplikante gikan sa pagtagad ug sa gahom sa mga demonyo, apan sa pagpamatngon gayod sa aplikante sa misteryosong mga kahanas ug gahom sa tigbarang.” [London, 1940, Tomo IV, pp. 51, 52] Sa susama karong adlawa, daghan nga nagagamit ug mga droga nalangkit sa mga buhat sa espiritismo o nakig-uban niadtong nalangkit, kay ang blangkong hunahuna o ang usang makasinatig mga panghanduraw daling atakehon sa mga demonyo. Itandi ang Lucas 11:24-26.)

Tito 3:1: “Padayon sa pagpahinumdom kanila nga magpasakop ug magmasinugtanon sa mga kagamhanan ug mga pagbulot-an ingong mga punoan.” (Sa daghang dapit, ang pagbaton o paggamit sa pila ka droga maoy paglapas sa balaod.)

Sanglit ang pila ka droga makatabang nga maayo ang bation sa usa ka tawo, kana ba makadaot kaayo?

2 Tim. 3:1-5: “Sa kataposang mga adlaw moabot ang makuyaw nga mga panahong sagubangon. Kay ang mga tawo mahimong . . . mga mahigugmaon sa mga kalingawan inay kay mga mahigugmaon sa Diyos . . . Magpahilayo kamo gikan kanila.” (Tin-aw ang Bibliya nagapasidaan batok sa pagpangandoy sa kalingawan sa gidak-ong atong unahon kana kay sa pagpadapat sa matarong nga mga prinsipyo sa Pulong sa Diyos ug pagbaton sa iyang pag-uyon.)

Ang pila ka NARKOTIKO mohupay sa sakit ug makapatungha sa pagbati sa katagbawan, apan kana makagiyan usab ug mahimong mosangpot sa kamatayon tungod sa pagkasobra. Ang pagsimhot sa pila ka SOLVENTE makapatungha sa pagbati sa kaukyab, apan kana mahimong mosangko sa nguhal nga sinultihan, pagkadaot sa panan-aw, pagkawala sa pagkontrolar sa kaunoran, gawas pa sa dili maayo nga kadaot sa utok, atay, ug mga rinyon. Ang HALLUCINOGENS mopahinabo sa pagbating “lalim” ug maorag maghanaw sa kakapoy, apan kana makadaot usab sa salabotan sa distansiya, magdaot sa makataronganong panghunahuna, makapahinabog dili na mabag-o nga kausaban sa pagkatawo, ug mopatunghag mga kiling sa paghikog o pagpatay.

Unsay ikasulti sa marijuana—dili ba kini makadaot? Ang pila ka doktor nagaingon nga kini makadaot

Si David Powelson, M.D., kanhi pangulo sa sikyatriya, Cowell Hospital, University of California, Berkeley, sa usa ka panahon mipasiugda sa paglegal sa paggamit sa marijuana. Sa kaulahian, sa  diha na ang dugang ebidensiya, siya misulat: “Ako nagtuo karon nga ang marijuana mao ang labing peligrosong droga nga atong pakigbisogan: 1. Ang sayo nga paggamit niini malinlangon. Maorag maayo ang bation sa tiggamit; siya dili makamatikod sa pagkadaot sa iyang mental ug lawasnong mga obra. 2. Ang padayon nga paggamit niini motultol sa sayop nga panghunahuna. Tapos sa usa ngadto tulo ka tuig nga padayong paggamit, ang abnormal nga mga dagway sa panghunahuna mosugod sa pagbanos sa paagi sa hunahuna.”—Executive Health Report, Oktubre 1977, p. 8.

Si Dr. Robert L. DuPont, kanhi direktor sa National Institute on Drug Abuse sa Estados Unidos, si kinsa sa nangagi nakutlo ingong nagpakamenos sa kapeligrohan sa marijuana, karong bag-o miingon: “Ang dakong isyu mao ang kapeligrohan sa panglawas nga ipahinabo niining epidemya [sa paggamit ug marijuana sa batan-ong kaliwatan], nga kapeligrohan sa labing menos duha ka matang. Ang usa mao ang mga epekto sa pagkahubog, nga gikan sa peligrosong epekto diha sa pagmaneho ngadto sa menos nga pagtagad sa tanang butang. Ang laing bahin maoy lunsay nga lawasnon. Dinhi ang mga suliran nagagikan sa regular nga pag-atake sa brongkitis taliwala sa mga tiggamit ug marijuana ngadto sa tinuod kaayong mga posibilidad sa makadaot nga mga epekto diha sa hormone, mga epekto diha sa sistema sa imyunidad ug lagmit kanser pa.”—Montreal Gazette, Marso 22, 1979, p. 9.

Ang Science Digest mihatag niining mga detalye: “Ang regular nga pagyupyop ug marijuana, sa kadugayan, makapadako sa mga ulang tali sa mga tumoy sa nerbiyos diha sa utok nga kinahanglanon alang sa hinungdanong mga obra sama sa memorya, emosyon ug kagawian. Aron mabuhat sa mga nerbiyos ang ilang mga obra, kinahanglang sila mokomunikar sa usag usa.” Unya, sa pagkomento bahin sa mga resulta sa mga pagsulay nga naglangkit sa mga mananap, mipadayon ang artikulo: “Ang labing iladong mga epekto nahitabo sa dapit sa septum, nga nalangkit sa mga emosyon; sa hippocampus, nga maylabot sa pagkahulma sa memorya; ug sa amygdala, nga responsable sa tinong mga obra maylabot sa kagawian.”—Marso 1981, p. 104.

Ang paggamit ba sa marijuana daotan pa kay sa pag-inom sa alkoholikong ilimnon?

Ang alkohol maoy pagkaon ug ut-oton sa lawas sa pagtaganag enerhiya; ang mga bilin ipagawas sa lawas. Apan, ang usa ka psychopharmacologist miingon: “Ang marijuana maoy isog kaayong droga, ug ang kinadak-ang sayop atong mahimo mao ang pagpanag-ing niana sa alkohol.” “Molekula por molekula, ang THC [marijuana] maoy 10,000 ka pilo nga mas isog kay sa alkohol sa katakos niini sa pagpahinabog diyutay nga pagkahubog . . . Ang  THC hinay mapahigawas sa lawas, ug dangtag daghang bulan aron maulian sa mga epekto niana.” (Executive Health Report, Oktubre 1977, p. 3) Ang Maglalalang nasayod sa atong pagkagama, ug ang iyang Pulong nagatugot sa kasarangang paggamit sa alkoholikong mga ilimnon. (Sal. 104:15; 1 Tim. 5:23) Apan siya kusganong nagasaway usab sa dili kasarangang paggamit sa alkohol, sama sa iyang pagsaway sa kahakog.—Prov. 23:20, 21; 1 Cor. 6:9, 10.

Nganong giisip sa mga Saksi ni Jehova ang pagtabako ingong seryoso kaayong sala?

Kini nagapakita sa pagkawalay pagtahod sa gasa sa kinabuhi

Buh. 17:24, 25: “Ang Diyos nga nagbuhat sa kalibotan ug sa tanang butang diha niini . . . nagahatag sa tanang tawo sa kinabuhi ug gininhawa ug sa tanang butang.”

“Ang ebidensiya nga ang sigarilyo magpamubo sa kinabuhi daghan kaayo; ang kalangkitan niini ingong hinungdan lig-ong napamatud-an diha sa medisina.”—Science 80, Septiyembre/Oktubre, p. 42.

Ang mga taho nagapakita nga sa Estados Unidos ang tinuig nga mangamatay gumikan sa pagtabako naihap ingong 300,000; sa Britanya, 50,000; sa Canada, 50,000. “Kapin sa usa ka milyong katawhan ang mamatay kada tuig tungod sa sakit nga nalangkit sa pagtabako ug ang Ikatulong Kalibotan, nga nagahurot sa 52% sa tabako sa kalibotan, naglangkob sa tuling nagatubong proporsiyon sa maong mga kamatayon.”—The Journal (Toronto), Septiyembre 1, 1983, p. 16.

Ang kanhi Sekretaryo sa U.S. sa Panglawas, Edukasyon, ug Kaayohan, si Joseph Califano, miingon: “Karong adlawa walay pagduhaduhang ang pagtabako maoy inanay nga paghikog.”—Scholastic Science World, Marso 20, 1980, p. 13.

Kini wala mahiuyon sa gibaod sa Diyos nga ang mga Kristohanon magahatag kaniya

Roma 12:1: “Ako nagapangamuyo kaninyo sa mga kaluoy sa Diyos, mga igsoon, sa pagtanyag sa inyong mga lawas nga usa ka halad nga buhi, balaan, dalawaton sa Diyos, usa ka balaang pag-alagad uban ang inyong gahom sa pangatarongan.”

Ang siruhano heneral sa Estados Unidos, si C. Everett Koop, miingon: “Ang pagsigarilyo tin-awng nailhang pangunang masanta nga hinungdan sa kamatayon sa atong katilingban.” (The New York Times, Pebrero 23, 1983, p. A1) “Ginapakita sa medikal nga mga pagtuon nga . . . ang aberids nga gitas-on sa kinabuhi sa hinabako maoy tulo ngadto upat ka tuig nga menos kay sa iya sa  dili hinabako. Ang gitas-on sa kinabuhi sa kusog nga hinabako—usa ka tawong motabakog duha o kapin pang pakete sa sigarilyo sa usa ka adlaw—mahimong abot sa walo ka tuig nga mubo kay sa iya sa dili hinabako.” (The World Book Encyclopedia, 1984, Tomo 17, p. 430) Tukma ba nga itanyag sa usa ka tawo ang iyang kinabuhi alang sa pag-alagad sa Diyos ug unya inanay nga daoton kanang kinabuhia?

“Ang pagtabako makadaot kaayo, ilabina sa kasingkasing ug mga baga, nga ang ubang bahin sa makasanta nga medisina mawalay bili kon motabako ang tawo.” (University of Southern California News Service, Pebreo 18, 1982) “Ang pagtabako lagmit mao ang kinadak-ang masanta nga hinungdan sa sakit sa kalibotan.” (Dr. H. Mahler, direktor-heneral sa World Health Organization, sa World Health, Pebrero/Marso 1980, p. 3) May panagkauyon ba nga itanyag sa usa ka tawo ang iyang kaugalingon sa Diyos alang sa balaang pag-alagad ug unya tinuyong daoton ang iyang panglawas?

Ang pagtabako maoy paglapas sa balaang sugo nga higugmaon nato ang atong silingan

Sant. 2:8: “Higugmaon mo ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.”—Itandi ang Mateo 7:12.

“Ang usa ka bag-ong pagtuon . . . mipadayag nga ang dili motabakong mga asawa sa mga lalaking motabako mamatay sa aberids upat ka tuig nga mas bata kay sa mga babaye kansang mga bana dili usab hinabako.” (The New York Times, Nobyembre 22, 1978, p. C5) “Ang pagtabako panahon sa pagmabdos makapahinabog kinatawong mga depekto nga grabe kaayo nga tingali mamatay ang bata sa tiyan, o ang bata mamatay dayon inigkahimugso.” (Family Health, Mayo 1979, p. 8) Ang maong dili mahigugmaong pagtagad sa mga sakop sa pamilya tin-aw nga ebidensiya nga ang usa ka tawo wala maglihok nga Kristohanon.—Itandi ang 1 Timoteo 5:8.

“Ginapakita sa mga pagtuon nga sanglit ang aberids nga hinabako aktibong nagatabako sa iyang sigarilyo sa diyutay rang bahin sa panahong kini gidagkotan, ang dili hinabako mahimong mapugos sa paghanggab sa halos samang carbon monoxide, alkitran ug nikotina sama sa aktibong hinabako nga nagalingkod tapad niya.” (Today’s Health, Abril 1972, p. 39) Ang tawong sa ingon dili mahigugmaon sa iyang isigkatawo wala maghatag ug ebidensiya sa paghigugma usab sa Diyos.—Tan-awa ang 1 Juan 4:20.

Nganong gibuhat sa Diyos ang mga tanom nga gikuhaan sa mga droga kon daotan ang paggamit niana?

Ang mga butang nga gamitong sayop kasagarang dunay tukmang  mga kagamitan. Kana matuod sa mga katakos sa tawo sa pagsanay. Kana matuod sa bino. Ang marijuana ginama gikan sa uga nga mga dahon ug mga udlot sa bulak sa ‘hemp’ nga tanom, nga motaganag mapuslanong mga lanot sa paggamag pisi ug panapton. Ang mga dahon sa tabako, nga sayop gigamit sa mga hinabako, magamit usab sa paggamag mga igpapatay sa kagaw ug insekto. Mahitungod sa daghang kahinguhaan sa yuta, dako pa ang angay hikat-onan kon sa unsang paagi sila mapuslan. Bisan ang mga bunglayon mapuslanon sa pagsanta sa pagkabanlas ug pagtaganag tabon sa dihang ang yuta wala tikara.

Unsay mahimo sa usa ka tawo kon nakasulay siya sa pagbiya sa pagtabako o ubang paggamit sa mga droga ug wala molampos?

Nahauna, pinaagi sa pagtuon sa Bibliya ug pagpalandong kinahanglang imong ugmaron ang dakong tinguha sa pagpahimuot sa Diyos ug pagkinabuhi sa iyang matarong bag-ong sistema sa mga butang. Kon mosuod ka kaniya, siya mosuod kanimo, nga mohatag kanimo sa gikinahanglang tabang.—Sant. 4:8.

Hinungdanong makombinsir sa pagkadaotan niining mga bisyoha ug pag-ugmad sa tiunay nga pagdumot niana. (Sal. 97:10) Kini mahimo pinaagi sa pagsubli sa mga kasayorang gipahayag niining seksiyona sa libro ug pagpalandong, dili sa umalaging kahimuot karon nga tingali makuha gikan sa mga bisyo, kondili sa kon unsay makapahimuot sa Diyos ug pagkangil-ad sa mga resulta sa daotang mga bisyo.

Kon imong bationg gusto mo kaayong motabako o mogamit sa usa sa ubang mga droga, pag-ampo nga tim-os sa Diyos alang sa panabang. (Luc. 11:9, 13; itandi ang Filipos 4:13.) Buhata kana dayon. Usab, kuhaa ang imong Bibliya ug pagbasag kusog gikan niana, o pakigkita sa usa ka hamtong nga Kristohanon. Sultihi siya kon unsay nagakahitabo ug pangayoa ang iyang tabang.