Aco
Usa ka dunggoanan nga siyudad nga nailhan usab nga Accho, Acre, ug Tolemaida. Kini nahimutang sa amihanang dapit sa halapad nga kurbadong Luok sa Aco (o Luok sa Haifa [Mifraz Hefa]). Kini nga luok naporma tungod sa punta sa Bukid sa Carmelo nga mituybo ngadto sa Dagat Mediteranyo nga mga 13 km (8 mi) dapit sa H.
Sa yugto sa mga Maghuhukom, ang Canaanhong siyudad nahimutang sa usa ka bungdo nga gituohang mao ang Tell el-Fukhkhar (Tel ʽAkko), mga 1 km (0.6 mi) gikan sa luok ug 1.8 km (1 mi) sa S sa presenteng-adlaw nga mga paril sa Karaang Siyudad. Sa yugto sa mga Persianhon, gikan sa ikaunom nga siglo W.K.P., ang siyudad mikaylap pakasadpan nga naglakip sa peninsula nga nahimong A nga tumoy sa Luok sa Haifa. Ang pantalan sa siyudad nahimutang didto sukad sa yugto sa mga Persianhon. Sa pag-abot sa Kristohanong Panahon, ang lokasyon sa Aco naglakip na sa peninsula ug nalakip sa dapit sa modernong ʽAkko.
Nahimutang nga mga 39 km (24 mi) sa H sa Tiro, ang Aco mao ang labing iladong dunggoanan didto sa wala kaayoy dunggoanan nga kabaybayonan sa Palestina hangtod nga si Herodes nga Bantogan migamag mga diki sa dagat nga milawis gikan sa baybayon aron adunay usa ka artipisyal nga pantalan sa Cesarea. Ang Aco dili makalabaw sa mga pantalan sa Fenicia sa A ug maoy dili-maayong salipdanan gikan sa hangin sa kadagatan. Apan, kini maayong pagkahimutang duol sa agianan paingon sa tabunok nga Patag sa Jezreel (Esdraelon), ug ang daghang komersiyal nga mga ruta sa negosyo nagkonektar sa pantalan ngadto sa Galilea, sa Walog sa Jordan, ug sa ubang mga dapit sa sidlakan. Ang kahoy, mga artistikanhong manggad, ug mga lugas gieksportar agi sa Aco.
Ang Aco maoy sakop sa dibisyon sa teritoryo nga gipahat ngadto kang Aser didto sa Yutang Saad, apan si Aser wala mag-abog sa mga Canaanhon nga niadtong higayona nanimuyo didto. (Huk 1:31, 32) Kas-a lamang kini gihisgotan sa Hebreohanong Kasulatan, apan kini nga siyudad mas kanunayng gihisgotan diha sa dili-Biblikanhong mga rekord. Ang ngalan niini makita sa daghang higayon diha sa mga Papan sa Amarna. Ang ubang mga rekord nagpakita nga kini gisakop sa Asiryanhong mga hari nga si Senakerib ug Ashurbanipal. Ang siyudad gihisgotan diha sa Apokripa ingong sentro sa pagpakigbatok panahon sa pagmando sa mga Macabeo. (1 Macabeo 5:15, 22, 55; 12:45-48; 13:12) Niadtong tungora ang ngalan niini giilisdan ug Tolemaida, usa ka ngalan nga naggikan kang Ptolemy II Philadelphus sa Ehipto.
Ilalom ni Emperador Claudio, ang siyudad sa Tolemaida (Aco) nahimong usa ka Romanhong kolonya, ug sa panahon sa mga apostoles dihay usa ka grupo sa mga Kristohanon didto. Sa pagpauli gikan sa iyang ikatulong misyonaryong panaw, si Pablo mihapit sa Aco (kaniadto nailhang Tolemaida) ug migugol sa maong adlaw sa pagduaw sa mga igsoon didto una pa mopadayon sa pagpanaw ngadto sa Cesarea ug Jerusalem.—Buh 21:7.
Karong adlawa ang ʽAkko nalabwan sa kailado sa modernong siyudad sa Haifa, nga nahimutang atbang ra gayod sa luok.