[Yuta sa Dugo].

Ang ngalan nga gigamit sa mga Hudiyo alang niini nga luna sa yuta, nga napalit gumikan sa “suhol tungod sa pagkadili-matarong” nga gibayad kang Judas Iskariote bugti sa iyang pagbudhi kang Kristo Jesus. (Buh 1:​18, 19) Kini gituohan nga mao ang Haqq ed-Dumm (nagkahulogang “Bili sa Dugo”) sa H nga kiliran sa Walog sa Hinnom diha sa “Bungtod sa Daotang Tambag,” nga usa ka patag nga luna duol sa ibabaw sa bakilid. Niini nga dapit anaa ang mga kagun-oban sa usa ka balay nga butanganan ug mga bukog. Sa HS ug diyutay mao ang Minzar Haqal Demaʼ (Monasteryo sa Akeldama) nga gitukod diha sa ibabaw sa mga nahibilin sa langob nga mga lubnganan.

Ang giingon sa Buhat 1:18 nga si Judas “mipalit ug yuta” nagpakita nga siya maoy naghatag ug salapi nga ipalit sa yuta, o mao ang hinungdan nga mapalit kini. Ang rekord sa Mateo 27:3-10 nagpakita nga gigamit sa mga saserdote ang 30 ka pirasong plata (kon siklo, $66) nga gisalibay ni Judas didto sa templo aron himoon ang aktuwal nga pagpalit ug nga kini nga “Yuta sa Dugo” kanhi maoy usa ka yuta sa magkukulon ug gipalit sa mga saserdote “aron lubngan sa mga estranyo.” (Tan-awa ang YUTA SA MAGKUKULON.) Ang giingong dapit gigamit na ingong lubnganan sukad pa sa unang mga siglo.

Nganong gipasidungog ni Mateo ang tagna sa Zacarias 11:​12, 13 ngadto kang Jeremias?

Ang katumanan sa tagna nga gitala ni Mateo maoy pinasukad sa “gisulti pinaagi ni Jeremias nga manalagna.” Si Jeremias usahay gitala ingong una sa “Ulahing mga Manalagna,” ug busa kining bahina sa mga tagna naglakip dili lamang sa mga sinulat ni Jeremias kondili usab niadtong kang Zacarias. (Itandi ang Luc 24:44.) Ang gikutlo ni Mateo mopatim-awng sa panguna naggikan mismo sa Zacarias 11:​12, 13, apan si Mateo naggamit ug laing mga pulong ug nagpadapat sa mga kahimtang nga nagtuman niini, ug kini gihimo ubos sa inspirasyon sa espiritu sa Diyos. Ingong yuta sa magkukulon, ang maong yuta giisip nga wala nay pulos ug gamay rag bili, nga katumbas lamang sa kantidad sa usa ka ulipon.