[Sapa].

1. Usa ka lungsod nga mopatim-awng nahimutang sa A sa Sidon nga giingon ni Jehova ngadto kang Josue ingong usa sa mga dapit nga wala pa masakop. (Jos 13:4) Gituohan nga sa pagkakaron mao kini ang Afaka (modernong Afqa) nga mga 39 km (24 mi) sa SAS sa Beirut. Nahimutang kini sa tinubdan sa Nahr Ibrahim, nga nailhan kanhi ingong suba sa Adonis, nga miagos ngadto sa Byblos sa Kabaybayonan sa Mediteranyo.

2. Usa ka lungsod sulod sa teritoryo sa Aser apan wala mapanag-iya niini nga tribo. (Jos 19:​24, 30) Kini gitawag ug Apik sa Maghuhukom 1:31. Gituohan nga mao kini ang Tell Kurdaneh (Tel Afeq), mga 8 km (5 mi) sa HHS sa Aco.

3. Usa ka siyudad nga kon basehan ang mga siyudad nga gihisgotan uban niini, lagmit nahimutang sa Patag sa Saron. Ang hari niini maoy lakip niadtong gipamatay ni Josue. (Jos 12:18) Mga siglo sa ulahi, apan sa wala pa mahimong hari si Saul, dinhi nagkampo ang mga Filistehanon una pa sa ilang kadaogan batok sa Israel, nga mihan-ay sa pagpakiggubat sa kasikbit nga Ebenezer. (1Sa 4:1) Gituohan nga nahimutang kini diha sa Ras el-ʽAin (Tel Afeq; lahi sa Num. 2) sa tinubdan sa Suba sa Yarkon. Ang Apek gihisgotan diha sa Ehiptohanon ug Asiryanhon nga mga sinulat. Gituohan nga ang lungsod sa Antipatris, nga gihisgotan sa Buhat 23:​31, gitukod sa nahimutangan sa karaang Apek. Si Josephus naghisgot sa “usa ka torre nga gitawag ug Apheku” maylabot sa Antipatris. (The Jewish War, II, 513 [xix, 1]) Ang Shilo, nga gikan didto gidala sa mga Israelinhon ang arka sa pakigsaad, maoy mga 35 km (22 mi) ang gilay-on dapit sa S.

4. Usa ka lungsod nga mopatim-awng nahimutang sa Patag sa Jezreel tali sa mga lungsod sa Sunem ug Jezreel. Sa gubat tali sa mga Filistehanon ug sa mga Israelinhon nga misangpot sa kamatayon ni Haring Saul, ang orihinal nga nahimutangan sa mga Filistehanon maoy didto sa Sunem, samtang ang mga Israelinhon mipuwesto didto sa Bukid sa Gilboa. (1Sa 28:4) Human niadto ang asoy nagpakita nga ang mga Filistehanon midasdas paingon sa Apek samtang ang Israel milugsong ngadto sa tubod sa Jezreel. Didto sa Apek, ang magkaabin nga mga ginoo sa mga Filistehanon nagsusi sa ilang nahan-ay nga kasundalohan ug nakadiskobre nga si David ug ang iyang mga tawo nagsunod kang Akis sa likod. Ang kasundalohan ni David gipabiya pagkasunod buntag, ug dayon ang mga Filistehanon miabante sa panggubatan didto sa Jezreel. (1Sa 29:1-11) Gikan didto giabog nila ang napilding mga Israelinhon pabalik sa Bukid sa Gilboa, diin ang pagpamatay natapos ug si Saul ug ang iyang tulo ka anak nga lalaki namatay.​—1Sa 31:1-8.

Ang pipila ka eskolar nangagpas nga ang sunodsunod nga mga panghitabo nga mitultol niini nga gubat wala isulat sa kronolohikanhong pagkahan-ay ug, busa, nagtuo nga kini nga Apek mao ang usa ka dapit diha sa Patag sa Saron. (Tan-awa ang  APEK Num. 3.) Si Yohanan Aharoni mipabor niini nga panglantaw, nga nag-ingon: “Daghan ang gitangtang gikan sa asoy niini nga gubat tungod sa pagsal-ot sa estorya bahin kang David. Apan masundan gihapon ang kinatibuk-ang diwa niini. Ang Filistehanong mga magmamando nagtapok sa ilang kasundalohan didto sa Apek sa mga tinubdan sa Yarkon (1 Sam. 29.1) agig pagpangandam sa pagmartsa paingon sa Jezreel (ber. 11). Ang kasundalohan ni Saul ‘nagkampo duol sa tuboran nga didto sa Jezreel’ (ber. 1); sa bisperas sa gubat sila mihan-ay didto sa Bukid sa Gilboa. Ang mga Filistehanon nagkampo atbang kanila didto sa Sunem (1 Sam. 28.4). Ang gubat natapos nga nagmadaogon ang mga Filistehanon samtang si Saul ug ang  iyang tulo ka anak nga lalaki napukan sa ilang pagsibog didto sa Gilboa.”​—The Land of the Bible, gihubad ug giedit ni A. Rainey, 1979, pp. 290, 291.

5. Usa ka siyudad nga gihisgotan diha sa 1 Hari 20:26 diin napildi ang Siryanhong si Ben-hadad II. Ang nanibog nga mga Siryanhon namalik ngadto sa siyudad apan ang 27,000 kanila natumpagan sa paril niini. (1Ha 20:​29, 30) Lagmit nga mao usab kining dapita ang matagnaong gipaila ni manalagnang Eliseo sa hapit na siyang mamatay ngadto kang Haring Jehoas ingong ang dapit nga ang mga Siryanhon makaagom ug umaabot nga mga kapildihan sa mga kamot sa mga Israelinhon. (2Ha 13:17-19, 25) Gituohan sa pipila ka eskolar nga ang Apek nga gihisgotan niini nga mga teksto nahimutang nga mga 5 km (3 mi) sa S sa Dagat sa Galilea diin makaplagan ang modernong balangay sa Afiq o Fiq. Apan, hangtod karon wala pay nahibiling mga butang nga una pa kay sa ikaupat nga siglo W.K.P. ang nakaplagan niining dapita. Hinunoa duol sa ʽEn Gev daplin sa baybayon sa Dagat sa Galilea, nadiskobrehan ang mga nahibilin sa usa ka dakong kinutaan nga siyudad nga naglungtad sa ikanapulo ngadto sa ikawalong siglo W.K.P.