Ang Gregong pulong nga baʹpti·sma nagtumong sa pagtuslob, lakip ang paglusbog ug paghaw-as; kini naggikan sa berbo nga baʹpto, nga nagkahulogang “ituslob.” (Ju 13:26) Sa Bibliya, ang “pagbawtismo” sama ra sa “pagtuslob.” Ingong pananglitan niini, ang The Holy Bible, An Improved Edition, naghubad sa Roma 6:​3, 4 ingon sa mosunod: “O, kamo ba walay hibangkaagan, nga kitang tanan nga gibawtismohan (gituslob) ngadto kang Kristo Jesus gibawtismohan (gituslob) ngadto sa iyang kamatayon? Busa kita gilubong uban kaniya pinaagi sa atong bawtismo (pagtuslob) ngadto sa iyang kamatayon.” (Tan-awa usab ang Ro; ED.) Ang Gregong Septuagint migamit ug usa ka porma sa samang pulong alang sa ‘pagtuslob’ diha sa Exodo 12:22 ug Levitico 4:6. (Tan-awa ang mga ftn sa Rbi8.) Kon ang usa ituslob sa tubig, siya temporaryong “ilubong” ug dayon haw-ason.

Tagdon nato ang upat ka lainlaing mga aspekto sa bawtismo, lakip ang nalangkit nga mga pangutana: (1) ang bawtismo ni Juan, (2) ang bawtismo ni Jesus ug sa iyang mga sumusunod, (3) ang bawtismo ngadto kang Kristo Jesus ug ngadto sa iyang kamatayon, (4) ang bawtismo sa kalayo.

Ang Bawtismo ni Juan. Ang unang tawo nga giawtorisahan sa Diyos nga mohimog bawtismo sa tubig mao si Juan nga anak nga lalaki ni Zacarias ug Elisabet. (Luc 1:5-7, 57) Ang mismong kamatuoran nga siya nailhan ingong “Juan nga Bawtista” o “tigbawtismo” (Mat 3:1; Mar 1:4) nagpasabot nga ang bawtismo o pagtuslob sa tubig nahibaloan sa katawhan ilabina pinaagi kang Juan, ug ang Kasulatan nagpamatuod nga ang iyang ministeryo ug bawtismo naggikan sa Diyos; kini wala maggikan kang Juan. Ang iyang mga buluhaton gitagna ni manulondang Gabriel ingong gikan sa Diyos (Luc 1:13-17), ug gitagna ni Zacarias pinaagi sa balaang espiritu nga si Juan mahimong usa ka manalagna sa Labing Hataas aron sa pag-andam sa mga dalan ni Jehova. (Luc 1:68-79) Gipamatud-an ni Jesus nga ang ministeryo ug bawtismo ni Juan naggikan sa Diyos. (Luc 7:26-28) Ang tinun-ang si Lucas nagrekord nga “ang pahayag sa Diyos miabot kang Juan nga anak nga lalaki ni Zacarias didto sa kamingawan. Busa siya miadto . . . nga nagwali sa bawtismo.” (Luc 3:​2, 3) Si apostol Juan nag-ingon bahin kaniya: “Dihay mitungha nga usa ka tawo nga gipadala ingon nga usa ka hawas sa Diyos: ang iyang ngalan maoy Juan.”​—Ju 1:6.

Mabatonan ang dugang pagsabot sa kahulogan sa bawtismo ni Juan pinaagi sa pagtandi sa nagkalainlaing mga hubad sa Lucas 3:3. Si Juan miabot “nga nagwali sa bawtismo nga simbolo sa paghinulsol alang sa kapasayloan sa mga sala” (NW); “bawtismo pinasukad sa paghinulsol” (CB); “bawtismo nga pinaagi niana ang mga tawo naghinulsol,  aron ang ilang mga sala mapasaylo” (Kx); “bawtismo ingong timaan sa paghinulsol alang sa kapasayloan sa mga sala” (NE); “Talikod kamo gikan sa inyong mga sala ug magpabawtismo, ug ang Diyos magapasaylo sa inyong mga sala” (TEV). Gitin-aw niini nga mga hubad nga ang bawtismo wala maghugas sa ilang mga sala, apan ang paghinulsol ug ang pag-usab sa ilang mga dalan mao ang naghugas niini, ug ang bawtismo maoy simbolo niini.

Busa ang bawtismo nga gihimo ni Juan dili usa ka linaing paghinlo gikan sa Diyos pinaagi sa iyang alagad nga si Juan, apan usa ka publikong pasundayag ug simbolo sa paghinulsol sa usa ka tawo sa iyang mga sala batok sa Balaod, nga maoy motultol kanila ngadto kang Kristo. (Gal 3:24) Pinaagi niana giandam ni Juan ang usa ka katawhan aron “makakita sa paagi sa pagluwas sa Diyos.” (Luc 3:6) Ang iyang buluhaton maoy “aron sa pag-andam alang kang Jehova ug usa ka katawhan nga inandam.” (Luc 1:​16, 17) Ang maong buluhaton gitagna na ni Isaias ug ni Malaquias.​—Isa 40:3-5; Mal 4:​5, 6.

Gisabot sa pipila ka eskolar nga ang karaang mga seremonyas sa paglunsay ilalom sa Balaod (Ex 29:4; Lev 8:6; 14:​8, 31, 32; Heb 9:​10, ftn sa Rbi8) o ang mga buhat sa tagsatagsa ka tawo (Gen 35:2; Ex 19:10) pasiunang nagpunting sa bawtismo ni Juan ug sa Kristohanong bawtismo. Apan kining mga butanga nga gihisgotan wala gayoy kaamgiran sa tinuod nga kahulogan sa bawtismo. Kini maoy mga paghugas alang sa seremonyal nga kahinlo. Dihay usa lamang ka higayon nga gihimo ang pagtuslob sa tibuok lawas sa ilalom sa tubig. Maylabot kini kang Naaman nga sanlahon, ug ang paglusbog nganha sa tubig gihimo sa makapito. (2Ha 5:14) Kini wala maghatag kaniya ug usa ka linaing relasyon uban sa Diyos, apan kini nag-ayo lamang kaniya gikan sa sanla. Gawas pa, sumala sa Kasulatan, ang mga kinabig gituli, wala bawtismohi. Aron makaambit sa Paskuwa o makaapil sa pagsimba didto sa sangtuwaryo ang usa kinahanglang tulion.​—Ex 12:43-49.

Walay mga pasikaranan ang pangangkon sa pipila ka tawo nga ang bawtismo ni Juan lagmit gisundog gikan sa Hudiyohanong sekta nga mga Essene o gikan sa mga Pariseo. Kini nga mga sekta parehong adunay daghang kuskos balungos sa pagpanghugas nga subsob himoon. Apan gipakita ni Jesus nga ang maong mga butang maoy mga sugo lamang sa mga tawo nga naglapas sa mga sugo sa Diyos tungod sa ilang tradisyon. (Mar 7:1-9; Luc 11:38-42) Si Juan nagbawtismo sa tubig tungod kay, sumala sa iyang giingon, siya gipadala sa Diyos aron sa pagbawtismo sa tubig. (Ju 1:33) Siya wala ipadala sa mga Essene o sa mga Pariseo. Gisugo siya dili aron sa paghimog Hudiyong mga kinabig kondili aron sa pagbawtismo niadtong mga sakop na sa Hudiyohanong kongregasyon.​—Luc 1:16.

Nahibalo si Juan nga ang iyang mga buluhaton maoy pag-andam lamang sa dalan alang sa Anak sa Diyos ug Mesiyas ug maghatag ug luna sa mas dakong ministeryo niana nga Usa. Ang hinungdan sa pagpamawtismo ni Juan maoy aron ikapadayag ang Mesiyas ngadto sa Israel. (Ju 1:31) Sumala sa Juan 3:26-30, ang ministeryo sa Mesiyas motubo o mouswag, apan ang ministeryo ni Juan mokunhod. Kadtong nabawtismohan sa mga tinun-an ni Jesus panahon sa yutan-ong ministeryo ni Jesus ug kinsa usab nahimong mga tinun-an ni Jesus gibawtismohan ingong simbolo sa paghinulsol sama sa paagi sa bawtismo ni Juan.​—Ju 3:​25, 26; 4:​1, 2.

Ang Pagbawtismo Kang Jesus sa Tubig. Ang pagbawtismo kang Jesus ingon sa gihimo ni Juan aduna gayoy kahulogan ug katuyoan nga lahi kaayo sa bawtismo ni Juan, sanglit si Jesus “walay nahimong sala, ni may nakaplagan nga limbong diha sa iyang baba.” (1Pe 2:22) Busa siya dili mahimong mapailalom sa usa ka buhat nga nagsimbolo sa paghinulsol. Walay duhaduha nga mao kini ang hinungdan nga si Juan mitutol sa pagbawtismo kang Jesus. Apan si Jesus miingon: “Pasagdi lamang kini karong panahona, kay sa ingon nga paagi angay nga atong pagatumanon ang tanan nga matarong.”​—Mat 3:13-15.

Giasoy ni Lucas nga si Jesus nag-ampo sa panahon sa iyang bawtismo. (Luc 3:21) Dugang pa, ang magsusulat sa sulat ngadto sa mga Hebreohanon nag-ingon nga sa dihang si Jesu-Kristo mianhi “sa kalibotan” (sa ato pa, dili sa dihang siya natawo ug dili pa makabasa ug makasulti niining mga pulonga, kondili sa dihang iyang gipresentar ang iyang kaugalingon alang sa bawtismo ug nagsugod sa iyang ministeryo) siya namulong, uyon sa Salmo 40:6-8 (LXX): “Ang halad ug gasa wala nimo tinguhaa, apan ikaw nag-andam ug lawas alang kanako. . . . Tan-awa! Ako mianhi (sa linukot nga basahon kini nahisulat bahin kanako) sa pagbuhat sa imong kabubut-on, Oh Diyos.” (Heb 10:5-9) Si Jesus natawo nga sakop sa Hudiyohanong nasod nga nailalom sa usa ka nasodnong pakigsaad uban sa Diyos, nga mao, ang pakigsaad sa Balaod. (Ex 19:​5-8; Gal 4:4) Tungod niini, si Jesus nailalom na sa usa ka pakigsaad kang Jehova nga Diyos sa dihang iyang gipresentar ang iyang kaugalingon ngadto kang Juan aron bawtismohan. Gibuhat ni Jesus didto ang usa ka butang nga labaw pa sa gilatid kaniya ilalom sa Balaod. Iyang gipresentar ang iyang kaugalingon ngadto sa iyang Amahan nga si Jehova aron sa pagbuhat sa “kabubut-on” sa iyang Amahan maylabot sa pagtanyag sa iyang kaugalingong ‘giandam’ nga lawas ug may kalabotan sa  paghanaw sa mga halad nga hayop nga gitanyag sumala sa Balaod. Si apostol Pablo mikomento: “Pinaagi sa giingong ‘kabubut-on’ kita nabalaan pinaagi sa paghalad sa lawas ni Jesu-Kristo sa makausa alang sa tanang panahon.” (Heb 10:10) Ang kabubut-on sa Amahan alang kang Jesus naglangkit usab sa buluhaton maylabot sa Gingharian, ug alang usab niini nga pag-alagad gipresentar ni Jesus ang iyang kaugalingon. (Luc 4:43; 17:​20, 21) Si Jehova midawat ug miila niini nga pagpresentar sa iyang Anak, nga nagdihog kaniya sa balaang espiritu ug nag-ingon: “Ikaw mao ang akong Anak, ang hinigugma; giuyonan ko ikaw.”​—Mar 1:9-11; Luc 3:21-23; Mat 3:13-17.

Ang Bawtismo sa Tubig sa mga Sumusunod ni Jesus. Miabot ang panahon nga ang bawtismo ni Juan pulihan na sa bawtismo nga gisugo ni Jesus: “Paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran, nga magabawtismo kanila sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa balaang espiritu.” (Mat 28:19) Kini mao lamang ang bawtismo sa tubig nga giuyonan sa Diyos sukad sa Pentekostes, 33 K.P. Mga pipila ka tuig human sa 33 K.P., si Apolos, usa ka masiboton nga tawo, nagtudlo sa hustong paagi bahin kang Jesus, apan siya nakasabot lamang bahin sa bawtismo ni Juan. Bahin niining butanga siya kinahanglang tul-iron, sama sa mga tinun-an nga nahimamat ni Pablo didto sa Efeso. Kini nga mga tawo sa Efeso nabawtismohan na sa bawtismo ni Juan, apan dayag nga kadto maoy sa pagkatapos sa balido nga kapadapatan niini, sanglit ang pagduaw ni Pablo sa Efeso maoy mga 20 ka tuig human matapos ang pakigsaad sa Balaod. Busa sila gibawtismohan sa hustong paagi sa ngalan ni Jesus ug nakadawat sa balaang espiritu.​—Buh 18:24-26; 19:1-7.

Ang pamatuod nga ang Kristohanong bawtismo nagkinahanglan ug pagsabot sa Pulong sa Diyos ug maalamong desisyon aron ikapresentar ang kaugalingon sa pagbuhat sa gipadayag nga kabubut-on sa Diyos nadayag sa dihang sa Pentekostes, 33 K.P., ang mga Hudiyo ug ang mga kinabig nga nagkatigom didto, kinsa aduna nay kahibalo sa Hebreohanong Kasulatan, nakadungog kang Pedro nga namulong bahin kang Jesus nga Mesiyas, nga tungod niana 3,000 ang “kinasingkasing nga misagop sa iyang pulong” ug “nabawtismohan.” (Buh 2:41; 3:19–​4:4; 10:34-38) Kadtong didto sa Samaria mituo una sa pagwali ni Felipe bahin sa maayong balita, ug dayon sila gibawtismohan. (Buh 8:12) Ang Etiopianhong eunuko, ingong usa ka debotado nga Hudiyong kinabig nga nakabaton usab ug kahibalo bahin kang Jehova ug sa Hebreohanong Kasulatan, nakadungog una sa pagpatin-aw sa katumanan niini nga mga teksto diha kang Kristo, midawat niini, ug dayon buot magpabawtismo. (Buh 8:34-36) Gipatin-aw ni Pedro kang Cornelio nga “ang tawo nga mahadlok [sa Diyos] ug magabuhat sa pagkamatarong dalawaton” (Buh 10:35) ug nga ang matag usa nga magatuo kang Jesu-Kristo mapasaylo sa mga sala pinaagi sa iyang ngalan. (Buh 10:43; 11:18) Kining tanan maoy kaharmonya sa sugo ni Jesus sa “paghimog mga tinun-an . . . nga magatudlo kanila sa pagtuman sa tanang butang nga akong gisugo kaninyo.” Kadtong midawat sa pagtulon-an ug nahimong mga tinun-an nabawtismohan sa hustong paagi.​—Mat 28:​19, 20; Buh 1:8.

Sa Pentekostes, ang mga Hudiyo, nga may tulubagon ingong katilingban tungod sa kamatayon ni Jesus, ug kinsa sa walay duhaduha nasayod sa bawtismo ni Juan, ‘nasamdan sa ilang kasingkasing’ tungod sa giwali ni Pedro ug nangutana: “Mga igsoon, unsay among buhaton?” Si Pedro mitubag kanila: “Paghinulsol kamo, ug magpabawtismo ang matag usa kaninyo sa ngalan ni Jesu-Kristo alang sa kapasayloan sa inyong mga sala, ug inyong madawat ang walay bayad nga gasa nga balaang espiritu.” (Buh 2:​37, 38) Matikdi nga may bag-ong gibutyag si Pedro ngadto kanila​—nga, dili ang paghinulsol ug ang bawtismo sa bawtismo ni Juan ang gikinahanglan alang sa kapasayloan sa mga sala, kondili ang paghinulsol ug bawtismo sa ngalan ni Jesu-Kristo. Siya wala moingon nga ang bawtismo mismo naghugas sa mga sala. Si Pedro nahibalo nga ‘ang dugo ni Jesus nga Anak sa Diyos nagahinlo kanato gikan sa tanang sala.’ (1Ju 1:7) Sa ulahi, human maghisgot kang Jesus ingong “ang Pangulong Ahente sa kinabuhi,” gisultihan ni Pedro ang mga Hudiyo didto sa templo: “Busa, paghinulsol kamo, ug pamalik kamo aron mapapas ang inyong mga sala, aron ang mga panahon sa kahayahay moabot gikan sa atubangan ni Jehova.” (Buh 3:​15, 19) Dinhi iyang gisugo sila nga ang paghinulsol sa ilang daotang binuhatan batok kang Kristo ug ang ‘pagbalik’ o pagliso aron ilhon siya, mao ang makahatag ug kapasayloan sa sala; siya wala maghisgot nianang tungora mahitungod sa bawtismo.

Mahitungod sa mga Hudiyo, ang pakigsaad sa Balaod gihanaw pinasukad sa kamatayon ni Kristo diha sa estaka sa pagsakit (Col 2:14), ug ang bag-ong pakigsaad nagsugod niadtong Pentekostes, 33 K.P. (Itandi ang Buh 2:4; Heb 2:​3, 4.) Bisan pa niana, gihatagan sa Diyos ug linaing pabor ang mga Hudiyo ug dugang pang mga tulo ug tunga ka tuig. Sulod sa maong panahon ang mga tinun-an ni Jesus nagwali ngadto lamang sa mga Hudiyo, sa Hudiyong mga kinabig, ug sa mga Samarianhon. Apan sa mga 36 K.P. gisugo sa Diyos si Pedro sa pag-adto sa balay sa Hentil nga si Cornelio, usa ka opisyal sa Romanhong kasundalohan, ug pinaagi  sa pagbubo sa Iyang balaang espiritu diha kang Cornelio ug sa iyang panimalay, Iyang gipakita kang Pedro nga ang mga Hentil mahimo nang dawaton nianang panahona alang sa bawtismo sa tubig. (Buh 10:​34, 35, 44-48) Sanglit wala na ilha sa Diyos ang pakigsaad sa Balaod uban sa tinuling mga Hudiyo kondili nag-ila na lamang nianang higayona sa iyang bag-ong pakigsaad diin ang tigpataliwala mao si Jesu-Kristo, ang kinaiyanhong mga Hudiyo, tinuli man o dili, wala na isipa sa Diyos nga sila may linaing relasyon uban kaniya. Sila dili makahupot ug usa ka dungganong baroganan uban sa Diyos pinaagi sa pagtuman sa Balaod nga dili na balido, ni pinaagi sa bawtismo ni Juan nga may kalabotan sa Balaod, apan sila kinahanglang moduol sa Diyos pinaagi sa pagtuo sa iyang Anak ug pagabawtismohan sa tubig sa ngalan ni Jesu-Kristo aron ilhon ug uyonan ni Jehova.​—Tan-awa ang KAPITOAN KA SEMANA (Gipatuman ang pakigsaad “sulod sa usa ka semana”).

Tungod niadto, human sa 36 K.P., ang tanan, mga Hudiyo ug mga Hentil, nakabaton ug samang baroganan sa panan-aw sa Diyos. (Rom 11:30-32; 14:12) Ang katawhan sa Hentil nga kanasoran, gawas niadtong tinuli nga Hudiyong mga kinabig, wala mailalom sa pakigsaad sa Balaod ug wala sukad mahimong katawhan nga nakabaton ug usa ka linaing relasyon sa Diyos nga Amahan. Ang kahigayonan nga mahimong katawhan sa Diyos gipaabot na ngadto kanila ingong indibiduwal. Busa, sa dili pa sila bawtismohan sa tubig, sila kinahanglang moduol sa Diyos ingong mga magtutuo sa iyang Anak nga si Jesu-Kristo. Unya, pinasukad sa sumbanan ug sugo ni Kristo, sila kinahanglan nga sa tukmang paagi magpabawtismo diha sa tubig.​—Mat 3:13-15; 28:18-20.

Ang maong Kristohanong bawtismo adunay hinungdanong epekto sa ilang baroganan atubangan sa Diyos. Human hisgoti ang pagtukod ni Noe sa arka diin siya ug ang iyang pamilya natipigang buhi latas sa Lunop, si apostol Pedro misulat: “Kana nga motumbas niini karon nagaluwas usab kaninyo, nga mao, ang bawtismo, (dili ang pagkuha sa kahugawan sa unod, kondili ang paghangyo sa Diyos alang sa usa ka maayong tanlag,) pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Kristo.” (1Pe 3:​20, 21) Ang arka maoy usa ka pisikal nga ebidensiya nga si Noe nagpahinungod sa iyang kaugalingon sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos ug matinumanong nakabuhat sa buluhaton nga gitudlo sa Diyos. Kini misangpot sa iyang pagkaluwas. Sa samang paagi, kadtong magpahinungod sa ilang kaugalingon ngadto kang Jehova pinasukad sa pagtuo sa nabanhawng Kristo, magpabawtismo ingong simbolo niana nga pagpahinungod, ug mobuhat sa kabubut-on sa Diyos alang sa iyang mga alagad, maluwas gikan niining presenteng daotan nga kalibotan. (Gal 1:​3, 4) Sila dili na mahilinya sa kalaglagan duyog sa uban pa sa kalibotan. Sila maluwas gikan niini ug hatagan sa Diyos ug usa ka maayong tanlag.

Walay Bawtismo Alang sa mga Masuso. Tungod kay ang ‘pagpaminaw sa pulong,’ ‘kinasingkasing nga pagsagop sa pulong,’ ug ‘paghinulsol’ mag-una sa bawtismo sa tubig (Buh 2:​14, 22, 38, 41) ug gikinahanglan sa maong bawtismo nga ang indibiduwal mohimog ugdang nga desisyon, dayag nga ang usa aduna nay igong pangedaron sa pagpaminaw, sa pagtuo, ug sa paghimo niini nga desisyon. May argumentong gipatungha sa pipila aron sa pagpaluyo sa bawtismo sa mga masuso. Ilang gipunting ang mga panghitabo diin ang ‘mga panimalay’ gibawtismohan, sama sa panimalay ni Cornelio, ni Lydia, sa magbalantay sa bilanggoan nga taga-Filipos, ni Crispo, ug ni Estefanas. (Buh 10:48; 11:14; 16:​15, 32-34; 18:8; 1Co 1:16) Sila nagtuo nga kini nagpasabot nga ang gagmayng mga bata sa maong mga banay gibawtismohan usab. Apan, bahin kang Cornelio, ang mga nabawtismohan mao kadtong nakadungog sa pulong ug nakadawat sa balaang espiritu, ug sila nagsulti sa laing mga pinulongan ug naghimaya sa Diyos; kining mga butanga dili mahimong ikapadapat ngadto sa mga masuso. (Buh 10:44-46) Si Lydia maoy “usa ka magsisimba sa Diyos, . . . ug gibuksan pag-ayo ni Jehova ang iyang kasingkasing aron maminaw sa mga butang nga gisulti ni Pablo.” (Buh 16:14) Ang magbalantay sa bilanggoan nga taga-Filipos kinahanglang ‘motuo sa Ginoong Jesus,’ ug kini nagpasabot nga ang uban sa iyang banay kinahanglang motuo usab aron sila mabawtismohan. (Buh 16:31-34) “Si Crispo nga nagadumalang opisyal sa sinagoga nahimong magtutuo sa Ginoo, ug ingon man usab ang iyang tibuok panimalay.” (Buh 18:8) Kining tanan nagpakita nga nalangkit sa bawtismo ang pagpaminaw, pagtuo, ug paghimaya sa Diyos, mga butang nga dili mahimo sa mga masuso. Sa Samaria sa dihang sila nakadungog ug mituo “sa maayong balita sa gingharian sa Diyos ug sa ngalan ni Jesu-Kristo, sila nagpabawtismo.” Dinhi ang rekord sa Kasulatan nagpatin-aw nga ang mga nabawtismohan dili mga masuso, kondili hamtong na nga “mga lalaki ug mga babaye.”​—Buh 8:12.

Ang giingon ni apostol Pablo ngadto sa mga taga-Corinto nga ang mga anak maoy “balaan” tungod sa magtutuong ginikanan dili pamatuod nga ang mga masuso gibawtismohan; hinunoa, kini nagpasabot nga sila dili pa bawtismado. Ang menor-de-edad nga mga anak nga bata pa kaayo aron makahimo sa maong desisyon mailalom sa usa ka matang sa merito o pabor tungod sa magtutuong ginikanan, dili tungod sa bisan unsang gitawag  kuno nga sakramental nga bawtismo, nga naghatag ug independenteng merito. Kon ang mga masuso mabawtismohan sa tukmang paagi, dili kinahanglang ipaabot kanila ang merito sa ilang magtutuong ginikanan.​—1Co 7:14.

Tinuod nga miingon si Jesus: ‘Ayaw babagi ang mga bata sa pagduol kanako, kay ang gingharian sa mga langit ilaha sa mga ingon kanila.’ (Mat 19:13-15; Mar 10:13-16) Apan sila wala bawtismohi. Gipanalanginan sila ni Jesus, ug walay gipakita nga ang iyang pagtapion sa iyang mga kamot nganha kanila maoy usa ka relihiyosong seremonyas. Siya dugang nagpakita nga ang katarongan nga ‘ang gingharian sa Diyos ilaha’ dili tungod kay sila nabawtismohan, kondili, tungod kay sila daling matudloan ug daling mosalig. Ang mga Kristohanon gisugo nga “magpakabata sa pagkadaotan,” apan “magpakahingkod sa mga gahom sa pagsabot.”​—Mat 18:4; Luc 18:​16, 17; 1Co 14:20.

Ang relihiyosong historyador nga si Augustus Neander misulat bahin sa unang-siglong mga Kristohanon: “Ang batasan sa pagbawtismo sa mga masuso wala igdungog niini nga yugto. . . . Ang kamatuoran nga sa ulahi na kaayo nga panahon (labing menos dili gayod una pa sa panahon) ni Irenæus [mga 120/140-mga 200/203 K.P.], mitungha ang usa ka timailhan sa pagbawtismo sa mga masuso, ug nga kini unang nailhan ingong apostolikanhong tradisyon sa paglakat sa ikatulong siglo, maoy ebidensiya nga kontra hinuon inay pabor sa pagdawat nga kini naggikan sa mga apostoles.”​—History of the Planting and Training of the Christian Church by the Apostles, 1864, p. 162.

Bug-os nga Pagtuslob. Pinasukad sa kahulogan sa bawtismo ingon sa nahisgotan na, tin-aw nga ang bawtismo maoy usa ka bug-os nga pagtuslob o paglusbog sa tubig, dili lamang pagbubo o pagwisik. Ang mga pananglitan sa Bibliya bahin sa bawtismo nagpaluyo niini nga kamatuoran. Si Jesus gibawtismohan sa usa ka dakong suba, ang Jordan, ug human mabawtismohi siya ‘mihaw-as gikan sa tubig.’ (Mar 1:10; Mat 3:​13, 16) Si Juan nagpili ug usa ka dapit sa Walog sa Jordan duol sa Salim aron sa pagpamawtismo, “tungod kay may daghang tubig didto.” (Ju 3:23) Ang Etiopianhong eunuko mihangyo nga magpabawtismo sa dihang sila nakaabot sa usa ka “dapit nga may tubig.” Silang duha “nanganaog ngadto sa tubig.” Human niadto sila ‘mihaw-as gikan sa tubig.’ (Buh 8:36-40) Kining tanan nga mga panghitabo nagpasabot nga dili sa usa ka gamay, taman-sa-kiting nga linaw, kondili sa usa ka dakong tubig nga kinahanglan silang moubog ug mohaw-as. Dugang pa, ang kamatuoran nga ang bawtismo gigamit usab sa pagsimbolo sa usa ka paglubong nagpaila nga kini maoy bug-os nga paglusbog.​—Rom 6:4-6; Col 2:12.

Ang makasaysayanhong mga tinubdan nagpakita nga ang unang mga Kristohanon nabawtismohan pinaagi sa pagtuslob. Labot niini nga ulohan ang New Catholic Encyclopedia (1967, Tomo II, p. 56) nag-ingon: “Dayag nga ang Bawtismo sa unang Simbahan maoy pinaagi sa pagtuslob.” Ang Larousse du XX^e Siècle, Paris, 1928, nag-ingon: “Ang unang mga Kristohanon gibawtismohan pinaagi sa pagtuslob sa bisan asang dapit nga adunay tubig.”

Ang Bawtismo Ngadto Kang Kristo Jesus, Ngadto sa Iyang Kamatayon. Sa panahon sa iyang bawtismo didto sa Suba sa Jordan, si Jesus nasayod nga siya misubay sa usa ka masakripisyohon nga paagi sa pagkinabuhi. Siya nasayod nga ang iyang ‘lawas nga giandam’ mamatay gayod, nga siya mamatay nga walay sala ingong usa ka hingpit nga tawhanong halad nga may bili nga makalukat sa katawhan. (Mat 20:28) Nakasabot si Jesus nga siya ilusbog ngadto sa kamatayon apan siya haw-ason gikan niini sa ikatulo ka adlaw. (Mat 16:21) Busa iyang gipakasama ang iyang masinatian sa usa ka bawtismo ngadto sa kamatayon. (Luc 12:50) Gipatin-aw niya ngadto sa iyang mga tinun-an nga siya gibawtismohan na niini nga bawtismo panahon sa iyang ministeryo. (Mar 10:​38, 39) Siya nabawtismohan sa bug-os ngadto sa kamatayon sa dihang siya gilusbog ngadto sa kamatayon pinaagi sa paglansang kaniya diha sa estaka sa pagsakit niadtong Nisan 14, 33 K.P. Ang pagbanhaw kaniya sa iyang Amahan nga si Jehova nga Diyos sa ikatulo ka adlaw nagtapos niini nga bawtismo, nga naglakip sa pagbangon kaniya. Ang bawtismo ni Jesus ngadto sa kamatayon dayag nga lahi ra sa iyang bawtismo sa tubig, sanglit siya bug-os nang nabawtismohan sa tubig sa pagsugod sa iyang ministeryo, nga nianang panahona mao pay pagsugod sa iyang bawtismo ngadto sa kamatayon.

Ang matinumanong mga apostoles ni Jesu-Kristo nabawtismohan sa tubig pinaagi sa bawtismo ni Juan. (Ju 1:35-37; 4:1) Apan sila wala pa mabawtismohi pinaagi sa balaang espiritu sa dihang gisulti ni Jesus nga sila kinahanglang bawtismohan usab sa simbolikong bawtismo sama sa iyaha, usa ka bawtismo ngadto sa kamatayon. (Mar 10:39) Busa adunay kalainan ang bawtismo ngadto sa iyang kamatayon ug ang bawtismo sa tubig. Si Pablo nagpahayag diha sa iyang sulat ngadto sa Kristohanong kongregasyon sa Roma, nga nag-ingon: “Wala ba kamo mahibalo nga kitang tanan nga gibawtismohan ngadto kang Kristo Jesus gibawtismohan ngadto sa iyang kamatayon?”​—Rom 6:3.

Si Jehova nga Diyos maoy responsable sa paghimo sa maong bawtismo ngadto kang Kristo Jesus ingon man usab sa bawtismo ngadto sa iyang  kamatayon. Siya nagdihog kang Jesus, nga naghimo kaniya nga Kristo o Dinihogan. (Buh 10:38) Busa ang Diyos nagbawtismo kang Jesus pinaagi sa balaang espiritu aron nga human niana, pinaagi kang Jesus, ang iyang mga sumusunod mabawtismohan pinaagi sa balaang espiritu. Busa, kadtong mahimong kauban niyang mga manununod, nga may langitnong paglaom, kinahanglang ‘bawtismohan ngadto kang Kristo Jesus,’ nga mao, ngadto sa Dinihogan nga si Jesus kinsa, sa panahon sa pagdihog kaniya, gipanganak usab pinaagi sa espiritu aron mahimong anak sa Diyos. Sa ingon sila nahiusa kaniya, ang ilang Ulo, ug sila nahimong mga sakop sa kongregasyon nga mao ang lawas ni Kristo.​—1Co 12:​12, 13, 27; Col 1:18.

Ang dalan niining Kristohanong mga sumusunod nga nabawtismohan ngadto kang Kristo Jesus maoy usa ka dalan sa paghupot sa integridad ubos sa pagsulay sukad sa panahon nga sila nabawtismohan ngadto kang Kristo, usa ka adlaw-adlaw nga pag-atubang sa kamatayon ug sa kataposan usa ka kamatayon tungod sa paghupot sa integridad, ingon sa gihubit ni apostol Pablo sa dihang siya nagpatin-aw ngadto sa Romanong mga Kristohanon: “Busa kita gilubong uban kaniya pinaagi sa atong bawtismo ngadto sa iyang kamatayon, aron nga, ingon nga si Kristo gibangon gikan sa mga patay pinaagi sa himaya sa Amahan, kita usab sa susama angay magalakaw diha sa pagkabag-o sa kinabuhi. Kay kon kita nahiusa uban kaniya sa dagway sa iyang kamatayon, kita tino usab nga mahiusa uban kaniya diha sa dagway sa iyang pagkabanhaw.”​—Rom 6:​4, 5; 1Co 15:31-49.

Ingong dugang pa nga pagpatin-aw niining butanga, si Pablo, sa pagsulat ngadto sa kongregasyon sa Filipos, naghubit sa iyang kaugalingong dalan ingong ‘pagpakig-ambit diha sa mga pag-antos ni Kristo, nga magatugyan sa akong kaugalingon sa kamatayon nga sama sa iyaha, aron makita kon ako sa bisan unsang paagi makabaton sa mas sayo nga pagkabanhaw gikan sa mga patay.’ (Flp 3:​10, 11) Ang Labing Gamhanan nga Diyos nga langitnong Amahan, kinsa mao ang Tigbawtismo niadtong nabawtismohan nga nahiusa kang Jesu-Kristo ug ngadto sa iyang kamatayon, mao lamang ang makatapos sa maong bawtismo. Kini Iyang himoon pinaagi kang Kristo pinaagi sa pagbanhaw kanila gikan sa kamatayon aron mahiusa kang Jesu-Kristo sama sa iyang pagkabanhaw, nga maoy ngadto sa langitnon, walay-kamatayon nga kinabuhi.​—1Co 15:​53, 54.

Giilustrar ni apostol Pablo nga ang usa ka kongregasyon sa katawhan, ingnon ta, mahimong bawtismohan o ituslob ngadto sa usa ka tigpahigawas ug pangulo sa dihang iyang gihubit ang kongregasyon sa Israel ingong “nabawtismohan ngadto kang Moises pinaagi sa panganod ug sa dagat.” Didto sila gitabonan pinaagi sa usa ka panganod nga nagpanalipod ug pinaagi sa mga paril sa tubig sa isigkakilid nila, nga sa simbolikong pagkasulti, sila gituslob. Gitagna ni Moises nga ang Diyos magpatindog ug usa ka manalagna sama kaniya; gipadapat ni Pedro kini nga tagna ngadto kang Jesu-Kristo.​—1Co 10:​1, 2; Deu 18:15-19; Buh 3:19-23.

Unsa ang bawtismo “aron mahimong mga patay”?

Ang mga pulong sa 1 Corinto 15:29 gihubad sa mga maghuhubad sa lainlaing paagi: “Unsay ilang buhaton nga gibawtismohan alang sa mga patay?” (KJ); “alang sa ilang mga patay?” (AT); “alang sa mga patay?” (NE); “aron mahimong mga patay?” (NW)

Daghang lainlaing mga interpretasyon nga gihatag alang niini nga bersikulo. Ang labing komon nga interpretasyon mao nga si Pablo naghisgot sa kostumbre sa kahulip nga bawtismo sa tubig, nga mao, ang pagbawtismo sa mga tawong buhi alang sa mga patay ingong kapuli aron makabenepisyo ang mga patay. Dili kapamatud-an nga naglungtad ang maong kostumbre sa adlaw ni Pablo, ni kini kaharmonya sa mga teksto nga tin-awng nag-ingon nga ang “mga tinun-an,” kadtong ‘kinasingkasing nga misagop sa pulong,’ kadtong personal nga “mituo,” mao ang mga nabawtismohan.​—Mat 28:19; Buh 2:41; 8:12.

Ang A Greek-English Lexicon, ni Liddell ug Scott, naglakip sa “alang,” “alang sa,” ug “tungod sa” sa mga kahulogan sa Gregong preposisyon nga hy·perʹ, nga gigamit uban sa genitive case diha sa 1 Corinto 15:29. (Girebisar ni H. Jones, Oxford, 1968, p. 1857) Sa ubang mga kahimtang ang ekspresyong “tungod sa” maoy katumbas sa “aron mahimong.” Niadtong 1728 may mga pananglitan na nga nakita si Jacob Elsner gikan sa lainlaing Gregong mga magsusulat diin ang hy·perʹ uban sa genitive adunay pangataposang kahulogan, nga mao, usa ka kahulogan nga nagpadayag ug katuyoan, ug iyang gipakita nga diha sa 1 Corinto 15:29 kini nga gramatikanhong pagkahan-ay naghambin sa mao nga kahulogan. (Observationes Sacræ in Novi Foederis Libros, Utrecht, Tomo II, pp. 127-131) Uyon niini, ang Bag-ong Kalibotang Hubad naghubad sa hy·perʹ niini nga bersikulo ingong “aron mahimong.”

Sa dihang ang usa ka ekspresyon gramatikanhong mahubad sa daghang paagi, ang hustong paghubad mao kanang nahiuyon sa konteksto. Diha sa konteksto, ang 1 Corinto 15:​3, 4 nagpakita  nga ang pangunang gihisgotan mao ang pagtuo sa kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesu-Kristo. Ang mosunod nga mga bersikulo nagpresentar ug ebidensiya sa pagkahusto sa maong pagtuo (ber 5-11); kini naghisgot sa seryosong mga implikasyon sa dili pagtuo sa pagkabanhaw (ber 12-19), sa kamatuoran nga ang pagkabanhaw ni Kristo naghatag ug kasegurohan nga ang uban pagabanhawon gikan sa mga patay (ber 20-23), ug kon sa unsang paagi kining tanan makaamot sa panaghiusa sa tanang intelihenteng linalang uban sa Diyos (ber 24-28). Ang bersikulo 29 dayag nga maoy usa ka hinungdanong bahin niini nga panaghisgot. Apan kang kinsa nga pagkabanhaw ang gihisgotan sa bersikulo 29? Pagkabanhaw ba kini niadtong kansang bawtismo gihisgotan dinha? O pagkabanhaw ba kini sa usa ka tawo nga namatay sa wala pa mahitabo ang maong bawtismo? Unsay gipakita sa mosunod nga mga bersikulo? Ang mga bersikulo 30 hangtod sa 34 tin-awng nagpakita nga gihisgotan dinha ang mga paglaom sa umaabot nga kinabuhi sa buhing mga Kristohanon, ug ang mga bersikulo 35 hangtod sa 58 nag-ingon nga kini sila maoy matinumanong mga Kristohanon nga nakabaton ug paglaom sa langitnong kinabuhi.

Uyon kana sa Roma 6:​3, nga nag-ingon: “Wala ba kamo mahibalo nga kitang tanan nga gibawtismohan ngadto kang Kristo Jesus gibawtismohan ngadto sa iyang kamatayon?” Sumala sa gipatin-aw niini nga teksto, kini dili usa ka bawtismo nga masinatian sa usa ka Kristohanon alang sa usa nga patay na, kondili, usa kini ka bawtismo nga makaapektar sa mismong kaugmaon sa maong tawo.

Nan, sa unsa nga diwa nga ang maong mga Kristohanon “gibawtismohan aron mahimong mga patay,” o “gibawtismohan ngadto sa iyang kamatayon”? Sila gituslob ngadto sa dalan sa kinabuhi nga motultol kanila sa pagkamaghuhupot sa integridad hangtod sa kamatayon, sama sa kahimtang ni Kristo, ug may paglaom sa pagkabanhaw ngadto sa walay-kamatayon nga espirituhanong kinabuhi sama sa kang Kristo. (Rom 6:​4, 5; Flp 3:​10, 11) Dili kini bawtismo nga daling himoon ingon sa pagtuslob sa tubig. Kapin sa tulo ka tuig human sa pagtuslob kaniya sa tubig, si Jesus naghisgot sa usa ka bawtismo nga wala pa matapos diha sa iyang kaugalingon ug kadto maoy sa umalabot pa alang sa iyang mga tinun-an. (Mar 10:35-40) Sanglit kini nga bawtismo motultol sa pagkabanhaw ngadto sa langitnong kinabuhi, kini magsugod gayod pinaagi sa paglihok sa espiritu sa Diyos diha sa maong tawo aron siya makabaton niana nga paglaom, ug kini matapos, dili sa kamatayon, kondili sa katumanan sa maong paglaom sa walay-kamatayon nga espirituhanong kinabuhi pinaagi sa pagkabanhaw.​—2Co 1:​21, 22; 1Co 6:14.

Ang Dapit sa Tawo Diha sa Katuyoan sa Diyos. Angayng matikdan nga ang usa ka tawo nga nabawtismohan sa tubig nakahupot ug usa ka linaing relasyon ingong alagad ni Jehova, aron sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on. Ang maong tawo dili maoy motino kon unsa ang kabubut-on sa Diyos alang kaniya, kondili ang Diyos mao ang magdesisyon kon unsaon niya paggamit ang maong tawo ug asa kini niya ipahiluna diha sa gambalay sa Iyang mga katuyoan. Pananglitan, sa miaging kapanahonan, ang tibuok nasod sa Israel nakahupot ug linaing relasyon uban sa Diyos; sila maoy katigayonan ni Jehova. (Ex 19:5) Apan ang tribo lamang ni Levi maoy gipili sa pagbuhat sa mga buluhaton sa sangtuwaryo, ug gikan niini nga tribo ang banay lamang ni Aaron mao ang nahimong mga saserdote. (Num 1:48-51; Ex 28:1; 40:13-15) Ang pagkahari gitukod ni Jehova nga Diyos diha lamang sa linya sa banay ni David.​—2Sa 7:​15, 16.

Sa samang paagi kadtong nabawtismohan ingong Kristohanon nahimong katigayonan sa Diyos, iyang mga ulipon, aron mobuhat sumala sa nakita niyang angayng himoon. (1Co 6:20) Ang usa ka pananglitan bahin sa pagtultol sa Diyos labot niana makita diha sa Pinadayag, diin gihisgotan ang tinong gidaghanon sa mga tawo nga sa kataposan “gitimbrehan,” nga mao, ang 144,000. (Pin 7:4-8) Bisan sa wala pa ang maong kataposang pag-uyon, ang balaang espiritu sa Diyos nahimong usa ka timbre nga naghatag niadtong gitimbrehan ug usa ka pasiunang timaan sa ilang panulondon, usa nga langitnon. (Efe 1:​13, 14; 2Co 5:1-5) Kadtong nakabaton sa maong paglaom gisultihan usab: “Ang Diyos nagpahiluna sa mga sangkap sa lawas [ni Kristo], ang matag usa niini, sumala sa iyang gikahimut-an.”​—1Co 12:​18, 27.

Si Jesus naghatag ug pagtagad sa laing pundok sa dihang siya miingon: “Ako adunay ubang mga karnero, nga wala niining torila; kinahanglan nga dad-on ko usab sila, ug sila magpatalinghog sa akong tingog, ug sila mahimong usa ka panon, usa ka magbalantay.” (Ju 10:16) Kini sila dili sakop sa “gamayng panon” (Luc 12:32), apan sila usab kinahanglang moduol kang Jehova pinaagi kang Jesu-Kristo ug magpabawtismo sa tubig.

Ang panan-awon nga gihatag kang apostol Juan, sumala sa gitala sa Pinadayag, maoy kaharmonya niini sa dihang, human ipakita kang Juan ang 144,000 ka “gitimbrehan,” nakita niya ang “usa ka dakong panon, nga walay tawong makaihap.” Kini sila gipakita ingong ‘naglaba sa ilang tag-as nga mga besti ug nagpaputi niini sa dugo sa Kordero,’ nga nagpasabot nga sila adunay pagtuo sa halad lukat ni Jesu-Kristo nga Kordero sa Diyos. (Pin 7:​ 9, 14) Busa sila gihatagan ug paborableng pag-ila, “nga nagbarog atubangan sa trono [sa Diyos],” apan dili mao kadtong gipili sa Diyos aron mahimong ‘tinimbrehan’ nga 144,000. Kon bahin niining “dakong panon,” ang panan-awon nagpunting nga sila nag-alagad sa Diyos adlaw ug gabii ug sila iyang panalipdan ug atimanon.​—Pin 7:15-17.

Bawtismo sa Kalayo. Sa dihang ang daghang Pariseo ug mga Saduseo miadto kang Juan nga Tigbawtismo, siya nagtawag kanila nga “kaliwat sa mga bitin.” Siya naghisgot bahin sa Usa nga moabot ug miingon: “Kana siya magbawtismo kaninyo sa balaang espiritu ug sa kalayo.” (Mat 3:​7, 11; Luc 3:16) Ang bawtismo sa kalayo lahi sa bawtismo sa balaang espiritu. Ang bawtismo sa kalayo dili mahimong magtumong, sama sa giingon sa pipila, sa mga dila sa kalayo panahon sa Pentekostes, kay ang mga tinun-an didto wala ituslob sa kalayo. (Buh 2:3) Gisultihan ni Juan ang iyang mga mamiminaw nga aduna unyay pagbahinbahin, adunay pagtigom sa trigo, ug human niana ang tahop pagasunogon sa kalayo nga dili mapalong. (Mat 3:12) Siya nagpunting nga ang kalayo dili mahimong usa ka panalangin o ganti kondili modangat gayod tungod kay ‘ang kahoy wala mamungag maayong bunga.’​—Mat 3:10; Luc 3:9.

Sa paggamit ug kalayo ingong usa ka simbolo sa kalaglagan, gitagna ni Jesus nga modangat ang kalaglagan sa mga daotan panahon sa iyang presensiya, nga nag-ingon: “Sa adlaw nga si Lot migula sa Sodoma, miulan ug kalayo ug asupre gikan sa langit ug gilaglag silang tanan. Maingon usab unya niini sa adlaw nga igapadayag ang Anak sa tawo.” (Luc 17:​29, 30; Mat 13:​49, 50) Ang ubang mga pananglitan diin ang kalayo gigamit sa paghawas, dili ingong usa ka puwersa nga magaluwas, kondili usa ka puwersa nga magalaglag, makaplagan sa 2 Tesalonica 1:8; Judas 7; ug 2 Pedro 3:​7, 10.