Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Betania

Betania

1. Usa ka balangay nga “mga tulo ka kilometro” ang gilay-on gikan sa Jerusalem. Ang sukod nga gigamit sa magsusulat sa Ebanghelyo nianang panahona mao ang Romanhong estadio, ug gihisgotan niya ang “napulog-lima ka estadio” nga katumbas sa mga 2.8 km (1.7 mi). (Ju 11:​18, ftn sa Rbi8) Kini nahimutang sa S nga bakilid sa Bukid sa mga Olibo diha sa karaang dalan paingon sa Jerusalem gikan sa Jerico ug sa Jordan. (Mar 10:46; 11:1; Luc 19:29) Karong adlawa, ang nagsilbing timaan sa maong dapit mao ang gamayng balangay sa el-ʽAzariyeh (El ʽEizariya), usa ka Arabiko nga ngalan nga nagkahulogang “ang Dapit ni Lazaro,” nga nahimutang nga 2.5 km (1.5 mi) sa SHS sa Patukoranan sa Templo.​—HULAGWAY, Tomo 2, p. 950.

Maingon nga ang Capernaum mao ang pinuy-anan ni Jesus didto sa Galilea (Mar 2:1), ang Betania mahimong tawgon usab nga iyang pinuy-anan didto sa Judea. Mao kini ang “usa ka balangay” nga giduaw ni Jesus panahon sa iyang ulahing ministeryo sa Judea (mga Oktubre hangtod sa Disyembre, 32 K.P.), ang dapit nga gipuy-an ni Marta, Maria, ug Lazaro, kinsa nahimong minahal nga mga higala ni Jesus. (Luc 10:38) Dinhi sa ulahi gihimo ni Jesus ang milagro sa pagbanhaw kang Lazaro.​—Ju 11:​1, 38-44.

Unom ka adlaw una pa ang kataposang Paskuwa ni Jesus (samtang nagsugod ang senemanang Igpapahulay, sa Nisan 8, 33 K.P.), si Jesus miabot sa Betania. (Ju 12:1) Human sa Igpapahulay (buot ingnon, sa pagsugod sa Nisan 9) siya nanihapon sa balay ni Simon nga sanlahon, duyog kang Marta, Maria, ug Lazaro. Kini mao ang dapit nga siya gidihogan ni Maria ug mahalon nga lana, nga tungod niana salingkapawng mitutol si Judas ug siya gibadlong ni Jesus. (Mat 26:6-13; Mar 14:3-9; Ju 12:2-8) Niining panahona, ang balita nakaabot usab sa Jerusalem nga si Jesus anaa sa palibot, ug sanglit ang Igpapahulay natapos na, ang usa ka dakong panon sa mga Hudiyo nagganayan aron makita siya ug ang nabanhawng si Lazaro. (Ju 12:9) Pagkasunod adlaw (Nisan 9 pa gihapon) gihimo ni Jesus ang iyang madaogong pagsakay pasulod sa Jerusalem, lagmit agi sa ibabaw sa Bukid sa mga Olibo ubay sa dalan gikan sa Betania. (Mat 21:1-11; Mar 11:1-11; Luc 19:29-38) Sa pagpaingon sa Jerusalem gikan sa Betania niadtong Nisan 10 gitunglo ni Jesus ang walay bunga nga kahoyng igos, nga bug-os nang nalaya sa dihang siya ug ang iyang mga tinun-an milabay niini sa pagkasunod adlaw (Nisan 11).​—Mar 11:12-14, 19, 20.

Sa nahibiling pipila ka adlaw niya sa yuta, gigugol ni Jesus ang buluhaton sa maadlaw didto sa Jerusalem, apan sa pagkagabii, siya ug ang iyang mga tinun-an mobiya sa dakong siyudad aron mopahulay didto sa kasarangang balangay sa Betania sa S nga bakilid sa Bukid sa mga Olibo, sa walay duhaduha didto sa pinuy-anan ni Marta, Maria, ug Lazaro.​—Mar 11:11; Mat 21:17; Luc 21:37.

Kap-atan ka adlaw human sa pagkabanhaw ni Jesus, sa dihang miabot na ang panahon nga siya mobiya sa iyang mga tinun-an, iyang gidala sila, dili ngadto sa templo nga nianang panahona gisalikway na sa Diyos kondili, “ngadto sa gawas hangtod sa Betania” sa ibabaw sa Bukid sa mga Olibo, diin didto siya mikayab.​—Luc 24:50-53; Buh 1:9-12.

Kasagarang gituohan nga ang Benjaminhong siyudad sa Ananias (Neh 11:32) mao ang karaang nahimutangan sa balangay sa Betania sa adlaw ni Jesus.

2. Ang Betania nga nahimutang tabok sa Jordan kausa ra hisgoti (Ju 1:28) ingong ang dapit diin si Juan namawtismo ug mopatim-aw nga kini mao ang dapit diin iyang gipaila si Jesus ngadto sa iyang mga tinun-an ingong “ang Kordero sa Diyos.” (Ju 1:​35, 36) Sa ikatulong siglo gipulihan ni Origen ang Betania sa ngalang Bethabara, ug gisunod kini nga hubad sa King James Version; apan, ang mabasa diha sa labing kasaligang mga manuskrito maoy Betania. Ang nahimutangan niini nga Betania nga saylo o anaa sa S sa Jordan wala mahibaloi. Ang pipila nga mipabor nga mao kini ang giilang dapit diin gibawtismohan si Jesus nagtuo nga kini nahimutang sa tabok sa Jordan atbang sa Jerico. Apan, ang rekord sa Juan 1:​29, 35, 43; 2:1 daw nagpakita nga kini duol sa Galilea; samtang ang rekord sa Juan 10:40 ug 11:​3, 6, 17 mahimong magpasabot nga kini maoy mga duha ka adlaw nga panaw gikan sa Betania nga mao ang pinuy-anan ni Lazaro. Busa, ang usa ka dapit nga H ug diyutay sa Dagat sa Galilea lagmit mao ang nahimutangan, apan walay makuhang lig-ong ebidensiya sa pagpamatuod niini.