Ang Gregong pulong nga mo·no·ge·nesʹ gihubit sa mga leksikograpo ingong “nag-inusara sa iyang matang, bugtong,” o “ang bugtong sakop sa usa ka banay o matang.” (Greek-English Lexicon of the New Testament ni Thayer, 1889, p. 417; Greek-English Lexicon ni Liddell ug Scott, Oxford, 1968, p. 1144) Kini nga termino gigamit sa paghubit sa relasyon sa mga anak nga lalaki ug babaye ngadto sa ilang mga ginikanan.

Ang Kasulatan naghisgot bahin sa “bugtong anak nga lalaki” sa usa ka babayeng balo nga nagpuyo sa siyudad sa Nain, sa “bugtong nga anak nga babaye” ni Jairo, ug sa “bugtong” nga anak nga lalaki sa usa ka tawo nga giayo ni Jesus kay nademonyohan. (Luc 7:​11, 12; 8:​41, 42; 9:38) Ang Gregong Septuagint migamit sa mo·no·ge·nesʹ sa dihang naghisgot sa anak nga babaye ni Jepte, nga labot kaniya kini gisulat: “Karon siya mao lamang gayod ang iyang anak. Gawas kaniya siya walay anak nga lalaki o babaye.”​—Huk 11:34.

Si apostol Juan sublisubling naghubit kang Ginoong Jesu-Kristo ingong bugtong nga Anak sa Diyos. (Ju 1:14; 3:​16, 18; 1Ju 4:9) Kini wala magtumong sa iyang tawhanong pagkahimugso o kaniya mismo ingong ang tawo nga si Jesus. Ingong ang Loʹgos, o Pulong, “kini siya sa sinugdan uban sa Diyos,” bisan “sa wala pa ang kalibotan.” (Ju 1:​1, 2; 17:​5, 24) Niadtong panahona samtang diha sa iyang una-tawhanong paglungtad, siya gihubit ingong “bugtong nga Anak” nga gipadala sa iyang Amahan “nganhi sa kalibotan.”​—1Ju 4:9.

Siya gihubit ingong nakabaton sa “himaya nga ingon sa iya sa bugtong nga anak gikan sa amahan,” ang usa nga anaa “sa sabakan sa Amahan.” (Ju 1:​14, 18) Walay laing mas suod, o mas mahigugmaon ug mapinanggaon nga relasyon tali sa amahan ug sa iyang anak kay niini.​—Tan-awa ang DUGHAN, SABAKAN.

Ang mga manulonda sa langit maoy mga anak sa Diyos maingon nga si Adan maoy usa ka “anak sa Diyos.” (Gen 6:2; Job 1:6; 38:7; Luc 3:38) Apan ang Loʹgos, nga sa ulahi gitawag ug Jesus, mao ang “bugtong nga Anak sa Diyos.” (Ju 3:18) Siya nag-inusara lamang sa iyang matang, ang bugtong usa nga direktang gilalang mismo sa Diyos nga wala na mogamit ug uban pang linalang ingong instrumento sa pagpatungha kaniya. Siya lamang ang bugtong usa nga gigamit sa Diyos nga iyang Amahan sa pagpalungtad sa tanang uban pang mga linalang. Siya ang panganay ug ang pangulo taliwala sa tanang ubang mga manulonda (Col 1:​15, 16; Heb 1:​5, 6), nga gitawag sa Kasulatan ingong “mga samag-diyos” o “mga diyos.” (Sal 8:​4, 5) Busa, sumala sa pipila ka labing karaan ug labing maayong mga manuskrito, si Ginoong Jesu-Kristo hustong gihubit ingong “ang bugtong-gipanganak nga diyos [Gr., mo·no·ge·nesʹ the·osʹ].”​—Ju 1:​18, NW, Ro, Sp.

Ang pipila ka hubad, nga nagpaluyo sa ideya sa Trinidad nga “Diyos nga Anak,” nagbalit-ad sa prase nga mo·no·ge·nesʹ the·osʹ ug naghubad niini ingong “Diyos nga bugtong gipanganak.” Apan si W. J. Hickie diha sa iyang Greek-English Lexicon to the New Testament (1956, p. 123) nag-ingon nga lisod sabton kon nganong kini nga mga maghuhubad naghubad sa mo·no·ge·nesʹ hui·osʹ ingong “ang bugtong nga Anak,” apan sa samang higayon naghubad sa mo·no·ge·nesʹ the·osʹ ingong “Diyos nga bugtong gipanganak,” inay nga “ang bugtong gipanganak nga Diyos.”

Si Pablo naghisgot kang Isaac ingong “bugtong nga anak” ni Abraham (Heb 11:17), bisan tuod si Abraham nanganak usab kang Ismael pinaagi kang Agar maingon man sa ubay-ubayng mga anak pinaagi kang Ketura. (Gen 16:15; 25:​1, 2; 1Cr 1:​28, 32) Apan, ang pakigsaad sa Diyos gihimo lamang pinaagi kang Isaac, ang bugtong nga anak ni Abraham pinaagi sa saad sa Diyos, ingon man  usab ang bugtong nga anak ni Sara. (Gen 17:16-19) Dugang pa, sa dihang gitanyag ni Abraham si Isaac, siya mao lamang ang bugtong nga anak sa panimalay sa iyang amahan. Wala pay mga anak ang nangatawo pinaagi kang Ketura, ug si Ismael nga wala diha sa mga 20 na ka tuig walay duhaduha naminyo na ug nahimong ulo sa iyang kaugalingong panimalay.​—Gen 22:2.

Busa gikan sa ubay-ubayng mga panglantaw maylabot sa saad ug sa pakigsaad, mga butang nga labot niana si Pablo misulat ngadto sa mga Hebreohanon, si Isaac mao ang bugtong nga anak ni Abraham. Busa, gilangkit ni Pablo ang “mga saad” ug ang “bugtong nga anak” ngadto sa “‘imong binhi’ . . . pinaagi kang Isaac.” (Heb 11:​17, 18) Gihuptan man ni Josephus ang samang panglantaw o wala, siya usab naghisgot kang Isaac ingong “bugtong nga anak” ni Abraham.​—Jewish Antiquities, I, 222 (xiii, 1).