[Heb., tach·masʹ; kohs (gamayng ngiwngiw); yan·shuphʹ (taas-ug-dunggan nga ngiwngiw); ʼoʹach (agilahong ngiwngiw)].

Usa ka mandadagit nga langgam sa kagabhion nga kadaghan hisgoti diha sa asoy sa Bibliya. Ang mga bukaw gituohan kanhi nga kapamilya sa banog, apan karon kini sagad nga gilangkit sa ubang mga langgam nga maningaon panahon sa kagabhion, sama sa langgam sa gabii nga whippoorwill ug sa tuktor.

Ang bukaw adunay mubo, samag kaw-it nga sungo ug kusgang mga kuyamoy nga makagunit sama nianang sa banog, apan lahi sa banog tungod sa lapad nga ulo, dagko nga mga mata ug mga dalunggan niini, ingon man usab tungod sa mabaliktad nga tudlo sa matag tiil niini maong bisag paabante ang ubang mga tudlo niini, kining mabaliktad nga tudlo sa gawas mahimong lisoon pagawas o bisan paatras, busa kini nga langgam makahawid pag-ayo sa nagkalainlaing mga butang. Ang dagko nga mga mata uban sa ilang mapadakong mga kalimutaw makakita pag-ayo bisan sa diyutayng kahayag sa kagabhion, ug dili sama sa kadaghanang ubang mga langgam, ang mga mata sa bukaw parehong anaa sa atubangan, nga magpaarang sa duha ka mata niini nga dungang makakita sa usa ka butang. Ang humokon nga mga balhibo niini adunay kape, abohon, itom, ug puti nga mga budlis uban ang makuting disenyo sa mga balhibo nga sa katibuk-an magpadako tan-awon sa lawas sa langgam. Sumala sa usa ka artikulo sa Scientific American (Abril 1962, p. 78), ang mga pako sa bukaw makalupad nga hilom kaayo; ang humokon nga balhibo sa ibabaw nga bahin sa pako ug ang balhiboon nga mga tumoy sa unahan ug sa luyo nga mga bahin niini dayag nga nagpakunhod sa kasabal sa hangin. Busa ang bukaw hilom nga makasakdop diha sa kangitngit ug makasakmit sa wala makabantay nga tukbonon, ug kini pangunang mokaon ug mga ilaga, bisan tuod ang uban mokaon usab ug gagmayng mga langgam ug mga insekto. Ang pag-iyagak sa mga bukaw nagkadaiya gikan sa taliis ngadto sa lanog kaayo nga tingog.

Ang Hebreohanong tach·masʹ nagtumong sa usa ka matang sa bukaw ug gilakip diha sa talaan sa ‘mahugaw’ nga mga langgam. (Lev 11:​13, 16; Deu 14:15) Kining Hebreohanong pulong, nga nalangkit sa berbong pulong nga nagkahulogang “mobuhat ug kapintasan,” haom kaayo sa bukaw, nga mabuhi pinaagi sa pagtukob sa gagmayng mga ilaga ug mga langgam. Kining matanga sa bukaw gituohang mao ang budlison nga bukaw (Otus brucei).

Lakip usab sa ‘mahugaw’ nga mga langgam mao ang Hebreohanong kohs, nga gihubad sa pipila ingong “gamayng ngiwngiw” ug gitawag ingong Athene noctua. (Deu 14:​16, KJ, NW, RS; tan-awa usab ang Lexicon in Veteris Testamenti Libros, ni L. Koehler ug W. Baumgartner, Leiden, 1958, p. 428) Ang gamayng ngiwngiw, nga mga 25 sm (10 pul.) ang gitas-on, maoy usa sa labing daghan diha sa Palestina, nga makaplagan diha sa mga kalibonan, kaolibohan, ug mga kagun-oban. Ang salmista diha sa iyang pagkamasub-anon mibati nga nahisama sa “gamayng ngiwngiw sa awaaw nga mga dapit.” (Sal 102:6) Sa katukma, ang Arabiko nga ngalan niining matanga sa ngiwngiw nagkahulogang “inahan sa mga kagun-oban.”

Ang laing langgam nga gitala diha sa Moisesnong Balaod ingong ‘mahugaw’ mao ang Hebreohanong yan·shuphʹ, usa ka ngalan nga gituohan sa pipila nga nagpasabot ug “pag-agumod” o “pangagho” (ang Heb. nga pulong alang sa “huyop” maoy na·shaphʹ). Ang uban naglangkit niini sa “kilumkilom” (Heb., neʹsheph) nga nagpaila lamang sa usa ka langgam sa kagabhion. (Lev 11:17; Deu 14:16) Ang Lexicon in Veteris Testamenti Libros (p. 386) nagpaila niini nga langgam ingong ang “taas-ug-dunggan nga ngiwngiw” (Asio otus). Kini nga langgam nga mga 38 sm (15 pul.) ang gitas-on, gitawag nga taas-ug-dunggan nga ngiwngiw tungod sa samag-dunggan nga mga balhibo nga mitangkag diha sa mga kiliran sa lapad nga ulo niini. Kini magkanunayan sa kalasangan ug sa mingaw nga mga dapit ug gihulagway ingong usa sa mga linalang nga nagpuyo sa mga kagun-oban sa Edom.​—Isa 34:11.

Ang biniyaang mga balay diha sa mga kagun-oban sa Babilonya gitagna nga “mapuno sa mga  agilahong ngiwngiw [plural nga porma sa ʼoʹach].” (Isa 13:21) Kini nga mga kahimtang ug ang Hebreohanong ngalan, nga gituohang nagtumong sa usa ka linalang nga “mouwang” nga may masulub-ong pagtiyabaw, mohaom pag-ayo sa agilahong ngiwngiw. Ang uban nagtuo nga ang ʼoʹach mao ang Bubo bubo aharonii, usa ka matang sa agilahong ngiwngiw nga nagpuyo sa desyertong mga rehiyon sa Palestina. Apan, ang pagtuo nga kini mao ang Ehiptohanon nga agilahong ngiwngiw (o agilahong ngiwngiw sa dagtom nga desyerto) (Bubo bubo ascalaphus), nga makaplagan gikan sa Morocco hangtod sa Iraq, nahiuyon gayod sa gihisgotan sa tagna sa Isaias 13. Ang agilahong ngiwngiw mao ang kinadak-an ug ang labing kusgan sa mga ngiwngiw o bukaw niini nga mga rehiyon. Kusog, dugay, ug lanog ang iyagak niini. Sama sa ubang mga bukaw, sa panahon sa kagabhion ang dagkong mga mata niini magsiga nga pulahon-dalag sa dihang madan-agan sa kahayag, ug kini nga kinaiyahan, lakip ang masulub-ong pag-iyagak niini, maoy hinungdan nga nahimo kining simbolo sa daotang tilimad-on taliwala sa matuotuohon nga paganong katawhan.

Ang pipila ka eskolar nagtuo nga ang terminong li·lithʹ, nga gigamit sa Isaias 34:14 ingong lakip sa mga linalang nga magkanunayan sa mga kagun-oban sa Edom mapadapat ngadto sa pipila ka matang sa bukaw. Ang maong ngalan gikaingon nga gigamit karong adlawa “alang sa Strix, ang kapehong bukaw.” (The Interpreter’s Dictionary of the Bible, giedit ni G. A. Buttrick, 1962, Tomo 2, p. 252) Apan, tan-awa ang artikulo nga LANGGAM SA GABII.