Epod, I
Usa ka besti sa saserdote. Ang linaing epod nga isul-ob sa hataas nga saserdote gihubit nga detalyado diha sa mga instruksiyon sa Diyos ngadto kang Moises. (HULAGWAY, Tomo 1, p. 539) Lagmit nga kini maoy usa ka samag-ipron nga besti, gama sa “bulawan, asul nga hilo ug balhibo sa karnero nga tininag morado, hilo nga sanag-pula gikan sa coccus ug pinong lino nga linubid, nga gama sa usa ka tigborda.” Kini adunay atubangan ug luyo nga mga bahin nga gidugtong. Usa ka bakos sa samang materyales “anaa” niini, tingali gitaod diha sa epod, aron sa pagpahugot niini libot sa hawak. Diha sa mga enggaste nga bulawan ibabaw sa mga sul-otan sa abaga adunay duha ka batong onyx, ang matag usa gikulitan sa mga ngalan sa unom ka anak nga lalaki ni Israel. Gikan sa mga enggaste nga bulawan niini nga mga bato nagbitay ang tabon sa dughan, nga gitaod pinaagig mga kadena nga bulawan nga samag pisi. Gikan sa ubos nga mga kanto sa tabon sa dughan ang asul nga hilo gisul-ot sa mga argolya nga bulawan nga gitaod sa ubos nga tumoy sa mga sul-otan sa abaga sa epod sa ibabaw mismo sa bakos. Ang epod lagmit nga misaylog diyutay sa hawak, apan tingali dili hangtod sa tuhod.—Ex 28:6-14, 22-28.
Ang epod isul-ob sa hataas nga saserdote sapaw sa asul nga kupo nga walay bukton, gitawag ug ‘kupo sa epod,’ nga isapaw usab sa taas nga besti nga lino. (Ex 29:5) Kini nga epod dili isul-ob sa tanang higayon. Kon kinahanglan nga magpakisayod kang Jehova bahin sa usa ka mahinungdanong butang alang sa nasod, ang hataas nga saserdote magsul-ob sa epod ug sa tabon sa dughan nga gibutangan sa Urim ug sa Tumim. (Num 27:21; 1Sa 28:6; Esd 2:63) Sa tinuig nga Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala, human magtanyag sa mga halad-sa-sala, ang hataas nga saserdote maligo ug mag-ilis ug mga besti, nga maghukas sa lunsayng puti nga mga besti ug lagmit nga magsul-ob sa iyang maanindot nga mga besti, lakip sa epod, una pa motanyag sa mga halad-nga-sinunog.—Lev 16:23-25.
Ang epod nga gidala ni Abiatar nga saserdote gikan sa sangtuwaryo sa Nob ngadto sa kampo ni David lagmit nga mao ang epod sa hataas nga saserdote, sanglit gipatay ni Doeg ang amahan ni Abiatar, ang Hataas nga Saserdoteng si Ahimelek, ug ang luyoluyong mga saserdote nga uban kaniya. (1Sa 22:16-20; 23:6) Gipadala ni David kang Abiatar ang epod ngadto kaniya aron siya magpakisayod kang Jehova kon unsay angayng himoon.—1Sa 23:9-12; 30:7, 8.
Ang mga Epod sa Luyoluyong mga Saserdote. Ang luyoluyong mga saserdote nagsul-ob usab ug mga epod, bisan tuod nga ang epod lamang sa hataas nga saserdote ang espesipikong gihisgotan ug gihubit diha sa mga instruksiyon ni Jehova alang sa paghimog mga besti sa saserdote. Ang “mga tag-as nga besti,” “mga paha,” “mga turong,” ug “mga purol” lamang ang espesipikong gihisgotan alang sa mga anak nga lalaki ni Aaron, nga nag-alagad ingong luyoluyong mga saserdote ilalom ni Aaron. (Ex 28:40-43) Ang pagsul-ob ug epod sa luyoluyong mga saserdote daw ulahi na nga gibuhat. Si Samuel, bisan tuod dili usa ka luyoluyong saserdote, misul-ob ug epod sa batan-on pa samtang nag-alagad kang Jehova didto sa sangtuwaryo (1Sa 2:18), sama sa 85 ka saserdote nga gipatay ni Doeg ubos sa sugo ni Haring Saul. (1Sa 22:18) Kini nga mga epod lagmit nagpaila sa pagkasaserdote sa mga nagsul-ob niini imbes ingong butang nga gilatid sa Balaod nga gamiton sa dihang mobuhat sa ilang opisyal nga mga katungdanan. Ang epod sa luyoluyong saserdote lagmit nga samag porma sa epod sa hataas nga saserdote apan hinimo sa lubos puti nga panapton, dili binordahan, ug ang lino nga gigamit sa paghimo niini dili samag kalidad sa lino sa epod sa hataas nga saserdote. Ang Hebreohanong pulong alang sa “lino” nga gigamit sa paghubit sa epod nga gisul-ob sa batan-ong si Samuel ug sa 85 ka saserdote mao ang badh, samtang shesh, “pinong lino,” mao ang pulong nga gigamit alang sa epod sa hataas nga saserdote.—Ex 28:6; 1Sa 2:18; 22:18.
Sa dihang ang arka sa pakigsaad gidala ngadto sa Jerusalem aron ibutang sa Bukid sa Zion duol sa iyang balay, si David, nga nagsul-ob ug kupo nga walay bukton nga ginama sa pinong panapton, nagsapaw ug epod nga lino niini nga besti samtang siya misayaw sa atubangan ni Jehova sa pagsaulog niining malipayon nga okasyon.—2Sa 6:14; 1Cr 15:27.
Ang Epod nga Gihimo ni Gideon. Human mapildi ni Gideon ang mga Midianhon gigamit niya ang inagaw nga bulawan sa paghimo ug usa ka epod. (Huk 8:26, 27) Ang pipila misupak niini nga asoy tungod kay ang 1,700 ka siklo (19.4 kg; 52 lb t) nga bulawan sobra ra kaayo sa gikinahanglan sa paghimog usa ka epod. Adunay pangagpas nga si Gideon naghimo usab ug usa ka larawan nga bulawan. Apan ang pulong nga “epod” wala magtumong sa usa ka larawan. Si Gideon maoy usa ka tawo nga may pagtuo sa Diyos. Dili niya buhaton ang gibuhat ni Jeroboam sa ulahi sa dihang siya nanguna sa napulo ka tribo sa pagsimba sa mga larawan sa nating baka. Gipakita ni Gideon ang iyang tinamdan sa pagsimba kang Jehova sa dihang gihatagan siyag kahigayonan sa pagtukod ug dinastiya sa pagmando ibabaw sa Israel. Siya midumili sa tanyag, nga nag-ingon: “Si Jehova mao ang maghari kaninyo.” (Huk 8:22, 23) Lagmit nga kadaghanan sa bulawan gigamit sa pagbayad alang sa mga mutya, ug sa uban pa, nga mahimong gigamit diha sa epod. Labot sa bili sa epod ni Gideon, lagmit nga mikabat gayod kini sa bili nga gihisgotan ($218,365 sa modernong kantidad), ilabina kon bililhong mga mutya ang gigamit sa pagdayandayan niini.
Bisan pa sa maayong mga intensiyon ni Gideon sa paghandom sa kadaogan nga gihatag ni Jehova sa Israel ug sa pagpasidungog sa Diyos, ang epod ‘nagsilbing lit-ag kang Gideon ug sa tibuok niyang panimalay,’ tungod kay ang mga Israelinhon nakahimog espirituwal nga imoralidad pinaagi sa pagsimba niini. (Huk 8:27) Apan, ang Bibliya wala mag-ingon nga si Gideon misimba niini; sa kasukwahi, siya espesipikong ginganlan ni apostol Pablo ingong usa sa ‘bagang panganod’ sa matinumanong una-Kristohanong mga saksi ni Jehova.—Heb 11:32; 12:1.
Idolatrosong Paggamit. Ang usa ka pananglitan sa paggamit sa epod sa idolatrosong pagsimba makaplagan sa Maghuhukom kapitulo 17 ug 18. Ang epod, nga gihimo sa usa ka Epraimnon, unang gigamit sa usa sa iyang mga anak nga lalaki nga mialagad ingong saserdote atubangan sa usa ka kinulit nga larawan, dayon sa usa ka Levihanong kaliwat ni Moises kinsa, bisan tuod dili sakop sa saserdotehanong banay ni Aaron, mialagad ingong saserdote. Sa kataposan ang epod ug ang larawan nahiadto sa mga kamot sa mga tawo sa tribo ni Dan, nga taliwala kanila gipadayon niini nga Levihanon ug sa iyang mga anak nga lalaki sunod kaniya kining idolatrosong buluhaton didto sa siyudad sa Dan sa tanang adlaw nga ang balay sa Diyos didto pa sa Shilo.